Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g 4/07 p. 14-17
  • Sindaun Bilong Ol Man Klostu Long Traipela Volkeno

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Sindaun Bilong Ol Man Klostu Long Traipela Volkeno
  • Kirap!—2007
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Traipela Volkeno Nogut
  • Auckland​—⁠Taun Bilong Ol Volkeno
  • Bilong Givim Tok Lukaut
  • Tingim Bagarap Inap Kamap
  • Yu Pilim Tru Dispela Taim Yumi Stap Long En?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1998
  • Bihainim Tok Lukaut!
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2000
  • Ol i Wet na Kisim Bagarap!
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1993
  • Popokatepetel—Traipela Maunten Paia Bilong Meksiko
    Kirap!—1997
Lukim Moa
Kirap!—2007
g 4/07 p. 14-17

Sindaun Bilong Ol Man Klostu Long Traipela Volkeno

Ol volkeno i narapela kain samting tru. Ol inap i stap nating i go inap planti handet yia, na wantu ol i kirap na pairap strong na bagarapim planti man. Insait long sampela minit tasol, wanpela volkeno inap bagarapim olgeta samting long bikpela hap graun na kilim i dai planti manmeri.

YUMI save olsem ol volkeno inap bagarapim ol man. Insait long 300 yia i go pinis, ol i bin bagarapim planti tausen tausen man. Tru, klostu olgeta man i save sindaun longwe long ol volkeno, tasol planti milion ol i save sindaun klostu long ol volkeno i save pairap. Olsem: Quito, em nambawan biktaun bilong Ekwado, em i stap klostu tasol long Pichincha, em wanpela volkeno i stap long hap not-wes bilong taun. Maunten Popocatepetl, long tok ples Astek i olsem “Maunten i Gat Smok,” em i stap klostu long Mexico City inap olsem 60 kilomita. Ol bikpela taun olsem Auckland, long Nu Silan, na Naples, long Itali, ol i stap klostu long ol volkeno. Inap planti milion manmeri ol i save sindaun long ples em graun inap guria strong na kirapim wanpela volkeno long pairap.

Traipela Volkeno Nogut

Ol Naples i bin sindaun klostu long maunten Vesuvius inap 3,000 yia pinis. Dispela maunten volkeno i stap klostu tru long Naples, inap 11-pela kilomita tasol. Em i luk olsem wanpela fanel i stap insait long wanpela olpela maunten tru, em maunten Somma. Vesuvius em wanpela volkeno nogut tru, winim planti narapela. As bilong en i stap daunbilo tru, olsem na em i traipela maunten tru, maski em i no luk olsem.

Maunten Vesuvius i bin pairap inap planti handet handet yia. Em i bin pairap inap 50 taim samting, kirap long taim em i bin pairap bikpela tru long 79 C.E., na i bagarapim tupela biktaun, em Pompeii na Herculaneum. Long 1631, em i bin pairap strong tru na inap 4,000 manmeri i dai. Long dispela taim wanpela nupela tok i kamap, em “lava.” Em i kam long wanpela tok Latin, em labi, olsem “ran i go daun.” Em i makim stret ol hatpela ston i boil na i ran i go daun olsem wara long maunten Vesuvius.

Inap planti handet yia Vesuvius i wok long pairap. Long 1944, long Wol Woa 2, em i pairap strong na tromoi sit bilong paia i go antap tru na i kam daun na i karamapim ol taun i stap klostu, em Massa na San Sebastiano, wantaim wanpela kain ka i ran long rel long hap bilong maunten na ol Itali i mekim wanpela singsing long en, ol i kolim “Funiculì, Funiculà.”

Long nau, ol lain bilong Naples i save stap na mekim ol wok bilong ol long olgeta de na i olsem ol i no tingim volkeno i stap klostu em ol inap kisim bagarap long en. Ol turis i save raun na kirap nogut long ol naispela haus samting bilong bipo na ol narapela samting i gat bikpela stori bilong en. Ol manmeri i pulap tru long ol stua na haus kaikai samting, na ol liklik bot i gat sel i raun insait long pasis bilong Naples. Na planti ol i save kam bilong lukim maunten Vesuvius yet, na ol i ting em i wanpela gutpela samting bilong lukim, na i no olsem wanpela traipela volkeno inap pairap na kamapim bikpela bagarap.

Auckland​—⁠Taun Bilong Ol Volkeno

Biktaun Auckland, long Nu Silan, i stap long pasis na i gat planti volkeno i stap nabaut long dispela taun. Samting olsem wan milion manmeri bilong Auckland i save sindaun namel long 48 liklik volkeno. Sampela ples daun em ol volkeno bilong bipo yet i bin wokim, ol i stap olsem tupela pasis bilong ol sip i sua long en, na i gat sampela liklik ailan long en, em ol volkeno i bin kamapim bipo taim ol i pairap. Wanpela ailan i stap ples klia em Rangitoto, i gat 600 krismas, na mak bilong en i wankain olsem bilong Vesuvius. Taim dispela ailan i kamap nupela, sit bilong paia i bin karamapim wanpela ples bilong ol Maori i stap klostu.

Ol manmeri bilong Auckland i lain pinis long sindaun wantaim ol volkeno bilong ol. Wanpela volkeno, em Maungakiekie, arere bilong en tasol i stap, na long nau em i wanpela pak ol man i ken raun long en na wanpela fam bilong ol sipsip, na em i stap insait long Auckland. Sampela volkeno, nau ol i bikpela raunwara, na pak, na ples bilong pilai spot. Wanpela em ples matmat. Planti manmeri ol i laik sindaun long arere bilong ol volkeno na bai ol i ken lukluk i go long ol naispela hap.

