Julho
Mavili, 1 nya Julho
Uye gimbide malangani yatshavbo na gu gira silo nya sadi ni gu hawulugisa. — Mith. 10:38.
Satshavbo esi Jesu a ganedego ni gu gira gupata ni silewugiso a giridego, si di gu yeyedza edzi Papayi waye a pimisago khidzo ni edzi a dzipwago khidzo. (Joh. 14:9) Ginani hi nga gi hevbulago khu silewugiso sa Jesu? Jesu ni Papayi waye va ngu hi haladza ngudzu. Tepo Jesu a nga ba a romo mafuni, uye a yeyedzide gu khuye a ngu haladza vathu khu gu thumisa tshivba yaye nyo gire silewugiso gasi gu phasa vathu va nga ba va tshaniseka. Ga giemo nyo khaguri, sikhumo sivile si mu lombide giphaso. (Mat. 20:30-34) Wona nya gu khuwe Jesu “a di va pweya,” khavbovbo a va vbanyisa. Lito li vbindrugedzidwego khu Gigreki “gu pweya”, la gu thula gu pweya-wusiwana gu khugeyago monyoni. Gu pweya-wusiwana gu khugeyago monyoni khugo gu kutsidego Jesu gu ninga gilo nyo hodze vathu a bwe a vbanyisa mwama moyo a nga ba a dwala khu sokono. (Mat. 15:32; Marko 1:41) Ethu hi nga tiyisega gu khethu Jehovha Nungungulu nya “wuhindzi nya wukhongolo,” ni gyanana gyaye va ngu hi haladza ngudzu nigu avo va ngupwa guvbisa tepo va hi wonago na hi gu tshaniseka. (Luka 1:78; 1 Ped. 5:7) Avo va virede khu maho nyo fuviye guta fuvisa satshavbo si hi vangeyago sigaradzo. Mukhedziseyi 04/23 paj. 3 dzipar. 4-5
Mararu, 2 nya Julho
Enu mu golago [Jehovha] Nungungulu, nyenyani guvivba, uye a ngu sayisa mihefemulo ya vale va mu khozelago, a va vbulugisa mandzani ya va nya guvivba. — Ndzi. 97:10.
Hi nga potsa gu leri ni gu engiseya silo si ngu mba phasa. Hi nga si kodza gu tadza mapimo yathu khesi hi lerigu ni gu hevbula omu nya Bhibhiliya. Gu manega mitshanganoni ni thumoni nyo tshumayele aniso si na nga vhikeya mapimo yathu. Jehovha a ngu tumbisa khuye kha na nga dzumedzisa hi mane silingo nya guvbindre tshivba yathu. (1 Kor. 10:12, 13) Moyo ni moyo wathu gu vbwetega a simama gu gombeya ngudzu guvbindra gale, gasi hi si kodza gu simama gutumbega ndrani nya matshigu yaya nya gu hegise. Jehovha a gu vbweta gu khuye hi ‘mu embeledzeya mabala ya monyoni gwathu.’ (Ndzi. 62:8) Dhumisa Jehovha ni gu mu bonga khu satshavbo a girago. Mu lombe gutiya hwambo gasi u si kodza gutshumayela, gasi u pala ni gevbini gigaradzo mwendro gilingo u tshanganago nagyo. U nga dzumeyi gilo mwendro muthu a gu tandregisa gu gombeya tshigu ni tshigu ga Jehovha. Mukhedziseyi 05/23 dzipaj. 6-7 dzipar. 17-18
Mana, 3 nya Julho
Hongoleni hi khathaleyana khu gyathu . . . hongoleni hi tiyisana. — Hebh. 10:24, 25.
Khu ginani hi hongolago mitshanganoni nya libandla? Nyo pheye, khugu ha gu dhumisa Jehovha. (Ndzi. 26:12; 111:1) Ethu ha gu hongola gambe mitshanganoni gasi guya tiyisana khu gyathu dziteponi dzedzi nyo garadze. (1 Tes. 5:11) Tepo hi khusedzago libogo hi hlamula, ethu ha gu dhumisa Jehovha hi bwe hi tiyisa vandriyathu. Ganiolu, somo silo si nga hi girago si hi garadzeya gu ningeya mihlamulo mitshanganoni. Adzina hi nga thava gu hlamula, mwendro hi nga khusedza libogo gasi gu hlamula, ganiolu hi si ningedzwi gasi gu gira isoso. Ganiolu, ginani gi na hi phasago ha gu ba hi tshangana ni sigaradzo sesi? Tepo Pawulo a nga ganeya khu lisima nya gu hi tshangana khu gyathu, uye ganede gu khuye hi di yede gu vega gupima avbo nya gu “tiyiselane khu gyathu.” Ethu kha hi na nga thava gu khusedza libogo hi hlamula ha gu dundrugeya gu khethu hlamulo hi na ningeyago nyo role wu nga tiyisa vambe. Abari gu dzimbe dzitepo kha hi ningedzwi gasi gu hlamula, ethu hi nga tsaka khu guti gu khethu vambe libandlani va manide lithomo nyo hlamule. — 1 Ped. 3:8. Mukhedziseyi 04/23 paj. 20 dzipar. 1-3
Livbandre, 4 nya Julho
A na gweye Jerusalema . . . a ya vbahedza nyumba ya Jehovha. — Ezira 1:3.
Pfhumu yi di tivisa gu khiyo, Vajudha va nga ba va khothedwe wugumbini Bhabhiloni khu 70 myaga, va di yede gu tshulega va bweleya tigoni gwawe nya mavelego, Israyeli. (Ezira 1:2-4) Khu Jehovha basi a nga ba ari ni makodzelo nyo gire esi. Bhabhiloni kha nga ba a oloveya gu tshula dzigumbi dzaye. (Isa. 14:4, 17) Pfhumu nya yiphya ya Bhabhiloni, yi di embeya Vajudha gu khiyo va di yede gu duga. Vatshavbo Vajudha ngudzu-ngudzu mihungo nya dzindranga va di yede gu hunga gu khavo va na duga khu Bhabhiloni mwendro ne. Adzina saye si va garadzede gu hunga makungo yaya. Nya vangi va nga ba va dandride khu tanga va di thava gu gira liendro leli. Nigu Vajudha nya vangi va nga velegwa Bhabhiloni, kha va nga ba va vbanyide gumbe wulanga. Gwawe, Israyeli gu diri gaya ga vakokwe vawe. Vajudha nyo khaguri va nga ba va vbanya Bhabhiloni va di gu dugelede womini gwawe. Khu kharato, adzina si va garadzede gu diga dzindranga dzawe ni dzinogosi dzawe gasi gu hongola ga limbe litigo va nga ba va si liti. Mukhedziseyi 05/23 paj. 14 dzipar. 1-2
Sabhadho, 5 nya Julho
Khalani na mi dongide. — Mat. 24:44.
Lito la Nungungulu la gu hi kutsa gu simama gu haguleya gutimiseya, pweya-wusiwana ni lihaladzo. Luka 21:19 wari khuye: “Khu gutimiseya gwanu, mu na vbulugisa womi wanu.” Vakolosi 3:12 wari khuye: “Ambalani pweya-wusiwana.” Nigu 1 Vatesalonika 4:9, 10 wari khuye: “Mu ngu hevbudzwa khu Nungungulu gu haladzanani khu gyanu . . . Ganiolu, vandriyathu, nyi ngu mi lomba gu kheni mu engedzeya gu gira isoso.” Yatshavbo mavhesi yaya ma di lovedwa vapizane va nga ba va yeyedzide gutimiseya, pweya-wusiwana ni lihaladzo. Ambari ulolo, avo va di yede gu simama gu yeyedza makhalelo yaya. Anethu hi yede gu gira sasimweso. Gasi u phasega, wona edzi Makristo nyo pheye ma yeyedzidego khidzo makhalelo yaya. Khu gu landreya, wona edzi hi nga pimedzeyago khidzo vapizane vale ni gu yeyedza gu khewe u dongide gasi hi ta emisana ni tshanisa nya yikhongolo. Khu kharato, tepo tshanisa nya yikhongolo yi na vbohago u na ba u hevbude edzi u nga timiseyago khidzo nigu u na ba u dzi emisede gutimiseya. Mukhedziseyi 07/23 dzipaj. 3-4 dzipar. 4, 8
Dhomingu, 6 nya Julho
Gu na manega avbovbo ndzila nya yikhongolo . . . yi na ranwago pwani Ndzila nya Guage. — Isa. 35:8.
Gani ho gira gipandre nya ava va todzidwego mwendro ho gira gipandre nya “dzimbe dzinvuta,” ethu hi yede gu simama ‘ndziyani nya guage’ kholu isoso si na hi phasa gu khozeya Jehovha olu ni mindru watshigu tepo hi na manago makategwa omu nya Mufumo wa Nungungulu. (Joh. 10:16) Gukhugeya khu 1919 matshigoni yathu, vama, vanyamayi ni sanana va digide Bhabhiloni nya Khongolo, a gu tshinza nya wukhozeyi nya malipha mafuni gwatshavbo, va pheya gu gimbiya ga ndziya yeyi nyo fananise. Jehovha a di dusa satshavbo si nga hadzi tsolopeteya liendro nya Vajudha va nga ba va vbweta gu duga khu Bhabhiloni. (Isa. 57:14) Ahati “Ndzila nya Guage” ya muhuno ke? Hwane nya myaga nya yingi na wu si vbohi mwaga nya 1919, Jehovha thumiside vama nyo tumbege gasi gu phasedzeya gu agisa ndziya nya gu duge khu Bhabhiloni nya khongolo. (Fananisa ni Isaya 40:3.) Avo va di gira thumo gasi gu vbevbugeya vathu va gu na ni myonyo nya yadi gu diga wukhozeyi nya malipha va khozeya Jehovha gumogo ni vathu vaye. Mukhedziseyi 05/23 paj. 16 dzipar. 8-9
Muvhulo, 7 nya Julho
Khozelani [Jehovha] khu gutsaka, deluni mbeli gwaye na mu gu womba mikulungwane. — Ndzi. 100:2.
Jehovha a gu vbweta gu khuye hi mu thumeya khu gu dzina nigu na hi tsakide. (2 Kor. 9:7) Ina hi yede gu dzi garadza gu vboheya misuwo ya liphuvboni ambari na hiri mwalo gudogoreya nyo gire isoso? Wona giyeyedzo gya mupostoli Pawulo. Uye a di khuye: “Nya gu tsayisa givili gyangu, nyi gi gira gumbi.” (1 Kor. 9:25-27) Pawulo a dzi garadzede gu vboheya misuwo yaye, ambari tepo a nga dzipwa nari mwalo gudogoreya nyo gire isoso. Ina Jehovha a tsakide khu thumo Pawulo a wu giredego? Ina. Nigu Jehovha a mu tshatshazede khu gu dzi garadza gwaye. (2 Thim. 4:7, 8) Khu ndziya nyo fane, Jehovha a ngu tsaka ngudzu tepo a hi wonago na hi gu dzi garadza gasi gu vboheya misuwo yathu ambari na hiri mwalo gudogoreya nyo gire isoso. Uye a ngu tsaka kholu khandri tepo yatshavbo hi girago mithumo yoyo khu gu dzina, uye a ngu dziti gu khuye ha gu gira isoso kholu hi mu haladzago. Kha nga edzi Jehovha a nga kategisa Pawulo, uye gambe a na kategisa gudzigaradza hi gu girago. (Ndzi. 126:5) Nigu tepo hi wonago makategwa ya Jehovha adzina hi na pheya gu manega ni gudogoreya nya gukhongolo. Mukhedziseyi 05/23 paj. 29 dzipar. 9-10
Mavili, 8 nya Julho
Litshigu la Jehovha li nata. — 1 Tes. 5:2.
Mupostoli Pawulo fananiside vale nya gu kha va na nga vbuluga ga litshigu la Jeovha ni vathu va ladego. Avo kha va siti esi si giregago tepo va ladego. Gya gu girega gilo nya lisima, avo kha va dziti gu khavo gi giregide tepo muni. Nigu avo va mwalo makodzelo nyo gire gilogyo. Vathu nya vangi muhuno va ngu fana ni vale va ladego. (Rom. 11:8) Avo kha va khodwi ga silo si yeyedzago gu khiso ha gu vbanya “matshigoni nyo hegise,” nigu tshanisa nya yikhongolo yomo vbafuvbi. (2 Ped. 3:3, 4) Wusingalagadzi wu ganeyago khu gu khala na hi khendzugide, wa gu engedzeya gu khala nya lisima ngudzu tshigu ni tshigu. (1 Tes. 5:6) Hi yede gu simama na hi rude nigu na hi tiyide gasi hi si pategi umo nya politika. Tepo litshigu la Jehovha li hidzimeyago, ethu hi nga gurumedzega gu hatha Mufumo hi wu seketeyago. Ambari ulolo, ethu kha hi yeli gu garadzega khesi hi na hlamulago. Liphuvbo nya guage li na hi phasa gu simama na hi rude, na hi tiyide hi bwe hi hunga makungo nya yadi.— Luka 12:11, 12. Mukhedziseyi 06/23 paj. 10 dzipar. 6-7
Mararu, 9 nya Julho
Uwe [Jehovha] Nungungulu, nya gu gu lomba gukheni nyi alakanye! Uwe Nungungulu, nyi ngu lomba gukheni, nyi ninge gambe tshivba. — Val. 16:28.
Ginani gitago mapimoni gwago tepo upwago lina, Samisoni? Adzina saye u nga dundruga khu tshivba nya yingi a nga ba ari nayo. Nigu isoso lisine. Ganiolu, Samisoni a hungide makungo nya mba yadi ma nga mu vangeya sigaradzo. Ambari ulolo, Jehovha vegide gupima ga satshavbo esi Samisoni a giridego gasi gu mu thumeya. Nigu Nungungulu a patide giyeyedzo gyaye umo nya Bhibhiliya gasi hi hevbula khigyo. Jehovha thumiside Samisoni gasi gu gira silo nya gu samadzise ni gu phasa vathu vaye Israyeli. Hwane nya myaga nya yingi Samisoni na fude, mupostoli Pawulo, khu gu phaswa khu Jehovha a lovide lina la Samisoni avbo nya sasamedzo nya vama va yeyedzidego gukhodwa. (Hebh. 11:32-34) Giyeyedzo gya Samisoni, gi nga hi tiyisa. Uye tumbide Jehovha tepo a nga ba a tshangana ni sigaradzo. Ethu hi nga hevbula khu Samisoni ni edzi giyeyedzo gyaye gi nga hi tiyisago khidzo. Mukhedziseyi 09/23 paj. 2 dzipar. 1-2
Mana, 10 nya Julho
Gombeyani ga Nungungulu mu lomba gu khenu a mi thangeya ga satshavbo mu girago. — Filp. 4:6.
Hi nga simama gu timiseya ha gu gombeya tepo yatshavbo ga Jehovha hi mu embeya satshavbo si hi garadzago. (1 Tes. 5:17) Adzina saye kha wu tshangani ni sigaradzo nya sikhongolo olu. Ganiolu, u nga gombeya ga Jehovha u mu lomba giphaso tepo u garadzegago ni gu mbati gilo nyo gire. Wa gu gombeya ga Nungungulu tshigu ni tshigu gasi a gu phasa gu emisana ni sigaradzo nya sidugwana, kha wu na nga kanakana gu gombeya gwaye tepo u na tshanganago ni sigaradzo nya sikhongolo mindru watshigu. Khu kharato, u na tiyisega gu khuwe Nungungulu a ngu yiti tepo nya yadi gasi gu gu phasa ni esi a yedego gu gira. (Ndzi. 27:1, 3) Ho ba hi dzina guta timiseya ndrani nya tshanisa nya yikhongolo hi yede gu timiseya sigaradzo hi tshanganago naso olu. (Rom. 5:3) Khu ginani hi ganeyago isoso? Vandriyathu va tugude gu khavo gutimiseya sigaradzo va nga tshangana naso si va phaside gutimiseya sigaradzo va nga hadzi tshangana naso mindru watshigu. Tepo va nga timiseya sigaradzo khu gu phaswa khu Jehovha avo va tiyisegide gu khavo Jehovha a ngu dzina gu va phasa. Khu kotani nya olu va nga ba va khodwa ga Jehovha avo va si kodzide gutimiseya sigaradzo si nga landreya. — Jak. 1:2-4. Mukhedziseyi 07/23 dzipaj. 3-4 dzipar. 7-8
Livbandre, 11 nya Julho
Nyi na gu girela . . . wuhindzi wowo. — Gen. 19:21.
Gudzinogisa ni pweya-wusiwana wa Jehovha wu ngu mu kutsa gu dinganiseya. Khu giyeyedzo, Jehovha yeyedzide khuye a di gu dzi nogisa tepo a nga vbweta gu fuvisa vathu nya gu vivbedwe khu monyo Sodhoma. Khu gu thumisa dzingilozi, Jehovha a di embeya Loti gasi a ya sihala sigomoni, ganiolu Loti a di bomba gu hongola eyi. Khu kharato, a di lomba gu thaveya Zowari gumogo ni ndranga yaye. Zowari gu diri gidhoropana egi Jehovha a nga vbweta gu gi tshungunula. Jehovha na gurumedzide Loti gu gira esi a nga mu embeya, ganiolu wulangani nya isoso Jehovha a di dzumeleya Loti gu hongola Zowari a bwe a si tshungunuli gidhoropana gile. (Gen. 19:18-22) Hwane nya myaga nyo khaguri, Jehovha yeyedzide pweya-wusiwana vathu va Ninivha. Uye a di rumeya muprofeti Jona gasi gu ya embeya vathu va Ninivha khuye va na fuviswa gumogo ni lidhoropa lawe. Ganiolu, tepo Vaninivha va nga dzi laya, Jehovha a di va pweya gisiro a bwe a si tshungunuli lidhoropa lile. — Jona 3:1, 10; 4:10, 11. Mukhedziseyi 07/23 paj. 21 par. 5
Sabhadho, 12 nya Julho
Va songide [Joyadha] vbadawutunu gwaye . . . aholu kha va mu dzinga marowoni ya vafumeli. — 2 Dzik. 24:25.
Ginani hi nga gi hevbulago khu giyeyedzo gya Jowasi? Uye a di gu fana ni simbo wu gu nani mikhamba nya mba tiya wu tiyiswago khu gilo nyo khaguri. Jowasi a di pheya gu engisa vawugeyi a bwe a si tumbegi ga Jehovha tepo museketeyi waye Joyadha a ngafa. Giyeyedzo gegi gya gu hi hevbudza gu khigyo kha hi yeli gu engisa Nungungulu khu kotani nya olu va ndrangani gwathu mwendro vambe libandlani va hi vegedego giyeyedzo nya esi hi yedego gu gira. Gasi hi simama ni wupari nyo tiye ni Jehovha hi yede gu tiyisa lihaladzo lathu ni gu mu ninga githawo. Khu gu hi simama gi gira gihevbulo nya muthu enga gu dundrugeya ni gu gombeya. (Jer. 17:7, 8; Kol. 2:6, 7) Jehovha kha vireyi gu khuye hi gira silo hi gu mba si kodza, uye a gu vbweta gu khuye hi gira esi si lovidwego omu ga Muhevbudzi 12:13, “Thava Nungungulu u sayisa milayo yaye kholu eyi khiyo fanelo nya muthu watshavbo.” Tepo hi ningago githawo Nungungulu ethu hi na si kodza gu emisana ni sigaradzo mindru wa tshigu hi bwe hi simama na hi tiyide. Gimwalo gilo gi na ghohago wupari wathu ni Jehovha. Mukhedziseyi 06/23 dzipaj. 19 dzipar. 17-19
Dhomingu, 13 nya Julho
[Wona!] Nyi na gira satshavbo silo si khala siphya. — Gutu. 21:5.
Livhesi 5 la gu pheya khu gu ganeya gu khilo: “Wule a nga ba a khade vbagikhalotunu nya wufumu a di khuye.” (Gutu. 21:5a) Malito yaya ma na ni lisima kholu omu nya libhuku la Gutuledwa Jehovha a gu ganeya khu abune, guraru. Gitiyisegiso gegi khandri ho ningwa khu ngilozi nya tshivba, ambari Jesu, ganiolu khu Jehovha kamo. Lisine leli la gu yeyedza gu khilo hi nga tumba esi a ganeyago khu gulandreya. Khu ginani? Kholu Jehovha ‘kha liphi.’ (Tit. 1:2) Khu kharato, malito ma gomogo omu ga Gutuledwa 21:5, 6, NM lisine nigu ma na tadzisega. Hi na bhula khu lito “Wona.” Lito nya Gigreki li vbindrugedzedwego pwani “wona,” li ngu thumiswa dzitepo nya dzingi umo nya libhuku la Gutuledwa. Ginani egi Nungungulu a ganedego khu gu landreya? Uye wari, khuye: “Nyi na gira satshavbo silo si khala siphya.” Jehovha a na gira guvbindrugedza gogo mindru watshigu, ganiolu khu kotani nya olu a tiyisegago gu khuye a na tadzisa gitumbiso gyaye, a gu ganeya gu khuye o tadzisa gitumbiso gyogyo. — Isa. 46:10. Mukhedziseyi 11/23 dzipaj. 3-4 dzipar. 7-8
Muvhulo, 14 nya Julho
A di duga vbavbandze a ya liya na vbisegide ngudzu. — Mat. 26:75.
Pedro simamide gu dwana ni gu mba vbeleya gwaye. Wona siyeyedzo nyo khaguri. Tepo Jesu a nga mu tshamuseya edzi a nga hadzi gu tshaniseka khidzo ni edzi a nga hadzi gufa khidzo gasi gu tadzisa giprofeto nya Bhibhiliya, Pedro a di mu embeya gu khuye isoso kha si na nga girega. (Marko 8:31-33) Khu yimbe tepo gambe, Pedro ni vambe vapostoli va di gu ganedzisana khu gu khavo khu mani a gu khongolo vbakari gwavo. (Marko 9:33, 34) Ga wutshigu nyo hegise Jesu na a si gufi, Pedro a di piya ndzeve ya mwama moyo. (Joh. 18:10) Ga wutshigu wa wumowo Pedro a di thava a bwe a bomba pari yaye Jesu guraru. (Marko 14:66-72) Isoso si giride Pedro a liya khu gu vbisega. Jesu kha tsukula mupostoli waye a nga ba a vbede tshivba. Hwane nya gu ba Jesu a wusidwe khu gufani, a di tiyisegisa Pedro gu khuye a ngu mu haladza. Jesu a di konvhidhari Pedro gasi gu thuma kha nga muhavisi nya dzinvuta dzaye. (Joh. 21:15-17) Pedro a di dzi emisede gu gira esi Jesu a nga mu embeya. Uye a di romo Jerusalema litshigu nya Pentekosta, nigu a di gu romo avbo nya tsawa nyo pheye wu nga todzwa khu liphuvbo nya guage. Mukhedziseyi 09/23 paj. 22 dzipar. 6-7
Mavili, 15 nya Julho
Havisa sinvutana sangu. — Joh. 21:16.
Mupostoli Pedro a di embeya madhota gu khuye: “Havisani tshambi wa Nungungulu.” (1 Ped. 5:1-4) Abari gu u lidhota, hi ngu dziti gu khethu u ngu haladza vandriyago nigu u ngu dzina gu va khathaleya. Dzimbe dzitepo, u nga dzipwa na wu pharegide mwendro na wu garade, nyo bwe u si si kodzi gu tadzisa thumo wago. Ga giemo gegi u nga gira ginani? Embeya Jehovha edzi u dzipwago khidzo. Pedro lovide gu khuye: “Oyu a thumago, a na thume khu tshivba a ningwago khu Nungungulu.” (1 Ped. 4:11) Vandriyathu adzina saye va ngu tshangana ni sigaradzo nya gu kha si kodzegi gu si lulamisa mafuni momu gu tadego khu wuvivbi. Ganiolu, dundruga gu khuwe: “Muhavisi nya khongolo” Jesu Kristo a nga va phasa gwadi guvbindra uwe. Uye a nga gira isoso olu ni mafuni nya maphya. Jehovha a gu vbweta gu khuye madhota ma havisa ni gu haladza vandriyawe, ma bwe ma “khala giyeyedzo vbakari nya tshambi.” Mukhedziseyi 09/23 paj. 30 dzipar. 13-14
Mararu, 16 nya Julho
Jehovha a ngu dziti gukhuye mihingigedzo ya va nya wugengeyi kha yi phasi gilo. — 1 Kor. 3:20.
