Olsem Wanem? Ol i Mas Givim Blut Long Man?
LONG mun Novemba long yia i go pinis, dispela askim i stap antap em i kamap long wanpela stori bilong niuspepa, Dokta Ciril Godec, siaman bilong wanpela dipatmen long haus sik Long Island College Hospital, long Bruklin, Nu Yok, em i raitim. Em i tok: “Long nau ating ol i no ken orait long blut olsem wanpela marasin bilong stretim sik, long wanem, em i no inapim ol mak em lain Food and Drug Administration i bin putim. Blut em wanpela hap bilong bodi, na taim yumi givim blut long sikman, i olsem yumi kisim hap bodi bilong narapela man na putim insait long em.”
Dokta Godec i tok: “Sapos i no gat narapela rot moa bilong helpim ol sikman, pasin bilong putim wanpela hap bilong bodi olsem lewa o klok samting insait long bodi bilong narapela, em laspela samting ol dokta i save mekim. Dispela samting inap kamapim sampela narapela sik moa, olsem na taim ol i no senisim yet wanpela hap bodi bilong sikman, ol i save stori gut long em long ol narapela rot bilong stretim sik bilong em.” Bilong pinisim tok, em i tok olsem long pasin bilong givim blut: “Ol dokta bilong katim man ol i save, pasin bilong givim blut em i no inap helpim gut ol man, olsem na planti bilong ol i no laik givim blut long man. Ol i mekim olsem, long wanem, ol i save blut i no inap stretim sik bilong man, na tu, ol inap i go long kot long dispela.”
Wanpela bikpela hevi pasin bilong givim blut i save kamapim em i olsem: Planti manmeri ol i bin kisim ol sik nogut tru, na sik AIDS tu long blut. Maski long planti hap ol i save glasim gut blut, Dokta Godec i tok: “Wanpela bikpela hevi em blut ol man i givim na ol samting i makim blut i gat sik AIDS long en em i no kamap yet long blut bilong em, olsem na maski ol i glasim blut, ol i no save blut i gat sik AIDS.”
Bilong pinisim stori bilong em long niuspepa, Dokta Godec i bekim askim em i kamapim long antap olsem: ‘Taim ol dokta i kisim sampela save moa long pasin bilong bodi long karim win oksijen insait long blut, na i no olsem marasin hemoglobin insait long blut i mas antap olsem bipo ol i bin ting, dispela i mekim na ol inap painim ol narapela rot bilong stretim sik na i no mekim wok long blut. Inap wanpela yia i go pinis, taim ol dokta i katim man bilong senisim klok o wetlewa bilong em, bikpela hap blut i save lus, olsem na ol dokta i mas mekim wok long bikpela hap blut bilong inapim dispela blut i lus. Long nau, ol i bin senisim klok o wetlewa bilong sampela man na ol i no mekim wok long blut.
‘Yumi ken bilip olsem i no longtaim bihain na bai ol i no gat wok moa long givim blut long man. Bikpela mani i save lus long dispela pasin na em inap bagarapim man; na pasin bilong givim blut i no inap helpim tru wanpela sikman.’