Mi No Bel Hevi Long Wok Mi Mekim
Em stori bilong Paul Obrist
Long 1912, taim mi gat 6-pela krismas, Mama i dai taim em i karim namba 5 pikinini. Inap 2-pela yia bihain, wanpela yangpela meri i save wok long ol haus, em Berta Weibel, em i kirap lukautim famili bilong mipela. Long yia bihain Papa i maritim em, na mipela pikinini i amamas long mipela i gat wanpela mama gen.
MIPELA i sindaun long Bruk, wanpela liklik taun long Swiselan long hap ol man i save mekim tok ples Jeman. Berta i gat gutpela pasin Kristen, na mi laikim em tru. Long 1908 em i kirap stadi long ol buk samting bilong ol Sumatin Bilong Baibel (ol Witnes Bilong Jehova), na em i autim tok long ol narapela long ol samting em i bin lain long en.
Long 1915, bihain liklik long Berta na Papa i marit, mi go wantaim em long lukim piksa “Photo-Drama of Creation.” Dispela piksa wokabaut na ol piksa slait bilong Intenesenel Baibel Stiuden Asosiesen i kirapim tru tingting na bel bilong mi. Na ol narapela man i kam lukim, ol tu i pilim tru. Haus long Bruk i pulap tru, olsem na polis i pasim ol dua na ol i tokim ol man i wok long kam yet long go bek long haus. Nau planti i go antap long wanpela lata na ol i traim long kam insait long wanpela windo i op, na sampela i kam insait.
Mama i Stap Olsem Gutpela Piksa
Long dispela taim Namba Wan Pait i stap long Yurop, na ol man i pret long ol samting bai kamap bihain. Olsem na wok bilong autim gutpela tok bilong Kingdom bilong God, olsem Mama i mekim, em i gutpela wok tru. Sampela taim em i larim mi long go wantaim em, na mi amamas tru long mekim olsem. Long 1918, Mama i kisim baptais long wara bilong kamapim olsem em i dediket pinis long God Jehova.
Inap long taim Mama i kisim baptais, Papa i no pasim em long lotu bilong em, tasol nau em i kirap birua long em. Wanpela taim Papa i kisim ol buk bilong Baibel bilong Mama na em i tromoi long stov. Mama inap rausim Baibel tasol long paia. Tasol samting em i mekim bihain em i gutpela pasin moa yet. Em i go long Papa na holim em. Em i no bel nogut long em.
Papa i kirap nogut tru long dispela na em i no moa birua tumas long Mama. Sampela taim tasol em i mekim olsem, na mipela i mas karim dispela hevi.
Wok Mani na Kamap Strong Long Ol Samting Bilong Spirit
Long 1924, taim mi pinis long lain inap 3-pela yia long mekim wok bilong katim gras bilong ol man, mi lusim famili na mi go sindaun long wanpela hap bilong Swiselan em ol man i save mekim tok ples Frans. Dispela i helpim mi long lain moa long tok ples Frans. Mi go sindaun long dispela hap na dispela i pasim mi liklik long kamap strong long ol samting bilong spirit, tasol mi no lusim pasin bilong laikim tumas tok i tru bilong Baibel. Olsem na 6-pela yia bihain, taim mi go bek long famili bilong mi, mi kirap na go long ol miting Kristen bilong kongrigesen long Bruk.
Liklik taim bihain mi go sindaun long Rainfelden, wanpela liklik taun i stap 40 kilomita longwe long Bruk. Long dispela hap mi wok long stua bilong susa bilong mi bilong katim gras bilong ol man, na mi wok long kamap strong yet long ol samting bilong spirit taim mi bung wantaim wanpela liklik grup bilong ol Sumatin Bilong Baibel. Wanpela taim mipela i pinisim Baibel-stadi bilong mipela namel long wik, na Brata Soder, em elda i lukautim grup, em i askim olsem: “Husat i tingting long autim tok long Sande?” Mi tok mi laik mekim, long wanem, mi ting mi bai go wantaim wanpela brata na em bai soim mi long pasin bilong mekim dispela wok.
Long Sande taim mipela i kamap long teritori, Brata Soder i tok: “Mista Obrist bai wok long dispela hap.” Klok bilong mi i wok hariap hariap, tasol mi go autim tok long ol haus na mi toktok long ol man long Kingdom bilong God. (Aposel 20:20) Kirap long dispela taim na i kam inap long nau, mi no surik liklik long mekim wok bilong autim tok, em dispela wok Jisas i tok yumi mas mekim paslain long pinis bilong dispela taim nogut bilong nau i kamap. (Matyu 24:14) Long Mas 4, 1934, taim mi gat 28 krismas, mi kisim baptais long wara bilong kamapim olsem mi dediket pinis long God Jehova.
Tupela yia bihain mi painim wok bilong katim gras bilong ol man long Lugano, em wanpela taun bilong Swiselan em long hap ol man i save mekim tok ples Itali. Kwiktaim mi kirap autim tok long dispela hap, maski mi no save gut long tok ples Itali. Long namba wan Sande mi go autim tok, mi tilim olgeta 20 buklet mi kisim bilong autim tok. Bihain mi inap bungim sampela man i amamas long harim tok na kamapim wanpela grup bilong stadi long Wastaua. Bihain sampela bilong ol i kisim baptais, na long Februeri 1937 mipela i kamapim wanpela kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova long Lugano.
Tupela mun bihain, long Epril 1937, mi kisim wanpela pas i senisim tru i stap bilong mi. Ol i singautim mi long go wok long Betel, em nem bilong brens-ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long ol kantri. Wantu mi orait long mekim dispela wok—inap long nau mi no bel hevi long samting mi bin mekim. Olsem na long dispela taim mi kirap mekim wok bilong Jehova long olgeta de, em wok mi mekim inap 60 yia pinis.
Wok Long Betel Long Taim Bilong Hevi
Long dispela taim Betel i stap long taun Ben, em nambawan biktaun bilong Swiselan. Long dispela ples mipela i wokim ol buk, ol buklet, na ol nius long 14 tok ples, na mipela i salim i go long ol kantri bilong Yurop. Sampela taim mi kisim ol buk mipela i wokim i go long tren-stesin long wilbera, long wanem, long dispela taim mipela i no gat wanpela bas bilong mekim wok long en long olgeta taim. Namba wan wok mi kisim long Betel em long Komposisen Dipatmen, long hia mipela i kisim ol leta ain na bungim wantaim bilong prinim ol buk samting. Na liklik taim bihain mi wok olsem kuskus, na mi katim tu gras bilong ol brata sista bilong famili Betel.
Long Septemba 1939, Namba 2 Pait i kirap, na ol Natsi i kirapim bikpela pait, olsem na planti man long Yurop i pret. Swiselan i stap namel long ol kantri i pait, tasol em i no insait long pait. Pastaim i no gat wanpela samting i pasim wok Kristen bilong mipela. Tasol long Julai 5, 1940, long 2 klok apinun, taim mi sindaun long tebol long hap ol man i save kam insait long haus Betel, wanpela man na wanpela soldia i holim gan i gat naip ol i kam insait.
Man hia i singaut: “Zürcher i stap we?” Long dispela taim Franz Zürcher i wasman bilong brens bilong lukautim wok bilong autim tok long Swiselan.
Mi askim em: “Bai mi tokim em long husat i laik lukim em?” Wantu ol i holim mi na pulim mi i go antap long lata, na ol i strong long mi mas bringim ol i go long ofis bilong Brata Zürcher.
Ol i tok, famili Betel olgeta—long dispela taim mipela inap 40 samting—i mas bung long rum kaikai. Ausait long haus ol i sanapim 4-pela masin-gan, long wanem, ol i laik pasim mipela long ranawe. Inap 50 soldia i wok long painim painim ol samting insait long haus. Ol i ting ol bai painim wanpela samting i kamapim olsem ol Witnes Bilong Jehova i wok long kirapim ol man long sakim ami, tasol ol i no painim wanpela samting. Tasol ol i kisim planti buk samting na karim ol i go long 5-pela trak bilong ami.
Taim mipela i no larim gavman i skelim skelim ol tok bilong Wastaua, ol i tambuim dispela nius long Swiselan. Olsem na i no gat wok long sampela brata long Betel, na ol i kirapim ol yangpela brata sista long famili long lusim Betel na kamap painia, em nem bilong ol Witnes Bilong Jehova i autim tok long olgeta de.
Wok Painia Long Taim Bilong Pait
Long Julai 1940, mi go bek long hap bilong Swiselan em ol man i save mekim tok ples Itali. Mi go sindaun klostu long Lugano, em dispela taun mi bin sindaun long en paslain long mi go long Betel. Ol man long dispela hap ol i strongpela Katolik, na planti i bihainim tingting Fasis, tasol dispela hap i kamap ples wok bilong mi olsem painia.
Klostu olgeta de polis i pasim mi na ol i strong long mi mas lusim wok autim tok. Wanpela de mi toktok wantaim wanpela meri i sanap long dua bilong banis bilong gaden, na wanpela man i kam baksait long mi na holimpas mi, em i kisim mi i go long wanpela ka bilong polis, na em i bringim mi i go long Lugano. Long hia em i putim mi long han bilong polis. Taim polis i givim askim long mi, mi tokim ol olsem Jehova i givim lo long mipela i mas autim tok.
Long pasin antap ofisa i tok: “Hia long graun, mipela i givim lo. God inap givim lo long ol long heven!”
Long taim bilong pait em i bikpela samting olsem mipela i bihainim tok bilong Jisas, em i tok “yupela i mas bihainim pasin bilong ol snek, na tingim gut pastaim ol samting yupela i laik mekim. Na yupela i mas bihainim pasin bilong ol dispela pisin ol i kolim balus, na yupela i no ken tingting long mekim wanpela pasin nogut.” (Matyu 10:16) Olsem na mi haitim planti buk samting insait long ol poket bilong siot bilong mi. Na mi putim wanpela kain trasis i pas long skru namel long lek bambai mi no inap lusim sampela buk.
Bihain Sosaiti i tokim mi long go sindaun long ples daun Engadin, na long dispela hap mi wok yet long hait long polis, long wanem, ol i laik painim mi. Engadin i wanpela naispela ples daun long hap is bilong ol maunten Alp long Swiselan, na long taim bilong kol i gat planti ais i karamapim graun, olsem na mi askim ol long salim ol ski long mi, em tupela hap plang olsem su bilong wokabaut long ais bilong helpim mi long raun long autim tok.
Long taim bilong bikpela kol, i gutpela man i raun long ski em i putim hanglap na han bilong em i no ken kol tumas. Mi putim long olgeta taim, olsem na kwiktaim ol i bagarap. Wanpela taim mi kisim wanpela mekpas long rot bilong posofis na mi amamas wanpela kolsinglis na gutpela hanglap i stap insait long en! Wanpela sista Kristen bilong kongrigesen bilong mi long bipo long Ben em i bin wokim. Inap long nau mi pilim dispela gutpela pasin bilong em.
Planti Samting Mi Amamas Long En
Long 1943, sindaun bilong ol man long Swiselan i kamap gutpela liklik, na ol i singautim mi long mekim gen wok long Betel. I gat sampela hevi long Kongrigesen Lusan em ol i save mekim tok ples Frans long en na i stap longwe long Betel inap 100 kilomita samting, olsem na ol i makim mi long go long dispela taun long olgeta taim bilong helpim ol pablisa long kisim stretpela tingting long oganaisesen bilong God.
Bihain, inap sampela yia mi mekim wok olsem wasman sekit long olgeta kongrigesen i mekim tok ples Frans long Swiselan. Long kirap bilong wik, mi mekim wok long Betel, tasol long Fraide, Sarere, na Sande long olgeta wik mi go lukim wanpela kongrigesen bilong helpim ol long ol samting bilong spirit. Na tu, taim ol i kamapim wanpela kongrigesen long tok ples Frans long Ben long 1960, mi kamap wasman siaman long en. Mi mekim dispela wok inap long 1970, taim ol i lusim olpela haus Betel na putim long Tun, em naispela ples nau mipela i stap yet long en.
Mi amamas long painim wanpela liklik lain Witnes ol i mekim tok ples Itali long Tun, na mi kirap mekim wok wantaim ol. Bihain mipela i kamapim wanpela kongrigesen, na inap sampela yia mi mekim wok olsem wasman siaman, inap long taim sampela yangpela brata ol i inapim mak bilong mekim dispela wok.
Wanpela bikpela amamas tru mi kisim em long taim mi go long sampela kibung intenesenel bilong lain bilong Jehova. Olsem: Long 1950 wanpela gutpela kibung (Theocracy’s Increase) i kamap long Yanki Stediam, Nu Yok, na mi no inap lusim tingting long en. Mi amamas tru long lukim nambawan ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova long Bruklin, Nu Yok. Na tu, mi no inap lusim tingting long wanpela tok Brata Milton G. Henschel i bin mekim long yia bihain long wanpela kibung (Clean Worship) long Landon, Inglan. Dispela tok i kamapim klia tok bilong Jisas olsem: “Mi tokim yupela, sapos ol i pasim maus, ol ston yet bai i singaut na litimapim nem bilong God.” (Luk 19:40) Brata Henschel i bin kamapim askim olsem: “Yupela i ting ol ston i mas singaut?” Mi inap harim yet bikpela pairap bilong planti tausen manmeri ol i singaut: “Nogat!”
Taim mi go wok long Betel long 1937, papa bilong mi i kisim save olsem mipela i save kisim liklik mani tasol, olsem na em i tingting planti na i tok: “Pikinini, husat bai lukautim yu taim yu lapun?” Bilong bekim tok mi kamapim tok bilong Devit olsem: “Mi no lukim ol pikinini bilong stretpela man i sot long kaikai, na i singaut long ol arapela man bilong ol i ken helpim ol. Nogat tru.” (Song 37:25) Dispela tok i kamap tru long i stap bilong mi.
Mi amamas tru olsem inap 80 yia i go pinis, Berta Weibel i maritim Papa. Em i stap olsem gutpela piksa na i soim rot long mi, olsem na mi kisim save long Jehova na ol gutpela pasin bilong em! Maski sampela long famili i bin tok bilas long em, em i stap gut long wok bilong Jehova inap long taim em i dai long 1983. I no gat wanpela taim em i tok em i bel hevi long mekim wok bilong God bilong em, Jehova; na mi tu, mi no bel hevi long mi stap singel inap long nau, na mi givim bel olgeta long mekim wok bilong Jehova.
[Piksa long pes 25]
Mi wok long Betel