Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g 7/10 p. 27-29
  • Banisim Famili Bilong Yu Long Strongpela Kus

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Banisim Famili Bilong Yu Long Strongpela Kus
  • Kirap!—2010
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Samting Bilong Banisim Yumi
  • Tingim Gut Ol Narapela
  • Sik—Bihain Bai I Pinis?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1983
  • Aids—Rot Bilong Sakim
    Kirap!—1998
  • Lukautim Yu Yet Long Ol Sik
    Kirap!—2016
  • ‘Long Sampela Hap Bai i Gat Bikpela Sik’
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1991
Lukim Moa
Kirap!—2010
g 7/10 p. 27-29

Banisim Famili Bilong Yu Long Strongpela Kus

Long tok profet bilong Jisas long pinis bilong pasin nogut bilong dispela graun, em i tok ol “bikpela sik” bai kamap long planti hap. (Luk 21:11) Strongpela kus em wanpela bilong ol dispela sik.

OL MAN i save kisim strongpela kus long rot bilong wanpela vairas, em wanpela liklik binatang i save go insait long ol sel bilong bodi na i kirapim ol sel long kamapim planti vairas. Vairas bilong strongpela kus i save nogutim ol hap bilong bodi we yumi save pulim win long en. Nambawan rot bilong dispela binatang i kalap long ol narapela man em long rot bilong kus, o toktok. Sampela taim strongpela kus i save go long planti hap na i kalap long planti man tru.

Ol vairas i save nogutim ol man, na tu, i save nogutim ol animal na pisin. Ol i brukim ol vairas bilong strongpela kus long ol grup olsem A, B, o C. Planti taim vairas A i save givim strongpela kus long ol man. Ol vairas i save kisim nem long tupela protin i stap long ol vairas: em hemagglutinin (H) na neuraminidase (N).

Bikpela samting ol man i save wari long vairas bilong kus em olsem: Ol vairas i save kamap planti hariap na long olgeta taim ol i save senis. Na tu, ol narapela narapela vairas inap bung wantaim na kamapim ol nupela lain vairas. Sapos dispela lain vairas i narapela kain tru, orait bodi bilong man bai i no gat strong inap long sakim.

Long taim bilong kol planti man moa i save kisim strongpela kus. Sampela wok painimaut long nau i kamapim olsem long taim bilong kol skin bilong vairas i kamap olsem wanpela jel bilong banisim vairas na vairas i ken stap longpela taim long win. Tasol insait long bodi we i hat liklik dispela jel i lus na vairas i save kamapim sik. Taim win i kol, dispela i no save kamapim sik, tasol win i kol inap mekim na ol vairas i kamap planti.

Samting Bilong Banisim Yumi

Planti gavman i luksave olsem ol i mas redi, olsem na ol i wokim ol plen bilong banisim ol man long strongpela kus. Tasol yu yet inap mekim wanem? Orait nau yumi laik skelim 3-pela samting yumi inap mekim bilong banisim yumi:

Strongim bodi: Famili bilong yu i mas kisim gutpela slip na kisim gutpela kaikai bilong strongim bodi long sakim sik. Yu mas kaikai planti prut, kaikai bilong gaden, braun rais na braun plaua samting, na pis na abus i no gat gris. Ol dispela samting i save kamapim ol marasin amino asit bilong strongim bodi.

Klinim gut ol samting bambai ol jem i no ken kamap: Long olgeta de klinim gut ol tebol samting. Long olgeta taim yu yusim ol sospen na plet samting, yu mas wasim gut, na wasim tu ol betsit samting. Yusim marasin bilong klinim ol hap we ol man i save tatsim olsem ol han bilong dua, telefon, na rimot kontrol. Sapos inap, opim windo na larim gutpela win i kam insait long haus o rum yu stap long en.

Wasim gut han samting: Wasim gut han bilong yu wantaim sop na wara o yusim wanpela marasin bilong klinim han. (Sapos yu inap, karim wanpela liklik botol marasin bilong klinim han wantaim yu.) No ken serim taul bilong draim han o pes wantaim ol narapela o famili.

