I Gat Helpim Bilong Ol Meri Em Man i Paitim Ol
WANEM samting inap helpim ol meri husat i karim hevi long man i paitim ol? Pastaim ol narapela i mas pilim tru hevi bilong ol. Planti taim bagarap ol meri i kisim i no long skin tasol. Klostu olgeta taim toktok bilong bagarapim o pretim meri i insait long dispela pasin, na dispela i daunim meri olgeta na kirapim em long ting em i no gat helpim.
Tingim Roxana, tok bilong em i stap long namba wan stori. Sampela taim man bilong em i save mekim toktok bilong bagarapim em. Roxana i tok: “Man i tromoi ol tok long mi i daunim mi tru. Em i tok: ‘Yu no bin pinisim skul. Olsem wanem bai yu lukautim ol pikinini sapos mi no stap? Yu wanpela lesmeri, yu no gutpela long lukautim pikinini. Yu ting welfe bai i larim ol pikinini i stap wantaim yu sapos yu lusim mi?’ ”
Bilong bosim olgeta samting, man bilong Roxana i holim olgeta mani. Em i no save larim Roxana i yusim ka, na em bai ringim Roxana planti taim long de bilong painimaut em i mekim wanem. Sapos Roxana i tokaut long samting em yet i laikim, wantu man bai i kros bikpela. Dispela i mekim na Roxana i lain long em i no ken autim wanpela tingting bilong em.
Olsem stori i kamapim pinis, i gat planti samting i insait long pasin bilong mekim nogut long poroman. Bilong stap olsem gutpela helpim, long gutpela pasin sori putim yau long tok bilong meri. Tingim, planti meri i karim hevi olsem ol i hatwok long toktok long samting i painim ol. Bikpela samting yu laik mekim, em yu laik strongim meri taim em i wok long skelim ol samting em inap mekim.
Sampela meri em man i paitim ol, ol i mas kisim helpim long ol polis samting. Sampela taim, taim hevi i go nogut olgeta—ating meri i mas ringim polis samting—dispela inap kirapim kain man olsem long pilim tru pasin nogut bilong em. Tasol planti taim, laik long senisim pasin i pinis taim dispela hevi i no stap moa.
Yu ting i gutpela sapos meri i lusim man i paitim em? Baibel i no tok pasin bilong stap longwe long poroman i samting nating. Tasol tu, Baibel i no tok meri i mas i stap wantaim wanpela man i laik bagarapim skin bilong em o i laik kilim em i dai. Aposel Kristen Pol i tok: “Sapos em i lusim man pinis, orait em i mas i stap nating. Sapos nogat, em i ken i go bek na wanbel gen wantaim man bilong en.” (1 Korin 7:10-16) Baibel i no tambuim meri long lusim poroman taim hevi i bikpela tru, olsem na em i wok bilong meri yet long makim samting em i laik mekim. (Galesia 6:5) I no wok bilong narapela long tokim meri long lusim man bilong em, tasol tu, i no stret narapela i strong long meri i mas stap wantaim man i save paitim em sapos meri inap kisim bagarap long skin, na laip, na long ol samting bilong spirit.
Yu Ting Man Bilong Paitim Meri Inap Senisim Pasin Bilong Em?
Pasin bilong mekim nogut long poroman marit i no stret liklik wantaim ol lo bilong Baibel bilong stiaim tingting. Efesus 4:29, 31 i tok: “Yupela i no ken larim ol kain kain tok nogut i kamap long maus bilong yupela. . . . Yupela i mas rausim olgeta pasin bilong bel nogut na kros na belhat na bikmaus na tok bilas, na olgeta kain pasin nogut.”
Man i tok em i bihainim pasin bilong Krais, dispela man i no inap tok em i laikim tru meri bilong em sapos em i save paitim meri. Sapos em i mekim nogut long meri bilong em, yu ting ol gutpela wok em i mekim bai i bikpela samting? Man i “belhat kwik na pait long ol arapela,” em i no winim mak bilong holim sampela wok insait long kongrigesen Kristen. (1 Timoti 3:3; 1 Korin 13:1-3) Tru tumas, sapos man i tok em i Kristen, tasol planti taim em i larim pasin bilong kros pait i daunim em na em i no tanim bel, em inap raus long kongrigesen Kristen.—Galesia 5:19-21; 2 Jon 9, 10.
Yu ting man bilong kros pait inap senisim pasin bilong em? Sampela i bin mekim olsem. Tasol planti taim man bilong paitim meri i no inap senisim pasin bilong em sapos em i no mekim ol samting olsem: (1) Tokaut olsem pasin bilong em i no stret, (2) i gat laik long senisim pasin bilong em, na (3) askim narapela long helpim em. Ol Witnes Bilong Jehova i luksave olsem tok bilong Baibel i gat bikpela strong bilong helpim man long senisim pasin bilong em. Planti man i kisim bikpela laik long mekim ol samting God i amamas long en taim ol i stadi long Baibel wantaim ol Witnes. Ol dispela nupela sumatin bilong Baibel i kisim save olsem Jehova i “no laikim tru ol man i laikim pasin pait.” (Song 11:5, NW ) Tasol bilong wanpela man bilong paitim meri i ken senisim pasin bilong em, em i mas lusim pasin bilong paitim meri, na i gat sampela samting moa em i mas mekim. Em i gat wok long kisim nupela tingting olgeta long meri bilong em.
