Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g95 4/8 p. 28-29
  • Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap
  • Kirap!—1995
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Lukim Klia
  • Ol Bikhet Manki Long Skul Long Ostrelia
  • Marasin Kafin na Meri i Gat Bel
  • Bagarapim Bodi, Bagarapim Wara
  • Planti Ol i Gat Sik Bilong Tingting
  • Hevi Bilong Katim Man Bilong Dring
  • Ol Pikinini na Bikpela Pait
  • Ol i Lus Long Pinisim Ol Grasopa
  • Ol Man i Save Long Ol Sta Ol i Stap Longtaim
  • Tok Ples Bilong Gavman
  • Askim
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2007
  • Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap
    Kirap!—1998
  • Ol Tok Pait Long Kopi
    Kirap!—1992
  • Dring Planti Tumas na Helt Bilong Man
    Kirap!—2006
Lukim Moa
Kirap!—1995
g95 4/8 p. 28-29

Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap

Lukim Klia

Lain long Amerika bilong kisim save long ples antap (NASA) ol i bin mekim wanpela wok i pundaun tru, tasol nau i kamap gutpela. Long 1990, ol i bin putim wanpela kompas long ples antap (Hubble Space Telescope) em bilong lukluk longwe, tasol bikpela glas bilong en i nogut na kompas i no wok gut. Long Disemba 1993 ol i salim sampela man i go long ples antap na ol i wok inap 30 aua bilong stretim kompas. Ol i putim nupela glas na rausim ol samting i olpela pinis. Na olsem wanem? Wanpela nius (New Scientist) i tok: “Nau kompas i mekim gutpela wok moa, winim wok ol i ting em bai inap mekim.” Na narapela nius (Newsweek) i tok: “Nau ol man inap lukim klia ol samting long rot bilong kompas​—ol inap lukim liklik binatang ol i kolim sta em i stap longwe inap 14,000 kilomita.” Wanpela man bilong mekim wankain wok long Yurop (Duccio Macchetto) em i lukim sampela piksa ol i kisim taim ol i stretim pinis kompas, na em i tok: “Mi inap tok tasol, Olaman!”

Ol Bikhet Manki Long Skul Long Ostrelia

Wanpela nius (The Australian) i tok, nau ol pikinini i yangpela moa i mekim pasin pait long skul. Planti pikinini (20 pesen) long Ostrelia i tok, ol i pret taim ol i stap long skul; ol manki i biruaim planti wanskul (wanpela long olgeta 7-pela) long olgeta taim. Ol man i skelim dispela na ol i tok, ol pikinini i pait na biruaim ol narapela em ol pikinini i no skul gut na ol i sem. Ol i tok, ol piksa bilong pait long televisen na video na buk, dispela i kirapim ol pikinini long mekim pasin pait. Ol manki i save mekim moa yet; ol i save paitim ol pikinini meri na ol tisa. Ol tisa i karim hevi long ol dispela kain manki; planti tisa i pret long stretim ol, nogut ol i bekim nogut long tisa. Sampela tisa i tok ol i laik holim tuwe-redio taim ol i raun lukautim ol pikinini long taim bilong belo long skul.

Marasin Kafin na Meri i Gat Bel

Long 1980 wanpela lain long Amerika (Food and Drug Administration) i tok sapos meri i gat bel, gutpela em i no ken dring planti kopi, ti, kakao, kola, long wanem, i gat marasin kafin long en. Ol i bin skelim dispela samting long ol animal na ol i tok olsem. Tasol bihain ol i skelim planti meri i gat bel na tru tumas, ol i mas was gut long marasin kafin. Wanpela nius (The Journal of the American Medical Association) i tok, planti meri i gat bel (75 pesen) ol i save kisim marasin kafin, maski ol ripot i tok sapos meri i kisim 300 miligram tasol long wanpela de (olsem em i dring 3-pela kap kopi), dispela inap bagarapim pikinini i stap long bel bilong em. Na nau tasol ol i skelim gen na ol i tok, sampela meri i gat bel sapos ol i kisim liklik hap kafin tasol (163 miligram) long olgeta de, dispela inap mekim na bel bai rausim nating pikinini. Ol i tok: “Sapos meri i gat bel, gutpela em i no ken kisim planti kafin.”

Bagarapim Bodi, Bagarapim Wara

Ating yu no kirap nogut long harim olsem long olgeta yia inap 3,020 manmeri long Amerika i dai, long wanem, ol i bin kisim drak koken. Planti man i save, dispela drak i save bagarapim bodi. Tasol long dispela taim wanpela nius (National Geographic) i tok, taim ol i wokim dispela drak, dispela i save bagarapim tru ol bikpela na liklik wara long bus bilong Bolivia na Peru na Kalombia. Nius i tok: “Wanpela lain long Amerika (U. S. Drug Enforcement Administration) i tok, long 1992 long olgeta hap bilong graun ol wokman bilong gavman i bin holim 280 ton koken. Bilong wokim dispela​—em liklik hap tasol bilong olgeta planti ton koken ol man i wokim​—ol i bin mekim wok long 106 milion lita kerasin, na 4.2 milion lita bensin samting, na 1.1 milion lita marasin salfa, na 70,000 lita marasin haidroklorik, na 14,000 lita marasin amonia. Bikpela hap bilong dispela olkain marasin nogut ol i save tromoi long ol wara, na dispela i bagarapim ol pis samting, na i bagarapim wara i go long ol gaden, na wara bilong dring.”

Planti Ol i Gat Sik Bilong Tingting

Long kirap bilong 1994 wanpela nius (The New York Times) i tok: “Planti manmeri long Amerika​—48 pesen​—ol i bin kisim sik bilong tingting wanpela taim.” Wanpela dokta i bosim wok bilong skelim 8,000 man na meri; ol i toktok wantaim olgeta wan wan na givim ol askim long ol. Planti ol i tok ol i bin kisim sik bilong bikpela bel hevi tru; inap 17 pesen i bin kisim wanpela taim. Inap 14 pesen i bin kalabus long dring. Nius i tok, ol man bilong skelim i kirap nogut, long wanem, i gat planti meri (12 pesen) em samting nogut tru i bin painim ol na dispela i bagarapim bel na tingting bilong ol; inap 50 pesen bilong ol em “man i bin reipim ol o wanpela i mekim pasin sem long ol.” Planti ol i bin kisim sik longlong, tasol inap 25 pesen tasol i go lukim dokta. Nius i kamapim tok bilong dokta i bosim dispela wok (Dokta Ronald C. Kessler), em i tok: “Samting nogut em olsem: I gat planti manmeri moa i gat sik bilong tingting, em mipela i no save ol i planti olsem. Na gutpela samting em olsem: Dokta i no gat wok long helpim planti tru, winim namba mipela i tingim; ol yet i orait bek.”

Hevi Bilong Katim Man Bilong Dring

Wanpela nambawan dokta long Denmak (Finn Hardt) i tok, sapos man i save dring planti (winim 5-pela dring) long olgeta de, taim em i gat sik na dokta i katim em, inap wanpela long olgeta 3-pela i save kisim kain kain sik, winim tru man i no save dring planti. Nius bilong Asosiesen bilong ol dokta long Denmak i tok, pasin bilong dring planti i save bagarapim skin, na bai bikpela blut i lus na klok wantaim lewa i no wok gut. Taim ol dokta i katim man bilong dring, ol i save pasim em i stap longtaim moa long haus sik na givim planti blut moa long em. Na ol man i save dring planti long olgeta de ol i pinisim strong bilong skin long sakim sik, olsem na kain kain sik inap kamap long skin bilong ol. Tasol ol dokta i tok ol i kisim save olsem: Sapos inap sampela wik man i lusim dring, dispela i helpim skin long wok gut gen long sakim ol sik. Bikpela dokta hia i tok, gutpela sapos ol sikman i stap tambu long dring inap sampela wik paslain long taim dokta i katim ol.

Ol Pikinini na Bikpela Pait

Wanpela lain bilong Yunaitet Nesen i gat wok long helpim ol pikinini (The State of the World’s Children 1994) na ol i raitim ripot olsem: Insait long 10-pela yia i go pinis, ol bikpela pait i bin kilim i dai 1.5 milion pikinini. Na 4 milion moa ol i kisim sampela bagarap long skin, o han lek i tekewe, o ol i kamap aipas, o longlong. Na inap 5 milion ol i kamap refyuji. Ami i kisim sampela na ol i kamap soldia. Long planti kantri ol i bin mekim nogut tru long ol pikinini, na ol i bin bagarapim man long ai bilong ol o subim ol yet long mekim. Long wanpela hap ol i save reipim ol pikinini meri “olsem wanpela wok bilong pait.” Ripot i tok: “I olsem olgeta gutpela pasin i laik pinis.”

Ol i Lus Long Pinisim Ol Grasopa

Long kirap bilong 1994, wanpela nius (New Scientist) i tok: “Yunaitet Nesen i lus long pinisim ol grasopa.” Sampela saveman bilong wok gaden i miting long Netelan na ol i tok, long 1988 samting Yunaitet Nesen i tromoi 400 milion kina long wok bilong pinisim ol grasopa i save bagarapim kaikai, tasol ol i no pinisim. Samting i pinisim ol em strongpela win i kamap na i sakim ol i go pundaun long solwara. Taim i gat liklik ren long ples wesan na liklik gras samting i kamap, nau ol dispela kain grasopa i kamapim pikinini na i kamap bikpela lain tru. Lain bilong Yunaitet Nesen (FAO) i laik kilim ol grasopa taim ol i no kamap planti yet, olsem na ol i lukim ol piksa bilong satelait i makim ol hap i gat gras i kamap long en long ples wesan, tasol ol piksa i no makim klia planti liklik hap olsem. Na long graun, ol lain bilong spreim marasin bilong kilim ol grasopa ol i hatwok long i go long ol hap ol i save ol grasopa i kamapim pikinini long en, long wanem, i gat ol pait long ples, na ol i sot long planti samting.

Ol Man i Save Long Ol Sta Ol i Stap Longtaim

Ol saveman bilong glasim ol sta, yu ting ol i stap longtaim moa, winim ol narapela man? Wanpela nius bilong saiens long Jemani (Naturwissenschaftliche Rundschau) i tokaut long save ol i kisim taim ol i skelim hamas yia ol man i bin i stap, em ol i kamap namel long yia 1715 na 1825. Insait long dispela hap taim, 67 saveman bilong glasim ol sta taim ol i gat 25 krismas, na ol i stap inap 71.6 yia (averes). Inap 34 ol i bilong Jemani, tasol ol narapela Jeman long dispela taim em ol i gat 25 krismas, ol i stap inap 60.7 yia tasol (averes). Olsem wanem na ol man i save glasim ol sta ol i stap longtaim moa? Nius i tok: “Ol i no inap kisim dispela save hariap; ol i mas wok isi na stap isi na ating dispela i helpim skin bilong ol na ol i stap longtaim. O ating pasin bilong putim olgeta tingting bilong ol i go long ol mirakel bilong ples antap, dispela i helpim skin bilong ol.”

Tok Ples Bilong Gavman

Long Itali ol i raitim ol pas na pepa bilong gavman long ol narapela kain tok i hatwok tumas long save long en, na ol ofisa bilong gavman i tok, ol i mas raitim long ol tok ol man inap kisim gut. Wanpela minista bilong gavman (Sabino Cassese) em i tok, “dispela gavman i no inap toktok moa wantaim ol manmeri ol i bosim, long wanem, i olsem gavman i gat tok ples bilong em yet na ol manmeri i no save long en.” Olsem na ol man i holim wok gavman nau ol i mas kirap mekim ol toktok long tok ples Itali em ol manmeri nating inap save long en; ol i no ken mekim moa “tok ples bilong gavman” na kolim ol strongpela tok planti man i no save long en. Ol i tokaut long dispela long taim ol i kamapim dikseneri ol i kolim “Pasin Bilong Raitim Ol Pas na Pepa Bilong Gavman.” Dikseneri i kamapim 7,050 tok i no hatwok long save long en, na i rausim planti tok bilong bipo em ol man i no inap kisim gut taim ol i kaunim pas o pepa bilong gavman i kamapim wanpela lo o givim toksave long ol.

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim