Ol Yangpela i Laik Save . . .
Olsem Wanem Mi Ken Karim Hevi Bilong i Stap Rabis?
WANPELA yangpela man bilong Isten Yurop, em Gregori, em i ting em i stap rabis tru, long wanem, em i no inap baim ol laplap i gat bikpela pe, na redio-kaset olsem ol yangpela i save baim long hap bilong Westen Yurop. Bihain Gregori i bel nogut long sindaun bilong em long as ples, olsem na em i go na sindaun long kantri Ostria.
Long wanpela ples long hap saut bilong Afrika, wanpela yangpela, em Loiso, em i stap wantaim famili bilong em long haus kunai long ples. Loiso i mangal long ‘ol gutpela’ samting ol yangpela long taun i save kisim. Haus bilong ol i gat paip wara na paua.
Tasol long ai bilong wanpela yangpela man Afrika, nem bilong em Vasko, Loiso na Gregori i gat gutpela sindaun tru. Long hap bilong Vasko i gat pait, na bilong abrusim bagarap, Vasko i mas wokabaut i go i go, winim planti kilomita long bikbus.
Olsem na ol man i gat narapela narapela kain tingting long dispela tok “stap rabis.” Wanpela buk diksenari long tok Inglis i kamapim insait bilong dispela tok “stap rabis” na em i tok em ‘man i sot tru long ol samting em i mas kisim.’ Na i gutpela yu ken save, maski yu stap rabis, ating i gat ol narapela man em sindaun bilong ol i nogut moa, winim bilong yu. Tasol ating dispela save i no inap mekim gut bel bilong yu sapos yu no gat ol gutpela klos bilong putim na go long skul, na yu no gat paip wara samting, a?
Baibel i tok: “Ol rabisman i sot long ol samting, olsem na bai ol i bagarap.” (Sindaun 10:15) Olsem na sapos yu stap rabis, yu inap mekim wanem bilong daunim ol hevi dispela kain sindaun i save kamapim?
Mangal Inap Pundaunim Yumi
Wanpela yangpela Afrika, em Sanele, i tok: ‘Sapos yumi olgeta man i stap rabis em i orait. Tasol taim mi lukim ol narapela man long TV o long narapela hap ol i gat planti gutpela samting bilong skin na mi nogat, em i hatwok long karim dispela hevi.’
Taim yumi skelim kain kain sindaun bilong olgeta manmeri, olsem sampela i gat gutpela sindaun na sampela nogat, orait yumi no ken kirap nogut long dispela tok bilong Sanele. Na ol samting i kamap long televisen na long ol nius samting, dispela i mekim na planti man i gat laik long kisim planti samting bilong skin. Ating yu tu yu kisim dispela laik, taim yu lukim sindaun bilong ol narapela yangpela em ol i gat gutpela sindaun, winim bilong yu.—Jems 4:5; Sindaun 14:30.
Mipela i no tok olsem pasin bilong mekim wok bilong kisim gutpela sindaun i gat rong, nogat. Tasol pasin bilong i stap rabis tru em i olsem wanpela mak bilong dispela taim nogut nau Satan i bosim. God tasol inap stretim ol hevi bilong dispela graun, na em bai mekim olsem. Sapos yu stap long wanpela kantri i no gat planti wok bisnis long en, ating yu no gat rot bilong helpim sindaun bilong yu. Na maski yu gat rot bilong kisim planti samting bilong skin, tingim tok bilong Solomon long Saveman 4:4: “Ol man i save hatwok tru na ol i wokim olkain gutpela samting. . . . Ol i ting long ol wantok i gat biknem na planti samting. Na ol i mekim planti wok bilong kamap wankain olsem ol wantok. Dispela em i longlong pasin tru. I olsem man i ran i go bilong holimpas win.”
Taim man i tingting strong long kisim ol gutpela samting bilong skin, ating i no longtaim na bai em i lusim ol gutpela pasin bilong em na kirap mekim ol pasin nogut olsem pamuk samting. Na tu, narapela hevi inap kamap olsem bikpela sik o haus i paia, na nau yu mas tromoi mani bilong stretim dispela hevi. Dispela i mekim na nau yu stap rabis tru, winim bipo. Baibel i tok long Sindaun 23:4, 5 olsem: “Yu no ken hatwok tumas long kamap maniman. . . . Maski yu kisim planti mani, wantu em bai i pinis. I olsem mani i gat wing na i flai i go antap olsem tarangau.”
Tingim Ol Samting Yu Kisim Pinis
Olsem na sapos yu stap rabis, bai yu ting yu mas stap olsem tasol? Nogat tru! Wanpela samting yu ken mekim em olsem: Yu no ken tingting tumas long ol samting yu no gat, yu mas tingting long ol samting yu holim pinis. Tingim tok wanpela man (Dr. Tony Lake), i kamapim long buk bilong em (Relationships). Em i tok: ‘Ating man i no gat planti samting long skin, tasol em i gat sampela gutpela samting moa olsem, gutpela famili, o ol gutpela wantok, o ples em i sindaun long en i no gat planti hevi.’ Ol dispela kain samting i winim mani! I gat wanpela savetok i tok olsem: “Sapos yu stap wantaim ol pren bilong yu na yupela i kaikai kumu tasol, dispela i winim tru pasin bilong i stap wantaim ol man yu no laikim, na yupela i kaikai mit bilong bulmakau.” (Sindaun 15:17) Narapela gutpela samting ol yangpela Kristen i gat, em “ol arapela manmeri bilong God,” na dispela lain i laik helpim ol.—1 Pita 2:17.
