Okambelo wa la mikro

ANANGƐSO l’akadiyɛso w’Akristo mbetshaka wenya efula ndo salaka la wolo dia mbɔtɔ lo nsanganya y’Akristo. Lâsɔ, dia vɔ kondja wahɔ lo kɛnɛ katama, vɔ la dia mboka awui akɔ hwe.

Lo nshi y’Isariyɛlɛ w’edjedja, vɔ komonga la dihomɔ diadiya yɛdikɔ ya dui. Etena kakatɛkɛtaka Mɔsɛ la ntondo ka wodja w’Isariyɛlɛ l’Oswe wa Mɔaba la ntondo ka vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka, ngande wakakoke miliyɔ y’ampokami ande shɔ mboka kɛnɛ kakandataka na? Ondo Mɔsɛ akakambe la yoho yakamba l’anto ya ɔnɛ amboka, ko nde ndekiyɛ onto okina. Lâsɔ apami wakemala l’ahole wa lo pango, wakalekiyɛka anto awui wakataka Mɔsɛ. (Euh. 1:1; 31:1) Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ w’ase Isariyɛlɛ tatɛ ndɔshana la wedja wa l’owɛstɛ wa Jɔrɔdana, Jashua akatshumanya ase wodja la ntondo k’Okongo wa Ngarizimɛ ndo k’Okongo wa Ebalɛ, ndo ase Lɛwi wakemala l’okidi wakakakitolaka ekongo ehende ɛsɔ. Lɛkɔ anto tshɛ wakoke ndo wakakadimola l’awui wendana l’ɛtshɔkɔ ndo la mananu yaki Nzambi wakawawatɛka. (Jas. 8:33-35) Ondo ndo lo diaaso sɔ, anto wakalekiyanɛka awui, koko aha la tâmu eongelo ka ki ka lo dihole sɔ akakimanyiya nto efula.

Yɛdikɔ y’ɛnɔnyi 1500 l’ɔkɔngɔ, etena ‘kakatshumana olui wa woke efula w’anto’ lo Ndjale ka Ngalileya dia ndjohokamɛ Yeso, nde akɔtɔ lo wato, akangana yema oma l’omamu ndo akadjasɛ dia tɛkɛta la ntondo ka lemba l’anto lɔsɔ. (Mako 4:1, 2) Bonde kakɛnyi Yeso ɔlɔlɔ tɛkɛtaka oma lo wato na? Aha la tâmu aki nɛ dia dui di’onto tombaka dimɛna efula ladiko di’ashi.

La ntondo k’etatelo ka ntambe 20, yɛdikɔ ya dui ndo woho wakokɛmaka dui di’ɔtɛkɛtshi mbakashikikɛka lofulo l’ampokami lakakokaka mboka kɛnɛ kakatamaka. Koko, tatɛ oma l’ɛnɔnyi wa 1920, ekambi wa Jehowa wakakoke kamba la dihomɔ diadiya dui oma l’ekimanyielo ka kura lo nsanganya yawɔ ya weke.

Dihomɔ dia wodiyelo wa dui. Dihomɔ sɔ mbidiyaka yɛdikɔ ya dui y’ɔtɛkɛtshi aha la tshikitanya wondjo kana woho wele dui diakɔ. Ɔtɛkɛtshi bu l’ohomba wa paka pangɔhangɔ. Ndo ampokami bu l’ohomba wa sala la wolo dia mboka kɛnɛ katande. Koko, vɔ koka tsho ndjasha lo losango lashama.

Ɛmɛnyi wa Jehowa wambosala tshɛ dia dihomɔ diadiya yɛdikɔ ya dui monga l’ahole wasalema nsanganya yawɔ ya weke. Ndo nto, Mbalasa ya Diolelo efula kambaka la dihomɔ dia wodiyelo wa dui dikambo dia wanɛ washa asawo, walɔmbɔla nsanganya, kana wadia oma lo lɔyɛnga. Ndo tshumanelo dimɔtshi diekɔ nto la mikro wakamba ampokami lawɔ etena kashawɔ kɔmatɛrɛ wonya wa nsanganya. Naka etshumanelo kanyu kekɔ la dihomɔ sɔ, kete eka woho wa kamba ladiɔ dimɛna.

Alako amɔtshi w’eshika. Dia kamba dimɛna la dihomɔ sɔ, kimɛ awui anɛ: (1) Onyɔ ayɛ la dia mangana la mikro yɛdikɔ ya satimɛtɛlɛ 10 kana 15. Naka mikro wamboleka suke, kete dui diayɛ diayofukutana. Naka vɔ wamboleka etale, kete dui diayɛ hatokɛka dimɛna. (2) Mikro pombaka mbɛlanɛ layɛ, koko aha monga l’omamu. Naka wɛ ambengola ɔtɛ otsha lo lomi kana lo lɔmɔsɔ, kete tɛkɛta paka wonya wambosembɔnɛ elungi kayɛ la mikro. (3) Diya yema ya dui oleki woho watoyɔtɛkɛtaka etena kasawolayɛ l’onto. Koko kema ohomba pangɔhangɔ. Dihomɔ diadiya dui diayosala dia dui diayɛ mbokɛma le wanɛ wele lo tokoma aha l’okakatanu. (4) Naka wɛ nangaka kɔsula kana sala lokashi, kete nya elungi oma lo mikro.

Etena kashayɛ sawo. Etena katshɔyɛ lo lɔyɛnga dia mbisha sawo, ɔnangɛso ɔmɔtshi kɔlɔngɔsɔlɛka mikro. Emala woho wokoyemalaka ndo ɛlɛ otsha le ampokami wonya wakɔlɔngɔsɔlɛnde mikro. Kitsha nɔtɛ yayɛ lo pipitrɛ, ndo yashikikɛ dia mikro hawokoshimbe dia wɛ mɛna nɔtɛ yayɛ.

Etena katatɛyɛ tɛkɛta, hokamɛ woho watomba dui diayɛ lo wɛndjɔ. Onde diɔ diekɔ wolo efula, kana ɛtɛkɛta ɛmɔtshi tombaka la wolo wamboleka? Lâsɔ, kete wɛ koka kawola satimɛtɛlɛ mɔtshi ngana otsha l’ɔkɔngɔ. Etena kokayɛ sso lo nɔtɛ yayɛ, tohɛkɛ dia wɛ la dia tɛkɛta ndo mbadia paka etena kele elungi kayɛ mbɛlanɛ la mikro, kana kele onyɔ yema la diko koko aha l’ɛse ka mikro.

Etena kadiayɛ oma lo lɔyɛnga. Ndeka dimɛna Bible kana okanda okina wakamba layɛ monga yema l’olongo woho wa wɛ mbeya mendaka ampokami. Lam’ele mikro wayonga la ntondo kayɛ, wɛ koka mɛna ohomba kimɛ mikanda wele l’awui wadiayɛ yema l’ɔkɛngɛ. Kɛsɔ nembetshiyaka dia ɔtɛ ayɛ wayohomba monga yema tshitshɛ l’ɔkɛngɛ wa mikro. Lâsɔ etena kadiayɛ, dui diayɛ diayokɛma dimɛna.

Anangɛso efula wadia lo Wekelo wa Tshoto y’Etangelo memalaka la ntondo ka mikro wosembwe tɔɔ. Kiongamu shɔ mbakimanyiyaka dia vɔ pɛngaka ndo mbadiaka dimɛna efula. Eya dia wadielo w’edingɔ ekɔ etenyi ka woke efula ka lo losanganya. Wahɔ wakondja ampokami nemanɛka efula la woho wokawɔ awui wadiema.

Etena kashayɛ kɔmatɛrɛ lo losanganya. Naka etshumanelo kanyu kambaka la mikro di’ampokami mbisha kɔmatɛrɛ, kete ohɔ di’ekɔ ohomba tɛkɛtaka lo yoho yokɛma hwe ndo la yɛdikɔ ya dui yakoka. Etena kashayɛ kɔmatɛrɛ, sala la wolo dia kimɛ okanda wekama kana Bible kayɛ lo lonya. Dikambo sɔ diayokokimanyiya dia wɛ mɛna kɛnɛ kofundami dimɛna wonya watɛkɛtayɛ lo mikro.

Lo tshumanelo dimɔtshi, anangɛso nɔmbamaka dia tshumɛ wanɛ walanga mbisha kɔmatɛrɛ mikro. Naka ngasɔ mbediɔ l’etshumanelo kanyu, kete lam’akɔsɔnawɔ dia kadimola, tshika lonya layɛ wemema di’ɔnɛ latshumana mikro kɛna ko kotshumawɔ esadi eto. Naka mikro wekɔ wa woho wakimɛwɔ lokimɛ la lonya, kete yalɔngɔsɔla dia mbɔsa. Tomɛke tɛkɛta naka mikro watonge suke. Naka wɛ amboshidiya tɛkɛta, ko wɛ kawoya mikro le ɔnangɛso aha la tshimbatshimba.

Etena kasalayɛ wɛnyɛlɔ. Kamba la mikro wonya wa wɛnyɛlɔ nɔmbaka dia wɛ tayalɔngɔsɔdi dimɛna efula. Naka mikro akɔ bu wa kimɛ l’anya, kete anya ayɛ wayonga hwe dia wɛ kamba la Bible ndo la nɔtɛ yayɛ. Kamba la mikro wa lokimɛ l’anya koka koshimba dia wɛ sala tɔjɛstɛ efula, koko wɛ koka mbokana l’ompokami ayɛ dia nde kokimɛwɔ. Lo sala ngasɔ, anya ayɛ wayonga hwe dia mbifolaka Bible. Wɛ l’ompokami ayɛ la dia tahembi sala ngasɔ woho wa nde mbeya ngande wayondokimɛ mikro akɔ dimɛna. Ohɔ nto dia wonya weyɛ lo lɔyɛnga, wɛ hahombe mboka ampokami ɔkɔngɔ, djekoleko etena katɛkɛtayɛ.

Wɛnyɛlɔ wa lo Losanganya l’Olimu koka monga l’anto efula, ndo vɔ koka tshimɔnyaka lo lɔyɛnga. Lâsɔ, mbeyaka monga ohomba wa mikro efula. Ɔnkɔnɛ, pombaka takitshisha mikro ɛsɔ la ntondo l’ahole awɔ kana mbashawɔ lam’atawadɛ lo lɔyɛnga. Pombaka ndjashikikɛ ntondo dia kana waa mikro wakakitshami l’ahole awɔ ndo l’etena kahombama. Mbohola bɛnyɛlɔ la ntondo ka disala mbishaka wanɛ wayodisala diaaso dia mbeka woho wahombawɔ ndjokamba dimɛna la mikro. Naka heyama woho wa sala wohwelo lo lɔyɛnga, kete ayonga ɔlɔlɔ le wanɛ wendana la dikambo sɔ dia kimɛ yangɔ mɔtshi yele oko mikro dia pemba woho wayowohomba tokimɛ mikro dimɛna. L’ɔkɔngɔ wa wɛnyɛlɔ salema, wanɛ wakakisadi la dia kitsha mikro la loshilambo tshɛ, lo monga la yambalo efula di’aha takana l’eshinga wa mikro etena kamɔwɔ oma lo lɔyɛnga.

Woho wadjaso yimba dia kamba la mikro mendanaka l’eyango ɛmɔtshi wa weke wa lo nsanganya yaso. Oyango akɔ ko: kondja wahɔ oma l’ɔkɛtshanyelo aso w’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. (Heb. 10:24, 25) Lo mbeka woho wa kamba la mikro dimɛna, sho koka kimanyiya dia kotsha oyango ɔsɔ w’ohomba efula.