Ol Yangpela i Laik Save . . .
Pilai Nogut Long Meri—Olsem Wanem Mi Inap Abrusim?
ANITA i gat 16 krismas na em i meri bilong amamas na lap. Tasol pes bilong em i go tudak taim em i stori long sampela samting nau tasol i bin kamap long skul. Em i tok: “Wanpela manki em olgeta i save laikim, em i pasim rot bilong mi taim mi wokabaut insait long skul, na em i kirap na pilai nogut long skin bilong mi. Em i bin mekim olsem long planti yangpela meri na ol i no bin pasim em—ol i amamas em i mekim olsem, tasol mi no amamas! Mi tok isi long em olsem em i mas rausim han bilong em, tasol em i no mekim. Em i ting mi tok giaman.”
Hevi i bin painim Anita i save painim planti meri. Na dispela pasin long pilai nogut long meri i bin kamap planti taim long taim bilong ol man i bin raitim Baibel. (Skelim wantaim Rut 2:8, 9, 15.) Na em i save kamap planti taim long nau tu. Wanpela yangpela meri i tok: “Sampela man long ples wok ol i bin tok doti long skin bilong mi.” Tasol planti taim ol man i no tok tasol long skin bilong meri, ol i laik pilai long en tu. Yangpela meri i tok moa: “Sampela i laik putim han long mi o holimpas mi.” Yangpela René i bin tokim Kirap! olsem: “Hevi mi bin painim long ples wok i bikpela tru inap long mi mas lusim wok.”
Wanpela ripot i tok, inap 81 pesen bilong ol sumatin long gret 8 i go 11 i tok, pasin bilong pilai nogut long skin bilong ol i bin painim ol wanpela taim—sampela i painim dispela hevi tupela o tripela taim. Nius U.S.News & World Report i tok: “Long ol dispela sumatin, inap 65 pesen bilong ol yangpela meri na inap 42 pesen bilong ol manki i tok, wanpela i bin putim han long skin bilong ol, o holimpas ol, o pulim skin bilong ol bilong pilai nogut long ol.” Yes, dispela hevi i save painim ol yangpela meri na ol manki tu. Papa bilong wanpela manki i tok: “Mi kirap nogut long pasin bilong ol yangpela meri long skul bilong pikinini man bilong mi—ol i no pret. Kirap long taim pikinini i gat 12-pela krismas i kam inap nau, olgeta taim ol i save telefon long em, ol i askim em long poromanim ol, na ol i mekim tok doti long em na planti samting moa.”
Sampela i ting dispela kain pasin i samting nating. Wanpela yangpela i tok: “Sampela taim ol i mekim tok pilai tasol.” Tasol ol Kristen i no ting em wanpela tok pilai tasol! Ol i save, pasin bilong pilai nogut long skin bilong wanpela em bilong pulim em long mekim pasin pamuk, em wanpela samting God Jehova i nolaik tru long en. (1 Korin 6:9, 10) Baibel i tok, ol man i mas mekim “pasin i klin tru” long ol yangpela meri. (1 Timoti 5:2) Na Baibel i tambuim “tok pilai nogut.” (Efesus 5:3, 4) Olsem na yangpela Kristen i no ken orait long wanpela i pilai nogut long skin bilong em! Tasol olsem wanem yu ken lukautim yu yet na wanpela i no ken mekim dispela samting long yu? Yumi ken stori long sampela rot bilong abrusim dispela kain pasin.
Sampela Rot Bilong Abrusim Hevi
Kisim nem olsem yu man bilong bihainim pasin Kristen. Jisas i tok: “Lait bilong yupela i mas lait long ai bilong ol manmeri.” (Matyu 5:16) Wanpela rot bilong mekim olsem, em long kamapim bilip bilong yu long ol wanskul na wanwok. Taim ol i save yu gat strongpela bilip na yu strong long bihainim stretpela pasin, ating hevi i no ken painim yu planti taim.
Was gut long klos na bilas samting. Long taim bilong ol man i bin raitim Baibel, sampela kain klos i save makim meri olsem em i wanpela meri pamuk. (Skelim wantaim Sindaun 7:10.) Long nau tu, sapos yu pasim klos i gat stail bilong pulim ai bilong man, ating ol wanlain bilong yu i laikim yu, tasol sampela inap kisim tingting kranki—yu inap pulim ai bilong man o meri nogut. Wankain hevi bai kamap sapos yangpela meri i penim pes bambai ol man i ken ting em i bikpela pinis. Baibel i tok, yu mas ‘putim ol gutpela klos samting inap tasol long yu. Na no ken hambak na bilasim gras na skin.’—1 Timoti 2:9.
Skelim gut ol poroman. (Sindaun 13:20) Yu mas save, ol man bai skelim pasin bilong yu wantaim pasin bilong ol poroman bilong yu. Sapos yu yangpela meri na ol poroman bilong yu i save stori stori nabaut long ol manki, o yu wanpela manki na ol i mekim olsem long ol yangpela meri, sampela man inap kisim tingting kranki long yu.—Skelim wantaim Stat 34:1, 2.
Sakim pasin bilong aigris. Tru i no gat rong long mekim gutpela pasin pren long narapela, tasol em inap kisim tingting kranki sapos yu lukluk strong long em o putim han bilong yu long skin bilong em. Sapos yu laik toktok wantaim narapela, i no olsem yu mas putim han bilong yu long em bilong mekim olsem, a? Olsem bikpela lo bilong Jisas i tok, yu mas mekim long narapela olsem yu laik bai em i mekim long yu—yu laik bai em i mekim stretpela pasin na mekim gut long yu. (Matyu 7:12) No ken aigris long narapela, long wanem, yu laik amamas tasol. Dispela i no gutpela pasin na narapela inap kisim tingting kranki, na bikpela hevi bai kamap. Baibel i tok: “Sapos yu holim paia klostu long bros bilong yu, orait ating siot bilong yu i no inap paia, a?”—Sindaun 6:27.
Sapos Ol i Mekim Nogut Long Yu
Maski yu mas senisim sampela samting long pasin o bilas bilong yu, dispela i no makim olsem i orait long narapela i putim han long skin bilong yu o mekim tok doti long yu, nogat. Sampela yangpela i save bilas gut na ol i bihainim gutpela pasin, tasol ol tu i painim dispela hevi. Yu mas mekim wanem sapos dispela hevi i painim yu? Yu ken mekim olsem:
Strong long sakim. Yumi save, sampela man na meri i save giaman na tok ol i no laik bai wanpela i grisim ol long pamuk, tasol bel bilong ol i amamas long dispela tok gris. Olsem na sapos yu givim hap bel tasol long tok nogat long kain man olsem, em inap ting yu laik bai em i mekim—o yu gat tupela tingting—inap long taim yu strong long pasim em. Tok bilong Jisas olsem yumi mas truim tok bilong yumi taim yumi tok nogat, i gutpela long kain taim olsem. (Matyu 5:37) Nogut yu lap o mekim sampela pasin olsem yu pilai wantaim man i tok gris. Na nogut skin, nek, o pes bilong yu i makim olsem yu no wanbel long tok yu bin mekim.
Kamapim kros bilong yu. Planti man i strong long mekim maritpasin, ol i redi long mekim long meri i no laik sakim ol. Tasol long taim bilong ol man i bin raitim Baibel, lo bilong God i tok i stret ol meri Israel i sakim man i laik bagarapim ol, na ol i mas mekim olsem. (Lo 22:23, 24) Olsem tasol long nau, ol Kristen i no ken ting, sapos wanpela i pilai nogut long skin bilong em—em samting nating. Dispela pasin i no stret; em i mekim long yu olsem yu pipia nating na yu no wanpela Kristen. Yu no ken larim em i mekim olsem! Baibel i tok: “Givim baksait tru long pasin nogut.”—Rom 12:9.
Wanpela gutpela rot bilong pasim man i mekim pasin i no stret long yu—em yu mas mekim sampela samting bilong semim em; ating dispela bai pasim em. Tingim samting i bin painim Anita, em bipo yumi bin stori long em. Long gutpela pasin em i bin askim manki long rausim han long skin bilong em, tasol manki i no harim tok. Anita i tok: “Mi save mi mas mekim wanpela samting bilong semim em long ai bilong ol poroman bilong em, olsem na mi bin singaut bikmaus olsem: ‘NO KEN holim mi olsem!’ ” Wanem samting i kamap? Anita i tok: “Olgeta poroman i lap long em. Inap sampela de manki i pes drai long mi, tasol bihain em i kam na tok sori long pasin em i bin mekim. Na bihain taim narapela manki i laik mekim pasin nogut long mi, em i bin helpim mi.”
Sapos manki i no harim tok bilong yu, orait, yu mas wokabaut i go—o ranawe bilong abrusim hevi. Tasol sapos yu no gat rot bilong mekim olsem na manki i laik bagarapim yu, i stret yu mekim wanpela samting bilong lukautim yu yet. Wanpela yangpela meri Kristen i tok: “Taim wanpela manki i laik holimpas mi, inap long strong bilong mi yet mi bin paitim em na ranawe!” Tru, sapos yu mekim olsem, i no olsem dispela man i no inap mekim gen dispela samting long yu, nogat. Olsem na ating yu mas askim wanpela long helpim yu.
Tokim wanpela. Adrienne i gat 16 krismas, em i tok: “Bihain mi mas kisim helpim. Taim wanpela manki mi ting em i gutpela pren bilong mi em i no laik larim mi, mi askim papamama long helpim mi. Maski mi tokim manki planti taim long larim mi, em i strong moa—em i mekim long mi olsem em i wanpela pilai.” Papamama i givim sampela gutpela tok long Adrienne bilong helpim em long karim dispela hevi.
Papamama i ken helpim yu long karim hevi sapos wanpela i mekim pasin nogut long yu na bagarapim bel bilong yu na nau yu sem o pret samting. Ol i ken strongim yu long save, dispela samting i bin kamap em i no asua bilong yu. Na ating ol bai mekim sampela samting na bihain dispela hevi i no inap painim yu gen.
Olsem: Ating papamama bai tokim tisa o ol bikman long skul long hevi bilong yu. Long planti skul long Yunaitet Stets, ol tisa na bikman i tingim gut kain tok olsem, na i gat ol strongpela lo long stretim kain hevi i save kamap namel long ol sumatin.
Tru, i no olsem olgeta tisa na bikman long skul bai pilim hevi bilong yu. Earlisha em i gat 14 krismas, em i tok: “Long skul bilong mi, sampela taim ol tok nogut na pasin bilong ol tisa i moa nogut long ol tok na pasin bilong ol wanskul. Mipela i no save husat tru i ken helpim mipela.” Olsem na yumi no kirap nogut long save, taim Earlisha i tokim tisa olsem wanpela manki i mekim pasin nogut long em, tisa i sutim tok long Earlisha na tokim em, em i save tingting tumas long hevi. Tasol Earlisha i no les. Em i bungim 6-pela yangpela meri moa—ol tu i bin kisim hevi long dispela manki—manki i bin pulim skin bilong ol na pilai nogut long ol. Earlisha i tok: “Mipela 6-pela wantaim i mas go long het-tisa na nau em i bilipim tok olsem mipela i gat hevi.” Earlisha i strong, olsem na bihain dispela hevi i pinis.
Askim God long helpim yu. Sapos sampela taim yu pilim olsem skul em ples nogut olsem ples bilong ol laion, tingim Daniel na olsem wanem God Jehova i bin helpim em taim em i bin stap nogut long wanpela hul bilong ol laion tru. (Daniel 6:16-22) Jehova inap helpim yu tu. Em i save long ol hevi i painim yu long skul. Na sapos yu hatwok tru long karim ol hevi, yu inap beten askim em long helpim yu—kolim beten long maus sapos yu ting dispela inap helpim yu moa! No ken pret o sem sapos ol man i save yu wanpela wokman bilong God tru. Baibel i tok promis long ol gutpela wokman bilong Jehova olsem: “Bikpela i laikim tru ol manmeri i no save laikim pasin nogut. Em i save lukautim gut ol manmeri bilong en na kisim bek ol long han bilong ol man nogut.”—Song 97:10.
Tasol i no olsem God bai wokim mirakel bilong lukautim yu, nogat. Inap long skel, yu mas mekim ol samting bilong lukautim yu yet. Bihainim ol lo bilong Baibel. Mekim gutpela toktok na was gut long pasin bilong bilasim skin. Na taim yu stap wantaim wanpela yangpela meri o manki—was gut. Sapos yu mekim olsem, yu inap mekim planti samting bilong abrusim hevi.
[Piksa long pes 17]
No ken givim hap bel long pasim wanpela i strong long grisim yu; truim tok bilong yu taim yu tok nogat!