Pasin Bilong Ol Indian Bilong Amerika Bilong Bipo
MASKI yu go we, olgeta kantri i bihainim sampela pasin bilong bipo long wokim sampela samting. Long ol stua bilong baim presen samting yu inap baim ol piksa ol man i bin malenim, o ol samting ol i bin sapim long diwai, o kain kain sospen graun, o sampela samting moa. Olsem wanem? Yu bin baim wanpela samting olsem bilong bilasim haus bilong yu? Sapos olsem, lukim gut dispela samting na kisim save long ples tru ol i bin wokim. Yu no ken kirap nogut sapos ol i no bin wokim dispela samting long kantri yu bin baim.
Inap planti handet yia ol man i bin raitim nem bilong ol yet aninit long samting ol i bin wokim bilong ol man i ken save husat tru i bin wokim. Tasol long nau, ating yu bai painim wanpela liklik hap pepa o mak long samting yu baim, long wanem, ol i save wokim planti samting long faktori, long han nogat. Planti man i save baim ol dispela samting ol faktori i wokim na olgeta i wankain tasol, na i hatwok long painim wanpela samting man i bin wokim long han bilong em yet. Olsem wanem? Yumi inap painim yet sampela samting ol man i save wokim long pasin bilong ol tumbuna?
Ples Ol Indian Bilong Amerika i Stap Long En
Yes, yumi inap painim sampela samting olsem, na mipela kisim save olsem taim mipela go lukim sampela pren Indian bilong Amerika na ol i save wokim yet sampela samting bilong ples. Ol pren bilong mipela i bilong wanpela lain Indian ol i kolim Santa Klara Pueblo. Planti man i save long ol, long wanem, ol i save wokim na polisim ol blakpela sospen graun—long olgeta hap i no gat planti naispela sospen graun olsem. Sospen graun bilong ol i narapela kain stret long ol sospen graun ol faktori i save wokim na ol i pulap long planti stua long hap bilong saut-wes long Amerika.
Tupela pren bilong mipela, em Joe na Anita, ol i bin bihainim pasin bilong ol tumbuna na wokim ol sospen graun inap planti yia. Anita em i kirap na wokim ol sospen wantaim mama bilong em taim em i gat 6-pela krismas. Wanpela sospen graun bilong Anita i stap long wanpela bikpela haus (Smithsonian Institution) long Wosington wantaim planti narapela samting ol Indian bilong Amerika i bin wokim.
Mipela kamap long haus bilong Joe na Anita taim ol i laik kirap na wokim sampela nupela sospen graun. Nau mipela inap lukim long ai bilong mipela yet olsem wanem ol i wokim ol dispela samting. Bipo mipela tu i wokim sampela sospen graun, tasol mipela i bin mekim wok long ol masin na aven brik samting. Samting klostu nau mipela bai lukim em pasin bilong ol man bilong bipo na wanpela pasin tupela i bin kisim long papamama, na papamama bilong tupela i bin kisim long papamama bilong ol. Tupela i no mekim wok long wanpela masin samting. Long kirap bilong dispela wok i go inap long pinis bilong en, ol i mekim ol samting long han bilong ol yet.
Bungim Ol Samting
Pastaim Joe na Anita i mas bungim ol samting. Mipela kalap long hapka bilong tupela na go long wanpela liklik maunten, em ples tupela i save kisim strongpela graun. Maunten i stap long wanpela hap graun gavman i makim bilong ol Indian bilong Santa Klara Pueblo. I gat inap olsem 2,400 manmeri long dispela lain. Klostu olgeta i save bihainim pasin bilong ol tumbuna na wokim sospen graun, em pasin bilong ol Indian long yia 1500 samting. Mipela pasim ka klostu long maunten na nau Joe i kisim pika na wokabaut i go bilong kisim graun.
Mak bilong strongpela graun i ran stret long as bilong maunten. Joe i mas slip long sait bilong em bilong digim graun, na graun Joe i rausim i bikpela olsem mak bilong ol brik. Joe inap kisim bagarap long dispela wok, long wanem, taim em i digim i go i go insait long maunten, ol ston na graun antap long liklik rot em i wokim ol inap pundaun long em. Hevi bilong graun Joe i kisim i olsem 60 i go 70 kilo samting na em i tok em i gutpela graun. Bihain long Joe i kisim graun, mipela redi long lusim dispela liklik maunten. Tasol mi laik save bilong wanem ol i no kisim bikpela hap graun moa na ol i no ken hatwok long i go i kam. Anita i tokim mipela: “Dispela i no pasin bilong ol Indian.” Ol i save kisim tasol graun ol bai mekim wok long en long dispela taim stret. Sapos sampela graun i stap nating, em bai go strong tru na ol i no inap mekim wok long en, olsem na graun i lus nating.
Nau mipela draiv i go long narapela liklik maunten bilong kisim wesan. Dispela i no hatwok—mipela pulapim wesan insait long tupela baket. Bihain, mipela go bek long haus.
Pasin Bilong Wokim
Inap sampela de graun i mas stap insait long wara. Bihain ol i sipim graun 3-pela o 4-pela taim. Ol i save sipim wesan tu inap sampela taim. Bihain, Joe bai tanim graun wantaim wesan inap long em i ting graun i no malumalum tumas o strong tumas. Em i no skelim graun o wesan—save i bikpela samting. Tasol mak bilong wesan i mas stret long graun, nogut sospen i go krungut taim ol i kukim long paia. Sapos ol i putim bikpela hap wesan tumas o liklik hap wesan, sospen bai bruk liklik o bruk olgeta. Anita i tokim mipela, taim em i nupela long wokim sospen graun, pastaim em i bin kisim graun i go long mama na em i bin pilim graun na tokim Anita olsem wesan em i bin putim em inap o nogat. I no longtaim na Anita i lain long save long dispela samting.
Nau Joe i krungutim graun wantaim wesan long lek bilong em i go inap long em i pilim olsem graun i pas gut wantaim wesan. Nau ol i redi long wokim sospen graun. Ol i no mekim wok long wanpela samting bilong wokim stail bilong en, nogat; stail bilong olgeta wan wan sospen ol i wokim long han tasol. Anita i save lusim planti aua long wokim sospen graun na bihain em i putim long wanpela hap na larim i go drai. Taim sospen graun i drai liklik na strong liklik, em taim bilong wokim long han ol piksa na mak mak long en. Bihain ol i larim sospen i go drai olgeta inap wanpela wik samting. Sapos i gat draiwin, em bai go drai hariap. Nau sospen i redi long ol i skrapim long ston. Dispela i save rausim ol liklik buk samting long skin bilong sospen inap long ol i ken polisim.
Ol i polisim sospen long wanpela stretpela ston ol i bin kisim long as bilong wanpela wara. Ston i mas stret long dispela wok. Sapos ol i polisim tumas sospen o ol i no polisim gut, orait taim ol i kukim pinis long paia, sospen i no ken lait. Ol i no save penim. Pasin bilong polisim i mekim na sospen graun i lait gutpela tru.
Narapela Kain Pasin Long Kukim
Nau ol i mekim laspela samting—kukim sospen graun. Bilong mekim olsem ol i wokim paia ausait arere long haus. Ol i no mekim wok long aven brik! Ol i wokim aven bilong ol yet long paiawut. Ol i sanapim paiawut na slipim sampela paiawut moa antap long ol paiawut i sanap. Ol i mekim olsem inap long ol paiawut yet i kamap olsem wanpela aven. Ol i larim wanpela hap i op bilong putim sospen graun i go insait long en. Nau ol i kukim paiawut. Ol i gat save, olsem na taim ol i pilim olsem hat bilong paia i stret, ol i putim sospen graun i go insait long aven paiawut.
Taim sospen i kuk pinis em i retpela. Nau long taim stret Joe i save mekim narapela kain samting—em i hipim pekpek bilong hos i go long paia! Dispela i save mekim sospen graun i go blakpela. Taim win oksijen insait long aven i go liklik, retpela marasin i save stap insait long graun ol i bin wokim sospen long en, em i tanim i kamap blakpela. Na tru tumas, smel i mekim na yu inap save wanpela man i kukim blakpela sospen graun!
Taim sospen i redi pinis, man i bin wokim em i ken amamas long en, na planti man long olgeta hap, ol tu i amamas long dispela kain sospen graun. Bipo tru, ol i bin wokim ol dispela kain sospen graun bilong mekim wok long en bilong pulimapim kaikai samting. Long sampela kantri ol i mekim wankain wok yet long ol. Tasol wanpela gutpela sospen graun mipela i kisim bai bilasim haus bilong mipela na stap olsem wanpela gutpela samting i makim olsem mipela i bin go pinis long Santa Klara Pueblo—ples bilong sampela Indian bilong Amerika na ol i save bihainim yet pasin bilong bipo.—Wanpela man i salim dispela stori i kam.
[Ol Piksa long pes 23]
Bikpela bilong graun em i rausim i olsem mak bilong brik
Em i kisim graun na wokim mak bilong sospen long han
Ol i bihainim pasin bilong ol tumbuna na wokim aven bilong kukim sospen