Ol Man Bilong Dispela Graun i Paul Olgeta
Ol man i strong tru long kisim ol samting nau tasol, olsem na ol i bagarapim ol samting long graun. Yumi ken tingim sampela samting olsem:
Graun na ol samting long en: Ol man i wok long bagarapim ol dispela samting. Sapos ol i mekim olsem i go, orait bihain graun bai bagarap olgeta. Tasol ol kampani na gavman tu i tingim ol samting bilong nau tasol, em ol inap mekim nating na kisim ol gutpela samting bilong graun na wokim ol haus faktori na kisim kwik bikpela mani long dispela rot. Ol i no laik tromoi mani long mekim sampela samting bambai ol i no ken bagarapim win na wara na graun samting, nogat. Olsem na ol i mekim yet i go, maski planti manmeri i kros na ol i gat tok long dispela samting.
Mani: Long nau planti kantri i tingim ol samting bilong helpim ol long nau tasol, na ol i wok long kisim dinau long ol narapela kantri, na dispela dinau i go bikpela bikpela. Ol man i gat bikpela save long ol samting bilong mani ol i toksave long ol hevi inap kamap long dispela rot, olsem ol i mas bekim bikpela interes moa yet long mani ol i bin dinau long en, na sapos planti kantri i wok long kisim bikpela dinau na ol i no bekim, orait mani bai sot, na nogut strong bilong mani i pinis.
Stretpela pasin: Ol lain bilong kisim drak na dring planti, na ol lain bilong pilai laki long kisim bikpela mani, na ol raskol nogut, na ol marit i save mekim pasin pamuk na bagarapim marit, na ol singel i mekim pasin pamuk—long nau ol dispela lain i go bikpela tru long olgeta hap, a? Olgeta i gat wankain tingting: Ol i laik kisim samting NAU tasol—olsem amamas bilong pamuk, o kisim mani o bikpela namba, o kisim amamas long drak. Olsem na planti ol i orait long brukim marit, o lusim famili, o sakim tok bilong bel, o tromoi mani bilong ol, o nogutim skin bilong ol na givim sik long en, o bagarapim nem bilong ol, o bagarapim skin bilong ol na ol i dai—ol i orait long mekim olsem bambai ol i ken inapim kwik ol laik bilong skin na kisim ol amamas bilong nau tasol.
Olsem na yumi inap tok, pasin mangal i bosim strong ol lain bilong nau na ol i paul olgeta. Tru sampela ol i wok strong long sakim dispela pasin mangal bilong ol man bilong dispela graun em ol i laik kisim kwik ol samting. Tasol i gat wanpela strong i stap na i laik pulim yumi olgeta na bai yumi strong long kisim ol samting nau tasol, na yumi no bosim skin.
Ol Samting i Laik Pulim Yumi
Long nau ol nius na televisen na redio samting i mekim planti tok na putim kain kain piksa bilong grisim ol manmeri long inapim laik bilong ol nau tasol.
Ol i putim ol dispela toksave bilong grisim yu long baim baim planti samting, na baim NAU. I gat planti samting moa yet yu inap baim, na ol dispela toksave i tok, ‘Yu ken dinau tasol na bihain yu ken bekim!’ Ol man bilong wokim ol dispela toksave na piksa samting ol i gat save tru long pasin bilong grisim man. Ol nius i gat kain kain switpela tok na piksa bilong pulim yu. Na taim yu opim redio bai yu harim kain kain tok na singsing samting i swit long yau na i laik pulim yu long baim dispela samting, na dispela singsing samting bai stap long tingting bilong yu inap planti de. Televisen tu i wankain—opim televisen na bai yu lukim kain kain piksa i pulim ai bilong yu—ol i wokim ol kain kain musik na danis samting na bai yu laik tru long lukim.
Wok bilong televisen i no bilong putim ol dispela toksave bilong baim ol samting na em tasol, nogat. Televisen i putim ol dispela tok na piksa bilong amamasim man tu na bai em i gat laik long lukim ol dispela samting. I gat piksa bilong ol manmeri i mekim ol samting bilong inapim laik bilong skin; na strongpela man i kirap pait long man i bin mekim nogut long em; na wanpela pikinini i mekim kain kain tok pani long papamama bilong daunim o semim ol; man i lukim meri na kwiktaim em i kirap na mekim pasin pamuk wantaim meri. Televisen i no mekim sampela strongpela tok bilong krosim na stretim ol dispela manmeri long piksa em ol i no bin bosim skin, nogat; em i litimapim nem bilong ol o i mekim olsem em i samting bilong lap long en.
Wanpela nius (The Atlantic Monthly) i stori long ol piksa wokabaut bilong nau na i tok, “taim ol i wokim ol dispela piksa ol i tingim gut rot bilong kirapim ol manmeri long inapim kwik olgeta laik bilong skin, na i olsem ol dispela piksa i singaut olsem, ‘Yu inap tru long kisim olgeta dispela amamas!’ ” I olsem ol lain bilong nau i amamas tru long lukim ol piksa bilong pait na bagarapim man. Dispela nius i tok, sampela piksa wokabaut bilong bipo i stori long pait, tasol ol dispela piksa i save daunim laik bilong man long pait. Tasol nau ol piksa wokabaut bilong pait ‘i bilong kirapim bel bilong man na bai em i amamas long pilim olsem em yet i insait long dispela pait na i kilim man i dai o paitim em nogut o bagarapim em.’