No ken tatsim ai, nus, o maus wantaim han yu no bin wasim gut. Sapos inap, yusim ol pepa taul bilong karamapim maus na nus taim yu kus o snis, na kwiktaim bihain tromoi dispela pepa. Ol samting we planti jem i save pas long en olsem telefon samting, no ken serim wantaim ol narapela. Skulim gut ol pikinini long bihainim ol dispela pasin. Em i gutpela long bihainim ol dispela pasin long olgeta taim, tasol moa yet long taim we planti man i gat strongpela kus.

Tingim Gut Ol Narapela

Yu inap givim sik long ol narapela wanpela de paslain long yu yet i pilim sik na inap olsem 5-pela de bihain long yu sik pinis. Ol mak bilong strongpela kus i wankain olsem yu gat liklik kus tasol, tasol ol mak i strong moa. Olsem: Skin i hat (planti taim mak bilong en i antap tru), het i pen, pilim taiet nogut tru, kus, na ol masol i pen. Nus i wara na bel i pen​—⁠olsem bel i tanim tanim, traut, na pekpek wara​—⁠em ol samting planti pikinini i save kisim, tasol ol bikpela man i no tumas. Taim yu pilim sampela bilong ol dispela mak, sapos inap, stap tasol long haus na bai yu no ken givim sik long ol narapela.

Malolo gut na dring planti wara o ti samting. Ol marasin bilong pinisim ol vairas inap helpim yu, tasol yu mas kisim kwiktaim bihain long yu pilim sampela mak bilong strongpela kus. I no gutpela long givim marasin asprin (acetylsalicylic acid) long ol pikinini i gat strongpela kus. Go long dokta sapos yu gat sampela mak bilong numonia, olsem yu hatwok long pulim win, bros i pen, o het i pen.

Strongpela kus inap givim bikpela hevi long yu. Sapos yu redi gut pastaim, dispela inap helpim yu long karim dispela sik. Tasol gutpela samting moa, yu inap wetim taim we i no gat man bai i tok “mi gat sik.”​—⁠Aisaia 33:⁠24.

[Blok long pes 27]

STRONGPELA KUS TRU

Strongpela kus i kirap pastaim long Meksiko long 2009, em bilong vairas H1N1. Dispela kus i klostu wankain olsem bikpela sik kus bilong Spen i bin kamap long yia 1918, na i bin kilim i dai planti milion manmeri. Tasol i gat sampela samting long en i wankain olsem ol samting i stap insait long ol vairas i bin bagarapim ol pik na pisin.

[Blok/​OlPiksa long pes 28]

6 ROT BILONG LUKAUTIM YU YET NA OL NARAPELA

1. Karamapim maus sapos yu kus

2. Wasim gut han

3. Larim win i kam insait long haus

4. Klinim gut ol samting

5. Sapos yu sik, stap long haus

6. Abrusim pasin bilong sekan

[Blok/​Piksa long pes 29]

TAIM BIKPELA SIK I KAMAP

Namba wan samting, bihainim tok bilong ol wokman bilong helt. No ken kirap nogut na pret. Bihainim gut ol tok yumi kamapim insait long dispela stori. Sapos inap, no ken go long ol hap we planti manmeri i stap long en. Sapos yu gat kus, karamapim maus na nus. Wasim han bilong yu planti taim. Baim kaikai i no inap bagarap kwik na yu gat kaikai inap tupela wik samting, na tu, baim ol marasin na sop samting, nogut yu no inap go long ol stua.

Sapos yu stap long ples wok, ples bilong lotu, o long ol narapela hap we planti man i stap, bihainim ol tok mipela i bin kamapim. Na tu, opim windo na kisim gutpela win.

[Piksa long pes 27]

Ol i mekim sais bilong vairas bilong strongpela kus H1N1 i go bikpela

[Kredit Lain]

CDC/Cynthia Goldsmith

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim