Yu Save Stap Bel Isi Long Sindaun Bilong Yu?
Yu Amamas Long Tingim Sindaun Bilong Yu Long Bihain?
YU BIN skelim ol askim i stap long pes 3? Long nau kain kain hevi i wok long kamap long olgeta hap bilong graun. Na olsem wanem long yu yet? Ating sampela Bilong ol dispela hevi i bin painim yu tu, a? Yu save stap nating na i no gat wanpela wok? O yu pret, nogut bos i pinisim yu? Long hap bilong yu, yu mas tromoi bikpela mani long baim liklik kaikai samting? Yu save pret long wokabaut long hap bilong yu long nait? Yu save tingting planti long sindaun bilong ol pikinini bilong yu long bihain? Yumi ken skelim ol dispela hevi wantaim sampela hevi moa na yu ken save, ol dispela hevi i no painim yu tasol. Nogat. Em i painim ol manmeri bilong olgeta hap.
NO GAT WOK: Long hap bilong Yurop planti man i no gat wok na ol i stap nating. Olsem na planti milion famili ol i tingting planti long sindaun bilong ol na ol i no i stap bel isi. Long Amerika tu, inap olsem 9 milion manmeri ol i no gat wok. Dispela hevi i wok long i go bikpela moa. Wanpela man bilong welfe, em Ivor Richard, em i tok dispela hevi bai bagarapim tru Sindaun bilong ol man. Sapos yu no gat wok, yu inap i stap bel isi long sindaun bilong yu?
PE BILONG OL SAMTING I GO ANTAP: Bipo yu inap baim planti samting long mani bilong yu, tasol nau nogat. Pe bilong olgeta samting i go antap moa. Long hap bilong Englan long yia 1961, ol samting ol i bin baim long £1 nau ol i mas tromoi £6 long baim dispela wankain samting. Tasol long sampela hap, pe bilong ol samting i wok long i go antap moa yet, i winim Englan. Ating ples bilong yu i olsem, a? Sapos yu lukim mani bilong yu i no gat strong moa bilong baim planti samting, yu inap amamas long tingim sindaun bilong yu long bihain? Ating nogat, a?
BAGARAPIM MAN NA STIL SAMTING: Long olgeta hap ol manmeri i pret long wokabaut long rot samting, nogut ol raskol i holim ol. Wanpela nius bilong Japan i tok, long nau planti manki i save stil na bagarapim man na mekim ol narapela kain pasin nogut, na gavman i tingting planti long dispela samting. Long planti hap ol kain man nogut olsem ol i no save kisim bikpela kalabus, na planti ol i save winim kot na i go mekim gen ol dispela pasin nogut bilong bagarapim man samting. Olsem na wanpela nius bilong Spen i tok: “Olsem wanem? I no gat lo moa Bilong givim strafe long ol man bilong brukim lo?”
OL HAUS NOGUT: Long olgeta hap planti famili i save sindaun long ol haus nogut i bruk nabaut na ol rat wantaim kokros i pulap tru long en. Long hap bilong Bombe long India planti famili ol i save slip long arere bilong rot. Na long hap Bilong Kairo long Isip planti manmeri ol i save slip long ples matmat. Tasol mipela i no tingim ol dispela hap tasol na mipela mekim dispela tok. Nogat. Mipela tingim tu planti planti manmeri bilong ol bikpela taun long Amerika, ol i sindaun long ol liklik rabis haus nogut na ol i pas pas insait long ol dispela haus. Wanpela nius i stori long wanpela haus lain long Sikago long hap bilong Amerika na em i tok, ‘ol rat na kokros i pulap tru long ol dispela haus.’ Tasol ol rabisman i no gat narapela rot. Ol i mas sindaun long ol dispela haus nogut wantaim famili bilong ol. Ol i tingting planti long sindaun bilong ol long bihain na ol i no stap bel isi.
BIKPELA HANGRE: Wanpela nius i tok, long nau planti lain manmeri long graun ol i sot tru long kaikai na ol i stap hangre. Na wanpela nius bilong London Financial Times, em i tok, ‘Dispela hevi i go bikpela tru long hap bilong Afrika. nupela pikinini i wok long na Afrika i no inap kamapmn inap long dispela bikpela lain manmeri; na Bihain bai kaikai i go sot moa yet, long wanem, lain bilong Afrika i wok long i go bikpela.’ Na long ol hap i gat ol bikpela bisnis na mani na planti sampela samting, planti manmeri bilong ol dispela hap ol tu i sot long kaikai na ol i stap rabis. Olsem wanem long yu? Ating yu save hatwok tu long painim kai kai bilong olgeta wan wan de, a?
OL MARIT I KROS NA PAIT: Long hap bilong Amerika planti marit i bruk. Inap olsem 12 milion pikinini ol i no kisim yet 18 krismas na papamama i brukim marit. Long planti hap bilong planti man na meri ol i sindaun na kamapim pikinini tasol ol i tru. Na bihain ol man i lusim ol dispela meri ol i bin sindaun nating wantaim ol, na nau meri pikinini i stap nogut na i no gat papa bilong lukautim ol. Taim ol famili i wok long bruk olsem, yu ting ol inap i stap bel isi long sindaun bilong ol?
OL I TINGTING PLANTI LONG OL PIKININI: Pasin bilong bikhet na pait i go bikpela tru long ol haus skul. Long Nu Yok planti skulmanki i save paitim tisa
bilong ol, olsem na nau ol i putim 420 man olsem polis bilong lukautim ol tisa na skulmanki, nogut ol manki i bagarapim ol. Long Englan na Japan tu i wankain. Taim yu tingim ol dispela pasin nogut ol manki i save mekim na ol tisa i no inap pasim ol, ating yu save tingting planti long skul bilong ol pikinini bilong yu, a?
BEL HEVI: Wanpela nius bilong Kanada (Toronto Star) i tok, ‘Long Not Amerika planti manmeri ol i stap bel hevi nogut tru na dispela i bagarapim marit bilong ol na wok bilong ol na sindaun bilong ol. … Dispela bel hevi i olsem wanpela sik i wok long kisim planti planti manmeri na i nogutim sindaun bilong ol wantaim ol narapela man tu.’ Na dispela nius i kamapim tok bilong Emmanuel Persad, em wanpela kain dokta bilong helpim ol kain manmeri olsem. Em i tok: ‘Planti saveman bilong skelim dispela bel hevi bilong planti manmeri ol i tok, as bilong en i olsem: Planti bisnis i bagarap na wok mani i sot, na ol famili i bruk, na planti manmeri i no gat gutpela pren na ol i stap olsem wanpis.’ Yumi tingim dispela bel hevi bilong ol na yumi save ol i no amamas long sindaun bilong ol.
OL DRAK: Planti milion manmeri ol i save kisim drak, olsem strongpela marasin, bilong helpim ol long karim hevi bilong ol. Ol i save tromoi bikpela mani moa yet bilong baim smok na planti dring na strongpela marasin i save amamasim nating man na em i no pilim ol hevi bilong em; ol dispela marasin ol i kolim drak. Orait, yu ting dispela i makim olsem ol manmeri bilong dispela taim ol i stap bel isi?
NARAPELA BIKPELA PAIT—EM BAI KAMAP? Sampela bikpela saveman bilong graun ol i ting sapos wanpela bikpela pait moa i kamap na ol i tromoi ol bom nogut nogut, wanpela lain inap winim dispela pait, na i no olsem olgeta lain i mas bagarap long dispela pait. Nogat. Tasol yu yet yu ting olsem wanem? Yu ting i no gat wanpela bikpela pait moa i ken kamap?
Ol dispela hevi nau yumi stori pinis long en, olsem wanem long en long bihain? Yu ting yumi mas wetim ol bikpela man bilong politik na ami na ol misin ol i givim gutpela sindaun long yumi? I gat wanpela rot tru bilong kisim gutpela sindaun na i stap bel isi? Kaunim ol dispela narapela tok i kamap bihain long ol dispela tok na yu ken save, Baibel i bekim ol dispela askim.
[Piksa long pes 7]
Yu save amamas long tingim sindauan bilong ol pikinini bilong yu long bihain? Na kaikai bilong ol long olgeta wan wan de? Na skul bilong ol? Na i stap bilong ol?