Tōtōivi ʻi he “Fai ʻa e Fakamoʻoni Fakaʻāulilikí”
1, 2. Ko e hā ʻoku maongo kia koe fekauʻaki mo e vakai ʻa Paula ki hono malangaʻi ʻo e ongoongo leleí, pea ʻe lava fēfē ke tau faʻifaʻitaki ki heʻene faʻifaʻitakiʻanga ʻi he “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí”?
1 ʻI he hangē ko Sīsū mo e tokolahi ʻo e kau sevāniti faitōnunga kehe ʻo e kuonga muʻá, ko e ʻapositolo ko Paulá ko ha tokotaha malanga faivelenga ia ʻo e ongoongo leleí, naʻá ne “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí” ʻo tatau ai pē pe ko e hā ʻa e tuʻungá. Naʻa mo e ʻi he malumalu ʻo e tukufaleʻi fakapōpulá, naʻá ne “talia akinautolu kotoabe nae haʻu kiate ia, O ne malaga aki ae buleaga oe Otua, mo ako aki ae gaahi mea oku kau ki he Eiki ko Jisu Kalaisi, i he malohi lahi, bea nae ikai taofi kiate ia e ha toko taha.”—Ng. 28:16-31, PM.
2 Ko kitautolu foki ʻe lava ke tau tōtōivi ʻi he “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí” ʻi he taimi kotoa pē. ʻOku kau ki ai ʻa e faifakamoʻoni ki he kakai ʻoku tau fetaulaki mo ia ʻi heʻetau ʻalu mo e foki mei he Fakataha-Lahi Fakavahe “ʻAve ki he ʻOtuá ʻa e Lāngilangí” pea ʻi he lolotonga ʻa e ʻi he kolo talitali ʻo e fakataha-lahí.—Ng. 28:23, NW; Sāme 145:10-13.
3. ʻE lava fēfē ke tau fakaʻehiʻehi mei hono ʻai ʻetau faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení ke hoko ko ha ngāue fāinoá?
3 Faifakamoʻoni Fāinoa pe ʻi he Founga ʻIkai Anga-Mahení? ʻOku ʻi ai ha faikehekehe? ʻIo. Ko ha meʻa ʻa ia ʻoku fāinoa ʻoku hokonoa pē ia pe ʻikai fakataumuʻa, ʻo hangē naʻe ʻikai ke palani iá pe ʻikai loko mahuʻingá. ʻOku ʻikai fakamatalaʻi moʻoni ʻe he meʻa ko iá ʻetau ngāue fakafaifekaú. Hangē ko ia naʻe hoko moʻoni kia Paulá, ko e ʻave ki he ʻOtuá ʻa e lāngilangí ʻaki ʻetau faifakamoʻoní ʻoku mahuʻinga ia kia kitautolu, pea ʻoku totonu ke hoko ko ʻetau taumuʻá ia ke fai ha fakamoʻoni ʻi ha taimi pē ʻoku feʻungamālié ʻi heʻetau fefonongaʻaki holo lolotonga ʻa e ngaahi vahaʻa taimi mālōlō ʻeveʻevá. Kae kehe, ko e founga ʻoku tau fakaofiofi ai ki he niʻihi kehé ʻe lava moʻoni ke fakamatalaʻi ia ʻoku ʻi he founga ʻikai anga-mahení—ʻa ia, ʻoku fakafiemālie, anga-fakakaumeʻa, pea ʻikai fakaʻofisiale. Ko e fakaofiofi ko ení ʻe lava ke ne ʻomai ʻa e ngaahi ola lelei.
4. Ko e hā naʻá ne ʻai ke malava ʻa Paula ʻo faifakamoʻoni ʻi hono feituʻu nofoʻangá?
4 Mateuteu ke Fai ha Fakamoʻoni: Naʻe pau ke fakatupulekina ʻe Paula ha ngaahi faingamālie ke faifakamoʻoni ai lolotonga ʻene ʻi he malumalu ʻo e tukufaleʻi fakapōpula ʻi Lomá. Naʻá ne tamuʻomuʻa mei hono feituʻu nofoʻangá, ke fakaafeʻi ʻa e kau taki lotu Siu ʻi he feituʻú ki hono falé. (Ng. 28:17) Neongo naʻe ʻi ai ha fakatahaʻanga Kalisitiane ʻi Loma, naʻe ʻiloʻi ʻe Paula ko e feituʻu faka-Siu ʻi he kolo lahi ko iá naʻe siʻi ai ʻa e fakamatala hangatonu naʻa nau maʻu fekauʻaki mo e tui faka-Kalisitiané. (Ng. 28:22; Loma 1:7) Naʻe ʻikai te ne taʻofi mei he “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí” fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi pea mo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá.
5, 6. Ko e hā nai ʻa e ngaahi faingamālie ʻoku tau maʻu ki he faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení, pea ko e hā ʻa e ngaahi teuteu ʻe lava ke tau fai koeʻuhi ke fai ola lelei ai iá?
5 Fakakaukau atu ki he kakai kotoa ʻe lava ke ke fetuʻutaki ki ai ʻi hoʻo folaú ʻa ia ʻoku nau maʻu pē ha ʻilo mātuʻaki siʻisiʻi fekauʻaki mo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová. ʻE ʻikai nai te nau ʻiloʻi ʻoku tau fai ha ngaahi ako Tohitapu taʻetotongi. Tokanga ki he ngaahi faingamālie ke faifakamoʻoni ai ki he faʻahinga ʻokú ke feʻiloaki mo ia lolotonga ʻa e fefonongaʻakí, kiʻi tuʻu ʻo mālōloó, taimi ʻutú, faifakataú, nofo ʻi he ngaahi hōtelé, kai ʻi he ngaahi fale kaí, ngāueʻaki ʻa e meʻalele fakapuleʻangá, mo e hā fua. Fakapapauʻi ki muʻa ʻa e meʻa te ke leaʻaki nai ke kamataʻi ha fetalanoaʻakí pea fai ha fakamoʻoni nounou. Mahalo pē ʻi he ngaahi ʻaho ʻoku hanga mai mei muʻá ʻe lava ke ke ʻahiʻahi faifakamoʻoni ai ʻi he founga ʻikai anga-mahení ki ho ngaahi kaungāʻapí, kāingá, kaungāngāué, mo e ngaahi maheni kehé.
6 Te ke fiemaʻu ha tokonaki ʻo e ʻū tohi ke ngāueʻaki ʻi he taimi ʻokú ke faifakamoʻoni ai ʻi he founga ʻikai anga-mahení. Ko e tohi fē? Te ke ngāueʻaki nai ʻa e tuleki Te Ke Saiʻia ke ʻIlo Lahi Ange ki he Tohitapú? Fakamamafaʻi ʻa e ʻuluaki palakalafi ʻe nimá, ʻa ia ʻoku ʻomai ai ʻa e ngaahi ʻuhinga kehekehe ki hono lau ʻo e Tohitapú. Fakahaaʻi ʻa e kūponi ʻi mui ki he kole ki ha ako Tohitapu taʻetotongi ʻi ʻapí. ʻI hoʻo maʻu ha tokotaha ʻokú ne talí, tuʻuaki ʻa e polosiua Fiemaʻu. ʻI he fakatuʻotuʻa atu ki ha fetaulaki mo e kakai ʻoku nau lea ʻi ha toe lea ʻe tahá, ʻave ʻa e kiʻi tohi Good News for All Nations. ʻOku fakamatala ʻa e peesi 2 ki he founga ke ngāueʻaki ai ia ke fai ha fakamoʻoní. Kapau ko e fononga ʻi ha kā, te ke malava nai ke ʻave ha ʻū tohi tefito kehe ki he faʻahinga ʻoku nau fakahāhā ʻa e mahuʻingaʻia moʻoni ʻi he pōpoaki ʻo e Puleʻangá.
7, 8. Ko e hā ʻa e fakatokanga fekauʻaki mo hotau fōtungá mo e ʻulungaanga fakafoʻituituí lolotonga ʻa e fefonongaʻakí pea ʻi he lolotonga ʻa e taimi ʻataá ʻoku totonu ke tau tokanga ki aí?
7 Tokanga ki Ho Fōtungá mo e ʻUlungāngá: Kuo pau ke tau fakapapauʻi ko hotau ʻulungāngá pea pehē ki hotau valá mo e teuteú ʻe ʻikai te ne ʻoange ha fakakaukau hala ki he niʻihi kehé pe fakatupunga kinautolu ke nau “lauʻi” ʻa e kautaha ʻa Sihová. (Ng. 28:22) ʻOku ngāueʻaki eni ʻo ʻikai ʻi he lolotonga pē ʻo e maʻu ʻa e fakataha-lahí kae pehē foki ʻi he lolotonga ʻa e fefonongaʻakí pea ʻi he lolotonga ʻa e taimi ʻataá. Ko e Taua Leʻo ʻo ʻAokosi 1, 2002, peesi 18, palakalafi 14, naʻe fakatokanga mai ai: “ʻOku totonu ke ʻoua ʻe fie hā, matamatakehe, fakaʻaiʻai ki he fehokotaki fakasinó, fakatēlefua, pe tokanga tōtuʻa ki he sitailá. Tānaki atu ki aí, ʻoku totonu ke tau teuteu ʻi ha founga ʻe tapua atu ai ʻa e ‘ʻapasia ki he ʻOtuá.’ ʻOku ʻomi ai ha meʻa ke tau fakakaukau ki ai, ʻikai ko ia? ʻOku ʻikai ko ha meʻa pē eni ia ʻo e vala taau ʻi he taimi ʻoku tau ʻalu ai ki he ngaahi fakataha ʻa e fakatahaʻangá [pe ngaahi konga ʻi he fakataha-lahí] pea ʻaiʻainoaʻia leva ʻi he ngaahi taimi kehé. Ko hotau fōtunga hāmai fakafoʻituituí ʻoku totonu maʻu pē ke tapua atu ai ʻa e fakakaukau ʻapasia mo e fakaʻapaʻapa koeʻuhi ko e kau Kalisitiane mo e kau faifekau houa ʻe 24 kitautolu ʻi he ʻaho.”—1 Tim. 2:9, 10.
8 ʻOku totonu ke tau teunga taau fakataha mo e tuʻunga molumalu. Kapau ʻoku tapua atu maʻu pē ʻi hotau fōtungá mo e ʻulungāngá ʻetau tui ki he ʻOtuá, ʻe ʻikai ʻaupito te tau ongoʻi ʻoku fiemaʻu ke tau fakaʻehiʻehi mei he faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení koeʻuhi ko e ʻikai ke ala tali ʻa hotau fōtunga hāmaí.—1 Pita 3:15.
9. Ko e hā ʻa e lavameʻa ʻi he faifakamoʻoní naʻe maʻu ʻe Paula ʻi Lomá?
9 Fua Lahi ʻa e Faifakamoʻoni ʻi he Founga ʻIkai Anga-Mahení: Lolotonga ʻa e taʻu ʻe ua naʻe ʻi he malumalu ai ʻo e tukufaleʻi fakapōpula ʻa Paula ʻi Lomá, naʻá ne sio ai ki he ngaahi ola lelei mei heʻene ngaahi ngāue fakamoʻoní. Naʻe līpooti ʻe Luke ʻo pehē “naʻe tui ha niʻihi ki heʻene fakamatala.” (Ng. 28:24) Naʻe fakamahuʻingaʻi ʻe Paula tonu ʻa e tuʻunga ola lelei ʻo ʻene “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí” ʻi heʻene tohi: “Ko e ngaahi meʻa kuo hoko kiate au, ta kuo nau iku ki he fakangaholo ʻo e Kosipeli. Ko ia kuo ʻiloa ai hoku ngaahi haʻi ʻi he ʻapitangatau kotoa, pea ki he kakai kotoa pe, ʻo hā ko e tupu ʻi heʻeku kau kia Kalaisi. Kaeʻumaʻā ko e tokolahi ʻo e kainga lotu, kuo langa hake ʻenau falala ki he ʻEiki ʻe hoku ngaahi haʻi, pea kuo fakautuutu ai ʻenau toʻa ʻi he leaʻaki ʻa e Folofola ʻa e ʻOtua ʻo taʻemanavahe.”—Fili. 1:12-14.
10. Ko e hā ʻa e lavameʻa ʻi he faifakamoʻoní naʻe maʻu ʻe ha ongo meʻa ʻi he taʻu kuo ʻosí?
10 ʻI he taʻu kuo ʻosí, hili hono fakamoleki ha ʻaho ʻi he fakataha-lahi fakavahé, naʻe hokosia ai ʻe ha ongo meʻa ha fua lahi ʻi he faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení ki ha tokotaha tali-tēpile ʻa ia naʻá ne fehuʻi kia kinaua fekauʻaki mo hona kaati fakaʻilonga ki he fakataha-lahí. Naʻá na talanoa ange ki ai fekauʻaki mo e fakataha-lahí pea pehē ki he ʻamanaki ʻoku ʻomai ʻe he Tohitapú ki he kahaʻu ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá. Naʻá na ʻoange ki ai ʻa e tuleki Te Ke Saiʻia ke ʻIlo Lahi Ange ki he Tohitapú? pea fakamatalaʻi ʻa e fokotuʻutuʻu ki he ako Tohitapu taʻetotongi ʻi ʻapí. Naʻe pehē ʻe he fefiné ʻokú ne fiemaʻu ha taha ke ʻaʻahi ange kiate ia, ʻo fakafonu hono hingoá mo e tuʻasilá ʻi mui ʻi he tulekí, pea kole ange ki he ongo meʻá ke na fai ʻa e ngaahi fokotuʻutuʻú. Ko e hā ʻa e lavameʻa te ke fiefia nai ai ʻi he taʻú ni ʻi he hoko ʻo tōtōivi ʻi he “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí”?
11. Ko e hā ʻa e ngaahi ʻulungaanga kuo pau ke tau fakatupulekina koeʻuhi ke fakalahi ʻa e ongoongo leleí ʻi he taʻú ni ʻaki hono “fai ʻa e fakamoʻoni fakaʻāulilikí”?
11 Fakalahi Fakaʻāuliliki ʻa e Ongoongo Leleí: Fakaʻuta atu ki he fiefia naʻe ʻi ai ʻa Paula ʻi he taimi naʻá ne fanongo ai naʻe faʻifaʻitaki ʻa e kaungā Kalisitiané ki heʻene faʻifaʻitakiʻanga ʻo e faivelengá! ʻOfa ke tau fai ʻa e meʻa kotoa te tau malavá ke fakalahi ai ʻa e ongoongo leleí ʻaki ʻa e faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení fekauʻaki mo ʻetau ngaahi tui makatuʻunga faka-Tohitapú ʻi heʻetau maʻu ʻaonga foki mei he fakataha-lahi fakavahe ʻo e taʻu ní.
[Puha ʻi he peesi 4]
ʻŪ Tohi ʻOku Fiemaʻu ki he Faifakamoʻoni ʻi he Founga ʻIkai Anga-Mahení
■ Te Ke Saiʻia ke ʻIlo Lahi Ange ki he Tohitapú? (tuleki)
■ Ko e Hā ʻOku Fiemaʻu ʻe he ʻOtuá Meiate Kitautolú? (polosiua)
■ Good News for All Nations (kiʻi tohi)
■ ʻŪ tohi tefito kehé
[Puha ʻi he peesi 5]
ʻOua ʻe Fakangaloʻi Kinautolu!
Fakangaloʻi ʻa hai? ʻA e kotoa ʻo e faʻahinga mahuʻingaʻia naʻa nau maʻu ʻa e Fakamanatu ʻo e pekia ʻa Kalaisí pe malanga makehé. Kuo tau fakaafeʻi kinautolu ke maʻu ʻa e fakataha-lahi fakavahe ʻo e taʻu ní? Ngalingali ko e tokolahi ʻo kinautolú, kapau ʻe fai ki ai ha fakalototoʻa anga-ʻofa, te nau maʻu ia. ʻI heʻenau fiefia ʻi he feohi fakatupu langa hake ʻi he fakataha-lahí pea mo e polokalama fakalototoʻa fakalaumālié, ʻe tohoakiʻi ai kinautolu ke nau ofi ange kia Sihova pea ki heʻene kautahá. Ko e hā ʻoku ʻikai fakaaʻu atu ai ha fakaafe pea sio pe ko e hā ʻe hokó? ʻOange kia kinautolu ʻa e fakaikiiki kotoa ʻoku nau fiemaʻú, ʻo kau ai ʻa e ngaahi ʻaho ʻo e fakataha-lahí, ngaahi fakahinohino ki he feituʻu faiʻanga fakataha-lahí, ko e taimi ke kamata mo ʻosi ai ʻa e ngaahi kongá, mo e vakai tōmuʻa ki he polokalamá ʻa ia ʻoku fokotuʻu ʻi he tuʻa takafi ʻo e ʻīsiu ʻo e Awake! ʻo Sune 8, 2003.