Hi yede gu potsa mapimo ya vale va gu mba ninga githawo milayo ya Jehovha. Ha gu pimisa nga vale va gu mba ninga githawo milayo ya Jehovha, anethu hi na pheya gu mba ninga githawo Jehovha ni milayo yaye. (1 Kor. 3:19) “Wugengeyi nya litigo leli” dzitepo nya dzingi wa gu kutsedzeya vathu gu mba engisa Nungungulu. Makristo nyo khaguri ya Pergamo ni Tiyatira, ma di kutsedzedwa khu vathu va nga ba va vbanya dhoropani mule gu manega ni mavbanyelo nyo vivbe ni gu khozeya sifananiso. Jesu a di ninga wusingalagadzi mabandla yaya ya mavili, khu kotani nya olu va nga ba va dzumeleya wubhayi. (Gutu. 2:14, 20) Muhuno, vathu va hi randredego va ngu hi kutsedzeya gu manega ni mawonelo nyo vivbe. Sivbango nya ndranga ni vambe vathu va nga hi gira hi pimisa gu khethu ha gu khala ngudzu vathu nyo lulame, nigu hi yede gu ndraga milayo ya Jehovha. Khu giyeyedzo, avo va nga ganeya gu khavo khandri gigaradzo gu gira wubhayi ni gu khavo milayo nya Bhibhiliya yi ganeyago khu mavbanyelo yi vbindredwe. Dzimbe dzitepo, hi nga pimisa gu khethu sileletelo hi ningwago khu Jehovha kha si pwisisege gwadi. Hi nga lingwa gu “vbindrisa . . . esi si lovidwego.”— 1 Kor. 4:6. Mukhedziseyi 07/23 paj. 16 dzipar. 10-11
Mana, 17 nya Julho
Iyo yi gu pari yi ngu gu gola gikhati gyatshavbo, nuri gikhatini nya wuvi, ya gu khala ndriyago. — Mav. 17:17.
Mariya mamayi wa Jesu, a di gu vbweta tshivba. A di hadzi mana mimba ambari olu a nga ba a si tshadhi. Uye kha nga ba a dandriside sanana, ganiolu a di yede gu khathaleya gyanana gi nga hadzi gu khala Mesiya. Uye a di nga si hengeyi malawu, ganiolu a di hadzi tshamuseya kharini silo sesi ga noivhu yaye, Josefa? (Luka 1:26-33) Mariya a si kodzide kharini gu mana tshivba? Uye a di tumba giphaso gya vambe. Khu giyeyedzo, uye a di lomba ngilozi Gabriyeli gasi gu mu tshamuseya gwadi thumo a ningidwego. (Luka 1:34) Khu gu landreya, a di endra a hongola ga limwedo nya ‘madhoropa ya Judha li nga ba li manega sigomoni’ gasi guya wuseya nongo waye Elizabheti. Elizabheti a di zundza Mariya nigu khu gu kutswa khu liphuvbo nya guage, a di profeta maningano ni gyanana a nga hadzi velega Mariya. (Luka 1:39-45) Mariya a di ganeya gu khuye Jehovha “giride silo nya sikhongolo khu mandza yaye.” (Luka 1:46-51) Jehovha thumiside Elizabheti ni ngilozi Gabriyeli gasi gu tiyisa Mariya. Mukhedziseyi 10/23 dzipaj. 14-15 dzipar. 10-12
Livbandre, 18 nya Julho
A hi giride hi khala dzipfhumu ni vaprista gasi hi thumeya Nungungulu, Papayi waye. — Gutu. 1:6.
Makristo nyo khaguri, ma ngu todzwa khu liphuvbo nya guage nigu khu kotani nya isoso, ayo ma na ni wupari nyo hathegi ni Jehovha. Ava nya 144 000 va na thuma kha nga vaprista ni Jesu ndzadzini. (Gutu. 14:1) Wulanga nya guage omu nya tabhernakeli wa gu emeya sanana sa liphuvboni sa Nungungulu si nga hatwa na si romo mafuni. (Rom. 8:15-17) Wulanga nya guage ngudzu nya tabhernakeli, wa gu emeya ndzadzini, eyi a gu romo Jehovha. “Kortina” yi nga ba yi hambanisa wulanga nya guage ni wulanga nya guage ngudzu, yi di gu emeya givili gya Jesu. Kha nga olu a nga ba ari ni givili nya nyama omu mafuni, uye kha nga ba a yede gu beya ndzadzini ni gu khala Muprista nya Khongolo nya temepele ya liphuvboni. Khu gu ba a ningede womi waye kha nga dzegiso, Jesu a di ninga lithomo Makristo yatshavbo matodzidwego gasi guya vbanya ndzadzini. Gu fana ni Jesu, anavo va yede gu diga givili gyawe nya nyama gasi va hakha tshatshazelo wawe ndzadzini.— Hebh. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50 Mukhedziseyi 10/23 paj. 28 par. 13
Sabhadho, 19 nya Julho
Nyi na vbeledwa khu tepo nyo ganeya gambe khu Gidheyoni. — Hebh. 11:32.
Ghidheyoni kha goroga tepo Vaefrayimi va nga mu poyila. (Val. 8:1-3) Uye kha va hlamula khu ndziya nya mba yadi. Uye a yeyedzide gu khuye a di gu dzi nogisa khu gu engiseya gwadi esi va nga ba va ganeya, nigu isoso si va giride va rula. Madhota ma gu na ni guti, ma gu pimedzeya giyeyedzo gya Ghidheyoni khu gu engiseya gwadi ni gu hlamula khu ndziya nya yadi ma gu poyidwa. (Jak. 3:13) Khu kharato, avo va gu phasa gu andrisa gurula libandlani. Tepo Ghidheyoni a nga zundzwa kholu a nga pala Vamedhiyani, uye a di yisa watshavbo wuzundzu ga Jehovha. (Val. 8:22, 23) Madhota ma nga pimedzeya kharini giyeyedzo gya Ghidheyoni? Ayo ma nga zundza Jehovha khu satshavbo ma si kodzago gu gira. (1 Kor. 4:6, 7) Khu giyeyedzo, lidhota la gu tshuka li zundzwa khu makodzelo yalo nyo hevbudze, li nga ganeya gu khilo si kodzegide khu gu phaswa khu sihevbudzo hi si manago omu nya Lito la Nungungulu ni sileletelo hi ningwago khu hengeledzano ya Jehovha. Madhota ma yede gu dzi wudzisa gu khayo ndziya ma hevbudzago khiyo, ya gu yisa wuzundzu ga Jehovha mwendro gwavo. Mukhedziseyi 06/23 paj. 4 dzipar. 7-8
Dhomingu, 20 nya Julho
Mipimiso yangu yi hambanide ni yanu. — Isa. 55:8.
Milombelo yathu ya gu mba hlamudwa, adzina hi nga dzi wudzisa khethu: “Ina nya gu gombeya khu silo nya sadi?” Dzimbe dzitepo, hi ngu pimisa gu khethu hi ngu siti esi si gu sadi gwathu. Ganiolu, esi hi lombago adzina kha si na nga hi phasa. Abari gu ha gu gombeya khu gigaradzo nyo khaguri, adzina saye yomo ndziya nya tshukwana gasi gu gi lulamisa guvbindra eyi hi gombeyago khiyo. Nigu simbe silo hi lombago kha si gimbeleyani ni gugola ga Jehovha. (1 Joh. 5:14) Hongoleni hi wona giyeyedzo nya vavelegi va nga lomba Jehovha gasi sanana sawe si simama lisineni. Egi gi nga gira gu khatshi gilombo nya gyadi. Ganiolu, Jehovha kha gurumedzi muthu gasi gu mu thumeya. Uye a gu vbweta gu khuye hatshavbo gumogo ni sanana sathu hi hatha gu mu khozeya. (Dhet. 10:12, 13; 30:19, 20) Khu kharato, vavelegi vava na va lombide Jehovha a va phasa gu kuha myonyo ya sanana sawe gasi gu mu haladza ni gu khala dzipari Dzaye. — Mav. 22:6; Efes. 6:4. Mukhedziseyi 11/23 paj. 21 par. 5; paj. 23 par. 12
Muvhulo, 21 nya Julho
Simamani gu thaveleyana khu gyanu. — 1 Tes. 4:18.
Khu ginani gu thaveleya vambe a gu ndziya nya lisima gasi gu yeyedza gu khethu hi ngu va haladza? Guya khu referensiya nyo khaguri nya Bhibhiliya, lito “gu thaveleya” Pawulo a li thumisidego la gu tshamuseya gu “khala vbafuvbi ni muthu a tshanganago ni gigaradzo nyo khaguri.” Khu kharato, tepo hi thaveleyago ndriyathu nyo khaguri a tshanisekago ha gu mu phasa gu simama gu thumeya Jehovha na tumbegide. Nigu tepo yatshavbo hi thaveleyago vandriyathu, ha gu va yeyedza gu khethu hi ngu va haladza. (2 Kor. 7:6, 7, 13) Pweya-wusiwana ni gu thaveleya tapa ni likandharinya. Khu ndziya muni? Muthu a gu na ni pweya-wusiwana a gu kutsega gu thaveleya ni gu phasa vambe. Pawulo o tshamuseya gu khuye pweya-wusiwana owu Jehovha a yeyedzago vathu, khuwo wu mu girago a va thaveleya. Pawulo a gu rana Jehovha kha nga “Papayi a tadego khu wuhindzi ni Nungungulu nya guthaveleye gwatshavbo.” — 2 Kor. 1:3. Mukhedziseyi 11/23 dzipaj. 9-10 dzipar. 8-10
Mavili, 22 nya Julho
Hi ngu tsaka gambe tepo hi emisanago ni sigaradzo. — Rom. 5:3.
Vatshavbo valandreyi va Jesu va na tshangana ni sigaradzo. Wona giyeyedzo gya mupostoli Pawulo. Uye a di embeya Makristo ya Tesalonika khuye: “Tepo hi nga ba hiri nanu hi di gu oloveya gu mi embeya gu khethu hi na emisana ni dzitshanisa nigu khiso kamo si giregago kha nga mu dzitigo.” (1 Tes. 3:4) Nigu a di loveya Vakorinto khuye: “Vandriyathu, ho vbweta gu khethu muti gutshaniseka hi tshanganidego nago . . . avba nyo bwe hi pimisa gu khethu hi nafa.” (2 Kor. 1:8; 11:23-27) Anayo Makristo muhuno ma yede gu vireya gu tshangana ni tshanisa nyo khaguri. (2 Thim. 3:12) Ina u di nga wugedwa khu kotani nya olu u khodwago ga Jesu, u tsorodzedwa khu dzipari mwendro valongo? Adzina u di nga wugedwa thumotuno khu kotani nya gutumbege gwago. (Hebh. 13:18) Mwendro u di nga wugedwa khu mifumo khu kotani nya olu u tshumayelago vambe khu gutumba u gu nago. Na sisi khathadzisegi guwugedwa hi tshanganidego nago, Pawulo ganede gu khuye hi nga tsaka. Mukhedziseyi 12/23 dzipaj. 10-11 dzipar. 9-10
Mararu, 23 nya Julho
Mu nyi giride muthu nyamba tumbega. — Gen. 34:30.
Jakobe timisede sigaradzo nya singi. Sanana sivili sa Jakobe, a gu Simiyoni ni Levhi, si di tshundziside lina la Jehovha ni ndranga yawe. Gu diga isoso, mwangadzi waye Rakeli, oyu a nga ba a mu haladza ngudzu, a difa tepo a nga velega gyanana gyaye nya wuvili. Khu kotani nya ndzala yi nga ba yi romo tigoni mule, Jakobe a di gurumedzega gu rura a hongola Egipito, nigu ga tepo yeyi uye a di gu dandride khu tanga. (Gen. 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28) Ga sigaradzo satshavbo a nga tshangana naso Jakobe, uye gima kha diga gu tumba Jehovha ni situmbiso Saye. Nigu gambe, Jehovha yeyedzide Jakobe gu khuye a di gu mu tsakeya. Khu giyeyedzo, Jehovha a di kategisa Jakobe khu gu mu ninga dzithomba nya dzingi. Nigu khu lisine, Jakobe bongide ngudzu Jehovha tepo a nga wona gambe gyanana gyaye Josefa, egi a nga ba a pimisa gu khuye gi fude! Wupari owu Jakobe a nga ba ari nawo ni Jehovha wu mu phaside gu timiseya sigaradzo saye. (Gen. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30) Anethu ha gu simama ni wupari ni Jehovha hi na si kodza gu timiseya sigaradzo hi gu mba si vireya. Mukhedziseyi 04/23 paj. 15 dzipar. 6-7
Mana, 24 nya Julho
[Jehovha] muhavisi wangu; kha nyi na kaneledwa khu gilo. — Ndzi. 23:1.
Omu ga Ndzimo 23, Dhavhidhe yeyedzide gu khuye a ngu tumba gu khuye Jehovha a ngu mu haladza ni gu mu khathaleya. Uye tshamusede wupari a nga ba ari nawo ni Jehovha, oyu a nga ba a mu rana gu khuye Muhavise waye. Dhavhidhe dzipwide na vhikelegide ga Jehovha a bwe a mu tumba khu gu vbeleya. Dhavhidhe a di gu dziti gu khuye Jehovha a di hadzi gu mu yeyedza lihaladzo tshigu ni tshigu guvbanyani gwaye. Ginani gi nga mu gira a tumba Jehovha? Dhavhidhe a di gu dzipwa na khathaledwa, kholu Jehovha tepo yatshavbo a di gu mu ninga satshavbo a nga ba a si vbweta. Dhavhidhe a di gu dziti gambe gu khuye Jehovha a diri pari yaye nigu a di gu tsakedwa khuye. Khiso si nga mu gira a tiyisega gu khuye ambari gyo dugeleya ginani mindru watshigu, Jehovha a di hadzi gu mu khathaleya. Khu kotani nya olu Dhavhidhe a nga ba a tumba gu khuye Jehovha a ngu mu haladza nigu a di hadzi gu mu khathaleya, isoso si mu phaside gu mba garadzega, ganiolu a tsaka. — Ndzi. 16:11. Mukhedziseyi 01/24 paj. 29 dzipar. 12-13
Livbandre, 25 nya Julho
Eni nyi nanu matshigu yatshavbo kala guhegisani nya litigo. — Mat. 28:20.
Gukhugeya avba nya Nyimbi nya Wuvili nya Mafu Yatshavbo, vathu va Jehovha va ngu tshumayela na va tshulegide mayigoni nya mangi. Khu lisine, vathu nya vangi va hidzimede ga Jehovha nigu sithumi saye si ngo simama gu tshumayela mafuni gwatshavbo. Muhuno, sivbango nya Huwo nya Guthangeye si ngo simama gu tumba Kristo gasi gu si thangeya. Avo vo vbweta gu khavo sileletelo va ningago vandriyathu si seketedwa khu wuthangeyi wu tago khu ndzadzini. Nigu vawoneleyi nya sirkwitu ni madhota va ngu ninga sileletelo mabandla. Madhota matodzidwego momo ‘mandzani ga nyamudye’ ga Kristo. (Gutu. 2:1) Khu lisine, madhota yaya kha ma vbeleya nigu ma ngu gira sihoso. Dzimbe dzitepo Mosi ni Josuwa va giride sihoso, gufana ni vambe vapostoli. (Mite. 20:12; Jos. 9:14, 15; Rom. 3:23) Ambari ulolo, Jesu a ngo simama gu thangeya githumi nya gutumbege ni madhota khu ndziya nya yadi, gasi va si kodza gu gira silo nya sadi. Khu kharato, hi na ni sighelo satshavbo nya gu hi tumba wusingalagadzi hi ningwago khu ava va nga hatwa gasi gu hi thangeya. Mukhedziseyi 02/24 dzipaj. 23-24 dzipar. 13-14
Sabhadho, 26 nya Julho
Kha nga olu mu gu sanana nya sigodwa, pimedzeyani Nungungulu. — Efes. 5:1.
Muhuno, hi nga dhumisa Jehovha khu ndziya eyi hi mu yeyedzago khiyo gubonga ni lihaladzo. Tepo hi tshumayelago, makungo yathu nya lisima gu phasa vambe gu hidzimeya ga Jehovha va bwe va dzipwa na va gu haladzwa khu Papayi wathu wa ndzadzini. (Jak. 4:8) Ethu hi ngu tsaka ngudzu khu gu yeyedza vathu makhalelo ya Jehovha ma gu romo omu nya Bhibhiliya nya nga, lihaladzo, gu lulama, guti, tshivba ni mambe makhalelo nyo hlamadzise a gu nawo. Ethu gambe hi ngu dhumisa Jehovha ni gu mu tsakisa tepo hi girago satshavbo hi si kodzago gasi gu mu pimedzeya. Tepo hi girago isoso, vambe va na wona gu khavo hi hambanide ni vathu va mafuni momu nyo vivbe. (Mat. 5:14-16) Tepo hi tshanganago navo, hi nga londrola lithomo nya gu va tshamuseye gu khethu khu ginani hi hambanidego ni vambe. Kha nga handro wakone, nya vangi va nga dzumeya gu hevbula nya singi khu Nungungulu wathu. Tepo hi dhumisago Jehovha khu dzindziya dzedzi, ha gu tsakisa monyo waye. — 1 Thim. 2:3, 4. Mukhedziseyi 02/24 paj. 10 par. 7
Dhomingu, 27 nya Julho
A kodzago gu tiyisa vambe . . . a bwe a kawuka. — Tit. 1:9.
Gasi gu khala Mukristo a vidzidwego, u yede gu hevbuleya makodzelo nyo khaguri ma na gu phasago. Makodzelo yoyo ma na gu phasa gu gira gwadi mithumo libandlani, gu mana thumo gasi u si kodza gu sayisa ndranga yago ni gu manega ni wupari nya wadi ni vambe. Khu giyeyedzo, hevbuleya gu leri ni gu lova gwadi. Bhibhiliya ya gu ganeya gu khiyo gu leri Lito la Nungungulu tshigu ni tshigu ni gu dundrugeya khilo si ngu phasa vama gu mana gutsaka ni gu duguleya ga satshavbo va girago. (Ndzi. 1:1-3) Gu leri Bhibhiliya tshigu ni tshigu, si na gu phasa guti edzi Jehovha a pimisago khidzo, khu kharato u na si kodza gu pimisa gwadi u bwe u hevbuleya gu thumisa wusingalagadzi nya Bhibhiliya. (Mav. 1:3, 4) Libandla la gu vbweta vandriyathu va kodzago gu hevbudza gwadi ni gu ninga wusingalagadzi nya Bhibhiliya. Wa gu leri ni gu lova gwadi, u na si kodza gu dongiseya gwadi dziganelo dzago ni mihlamulo yago gasi gu tiyisa gukhodwa ga vandriyathu. Nigu gambe u na si kodza gu lova silo nyo khaguri nya lisima si na tiyisago gukhodwa gwago ni gu tiyisa vambe. Mukhedziseyi 12/23 dzipaj. 26-27 dzipar. 9-11
Muvhulo, 28 nya Julho
Liphuvbo mu gu nalo enu, li na ni tshivba guvbindra liphuvbo la vale va lumbago litigo leli. — 1 Joh. 4:4.