Ol misin bilong graun ol inap tru long helpim ol man long lusim dispela pasin kranki bilong inapim kwik ol laik bilong skin na ol i laik kisim ol samting nau tasol. Tasol sori tumas, planti bikman bilong misin yet ol i gat dispela pasin, na ol i strong long inapim laik bilong ol yet na kisim kwik ol samting ol i laikim. Yumi save kaunim planti stori long ol nius, i stori long ol i strong long kisim bikpela nem na namba long wok politik, o ol i daunim ol lo bilong stretpela pasin na i mekim olsem em i no bikpela samting long nau, o ol i kamapim ol tok bilong Baibel long stretpela pasin, tasol ol yet i no bihainim—ol i mekim laik bilong ol yet. Ol i no tokaut olsem dispela pasin bilong inapim kwik olgeta laik bilong skin, planti taim dispela i samting bilong pulim man long mekim sin—ol i no tokaut olsem long lain bilong ol. Ol i laik givim tingting kranki long ol man long dispela tok “sin” o “rong”—ol i laik senisim dispela tok na kolim olsem ‘ol pasin yumi kisim long papamama,’ o ‘i stap bilong ol i narapela kain liklik.’—Lukim stori long pes 8.
Samting Bilong Helpim Yumi long Sakim Dispela Pasin
Orait olsem wanem yumi ken sakim dispela pasin bilong graun? Olsem wanem yumi inap tingim na skelim gut ol samting yumi mas mekim na yumi no larim ol aigris bilong dispela graun i pulim yumi long inapim kwik ol laik bilong skin? Ating bai yu kirap nogut long bekim bilong dispela tupela askim. Samting bilong helpim yumi, em Baibel. Planti man i ting Baibel i tambuim man long kisim amamas. Tasol Baibel i no tok olsem, nogat. Baibel i no tok yumi mas pasim olgeta laik bilong skin na yumi no ken amamas liklik. Baibel i skulim yumi long olsem wanem yumi ken sindaun gut na i stap amamas, tasol yumi mas kisim amamas long ol gutpela samting tasol, na mekim long skel bilong en—yumi no ken wok long painim amamas long olgeta taim.
Baibel i tok, God em i “as bilong pasin tru bilong amamas,” na em i save ‘amamas long olgeta samting em i wokim.’ (1 Timoti 1:11; Buk Song 104:31) Baibel i stori tu long yumi ol man; long Saveman 3:1 em i tok: “Olgeta samting i kamap long dispela graun, i save kamap long taim bilong em yet.” Na sampela tok i kam bihain long dispela i tok, i gat taim bilong lap, na taim bilong singsing, na taim bilong holim meri bilong yu, na taim bilong laikim tru narapela man. Na long Sindaun 5:18, 19 Baibel i litimapim gutpela amamas bilong ol marit long mekim maritpasin, na i tokim ol man marit: “Oltaim yu mas tingting long [meri bilong yu] na laikim em tru.” Em nau, i no olsem olgeta amamas i nogut na yumi no ken inapim sampela laik bilong skin, nogat. Tasol planti manmeri ol i no save bosim skin—ol i tingting tasol long amamas.—Galesia 5:22, 23.
Yumi mas kisim stretpela tingting long ol laik na amamas bilong yumi yet. Namba wan samting tru, em yumi mas mekim ol samting God i laikim na bai em i ken amamas long yumi—dispela i mas go pas long ol laik bilong yumi. Na namba 2, em yumi mas laikim tumas ol narapela man. (Matyu 6:33; 22:36-40) Sapos yumi laikim tru God na ol narapela man, orait bai yumi amamas long putim ol laik bilong yumi yet olsem namba 3.
Sapos yumi kisim dispela stretpela tingting long Baibel, bai yumi inap sakim tru pasin bilong inapim sampela laik bilong skin yumi save i no gutpela, olsem dring longlong, pasin pamuk, pilai laki bilong winim mani, laikim tumas mani, kisim drak olsem maruana samting, na pasin bilong pait. Taim ol man i mekim ol dispela rong, ol i kisim amamas long inapim ol laik bilong skin, tasol ol dispela samting i mekim nogut bel bilong God na ol i nogutim narapela man. God i tambuim ol dispela rong, na dispela i makim tru olsem God i laikim tumas yumi. Long wanem, taim man i mekim rong, bihain dispela i save nogutim em yet. Ating bihain bai em i kisim sik nogut long en, o marit bilong em i bruk, o em i kamap rabis, o indai inap painim em long dispela samting em i mekim, o i stap bilong em i no gat as bilong en na em i no amamas long en.
Bihainim Ol Man i Stap Olsem Gutpela Piksa
God i laik bai yumi stap amamas na mekim ol gutpela wok. Baibel i gat planti stori long ol man na meri i bin mekim olsem. Planti man na meri olsem ol i gat strongpela bilip na ol i givim bel long God, na dispela i kirapim ol long daunim sampela laik bilong ol pastaim na ol i ken mekim bihain. (Lukim Hibru, sapta 11.) Planti man i save long stori bilong Moses. Pikinini meri bilong king bilong Isip i bin mekim bikpela long Moses, na Moses i olsem pikinini bilong em. Olsem na Moses i gat rot long inapim olgeta laik bilong skin. Sapos em i stap long haus bilong king, em inap kisim bikpela namba na biknem na mani kago, na ating em inap kisim ol meri long laik bilong em yet na painim amamas long dispela. Tasol em i no mekim olsem. Em i lusim haus bilong king na em i go helpim lain Israel, em ol Isip i mekim nogut long ol na ol i mas wok kalabus long ol. Bilong wanem Moses i mekim olsem?
Long Hibru 11:25 Baibel i tok, Moses i ting “mobeta em i kisim hevi wantaim ol lain bilong God. Em i no laik bihainim pasin bilong sin na kisim amamas bilong sotpela taim tasol.” Moses i save, amamas bilong inapim kwik ol laik bilong skin, dispela amamas i bilong sotpela taim tasol, na wantu em i pinis. Olsem na Moses i no tingting long ol samting inap givim amamas long em long nau tasol, nogat. Em i tingting strong long i stap amamas long bihain. Olsem Hibru 11:26 i tok: “Em i ting long dispela gutpela pe God i laik givim em.” Dispela pe i samting tru long Moses. Na Man bilong givim pe, em tu i samting tru long em. Olsem Hibru 11 ves 27 i tok: “Man i no inap lukim God long ai, tasol Moses i mekim wankain pasin olsem man i bin lukim God, na em i stap strong tru.”
Ating sampela bai lap long dispela pasin Moses i bin mekim, na ating sampela bai tok, sapos ol i olsem Moses, bai ol i tingting long kisim bikpela mani na namba na biknem. Tasol tingim dispela samting: Sapos Moses i bin tingting long bihainim rot bilong inapim kwik ol laik bilong skin, yu ting stori bilong em bai stap long Baibel na bai yumi ken save long em? Nogat, a? Na narapela nem em i bin kisim long pikinini meri bilong king bilong Isip, ating dispela nem bai stap long hap brukpela ston ol i bin painim long Isip na i stap long wanpela haus tumbuna, em yumi no save. O ating dispela nem bai stap tasol long hap pipia ston em wan wan man bilong painim ol samting bilong bipo ol tasol i save long en? Sapos olsem, ating longtaim pinis graun i karamapim dispela hap pipia ston na em i stap inap 3 tausen yia samting na ol man i lusim tingting long en, a? Na olsem wanem long gutpela pe God i laik givim long em? Sapos em i bin wok long bihainim laik bilong em yet, yu ting em inap bilip tru olsem Jehova bai tingim em na givim dispela pe long em long bihain? Nogat, a?
Nem bilong Moses i bin kirapim tingting bilong planti milion manmeri long nau. Bihain em bai kisim gutpela pe. Na yu inap kisim gutpela pe bihain, olsem Moses. Yu tu yu inap kirapim ol narapela long bihainim laik bilong God long nau. Taim yu laik tingim na skelim ol samting yu mas mekim, maski ol i bikpela samting o liklik samting, yu no ken larim ol man bilong dispela graun i giamanim yu na bai yu ting, ol samting yu gat laik long en yu mas kisim NAU tasol. Askim skin bilong yu, ‘Dispela samting mi gat laik long en, God i laik bai mi kisim? Sapos mi wok strong long painim dispela samting mi laikim nau tasol, dispela bai pasim mi long mekim ol wok bilong God na dispela wok i kamap olsem nambatu tasol? Dispela samting mi laik mekim, em inap pasim mi na bai mi no inap kisim gutpela pe God i laik givim long mi? Mi stap olsem gutpela piksa na ol poroman na famili bilong mi i ken bihainim o olsem wanem?’
Yu no ken bihainim pasin bilong dispela graun na tingting long kisim ol amamas samting bilong nau tasol na yu sakim gutpela tingting bilong God, em i tingim ol samting yu inap kisim bihain. Yu no ken sakim ol amamas bilong i stap longtaim na yu wok long painim ol amamas bilong nau tasol na i pinis wantu. God i laik inapim ol gutpela laik bilong yumi, olsem Baibel i tok: “Em i save givim kaikai samting long olgeta inap long ol i stap gut.” (Buk Song 145:16) Sampela laik, em God i save inapim nau tasol, na sampela i bilong bihain na yumi mas wet long en. Taim yumi mekim wok bilong God yumi inap kisim bikpela amamas long dispela rot—yumi inap lukim ol gutpela gutpela maunten na wara na olgeta samting God i bin wokim, na yumi gat ol gutpela pren na gutpela wok, na yumi inap kisim save long planti samting ol man i save tingting planti long en. Dispela gutpela amamas yumi inap kisim long nau. Na God i laik givim gutpela sindaun long yumi long bihain na bai yumi kisim amamas long i stap bilong yumi inap oltaim oltaim.—Jon 17:3.