Pastaim ol Maori i bin kam sindaun long Auckland, na bihain, olsem 180 yia i go pinis, ol Yuropian i kam, tasol ating ol i no bin tingting tumas long ol dispela volkeno i bin pairap long bipo. Ol inap kisim dispela graun, na em i stap klostu long solwara, na graun i gat gutpela gris. Na long ol narapela hap tu i gat ol volkeno long en, graun i gat gutpela gris. Long Indonesia, ol hap graun i gutpela tru bilong planim rais, ol i stap klostu long ol volkeno i save pairap. Long hap wes bilong Yunaitet Stets, ol nambawan hap bilong planim kaikai, em bipo ol volkeno i bin mekim na graun i gat planti gris. Taim volkeno i pairap na ol hatpela ston i boil na i kam daun na karamapim graun, ol gras samting bilong bus inap kru gen insait long wanpela yia tasol.

Bilong Givim Tok Lukaut

Planti man bai tingting, ‘Ol man i sindaun klostu long volkeno, ol inap kisim bagarap, a?’ Yes, em i stret. Tasol ol saientis inap skelim ol guria i laik kamap na ol volkeno i redi long pairap. Olsem: Wanpela lain (United States Geological Survey) long Amerika i gat wok long skelim ol volkeno i stap long olgeta hap​—⁠long Naples na Auckland tu​—⁠we ol i stretim pinis rot bilong helpim ol man long taim volkeno i laik pairap. Ol saientis i mekim wok long ol satelait i raun antap na sampela kain masin na ol inap save, ol hatpela ston insait long graun i wok long boil paslain long volkeno i laik pairap.

Ol masin samting i wok long glasim Vesuvius long olgeta taim. Gavman bilong Itali i tingim bagarap inap kamap na i stretim gut olgeta samting ol i mas mekim bilong helpim ol man sapos volkeno i pairap bikpela tru olsem em i bin mekim long 1631. Ol saveman bilong dispela wok i tok, ol lain i save sindaun klostu long volkeno, ol inap kisim kwik toksave na kisim helpim bilong lusim ples paslain long taim volkeno i pairap.

Auckland i stap long ples ol nupela volkeno inap kamap long en. Ol saveman i tok, dispela inap kamap taim sampela guria i kamap insait long sampela de o wik. Olsem na ol inap givim toksave long ol man taim volkeno i no pairap yet, na ol i gat taim bilong painim gutpela ples bilong ranawe i go long en.

Tingim Bagarap Inap Kamap

Tru, em i bikpela samting long skelim gut ol volkeno bilong save wanem taim ol bai pairap, tasol dispela wok bai lus nating sapos ol man i sakim ol toksave. Long 1985, ol bikman bilong Armero, Kolambia, i kisim toksave olsem volkeno Nevado del Ruiz i laik pairap. Maunten i wok long pairap na ol inap harim dispela pairap longwe inap 50 kilomita, tasol ol i tokim ol manmeri bilong taun long i stap isi tasol. Winim 21,000 ol i dai taim graun malumalum i ran olsem wara na i karamapim taun olgeta.

Tru, kain bikpela bagarap olsem i no save kamap planti taim, tasol long gutpela taim namel long ol dispela pairap, ol i mekim wok bilong kisim sampela save moa long ol volkeno na long pasin bilong redi gut. Olsem na wok bilong glasim ol volkeno samting, na mekim ol samting bilong redi gut, na skulim ol komiuniti long ol samting ol i mas mekim, dispela inap helpim ol lain i save sindaun klostu long ol volkeno na bai ol i no ken kisim bagarap.

[Blok/Piksa long pes 16]

REDI GUT!

Olsem wanem? Yu redi sapos wanpela bikpela bagarap i kamap? Save gut long ol bagarap inap kamap long hap bilong yu. Pasim tok wantaim famili long wanem hap yupela bai bung long en sapos bagarap i mekim yupela i no stap wantaim, na long yupela bai toksave long husat long hap yupela i stap long en. Yupela i mas i gat ol samting bilong lukautim yupela long taim bilong bagarap, olsem kaikai na wara, marasin, klos, redio, sutlam, na ol bateri. Yupela i mas i gat ol dispela samting inap long yupela ken lukautim yupela yet inap sampela de.

[Piksa long pes 15]

Ol turis i wokabaut klostu long bikpela hul bilong Vesuvius

[Kredit Lain]

©Danilo Donadoni/Marka/age fotostock

[Piksa long pes 15]

Naples, Itali, long ai bilong maunten Vesuvius

[Kredit Lain]

© Tom Pfeiffer

[Piksa long pes 15]

Ol i wokim piksa bilong maunten i pairap bikpela tru long 79 C.E., em i bin bagarapim taun Pompeii na Herculaneum

[Kredit Lain]

© North Wind Picture Archives

[Piksa long pes 16]

Rangitoto, em wanpela bilong planti ailan bilong Auckland ol volkeno i kamapim

[Ol Piksa long pes 16, 17]

Antap na han sut: Maunten Popocatepetl, Meksiko

[Ol Kredit Lain]

AFP/Getty Images

Jorge Silva/AFP/Getty Images

[Piksa Kredit Lain long pes 14]

USGS, Cascades Volcano Observatory

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim