Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g 7/10 p. 6-8
  • Redi Long Ol Hevi Yu Mas Winim

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Redi Long Ol Hevi Yu Mas Winim
  • Kirap!—2010
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Ol Tingting Yu Mas Abrusim
  • Bilong Wanem i Gutpela Long Lusim Smok?
    Kirap!—2000
  • Ol Tok Bilong Helpim Smok i Olsem Win Nating Long Balun
    Kirap!—1996
  • Tingting Bilong God Long Pasin Bilong Smok
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2014
  • Rot Bilong Lusim Smok
    Kirap!—2000
Lukim Moa
Kirap!—2010
g 7/10 p. 6-8

Redi Long Ol Hevi Yu Mas Winim

“Mi tingting long lusim smok bambai nupela pikinini bilong mipela i no ken kisim sik long en. Olsem na mi pasim wanpela toksave insait long haus olsem ‘No Ken Smok.’ Wanpela aua bihain, strongpela laik tru bilong kisim smok i kamap long mi olsem traipela sunami i laik daunim mi, na mi kisim wanpela smok.” ​—⁠Yoshimitsu, bilong Japan.

OLSEM stori bilong Yoshimitsu i makim, pasin bilong lusim smok i gat sampela hatwok long en. Sampela wok painimaut i kamapim olsem klostu 90 pesen bilong ol man i bin pundaun na kisim wanpela smok, ol i kirap gen long smok. Olsem na sapos yu laik lusim smok, yu inap winim dispela hevi sapos yu redi gut long karim ol hatwok bai painim yu. Wanem ol samting i save givim hatwok long planti man?

Skin i gat strongpela laik long kisim nikotin: Dispela laik bai kamap strong tru olsem 3-pela de bihain long yu bin kisim laspela smok, na dispela laik i save go liklik bihain long tupela wik samting. Wanpela man em i bin smok bipo, em i tok, insait long dispela taim, “dispela laik bai kam na i go; em i no stap oltaim.” Maski em sampela yia bihain, wantu dispela laik bilong kisim smok inap kamap long yu. Sapos olsem, yu no ken kirap hariap long smok. Wet inap 5-pela minit samting, na ating dispela laik bai i pinis.

Sampela hatwok moa bilong en: Taim ol man i lusim smok nupela yet, ol i aislip na hatwok long putim tingting i go long wanpela wok samting, na ating ol bai putim skin. Na sampela i kisim pen long bodi, skin i skrap, tuhat, kus, les kwik, belhat, o bel hevi. Tasol ol dispela samting bai i pinis insait long 4-pela i go inap 6-pela wik.

Long dispela taim bilong hatwok, i gat sampela samting yu ken mekim bilong helpim yu yet. Olsem:

● Lusim bikpela haptaim moa bilong slip.

● Dring planti wara o jus. Kisim helti kaikai.

● Mekim eksasais inap long skel.

● Pulim win strong na tingim klinpela win i wok long i go insait long waitlewa bilong yu.

Ol samting inap kirapim yu: Sampela wok o tingting inap kirapim gen laik bilong yu long kisim smok. Olsem: Ating bipo yu bin kisim wanpela smok taim yu dring wanpela samting. Sapos olsem, orait taim yu wok long lusim smok, no ken lusim bikpela haptaim long kisim dring bilong yu. Bihain, yu inap mekim olsem.

Tasol dispela kain tingting em inap i stap yet bihain long taim i no gat moa nikotin long bodi bilong yu. Torben, em yumi stori pinis long em, i tok: “Inap 19 yia bihain long taim mi lusim smok, mi gat laik yet long smok long taim bilong kofi brek.” Tasol dispela laik long smok long taim bilong mekim wanpela samting, isi isi em bai lusim strong bilong en.

Tasol dring i gat alkohol i narapela kain. Taim yu traim long lusim smok, i gutpela yu lusim alkohol na abrusim ol ples we ol i save salim alkohol, long wanem, planti man i save pundaun na kisim smok long taim ol i dring alkohol. Bilong wanem i olsem?

● Liklik alkohol tasol i save mekim na amamas bilong kisim nikotin i go bikpela.

● Taim ol man i bung na dring wantaim, ol i save smok.

● Alkohol inap mekim na man i no inap skelim gut ol samting na bosim gut skin. Baibel i tok stret olsem: “Strongpela dring i save paulim tingting.”​—⁠Hosea 4:⁠11.

Ol poroman: Skelim gut ol poroman. Olsem: Abrusim pasin bilong poroman wantaim ol man i save smok o ol man i laik givim smok long yu. Na tu, stap longwe long ol man i laik daunim hatwok yu mekim bilong lusim smok, olsem ol i tok pilai long dispela samting.

Bel na tingting: Wanpela lain i painimaut olsem, long olgeta 10-pela 10-pela man i bin pundaun na kisim smok gen, inap olsem 7-pela ol i bin belhat o bel i no stap isi paslain liklik long dispela taim. Sapos samting olsem bel hevi o belhat i kirapim laik bilong yu long kisim smok, kirap kwik na mekim sampela samting​—⁠olsem dring wara, kaikai PK, o go wokabaut liklik. Traim tingim ol gutpela samting, olsem long rot bilong beten long God, o ritim wanpela hap bilong Baibel.​—⁠Song 19:⁠14.

Ol Tingting Yu Mas Abrusim

● Bai mi pulim smok wanpela taim tasol.

Samting tru: Sapos yu pulim smok inap wanpela taim tasol, em bai inapim 50 pesen bilong laik bilong kru long kisim nikotin inap 3-pela aua. Ol man i mekim olsem, planti bilong ol i save kirap gen long smok.

● Smok i save helpim mi long karim hevi.

Samting tru: Ol saveman i painimaut olsem nikotin i save apim mak bilong ol homon i save mekim man i pilim presa. Taim man i pilim olsem presa i slek liklik, em bilong liklik taim tasol.

● Mi bin smok longpela taim pinis na mi no inap lusim.

Samting tru: Kain tingting olsem i save pinisim strong. Baibel i tok: “Sapos taim nogut i painim yu na bun bilong yu i slek, orait yu no gat strong tru.” (Sindaun 24:10) Olsem na yu no ken ting yu no inap lusim smok. Sapos man i gat laik tru long lusim smok, na em i bihainim ol gutpela stiatok olsem yumi lukim long dispela nius, em inap tru long lusim smok.

● Mi no inap karim hevi long bikpela pen mi kisim bilong lusim smok.

Samting tru: Tru, taim skin i no kisim nikotin, em i save pilim pen, tasol dispela bai pinis insait long sampela wik tasol. Olsem na putim tingting i go long samting yu laik mekim! Sapos laik bilong kisim smok i kamap sampela mun o yia bihain, dispela tu bai pinis, ating insait long sampela minit tasol​—⁠sapos yu no laitim wanpela smok.

● Mi gat wanpela sik bilong tingting.

Samting tru: Sapos yu gat sik bilong tingting, olsem bel hevi o sik skitsofrenia, orait askim dokta long helpim yu long lusim smok. Ating em bai amamas long helpim yu, olsem senisim sampela marasin yu save kisim na bai i stret wantaim laik bilong yu long lusim smok o long ol marasin nau yu save kisim.

● Sapos mi pundaun na kisim smok, bai mi ting mi lus tru long winim dispela mak.

Samting tru: Sapos yu pundaun na yu kisim wanpela smok​—⁠olsem planti man i save mekim taim ol i laik lusim smok​—⁠yu no ken ting yu no inap lusim smok. Yu mas kirap sanap gen na wok long traim traim i go. Taim yu pundaun, dispela i no makim olsem yu lus olgeta. Tasol sapos yu pundaun na yu no kirap sanap, em nau, yu lus tru. Olsem na yu mas wok long traim traim. Bihain bai yu win!

Tingim stori bilong Romualdo, em i bin smok inap 26 yia na em i lusim smok inap 30 yia i go pinis. Em i tok: “Mi no inap kaunim hamas taim mi bin pundaun na kisim smok. Taim mi mekim olsem, bel bilong mi i bagarap stret, olsem mi wanpela lusman tru. Tasol bihain mi pasim tok strong long bel olsem mi bai wok long pas gut wantaim God Jehova na oltaim mi bin beten askim em long helpim mi, na nau mi inap lusim smok olgeta.”

Long laspela stori bilong pasin bilong smok, bai yumi toktok long sampela samting moa em inap helpim yu long lusim smok na stap amamas.

[Blok/​Piksa long pes 7]

OLGETA KAIN SMOK I SAVE BAGARAPIM MAN

Ol i save mekim kain kain wok long tabak. Sampela samting ol i wokim long tabak, ol i save salim long ol helt stua we ol i salim ol marasin ol i wokim long olkain lip na gras samting. Tasol lain Wol Helt Oganaisesen i tok, “olgeta kain tabak inap bagarapim man.” Man inap i dai long ol kain kain sik em tabak i save kamapim, olsem sik kensa na sik bilong klok. Taim meri i gat bel na em i smok, dispela inap givim sik long pikinini i stap yet long bel. I gat wanem kain ol smok i stap?

Bidi: Em ol liklik sigaret ol man yet i tanim tanim long han na planti kantri bilong Esia i save yusim. Bidi i gat bikpela hap kolta, nikotin, na kabon monoksait long en, winim ol narapela sigaret.

Siga: Bilong wokim siga ol i save putim tabak long lip brus o long pepa ol i wokim long brus na rolim olsem sigaret. Tabak long siga i narapela kain liklik long tabak i stap long ol sigaret​—⁠taim man i putim siga long maus, nikotin i save go insait long skin bilong em, maski em i no laitim yet siga.

Kretek, olsem sigaret i gat samting ol i kolim klov: Dispela kain smok i gat 60 pesen tabak na 40 pesen klov long en. Kretek i gat bikpela hap kolta, nikotin, na kabon monoksait, winim ol narapela sigaret.

Paip: Pasin bilong smok paip i no wanpela rot bilong abrusim ol marasin nogut bilong ol sigaret, long wanem, tupela wantaim inap kamapim ol wankain sik kensa na ol narapela sik.

Tabak i no gat smok long en: Em i olsem tabak ol i save kaikai long maus, pulim long nus, na samting ol i kolim gutkha em ol i save yusim long Saut-is Esia. Nikotin i save go insait long blut long rot bilong maus. Tabak i no gat smok long en i save kamapim ol wankain sik olsem ol narapela tabak.

Ol paip wara smok (bongs, hookahs, narghiles, shishas): Smok bilong tabak i save go insait long wara i stap long ol dispela kain paip na nau man i pulim dispela smok. Tasol dispela pasin i no save daunim marasin nogut, na ol samting i save kamapim sik kensa, long i go insait long waitlewa.

[Blok/Piksa long pes 8]

HELPIM NARAPELA LONG LUSIM SMOK

● Mekim ol gutpela tok. Pasin bilong givim gutpela tok long man na praisim em, i winim pasin bilong toktok planti na givim strongpela tok long em. Sapos yu tok, “Mi ting yu inap lusim sapos yu traim gen,” dispela i gat strong moa, winim pasin bilong tok “Yu pundaun gen!”

● Lusim rong. No ken tingim pasin man i mekim taim em i traim long lusim smok, olsem em i belhat samting. Mekim gutpela tok isi long em olsem, “Mi save dispela em i hatwok, tasol yu wok strong long lusim na mi amamas long yu.” Yu no ken tok, “Mi bin laikim yu moa taim yu save smok!”

● Stap pren tru. Baibel i tok: “Pren tru i save laikim yumi long olgeta taim, na em i olsem brata i save sambai long helpim yumi long taim bilong hevi.” (Sindaun 17:​17, NW ) Em nau, no ken les kwik​—⁠yu mas isi na mekim pasin laikim “long olgeta taim” long man i laik lusim smok, maski wanem aua bilong de o bel na tingting bilong em i stap olsem wanem.

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim