Bilong Winim Dispela Pait!

Li em i yangpela meri i save toktok gut na bung wantaim ol narapela, na em i pat liklik, tasol 5-pela yia bipo klostu em i dai, long wanem em i no laik i stap patpela na em i wok long lusim skin i go i go inap long em i kisim sik anorexia (olsem skin bilong em i no laik moa long kisim kaikai). Nau em i stretim dispela kain tingting. Tasol i hatwok long mekim na lusim dispela pasin bilong no laik long kaikai. Em i tok, “I no olsem mi gat hevi long kaikai tasol, nogat.” Em i gat hevi tu long stretim tingting.

Ol samting man i pilim long bel i save kamapim dispela hevi bilong i no laik long kaikai, olsem na dispela pait i kamap long tingting bilong em. Bilong helpim man o meri long lusim dispela pasin, em i mas kirap long tingim wanem ol samting i olsem bikpela samting bilong helpim em. Yumi olgeta wan wan i gat narapela narapela tingting long wanem ol samting i bikpela samting long yumi. Dispela i kamapim long ples klia tingting bilong yumi na pasin yumi bai bihainim taim ol kain bikpela hevi olsem i kamap. Olsem tasol man o meri i mekim pasin kranki long kaikai, em i mas stretim tingting bilong em, na kisim nupela kain tingting.

Baibel i tok, “Yupela i mas larim God i mekim tingting bilong yupela i kamap nupela na bai pasin bilong yupela i kamap nupela tu. Olsem na bai yupela inap long save tru long laik bilong God. Bai yupela i save long ol pasin i gutpela na long ol pasin God i laikim tumas na long ol pasin i inap tru na i stret olgeta.” (Rom 12:2) Yumi mas bihainim tingting bilong God na pasin em i laikim. Em Man bilong wokim yumi na em i save gut tru long yumi. Em i save wanem samting inap mekim yumi i amamas oltaim. Olsem na em i ting wanem samting i bikpela samting?

Gutpela Bilas Tru

God em i tingting tasol long samting i stap insait long bel bilong yumi. “Mobeta yupela i bilasim insait bilong yupela tu long olkain bilas i no inap long bagarap. Dispela kain bilas em pasin bilong i stap belgut na i stap bel isi. Dispela kain pasin em i gutpela moa yet long ai bilong God.” (1 Pita 3:4) Long nau planti man i save skelim ol meri long skin bilong ol na ol i laikim ol meri i bun nating. Tasol nogut yumi bihainim wankain tingting. Nogut bihain ol i senisim tingting na laikim ol meri i patpela. Inap wan handet yia bipo long Amerika, sapos meri i patpela ol i tok em i stail meri stret. Long yia 1890 ol i putim wanpela rait olsem: “Tokim ol meri ol i mas kamap patpela . . .  Kaikai ‘Fat-Ten-U’ em INAP TRU long mekim meri i bun nating i kamap patpela na gutpela long ai bilong ol narapela.”

Li em i tok, “Bipo mi save skelim ol man long skin na bilas samting bilong ol,” tasol bihain em kirap long lusim dispela pasin. “Nau mi tingim ol gutpela pasin Kristen bilong ol narapela na bilong mi yet em i bikpela samting. Nau mi wok strong long kamapim ol gutpela pasin. Nau mi save, mi no ken skelim skin tasol bilong ol narapela na bilong mi yet.”

Tasol bilong kisim dispela stretpela tingting em i hatwok tru. Ating mobeta yumi no ken poroman tumas wantaim ol manmeri em oltaim ol i save tingting planti long skin bilong ol i patpela tumas o nogat, na ol i toktok tasol long dispela samting. Yangpela meri Lin em i bin winim sik bulimia, olsem pasin bilong kaikai planti tumas na bihain trautim bek dispela kaikai bilong lusim skin. Lin i tok: “I hatwok tru long sakim tingting bilong ol narapela na bihainim stretpela tingting. Mi no bin bihainim gutpela tingting wantu tasol, nogat, tasol mi bin subim mi yet long bihainim gutpela tingting.” Taim yu stretim tingting, bai yu kisim stretpela tingting long ol samting i save mekim na bai yu amamas long yu yet o nogat.

Sakim Pasin Bilong Hambak long Skin

Planti manmeri i gat ol dispela pasin kranki long kaikai ol i laik kamap nambawan tru bambai ol i ken amamas long ol yet, o ol i no laik kisim kaikai, maski ol i hangre, long wanem ol i ting long dispela rot bai ol i kisim biknem long bosim skin na bai ol i amamas long ol yet. Tasol Baibel i tok, no ken “wok long kamapim biknem bilong yupela. Nogat. Yupela i mas daunim yupela yet na yupela i mas ting pasin bilong ol arapela i winim pasin bilong yupela.” (Filipai 2:3) Olsem na ol dispela manmeri i mekim ol dispela samting bambai ol narapela i ken litimapim nem bilong ol, tasol i no gat as bilong en na dispela i no inap kamapim gutpela samting bilong helpim ol oltaim. Ol i amamas long samting i giaman tasol.

Yangpela meri Li i tok: “Mi pilim olsem mi gutpela tru, long wanem ol narapela i no inap subim mi long kaikai.” Na em i tok moa: “Mi ting sapos mi kamap bun nating liklik, bai mi amamas long mi yet. Tasol taim mi lusim skin pinis mi no amamas, mi bel hevi yet.”

Nau Li em i kamapim wanpela samting i helpim em long lusim dispela kain tingting. Em i tok: “Mi save, long ai bilong God mi olsem wanpela liklik hap wara nating insait long wanpela baket, olsem na bilong wanem mi laik winim ol narapela na kamap nambawan tru? . . . Sapos ol narapela i winim mi long sampela samting, i no bikpela samting.”

Em nau, Li i kisim save olsem ‘em i mas ting olsem pasin bilong ol arapela man i winim pasin bilong em.’ Sampela pasin ol narapela i save mekim i gutpela tru, winim bilong yumi. Na sampela pasin yumi save mekim i winim bilong ol. Tasol i no olsem ol narapela i nambawan tru, winim yumi, o yumi nambawan tru, winim ol. Nogat.

Ol man i save mekim pasin kranki long kaikai bambai ol i ken lusim skin, planti ol i laik amamas long ol yet, na ol i laik bai ol narapela i litimapim nem bilong ol. Tasol ol i mas tingim ol samting tru i mekim na man o meri i ken amamas long em yet. Wanpela meri, nem bilong em Melisa, em i bin winim dispela sik bulimia na em i tok: “Mi no tingting moa olsem mi mas i gat gutpela skin bambai ol narapela i ken amamas long mi; nau mi save, taim mi bihainim ol lo bilong God na bihainim tingting bilong em, dispela i mekim na mi amamas long mi yet.” Olsem Baibel i tok: “Wanpela meri inap givim switpela tok long yumi, tasol pasin bilong en i narakain. Na maski meri i luk nais tru, em i no inap i stap olsem oltaim. Mobeta yumi litimapim nem bilong meri i save aninit long Bikpela.”​—Sindaun 31:30.

Stap Pren Bilong God

Yumi “pret long Bikpela,” tasol i no olsem yumi pret na guria, nogut em bai givim strafe long yumi; nogat; yumi no laik mekim em i belhat long yumi, long wanem em i Pren bilong yumi. “Wanem man i save pret long Bikpela na i laikim tumas long bihainim ol lo bilong en, dispela man i ken amamas.” (Buk Song 112:1) Yu stap pren bilong God na taim yu bihainim lo bilong em, bai yu amamas. Dispela inap kirapim yu long mekim pasin em i laikim. Tasol God i gat wanem tingting long ol pasin kranki ol manmeri i mekim long kaikai bambai ol i ken lusim skin?

Baibel i tok, yumi mas lukautim gut skin bilong yumi, long wanem em i gutpela presen tru God i givim long yumi. (Rom 12:1) Aposel Pol i kolim sampela samting olsem ‘olgeta kain pasin doti, na . . . mangalim ol samting bilong ol arapela’ ol dispela samting i no amamasim Jehova, na ol man i no bilip ‘ol i save hait na mekim.’ Na Pol i tok, “Mi sem long toktok long ol dispela kain samting.” Ating Pol i tingim pasin bilong ol Rom bipo, taim ol i wokim bikpela kaikai, ol i kaikai planti tru na bihain ol i trautim dispela kaikai bambai ol i ken kaikai planti moa. (Efesus 5:​3, 5, 12) Aposel Pol em i tok: “Mi no ken larim wanpela samting i bosim mi.” (1 Korin 6:12) Sapos yumi laik stap pren bilong God yumi no ken larim kaikai o pasin bilong lusim skin i bosim laip bilong yumi.

I gat kain kain pasin kranki ol manmeri i save mekim long kaikai​—sampela pasin i kranki liklik, tasol sampela i no stret tru long ai bilong God. Sapos man o meri i gat laik long kamap pren bilong God, dispela bai kirapim em long wok strong long lusim ol pasin kranki long kaikai. Dispela meri An em i stori long wanpela bikpela samting i bin helpim em long lusim kain pasin olsem. Em i tok: ‘Mi save sapos mi mekim pasin kranki long kaikai, God i no ken laikim mi.’ Tasol olsem wanem sapos man o meri i wok strong long lusim kain pasin kranki olsem, tasol em i pundaun na mekim gen?

Melisa i tok, ‘Bel bilong mi i gat tok long pasin kranki mi mekim long kaikai [bulimia] na bel bilong mi i bagarap stret. Long san na long nait, taim i no gat narapela i stap, mi save krai oltaim na mi singaut na askim God long helpim mi na lusim tingting long rong bilong mi.’ Taim man o meri i kisim save olsem God “i save marimari moa yet long ol manmeri” na em i save “sori long ol manmeri i pret long en,” dispela tok inap strongim bel bilong em. (Aisaia 55:7; Buk Song 103:13) Sapos bel bilong yumi i kotim yumi long pasin yumi mekim, yumi “ken i stap bel isi . . . Long wanem, God em i save long olgeta samting, na save bilong en i winim tru save i stap long bel bilong yumi.” (1 Jon 3:20) God i save long ol hevi bilong yumi. Em i no lukim tasol ol pasin kranki yumi mekim. Em i save yumi wok strong tru long lusim ol dispela pasin kranki, na em i lukim gutpela wok yumi mekim bilong stretim tingting na lusim ol dispela pasin.

Oltaim yu mas beten askim God long lusim tingting long pasin kranki bilong yu, maski yu mas askim em planti taim. Sapos yu pilim tru dispela samting, God bai helpim yu na bai bel bilong yu i kamap klin, long wanem God i save marimari long yumi. (Rom 7:​21-25) Melisa i tok: “Taim mi wok long lusim pasin kranki long kaikai, God em i stap pren tru bilong mi. Em i sambai long mi na harim ol beten bilong mi na helpim mi.” Olsem na sapos yumi wok strong tru na yumi no les, em nau bai yumi inap winim pait na lusim ol pasin kranki long kaikai.

Bilong Daunim Bel Hevi

Bilong winim dispela pait yu mas daunim ol tingting kranki. Yu no ken ting kaikai inap mekim gut bel bilong yu. Na gutpela sapos yu kamapim hevi bilong yu long narapela; dispela tu inap helpim yu long i stap bel isi. Papa bilong yangpela meri Maria i save tok bilas long em, long wanem skin bilong em i patpela, olsem na Maria i kirap mekim pasin kranki long kaikai na dispela sik bulimia i kisim em. Maria i tok: ‘Em asua bilong mi yet, long wanem mi no kamapim dispela hevi long narapela, olsem mi save bel hevi taim papa i tok bilas long mi. Mi save go long rum slip bilong mi na krai tasol.’

Man i laik amamasim ol narapela em i save hatwok long kamapim hevi bilong em long narapela man. Wanpela buk (Bulimia: A Systems Approach to Treatment) i tok, ‘Sapos yu bel hevi o belhat, yu mas lain long kamapim gut dispela bambai bel bilong yu i ken i stap isi gen, na yu no ken kisim planti kaikai bilong mekim gut bel na bihain trautim bek kaikai bambai skin i no ken patpela.’ Baibel i tok tru taim em i tok: “Sapos bel bilong yupela i hat, orait yupela lukaut. Nogut yupela i mekim sin. Nogut yupela i belhat yet i stap na san i go daun.” (Efesus 4:26) Olsem na sapos yu belhat o narapela i subim yu long mekim samting yu no laik mekim, orait askim skin bilong yu yet: ‘Olsem wanem mi inap bekim tok long em na mi no ken sutim o bagarapim bel bilong em?’

Baibel i no tok olsem wok bilong ol meri em bilong amamasim ol narapela tasol; nogat. Ol bilipmeri bilong God long bipo ol i daun long man bilong ol, tasol sampela taim ol i bin kamapim klia tingting bilong ol. Ol i bin wokim tingting bilong ol yet na kirap mekim sampela wok i hatwok long mekim. (Sindaun 31:​16-18, 29) Tru, taim yumi kirap mekim wanpela wok yumi no bin mekim bipo, yumi inap popaia na yumi no mekim gut. Ol manmeri i save mekim pasin kranki long kaikai, planti ol i save tingting planti long mekim wok, nogut ol i no inap mekim gut na ol i popaia na ol narapela i ting ol i no gat save, na bai ol i sem. Tasol yumi olgeta i save popaia! Sindaun 24:16 em i tok: “Maski sapos stretpela man i save pundaun planti taim, oltaim em bai i kirap gen.” Taim yumi popaia na mekim samting i no stret na yumi kisim skul long dispela, em i save helpim yumi bambai yumi no ken mekim gen dispela samting.

Sampela taim yumi bel hevi long samting i bin kamap bipo. Tru, tingting bilong dispela inap mekim yu i bel hevi yet, tasol wok strong long ‘tingim gut ol gutpela samting Jehova i bin mekim, long wanem em i laikim yumi oltaim.’ (Buk Song 107:43) Sampela taim Jehova i bin mekim gutpela pasin na helpim yu, a? Orait yu mas tingim dispela. Sapos bipo hevi i bin painim yu, o ol man i bin mekim nogut long yu, i no olsem yu man nogut na dispela samting i painim yu. Nogat.

Singautim Narapela Bilong Helpim Yu

Taim yu wok long traim lusim pasin kranki long kaikai, gutpela sapos yu toktok wantaim narapela yu save em bai helpim yu. Lin i bin tok long samting i bin helpim em long winim dispela hevi, em i tok: “Wanpela nait mi kisim mama bilong mi i kam long rum slip bilong mi. Na mi krai inap 10-pela minit samting, na bihain nau mi tokim mama long dispela hevi bilong mi, olsem mi bihainim pasin kranki long kaikai na mi save kaikai planti na bihain trautim bek kaikai.” Em i stori moa olsem: “Papa na mama tupela i pilim dispela hevi bilong mi. Mama i strongim mi bambai mi no les​—em i tok, mi no ken ting dispela hevi bai i pinis wantu tasol. Na papa i givim sampela gutpela tingting long mi long ol samting mi ken mekim, na em i beten wantaim mi. Sapos mi no bin autim dispela hevi long tupela, bai mi lus tru long gutpela helpim bilong ol.”

Ol narapela tu ol i ken helpim yu long winim dispela hevi. Taim yu pilim olsem yu no gat strong long winim dispela hevi, yu no ken surik na stap wanpis. (Sindaun 18:1) Taim Lin i bel hevi, em i no save pasim maus tasol. Em i stori long samting i bin helpim em long winim hevi, olsem: “Mitupela mama i save go wokabaut liklik na mi stori long hevi bilong mi. Na mi no bihainim gen pasin kranki long kaikai bilong mekim gut bel, olsem bipo mi bin kaikai planti na bihain trautim bek kaikai. Mi kirap mekim sampela samting, olsem singautim wanpela pren, na maski long i stap wanpis.”

Insait long ol kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova i gat sampela manmeri ol i bin helpim sampela em dispela pasin kranki long kaikai i bin kalabusim ol. An i tok: “Mi no inap helpim mi yet long winim dispela pasin kranki, olsem na mi kamapim olgeta tingting i stap long bel bilong mi, em mi bin haitim inap 10-pela yia.” Ol poroman Kristen bilong em i bin helpim em tru. An i tok: “Pasin antap bilong mi yet i bin pasim mi na pastaim mi no askim wanpela long helpim mi, na klostu mi bagarapim laip bilong mi. Tasol ol pren bilong mi i helpim mi, na nau mi lusim pinis dispela pasin.”

Sampela ol i mas i go lukim dokta em i gat save long helpim man o meri i bihainim pasin kranki long kaikai na i gat sik. Dokta inap givim sampela gutpela tingting long ol na makim wanem ol kaikai ol i mas kisim, na sampela taim dokta i givim marasin long ol tu. Na sapos dispela sik i bikpela, ol i mas i slip long haus sik. Sapos yu gat dispela kain sik, yu ken i go long wanpela dokta o long haus sik na ating ol inap tokim yu, i gat dispela kain dokta long hap bilong yu o nogat.

Stretpela Tingting na Bilip

Lin i tok, “Dokta i tok long mi mas kisim ol gutpela kaikai i stret bilong strongim bodi gen, na bai mi inap kaikai gut gen na skin i no ken patpela, na samting i kamap stret olsem dokta i tok.” Olsem na tok bilong Baibel i tru, em i tok yumi mas tingting stret.​—Filipai 4:5.

Yu inap lusim skin sapos yu skelim gut ol kaikai yu kisim na yu sakim kaikai i gat planti gris na suga o waitpela plaua na yu kaikai planti pikinini bilong ol diwai olsem prut, na planti kumu sayor, na ol samting ol i wokim long braunpela plaua samting. Na tu, bikpela samting em yu mas wokim skin na mekim sampela eksasais. Tasol sampela i gat patpela skin, long wanem ol i kisim dispela long papa o mama, o krismas bilong ol i mekim, o ol narapela samting.

Lisa em i lusim pinis pasin kranki long kaikai em i bin bihainim bilong lusim skin. Em i tok: “Bilong winim dispela pait, bikpela samting em olsem: Mi mas lain long skelim gut ol samting maski skin bilong mi i patpela liklik winim stail bilong nau.” Na taim man o meri i kisim stretpela tingting, bai em i no tingting tasol long skin bilong em i mas gutpela long ai bilong ol narapela​—bai em i wok long lusim skin bambai em i ken abrusim sik.

Man o meri i no ken tingting oltaim long lusim skin na bai em inap putim ol klos i liklik, nogat. Em i ken putim ol gutpela klos i stret long skin bilong em. Na em i ken mekim ol gutpela wok, nogut em i wok long sanap long skel oltaim na em i tingting planti oltaim long skin i patpela o nogat. Sapos yu hatwok long lusim pasin kranki bilong kaikai planti na bihain trautim, yu mas rausim ol kaikai ating yu bin bungim i stap, na long taim yu go bilong baim kaikai long stua, kisim wanpela i go wantaim yu. Taim yu laik kaikai, sindaun wantaim ol narapela na bai yu no ken kisim planti kaikai. Skelim gut ol wok yu mas mekim na makim taim bilong mekim bambai yu gat hap taim bilong malolo tu na mekim sampela samting bilong painim gutpela amamas.

Yu mas tingim gutpela wok yu ken mekim na bai i stap bilong yu i gat as bilong en. Tingim nupela taim em Baibel i toktok long en na bai i gat stretpela pasin tasol i stap long en. God bai rausim ol samting nogut i save putim hevi long ol manmeri na kirapim ol long mekim pasin kranki long kaikai, na em bai pinisim olgeta narapela hevi bilong dispela taim nau.​—2 Pita 3:13.

Tasol sapos wanpela long famili i gat pasin kranki long kaikai, ol narapela insait long famili ol i ken mekim wanem bilong helpim em? Narapela Kirap! long bihain bai stori long dispela samting.

[Ol Piksa long pes 10]

Lain long sakim tok gris bilong ol man bilong graun ol i tok gutpela skin em i bikpela samting