Toʻutupu ʻOku Nau Ulo Atu ko e Ngaahi Maamaʻanga
1. ʻOku anga-fēfē hono fakahaaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻe makehe atu ʻa e kau Kalisitiané, pea ʻoku anga-fēfē hono ngāueʻaki ʻa e ngaahi lea ko iá ki he toʻutupu Kalisitiane he ʻaho ní?
1 Naʻe tala ʻe Sīsū ki heʻene kau ākongá: “Ko kimoutolu ko e māma ʻo mamani.” (Mt. 5:14, 16) ʻI he hangē ha kolo ʻoku tuʻu ʻi ha funga moʻunga ʻo tapa mai ʻi he laʻaá, te nau hā lelei atu. ʻI he ʻahó ni, ʻoku tokolahi ʻa e kau talavou Kalisitiane ʻoku nau “ulo . . . ko e ngaahi maamaʻanga ʻi mamani” ʻi honau ʻulungāanga faitotonú mo e faifakamoʻoni faivelengá.—Fili. 2:15; Mal. 3:18.
2. Ko e hā nai ʻa e ngaahi founga ʻe lava ke ke faifakamoʻoni ai ki he kau faiakó mo e kaungāakó?
2 ʻI he ʻApiakó: ʻE anga-fēfē nai haʻo faifakamoʻoni ʻi he ʻapiakó? Kuo ngāueleleiʻaki ʻe he toʻutupu ʻe niʻihi ʻa e fetalanoaʻaki fakakalasi ʻi he ngaahi kaveinga hangē ko e faitoʻo kona tapú, ʻevalūsioó mo e fakamālohi he fāmilí—ʻa ia ko e niʻihi pē nai ʻeni. Naʻe ngāueʻaki ʻe ha tuofefine ʻe taha ha ʻēsei naʻe vaheʻi ange fekauʻaki mo e tautoitoí ke faifakamoʻoni ai fekauʻaki mo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ko e ʻamanakiʻanga moʻoni ia ki he faʻahinga ʻo e tangatá. Naʻe maongo ki he faiakó ʻa e fakamatala teuteuʻi leleí ni pea naʻe maʻu ai ʻa e faingamālie ki ha toe faifakamoʻoni lahi ange.
3. ʻE lava fēfē ke ulo atu hoʻo māmá ʻi he ʻapiakó ʻo fakafou ʻi ho ʻulungāangá?
3 Ko e founga ʻe taha ke ulo atu ai ko ha maamaʻangá ko ho ʻulungāangá, vala mo e teuteu tāú. (1 Kol. 4:9; 1 Tim. 2:9) ʻI he taimi ʻoku sio ai ʻa e tamaiki akó mo e kau faiakó ʻoku kehe hoʻo tōʻongá, ʻe tohoaki nai ai ha niʻihi ki he moʻoní ʻa ia ko e ola ia ʻo hoʻo ʻulungāanga leleí pea te ke maʻu ai ʻa e faingamālie ke vahevahe atu ʻa e ngaahi moʻoni ʻo e Tohi Tapú. (1 Pita 2:12; 3:1, 2) ʻE ʻikai nai ke faingofua ʻa hono fakahāhā ʻo e ʻulungāanga fakaʻotuá, ka ʻe tāpuakiʻi lahi koe ʻe Sihova. (1 Pita 3:16, 17; 4:14) Ke langaʻi ʻa e mahuʻingaʻia ʻi he ongoongo leleí, te ke lau nai ha tohi Fakatohitapu he lolotonga ʻo e taimi mālōloó pe te ke tuku ia ʻi ha feituʻu ʻe lava ke sio ki ai ʻa e niʻihi kehé.
4. Ko e hā ʻa e ngaahi ʻaonga ʻo e faifakamoʻoni ʻi he ʻapiakó?
4 ʻI he ulo atu hoʻo māmá ʻi he ʻapiakó ʻoku fakaivimālohiʻi ai hoʻo tuí pea tokoniʻi ai koe ke ke laukauʻaki ʻa e ngāue kia Sihová. (Sel. 9:24) ʻOku toe hoko foki ia ko ha maluʻanga. Naʻe pehē ʻe he tuofefine ʻe taha, “Ko e ʻaonga ʻe taha ʻo hono leaʻaki ʻa ʻeku ngaahi tuí ʻoku ʻikai ke toe tenge ai au ʻe he tamaiki akó ke u fai ha meʻa ʻoku ʻikai ke fehoanaki mo e Tohi Tapú.”
5. (a) ʻOku anga-fēfē ʻa hono fakalahi ʻe he toʻutupu ʻe niʻihi ʻa ʻenau ngāue fakafaifekaú? (e) Ko e hā ʻa hoʻo ngaahi taumuʻa fakalaumālié?
5 Fakalahi ʻa e Ngāué: Ko e founga ʻe taha ʻoku ulo atu ai ʻa e toʻutupu tokolahi ko e ngaahi maamaʻangá ko hono fakalahi ʻenau ngāue fakafaifekaú. ʻI he ʻosi ʻa e ako ʻa ha tokoua mei he ako māʻolungá, naʻá ne hiki ai ʻo ngāue ʻi he feituʻu naʻe lahi ange ai ʻa e fiemaʻu ki he kau fanongonongo ʻo e Puleʻangá. Naʻá ne kau ki ha kiʻi fakatahaʻanga naʻe ʻi ai ʻa e mātuʻa pē ʻe taha. “ʻOku ou maʻu ha taimi fakafiefia ʻaupito heni,” ko ʻene tohi ia ki ha kaumeʻa. “ʻOku fakaivifoʻou ʻaupito ʻa e ngāue fakafaifekaú! ʻOku mau talanoa ʻi he meimei miniti ʻe 20 ʻi he matapā taki taha koeʻuhí ko e fiefanongo ʻa e kakaí ki he meʻa kotoa te te leaʻakí.” Naʻá ne toe tānaki atu: “ʻOku ou fakaʻamu ʻe fai ʻe he toʻutupu kotoa pē ha meʻa meimei peheni pea maʻu ʻa e faʻahinga ongoʻi ʻoku ou maʻú. ʻOku ʻikai ha meʻa ʻe toe lelei ange ka ko hono tauhi ʻa Sihova ʻaki ʻa e meʻa kotoa ʻoku tau maʻú.”
6. Ko e hā ʻokú ke laukauʻaki ʻi he toʻutupu ʻi hoʻo fakatahaʻangá?
6 He laukau ē ka ko kimautolu ʻia kimoutolu toʻutupu ʻoku mou ulo atu ko e ngaahi maamaʻanga ʻi he māmaní! (1 Tes. 2:20) ʻI hoʻomou tauhi kia Sihova ʻaki ʻa e kotoa ʻo homou lotó, laumālié, ʻatamaí mo e iví, te mou utu “ʻi he nofo ko eni, ʻo lōteau . . . pea ʻi he maama ka haʻu ko e moʻui taʻengata.”—Mk. 10:29, 30; 12:30.