hadynyah/E+ via Getty Images
TETEMALA NSUNGUKALA!
Andja w’otondo waya la wola wa mbo ya ndɛ l’ɔtɛ wa ta ndo w’otshikitanu wa deko—Kakɔna kata Bible lo dikambo sɔ?
Ta dia l’Ukraine la etombelo w’oma l’otshikitanu wa deko (Changement climatique), ekotetemala ndanya ahole wakondja anto diangɔ dia ndɛ. Ɔsɔ ekɔ okakatanu wa wolo efula djekoleko le wedja wele la paa dia nkondja diangɔ dia ndɛ efula.
“Ahole watondja mbo ya ndɛ wekɔ lo ntetemala ndanyema l’ɔtɛ w’ɔlɔshamelo, otshikitanu wa deko, woho wambodɛ kura oshinga ndo awui akina.”— Kɔndwama oma le António Guterres, sekeletɛlɛ ka lo Nations Unies, Ngɔndɔ k’esambele 17, 2023.
“Tomanyi mbutaka dia woho wambotona wodja wa Russie dia mɛmba diangɔ dia ndɛ oma l’Ukraine ayoleka mbidiya wola wa mbo ya ndɛ ndo diangɔ yema tshitshɛ diɛmbama oma l’Afrique du Nord la Moyen-Orient diayoleka mbidɛ oshinga.”—Atalayar.com, Ngɔndɔ k’esambele 23, 2023.
Tende kɛnɛ kata Bible lo dikambo dia wola wa mbo ya ndɛ ndo lo dikambo dia nshi yayaye.
Bible akatewoyisha la ntondo dia wola wa mbo ya ndɛ
Yeso akate prɔfɛsiya kɛmɔtshi ate: “Wodja wayɔlɔsha wodja okina ndo diolelo diayɔlɔsha diolelo dikina, ndjala ya kasha . . . wayonga.”—Mateo 24:7.
Dibuku di’Ɛnyɛlɔ tɛkɛtaka di’ambahemi wa mfalasa anɛi wa didjidji. Ombahemi ɔmɔtshi l’atei awɔ ekɔ djembetelo ya ta. L’ɔkɔngɔ ande ombahemi okina akayawoyelaka, ɔnɛ lele djembetelo ya ndjala, etena kayoyala wola wa mbo ya ndɛ ndo kayoyosondjamaka l’oshinga wolo.“Dimi lakende, mɛnyi ko mfalasa k’odima ndo ɔnɛ lakakiahema aki la kilɔ lo lonya lande. Lakoke wondjo wele oko dui . . . diata ɔnɛ: ‘Karɛtɛ k’eponga aya dɛnariyo 1 ndo karɛtɛ 3 y’asami dɛnariyo 1 ndo tolanyake esɔ k’ɔlivɛ ndo wanu.’”—Ɛnyɛlɔ 6:5, 6, Afundelo w’Akristo wa lo Grɛkɛ.
Prɔfɛsiya ya lo Bible shɔ yekɔ lo kotshama l’etena kɛnɛ kelɛ Biblɛ ɔnɛ “nshi y’ekomelo.” (2 Timɔte 3:1) Dia mbeya akambo akina efula wendana la “nshi y’ekomelo” ndo dia wahemelo w’ambahemi wa mfalasa anɛi watɛkɛtama lo dibuku dia Ɛnyɛlɔ, enda vidɛo Andja wakatshikitana tatɛ lo 1914 ndo adia sawo “Ambahemi wa mfalasa anɛi—Waa na wewɔ?”
Woho wakoka Bible kokimanyiya
Bible kekɔ l’alako w’eshika wakoka kokimanyiya dia ndɔshana l’ekakatanu ndo l’awui wakokayɛ pomana la wɔ, mbidja ndo woho wahayɛnama ndo wambodɛ diangɔ dia ndɛ eshinga. Enda bɛnyɛlɔ dimɔtshi lo sawo “Comment vivre avec moins.”
Bible nto mbishaka elongamelo k’ɔnɛ akambo wayɔlɔngɔswama. Tɔ ndakaka dia ekɔ etena kɛmɔtshi kele “mbo ya ndɛ yayoyala efula la nkɛtɛ” ndo onto tshɛ ayonga la mbo ya ndɛ. (Osambo 72:16) Dia mbeya akambo efula wendana la daka dia lo nshi yayaye sɔ ndo lande na kahombaso monga la wɛkamu lo daka diakɔ, adia sawo “Une espérance réelle pour des jours meilleurs.”