Taim man i kisim save long God, em i lain long em i no ken tingim meri olsem wanpela wokmeri nating, nogat; meri i olsem “poroman bilong helpim em,” na em i no ken ting meri i samting nating, em i mas givim biknem long meri. (Stat 2:18; 1 Pita 3:7) Na tu em i lain long sori long meri bilong em na putim yau taim meri i kamapim tingting bilong em. (Stat 21:12; Saveman 4:1) Program bilong stadi long Baibel ol Witnes Bilong Jehova i save mekim wantaim ol narapela, dispela i bin helpim planti marit. Pasin bilong stap olsem hatpela bos, o paitim narapela, i no ken i stap insait long famili Kristen.—Efesus 5:25, 28, 29.
“Tok bilong God em i gat laip, na em i wok strong i stap.” (Hibru 4:12) Olsem na gutpela save bilong Baibel inap helpim ol marit long skelim gut ol hevi i kamap long ol, na em inap strongim ol long stretim ol dispela hevi. Na tu, Baibel i as bilong bilip olsem bihain bai i no gat pasin pait long graun taim King em Jehova i makim i bosim olgeta manmeri i save bihainim tok. Baibel i tok: “Em i save helpim ol rabisman i singaut long em. Na ol manmeri i sot long ol samting na i no gat helpim, orait em yet bai i helpim ol. Sapos ol man nogut i laik daunim ol na bagarapim ol, em i save kisim bek ol.”—Song 72:12, 14.
[Rait long pes 12]
Pasin bilong stap olsem hatpela bos, o paitim narapela, i no ken i stap insait long famili Kristen
[Blok long pes 8]
Stretim Sampela Tingting Kranki
• Em i asua bilong meri na man i paitim em.
Planti man i paitim meri bilong ol, ol i save tok ol i no gat asua long samting ol i mekim, ol i tok, meri i kirapim ol long mekim. Sampela pren bilong famili, ol tu inap bilipim dispela tok na ting meri i givim hatwok long man, olsem na ol i no kirap nogut long man i paitim em sampela taim. I olsem ol i putim asua long meri na tok orait long man i paitim em. Tasol planti meri em man i save paitim ol, ol i wok strong tru long mekim man i stap bel isi. Na bikpela samting bilong tingim i olsem, i no gat tru wanpela taim na pasin bilong paitim poroman i stret. Wanpela buk (The Batterer—A Psychological Profile) i tok: “Ol man em kot i makim ol long kisim helpim na bai ol i no ken paitim meri, laik long pait i stap strong long skin bilong ol. Ol i mekim wok long dispela pasin bilong helpim ol yet long daunim belhat na bel hevi, na bilong bosim ol samting na stretim sampela tok pait o bilong helpim ol long kisim bel isi. . . . Planti taim ol i no ting ol i gat asua long dispela pasin, o ol i no pilim olsem dispela pasin ol i mekim i nogut.”
• Bia na ol strongpela dring i kirapim man long paitim meri.
Tru pasin bilong sampela man long kros pait i bikpela moa yet taim ol i dring. Tasol yu ting i stret long tok olsem em asua bilong bia samting na man i paitim meri? Long buk bilong em (When Violence Begins at Home), K. J. Wilson i tok: “Spak i givim eskius long man na bai em i tok em asua bilong dring na em i mekim dispela pasin—em yet i no gat asua. Long taim bilong yumi i luk olsem ol man i orait liklik long kros pait insait long famili sapos man i spak. Meri em man i save paitim em, em inap ting man bilong em i gat hevi long dring tumas, na em i no gat wok long ting olsem em i man bilong kros pait.” Wilson i tok, dispela kain tingting inap mekim na meri i bilip nating olsem “sapos man i lusim dring, pasin bilong kros pait bai i pinis.”
Long nau planti saveman i ting pasin bilong dring spak na paitim meri i makim narapela narapela hevi. Long wanem, bikpela lain bilong ol man i save dring spak o kisim drak samting, ol i no save paitim poroman bilong ol. Sampela man i raitim wanpela buk (When Men Batter Women) ol i tok: “Wanpela as na pasin bilong paitim meri i no save pinis i olsem, pait i mekim na man inap bosim olgeta samting meri i mekim, pretim meri, na mekim meri i stap daun long em. . . . Dring na kisim drak samting i insait long pasin bilong man i save paitim meri. Tasol i no stret long ting ol dispela samting i as na man i kros pait.”
• Man i paitim meri i save paitim ol narapela tu.
Planti taim man bilong paitim meri i stap olsem gutpela pren bilong ol narapela. I olsem em i gat tupela pasin bilong em. Dispela i as na ol pren bilong famili i hatwok long bilipim tok olsem em i man bilong paitim meri. Tasol tru tru, man i paitim meri bilong daunim na bosim em.
• Ol meri i no gat tok long man i paitim ol.
As bilong dispela tingting i olsem ol narapela i no pilim tru hevi bilong wanpela meri i no gat rot long abrusim dispela hevi. Ating meri em man i paitim em i gat ol pren ol inap lukautim em inap wanpela o tupela wik, tasol bihain long dispela, meri bai mekim wanem? Raun long painim wok mani, na baim ples slip long fotnait, na wok bilong lukautim pikinini, dispela inap givim hatwok tru long meri. Na lo bilong sampela gavman i tambuim pasin bilong ranawe wantaim pikinini. Sampela i bin mekim olsem, tasol man i painim ol na bringim ol i kam bek—ating em i subim meri o em i grisim meri long kam bek. Ol pren i no pilim hevi bilong meri, ol inap paul na ting meri i go bek long man, long wanem, em i no gat tok long man i paitim em.