Sik Aids—Olsem Wanem Em Bai Pinis?
“MI TING taim yia 2000 i kamap bai yumi gat wanpela sut bilong pasim sik AIDS.”—Em tok bilong Jos Aibek, bikman bilong skelim gut ol marasin sut long wanpela klinik long Amerika.
Em gutpela samting tru sapos i gat wanpela sut bilong pasim o pinisim dispela sik, a? Long 1991, inap 9,000 saveman bilong sik AIDS i bin bung long Florens long Itali. Het-tok bilong dispela bung em ‘Saiens i Mekim Wok Long Pinisim Sik AIDS.’ Olsem na ating ol dispela saveman i gat bikpela tingting long painim wanpela marasin samting bilong pinisim dispela sik.
Long olgeta 10-pela kantri i no gat planti wok bisnis long en, i gat 9-pela i kisim binatang jem bilong sik AIDS, olsem na ol dokta i wok strong long painim marasin bilong pinisim dispela sik. Tasol wanpela nius (New Scientist) i tok, planti bilong ol dispela saveman i bung long Florens ol i no ting em samting ol i mas mekim kwiktaim. Nius i tok: ‘Ating dispela sik i wanpela bikpela hevi tru, olsem na planti bilong ol dispela saveman i ting i no gat rot bilong pinisim.’
Dispela nius i tok moa olsem: ‘Dispela sik i stap inap 10-pela yia pinis, na ol dokta i no painim yet wanpela samting bilong pinisim.’ Na wanpela man long Inglan i save skelim dispela sik, em i tok: ‘Nogut yumi ting yumi inap painim kwik marasin bilong pinisim sik AIDS.’
Sapos ol i wokim wanpela marasin sut bilong pinisim dispela sik, hamas man inap kisim dispela sut? Wanpela dokta (Dennis Sifris) i bin wok wantaim ol man i gat sik AIDS long Afrika em i tok: ‘Mipela i gat gutpela sut bilong helpim ol man i gat sik TB, na misels, na hepataitas, tasol ol dispela sik i wok yet long kilim i dai planti man long Afrika. Olsem na sapos mipela i wokim wanpela sut bilong helpim sik AIDS, mipela bai hatwok long givim dispela sut long olgeta man.’
I olsem ol i no inap painim marasin bilong pinisim sik AIDS, olsem na ol man i mas helpim ol lain Afrika long senisim pasin bilong ol long maritpasin samting, olsem lusim pasin pamuk na ol narapela pasin nogut olsem. Tasol olsem wanem ol inap mekim olsem?
Tingting Bilong Planti Man
Planti man i ting rot bilong winim dispela hevi em long givim kondom long ol man. Ol man i draivim trak i save kisim dispela samting na i no gat pe. Na ol niuspepa i pasim sampela long skin pas na salim wantaim niuspepa. Na long ol klinik planti milion bilong dispela samting i stap.
Dispela samting inap helpim ol man liklik long abrusim sik AIDS, tasol em i no pinisim dispela hevi long Afrika. Wanpela man i wok olsem dokta long Angola (Stefan van der Borght) i tok, ‘sapos mipela i givim 3 milion kondom long ol man, mipela ting dispela samting bai mekim bikpela wok, tasol i gat planti man long Afrika, olsem na sapos wan milion 500 tausen man i slip wantaim meri tupela taim, ol kondom bai pinis.’
Tasol dispela pasin long givim nating ol kondom i mekim wanem long pasin bilong ol man long mekim pasin pamuk samting, em as bilong sik AIDS long Afrika? Ol man i kisim save olsem dispela samting i no pasim ol man long mekim pasin pamuk—ol i mekim moa yet dispela samting. Gavman i kisim dispela save tu. Long wanpela kantri long Afrika, gavman i tokim ol nius samting olsem ol i no ken tokaut moa long ol kondom, long wanem, dispela samting i mekim na ol man i ting taim ol i mekim pasin pamuk samting na ol i mekim wok long kondom, ol i no ken kisim sik AIDS. Wanpela buk (Aids—Countdown to Doomsday) i tok, ol man i mas stap gut long wanpela poroman tasol bilong abrusim dispela sik.
Tasol yu ting ol man inap stap gut long poroman marit bilong ol?
Sik AIDS Bai Pinis
Wanpela saveman bilong sik AIDS, em Profesa Ruben Ser, em i tok: ‘Sapos nau olgeta man i no mekim moa pasin pamuk, dispela sik bai pinis, long wanem, ol man i gat dispela sik ol bai dai.’ Wanpela nius bilong Johanisbek (The Star) i tok: ‘Sapos man i no save mekim pasin pamuk na kisim ol drak long rot bilong sut na kisim blut, i hatwok tru long em i kisim sik AIDS.’
Long Afrika i gat 450,000 Witnes Bilong Jehova na ol i abrusim ol dispela samting nogut. Ol i save ol stretpela lo bilong Baibel i gutpela bilong helpim i stap bilong ol. God i bin wokim yumi, olsem na ol lo bilong em i bikpela samting bilong helpim yumi. Olsem: Long Hibru 13:4 God Jehova i tok olsem: “Ol marit i mas lukautim gut marit bilong [ol], bai em i stap klin tru long ai bilong God.” Ol Witnes i no ting ol i lus long sampela kain amamas sapos ol i no pamuk, nogat. Ol i abrusim planti hevi dispela pasin i save kamapim.—Lukim Aposel 15:29; 2 Korin 7:1; Efesus 5:3-5.
Planti taim ol nius samting i tokaut long ol stretpela pasin bilong ol Witnes long Afrika. Wanpela nius bilong Inglan (Daily Telegraph) i tok: ‘Pasin ol i mekim i soim yumi ol i gutpela man na ol i bihainim ol strongpela stretpela lo. Ol Witnes i no inap tru mekim pasin pamuk o maritim planti meri olsem planti narapela lain Afrika i mekim.’ Man bilong raitim wanpela buk (Contemporary Transformations of Religion) em Bryan Wilson, em i tok: ‘Long ol lain Afrika, ol Witnes i narapela kain man na taim yumi skelim pasin bilong ol yumi ken save ol i bihainim ol stretpela pasin.’
Tasol yumi no ken ting ol Witnes inap abrusim olgeta sik AIDS. Sampela i kisim dispela sik long poroman marit bilong ol, ol i no Kristen. Na sampela i bin kisim dispela sik taim ol i no kamap Witnes. Na wan wan i bin lusim pasin Kristen na go bek long ol pasin nogut bilong dispela graun, na long dispela rot sampela i kisim sik AIDS. (Galesia 6:7) Sampela i bin mekim pasin pamuk na ol i no tanim bel, olsem na ol i no stap insait moa long kongrigesen Kristen. (1 Korin 5:13; 6:9, 10) Tasol bikpela hap bilong olgeta 4 milion Witnes Bilong Jehova long olgeta hap graun ol i bihainim ol lo bilong God Jehova, olsem na ol i amamas, long wanem, ol i stap klin long skin na bel na tingting na long ol samting bilong spirit.
Yumi ken amamas long wanem, Baibel i tok olgeta sik na sik AIDS tu, klostu nau ol bai pinis. (KTH 21:1-4) God i tok promis long kamapim nupela taim i no gat ol sik em pasin pamuk i kamapim. Na long dispela taim bai i no gat wanpela man i mas karim hevi bilong wanpela sik em poroman marit i bin givim long em. Olgeta man bai bihainim stretpela pasin tasol, na dispela bai kamapim amamas tru long graun.—Aisaia 11:9; 2 Pita 3:13.
[Rait long pes 9]
‘Sapos olgeta man i bihainim stretpela pasin, yumi no gat wok long tromoi planti bilion dola long painim marasin bilong pinisim sik AIDS.’—Dokta Mak Hendrik, em dokta bilong skelim ol sik long Saut Afrika
[Piksa long pes 9]
Stap gut long wanpela poroman marit, em i bikpela samting long abrusim sik AIDS
[Piksa long pes 10]
God i tok promis olsem, long nupela taim i no gat sik olsem sik AIDS