Ke Fiefia mo Fakahikihikiʻi ʻa e ʻOtuá ʻi he Ngaahi Fakataha
Mei he konga ki muʻa ʻo e 1880 tupu naʻe sio ʻa e Kau Ako Tohitapú ʻe ʻaonga kiate kinautolu ke femaheniʻaki mo honau kaungātui mei he ngaahi feituʻu kehé, ʻo tānaki atu ki he fakataha fakalotofonuá. Ko ia naʻa nau kamata ke fokotuʻutuʻu ha ngaahi fakataha lahi fakataʻu ʻa e Kau Ako Tohitapu mei he ngaahi feituʻu kehekehe ʻo e ʻIunaite Seteté, pea ki mui mai mei Kānata foki. Ko e vahaʻa taimi eni ʻo e fakaongoʻimālohi fakalaumālie; he lolotonga iá naʻe ʻomai ai ha akonaki lahi faka-Tohitapu, pea naʻa nau fiefia kotoa ʻi heʻenau fefakalototoʻaʻaki. Naʻe hoko ai ko ha konga tuʻumaʻu ʻi he ngaahi fakataha lahí ʻa hono papitaiso ʻo e kau tui foʻoú. Naʻe ngāueʻaki ʻa e ngaahi fakataha lahí ke ʻoatu ai ha fakamoʻoni lahi ange ki he kakaí.—Loma 1:11, 12.
He ʻahó ni ʻoku fiefia ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi heʻenau ngaahi fakataha tuʻumaʻú. ʻOku māʻunga fakatahatahaʻi ʻa e ngaahi fakatahaʻanga nai ʻe 18 ki he 25 ʻo nau kau ki he kulupu ʻoku ui ko e vāhenga-ngāue fakafeituʻu, ʻa ia ʻoku ʻaʻahi, pe tauhi ki ai ʻa e kau ʻovasia fefonongaʻakí. Tuʻo ua he taʻu, ʻoku fokotuʻutuʻu ai ʻa e ongo fakataha ke fakataha ai ʻa e ngaahi fakatahaʻanga ʻi ha vāhenga-ngāue fakafeituʻu, pe ko ha konga ʻo e vāhenga-ngāue fakafeituʻu ko ʻení, ʻi he Tokonaki mo e (pe) Sāpate.
ʻOku tuʻo taha he taʻu, ʻoku fokotuʻutuʻu ai ʻi he fonua taki taha ha fakataha lahi ange ʻo ʻaho tolu pe fā, ʻoku ui ko e fakataha fakavahe, ʻa ia ʻoku malava ke fakatahataha ki ha feituʻu pē ʻe taha ha toko lauiafe. ʻOku tokonaki mai ʻe he ngaahi fakatahá ni ʻa e langahake fakalaumālie ki he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová mo e niʻihi kehe ʻoku mahuʻingaʻia ʻi heʻenau ngaahi ngāué, pea ʻoku toe ʻoatu ai ha fakamoʻoni fakahāhā.
ʻOku teuteu ʻa e polokalama ʻo e ngaahi fakataha fakafeituʻú mo e fakavahé ʻe he Kulupu Pule ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová pea ʻoku makatuʻunga ia ʻi he ngaahi fiemaʻu ki he Kau Fakamoʻoní ʻi māmani lahi. ʻOku kau ki ai ʻa e ngaahi malanga, ngaahi fetalanoaʻaki, mo e ngaahi konga ʻoku fakatātā ai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku hoko tonu-ki-he-moʻuí, ʻa ia ʻoku ui ko ha fakahāhā, pea ʻoku fai ia ʻe he kau ʻovasia fefonongaʻakí mo ha Kau Fakamoʻoni taukei mei he ngaahi fakatahaʻangá. ʻOku toe fakamatala ai foki ʻa e faʻahinga kehekehe ʻo fekauʻaki mo e founga ʻo ʻenau fakaleleiʻi ʻa e ngaahi palopalema ʻo e moʻui ko ha Kalisitiane ʻi he māmani fakaʻotuamaté, pea mo e ngaahi ola kuo nau maʻu ʻi he ngāue fakamalangá. ʻI he ngaahi fakataha fakavahé ʻoku toe ʻi ai mo ha konga ʻe taha—ko e ngaahi tulama faka-Tohitapu pe ngaahi tulama mei he ngaahi tuʻunga fakaeonopooní, ʻa ia ʻoku fakahā ai ʻa e anga ʻo e fekuki ʻa e kau Kalisitiané mo e ngaahi palopalema ʻoku nau fehangahangai mo ia he ngaahi ʻahó ní.
ʻOku ʻi ai foki mo e meʻatokoni mo e fakaneifua ʻoku teuteu, ki ha kiʻi totongi maʻamaʻa. ʻOku hoko heni ha faingamālie ke feohi fiefia ʻi he taimi ʻoku ʻikai lele ai ʻa e polokalamá. Ko e kotoa ʻo e ngāue ʻoku kau ki hono fakalele ʻo e fakatahá ni ʻoku fai ia ʻe he kau ngāue pole mei he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová. Ko e totongi falé mo e fakamole kehé ʻoku totongi pē ia mei he ngaahi meʻaʻofa loto-fiefoakí. ʻOku taʻetotongi ʻa e hū ki aí, pea ʻoku ʻikai ha tānaki paʻanga ʻi he lolotonga hono faí.
ʻE lava ke ke maʻu mei he fakatahaʻanga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova ʻi ho feituʻú ʻa e taimi mo e feituʻu ke fai ai ʻa e ngaahi fakatahá ni ʻi homou feituʻú. ʻOku ʻi ai mo e ngaahi fakamatala fekauʻaki mo e fefonongaʻakí, pehē ki ha feituʻu mo e fale ke fai ha nofo ai.
Ko e ngaahi fakataha fakafeituʻu mo e fakavahe ko ʻení ʻokú ne tokoniʻi ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová pea mo ia kotoa pē ʻoku feohi mo kinautolú ke nau sio ke laka atu ʻi honau fakatahaʻanga fakalotofonuá pea houngaʻia ʻi he feohi fakalūkufua ko e fanga tokoua ʻi he māmaní.—1 Pita 2:17.
• Ko e hā ʻa e ngaahi ʻaonga naʻe maʻu ʻe he muʻaki Kau Ako Tohitapú mei heʻenau ngaahi fakataha lahí?
• Fakamatalaʻi ʻa e fokotuʻutuʻu mo e polokalama ki he ngaahi fakataha fakafeituʻú mo e fakataha fakavahé.
[Fakatātā ʻi he peesi 18]
Tulama faka-Tohitapu ʻi ha fakataha fakavahe, ʻIunaite Setete
Fakataha fakavahaʻapuleʻanga, Pōlani
Fakataha fakavahaʻapuleʻanga, ʻĀsenitina
Fakataha fakafeituʻu, Siapani
Kau fakafofonga ʻoku nau maʻu ʻa e ʻū tohi faka-Tohitapu, Suisalani
Ko ha papitaiso ʻi ha fakataha fakavahaʻapuleʻanga, ʻAfilika Tonga
Tukuatu ʻa e tohi foʻou faka-Tohitapu, Kānata
Kau fakafofonga ʻoku nau kau ki he hiva, Sēpeni