Wa gu thava, dundrugeya khesi Jehovha a na girago mindru watshigu tepo Sathane a na fuviswago. Giyeyedzo gi giridwego avba nya kongresu nya 2014 gi yeyedzide edzi papayi nyo khaguri a nga bhula ni ndranga yaye khu libhuku la 2 Thimoti 3:1-5 khuye silo si khumbugwago omu nya libhuku leli kha si na nga manega mafuni nya maphya kholu “womi wu na tsakisa, vathu va na gola vambe, va na gola silo nya liphuvbo, va na ba va ri vathu nya gu dzi vbevbugise, va na dzi nogisa, vathu nya gu dhumise Nungungulu, nya gu engise vavelegi, va nya gu bonga, va nya gu tumbege, va nya gu gola vambe vathu, va nya gu gole gurula, va nya gu ganeye gwadi khu vambe, va nya gu dzi phare, va nya mba na gihafane, va nya gu gola silo nya sadi, va tumbegago ga vambe, va nya mba banga mihungo, va nya gu gola gu tsakisa Nungungulu guvbindra gu dzi tsakisa, va na ba vari vathu va khozeyago Nungungulu na vari ni mavbanyelo nya yadi. Gimbileya vbafuvbi gwawe.” Ina u ngu bhula ni ndranga yago mwendro vandriyago khedzi womi wu na ba wuri idzo mafuni nya maphya? Mukhedziseyi 01/24 paj. 6 dzipar. 13-14
Mavili, 29 nya Julho
Eni nyi ngu gu tsakeya. — Luka 3:22.
Si ngu hi thaveleya gu dziti gu khethu Jehovha a ngu tsakeya vathu vaye kha nga tsawa. Bhibhiliya yari khiyo: “[Jehovha] a ngu tsakiswa khu vathu vaye.” (Ndzi. 149:4) Ambari ulolo, dzimbe dzitepo vambe vathu va nga vbeya tshivba va bwe va dzi wudzisa gu khavo: ‘Ina Jehovha a ngu nyi tsakeya?’ Vathu nya vangi va khumbugwago omu nya Bhibhiliya va nga thumeya Jehovha khu gu tumbega, dzimbe dzitepo va vbede tshivba khu kotani nya olu va nga ba va kanakana gu khavo ina va ngu tsakedwa khu Jehovha gani. (1 Sam. 1:6-10; Joba 29:2, 4; Ndzi. 51:11) Bhibhiliya ya gu si vega guagani gu khiyo vathu nya mba vbeleya va nga tsakedwa khu Jehovha. Khu ndziya muni? Ethu hi yede gukhodwa ga Jesu Kristo hi bwe hi bhabhatiswa. (Joh. 3:16) Khu kharato, ha gu yeyedza vambe gu khethu hi dzi layide ga sighoho sathu, nigu hi tumbiside Nungungulu gu gira gugola gwaye. (Mith. 2:38; 3:19) Jehovha a ngu tsaka ngudzu tepo hi girago silo sesi gasi gu hidzimeya gwaye. Ha gu gira satshavbo gasi gu simama ni gitumbiso gyathu nya lisima nya gu mu thumeye, Jehovha a na hi tsakeya a bwe a hi wona nga dzipari dzaye. — Ndzi. 25:14. Mukhedziseyi 03/24 paj. 26 dzipar. 1-2
Mararu, 30 nya Julho
Ethu kha hi yeli gu diga gu ganeya khu silo hi nga si wona ni gu sipwa. — Mith. 4:20.
Ethu hi nga pimedzeya vapizane khu gu simama gu tshumayela ambari mifumo ya gu hi himbedzeya. Ethu hi nga tiyisega gu khethu Jehovha a na hi phasa gu gira thumo wathu nya gutshumayele. Khu kharato, gombeya khu gu dzigaradza ni guti gasi a gu phasa gu timiseya sigaradzo sago. Nya vangi va ngu tshangana ni sigaradzo nya singi nya nga madwali, gutshaniseka khedzi vadzipwago khidzo, gu fedwa khu sigodwa sawe, gu sayisa ndranga, gu wugedwa ni simbe sigaradzo. Silo nya nga mitungu, dziyimbi si engedzede sigaradzo nya singi. Khu kharato, embeya Jehovha edzi u dzipwago khidzo nga edzi u nga hadzi gu embeya pari yago na wu tiyisega gu khuwe Jehovha a na “gira satshavbo. (Ndzi. 37:3, 5) Ha gu gombeya tepo yatshavbo si na hi phasa gu “timiseya tepo hi tshanganago ni sigaradzo.” (Rom. 12:12) Jehovha a ngu siti esi vakhozeyi vaye va tshanganago naso nigu uye a ngu va engisa “va gu mu lomba giphaso.” — Ndzi. 145:18, 19. Mukhedziseyi 05/23 dzipaj. 5-6 dzipar. 12-15
Mana, 31 nya Julho
Tepo yatshavbo dzi garadzeyeni guti esi si tsakisago Pfhumu. — Efes. 5:10.
Tepo hi vbwetago gu hunga makungo nya lisima, hi yede gu pwisisa “esi Jehovha a si vbwetago” hi bwe hi vbanya khiso. (Efes. 5:17) Tepo hi vbwetedzeyago matshina nya Bhibhiliya ma na hi phasago ga giemo hi gomogo ga igyo, khu lisine ha gu vbwetedzeya edzi Jehovha a pimisago khidzo khu mahungu yoyo. Khu kharato, tepo hi thumisago matshina yaye nya Bhibhiliya, hi na si kodza gu hunga makungo nya yadi. Nala wathu Sathane, o vbweta gu khuye hi pharega ngudzu khu silo nya mafu yaya gasi hi si tshaledwi khu tepo nya gu thumeye Nungungulu. (1 Joh. 5:19) Si di hadzi gu vbevbugeya Mukristo gu thangisa dzithomba, sihevbudzo nya sikhongolo mwendro thumo waye guvbindra gu londrowa mathomo gasi gu thumeya Jehovha. A gu gira isoso, a di hadzi gu yeyedza gu khuye o pheya gu pimisa nga vathu nya litigo. Lisine gu silo sesi kha sa vivba, ganiolu kha si yeli gu khala silo nyo pheye womini gwathu. Mukhedziseyi 03/24 paj. 24 dzipar. 16-17