Gutpela sapos yu kisim gutpela tingting long ol mani kago bilong yu. Tru, ating yu stap long wanpela haus nating, o yu no save putim ol nupela klos samting, na ating yu les long kaikai rais tasol, tasol olsem wanem? Bilong amamasim God yu ting yu mas i gat ol gutpela bilas, na gutpela haus? Bilong i stap laip na no ken sik, yu mas kisim ol gutpela gutpela kaikai? Nogat tru! Aposel Pol i bin tok: “Sapos yumi gat kaikai na laplap samting, orait yumi ken tok, ‘Em inap long mi.’ ”—1 Timoti 6:8.
Wanpela man bilong Saut Afrika, nem bilong em Eldred, em i go bikpela long wanpela famili i no gat planti samting bilong skin. Eldred i tok: ‘Mipela i save papamama i gat liklik mani tasol, na mipela i no inap kisim planti samting. Olsem na mipela i no toktok planti long dispela samting.’ Eldred i tingim bek taim trausis bilong em bilong putim na go long skul i bruk, na mama bilong em i save samapim tasol. Bihain bikpela hap bilong trausis bilong em, em ol hap laplap mama i bin samapim long en bilong pasim ol hul! Eldred i tok: ‘Ol skulmanki i tok bilas long mi, tasol bikpela samting long mi em olsem trausis bilong mi i klin, maski em olpela.’
Lukautim Gut Ol Samting
Na yu ken mekim sampela samting bilong helpim sindaun bilong yu. Baibel i stori long ol man i “no gat gutpela tingting, ol i save pinisim ol samting [mani] bilong ol.” (Sindaun 21:20) Olsem na yu mas bihainim savepasin na no ken tromoi nating kaikai, o mani, o wanpela samting bilong haus. (Lukim Jon 6:12.) Pasin bilong pilai laki, na dring planti, na smok—olgeta dispela samting i rot bilong tromoi nating mani bilong yu, na tu, God i no amamas long ol dispela kain pasin. (2 Korin 7:1) Sapos long famili narapela i mekim pasin i no stret olsem pilai laki o dring samting, gutpela yu yet yu mekim gutpela pasin na ol i ken lukim.—Lukim 1 Timoti 4:12.
Narapela samting yu ken mekim bilong helpim sindaun bilong famili bilong yu, em long mekim sampela samting bilong helpim papamama long haus. Helpim ol long kukim kaikai, klinim haus, stretim samting long haus i bagarap, wokim gaden samting. Sapos yu mekim olsem bai yu amamas.
Kisim Liklik Mani Moa
Sampela ol yangpela i kisim wok mani haptaim na dispela i save helpim famili long kisim liklik mani moa. Dispela yangpela bipo yumi stori long em, em Loiso, em i planim gaden long liklik hap graun baksait long haus. Bihain em i maket long ol kumu na sayor samting em i bin planim na em i kisim liklik mani long dispela rot. Na tu, hap kaikai i stap bilong famili bilong em i ken kaikai. Baibel i tok: “Man i wokim gaden, bai em i gat planti kaikai.” (Sindaun 28:19) Loiso i save dispela tok bilong Baibel i stret.
Na sampela ol yangpela i kirap na mekim narapela samting bilong painim liklik mani, olsem maket long ol laplap, na kaikai, na paiawut samting. Sampela i mekim wok bilong stretim ol liklik samting i bruk long haus bilong narapela, na sampela i save lukautim pikinini bilong narapela man.
Skul na Pasin Bilong i Stap Rabis
Wanpela buk (1989 Britannica Book of the Year) i tok, planti yangpela i stap rabis tru ol i ting skul i no inap helpim ol. Long planti kantri ol skul i no gat planti samting, na tu, ol skul i no planti, olsem na ol pikinini i pas pas long ol skul. Na taim ol yangpela i save i no gat rot bilong ol i ken kisim wanpela wok mani taim ol i lusim skul, tasol i gat rot bilong kisim kwik mani long rot i no stret olsem maketim ol drak nogut samting, orait, ol i no laik go long skul.
Tasol taim ol yangpela i no go long skul, dispela i mekim na ol i pas tru long stap rabis. Ating yu mas bosim gut skin bilong yu bilong i stap long skul, tasol dispela em savepasin. Tingim sampela lain long Howra, long Kalkata long India, em planti ol man i stap long ol pipia haus nogut. I gat 800,000 manmeri i stap rabis nogut tru long dispela hap. Klostu olgeta pikinini i mekim wok long san na long nait ol i go skul. Olsem na maski yu ting i gat hatwok long yu long skul, no ken lusim skul. Skul inap helpim yu long toktok gut wantaim na em inap helpim yu long wokim tingting bilong yu—em ol samting inap helpim yu long kisim wok mani bihain.
Tingting Long Bihain
Baibel i tok: “Bikpela i bin wokim olgeta man, ol maniman na ol rabisman tu.” (Sindaun 22:2) Dispela tok bilong Baibel i bin helpim planti tausen yangpela Witnes Bilong Jehova long karim hevi bilong i stap rabis. Ol i save pasin bilong i stap pren wantaim God Jehova i bikpela samting na em rot bilong kisim amamas—mani kago, nogat. Na ol i save Jehova i amamas long olgeta man i laik mekim laik bilong em, maski ol i maniman o rabisman, na ol i ken tingting long kisim gutpela sindaun bihain long nupela taim, em taim i no gat wanpela man i stap rabis.—2 Pita 3:13; KTH 21:3, 4.
Tasol long nau yu mas lukautim gut ol liklik samting yu holim na no ken tromoi nating. Tingim ol samting bai kamap bihain. Tingim ol gutpela samting bilong spirit. (Matyu 6:19-21) Sapos yu stap rabis, wok strong long karim dispela hevi—em wanpela hevi yu inap karim.
[Ol Piksa long pes 26]
Tingting tasol i no inap helpim sindaun bilong yu, tasol givim bel long skul, em inap helpim yu