Laip Stori
Maski Mi Aipas, Mi Inap Lukluk!
Stori bilong Egon Hauser
Bihain long mi stap aipas tupela mun, ai bilong tingting i stat long op—mi kirap long luksave long ol tok i tru bilong Baibel em longtaim pinis mi bin givim baksait long en.
TAIM mi tingting i go bek long 75 yia mi bin stap laip, i gat planti samting i givim amamas long mi. Tasol sapos i gat wanpela samting mi inap senisim, mi laik bai mi ken kisim save long God Jehova taim mi yangpela.
Mama i karim mi long 1927 long Yurugwai, em wanpela liklik kantri namel long Ajentina na Brasil. Long nambis bilong en long hap bilong solwara Atlantik i gat ol naispela plaua na diwai samting i kamap i go inap planti kilomita. Planti manmeri bilong Yurugwai ol i tumbuna pikinini bilong ol man i bin lusim Itali na Spen na i kam sindaun long dispela kantri. Tasol papamama bilong mi i bilong Hangari, na taim mi yangpela tru, mipela i stap long wanpela ples we ol manmeri i save pas gut wantaim. Long dispela hap i no gat pasin raskol, olsem na i no gat wok long putim lok long dua o ain long windo. Na tu, i no gat pasin bilong tingting nogut long ol man bilong narapela skin. Ol man bilong ol narapela kantri na ol as ples, ol blakskin na ol waitskin—mipela olgeta i stap pren wantaim.
Papamama bilong mi ol i strongpela Katolik, na taim mi gat 10-pela krismas, mi kirap mekim wok long alta. Taim mi bikpela, mi kirap wok wantaim ol lain bilong misin i stap long ples na mi insait long wanpela grup bilong helpim bisop. Mi bin kamap dokta, olsem na ol i tokim mi long insait long wanpela bung long Veneswela em Katolik Sios i bin kamapim. Dispela grup mi insait long en ol i dokta bilong meri, olsem na ol i makim dispela grup long stadi long marasin bilong pasim bel em ol bisnisman i kirap long maketim long dispela taim.
Tingting Bilong Mi Taim Mi Stiuden Dokta
Taim mi stadi long kamap dokta na kisim save long bodi bilong man, mi kirap nogut tru long samting bodi inap mekim. Bodi i gat strong long oraitim em yet. Olsem: Taim dokta i rausim hap bilong lewa o hap bilong sampela bun bilong banis, ol i save kamap bikpela gen.
Long wankain taim, mi lukim planti man husat i bin kisim bikpela eksiden, na mi bel hevi stret taim ol i dai long wanem ol i bin kisim blut. Mi tingim yet mi bin hatwok tru long toktok wantaim ol wanblut bilong ol man i dai pinis, em ol man i bin i dai, long wanem, blut ol i kisim i bin kamapim sampela hevi. Planti taim mipela i no tokim ol wanblut olsem blut i bin mekim na man i dai. Mipela i kamapim narapela as. Maski planti yia i lus pinis, mi tingim yet dispela taim we tingting bilong mi i no stap isi long pasin bilong givim blut, na mi bin kisim tingting olsem i gat sampela samting i no stret long pasin bilong givim blut. Sapos long dispela taim bipo mi bin save long lo bilong Jehova long blut, olsem blut em samting holi, bai mi kliagut long as na tingting bilong mi i no bin stap isi.—Aposel 15:19, 20.
Mi Belgut Long Helpim Ol Man
Bihain mi kamap dokta na dairekta bilong wanpela medikal senta long Santa Lucía. Na tu, mi wok long Nesenel Institut Bilong Baiolojikal Saiens. Dispela i mekim na mi belgut tru. Mi helpim ol man i gat sik na pen, na mi helpim planti long abrusim bagarap, na mi helpim ol mama taim ol i karim pikinini. Mi bin lukim planti hevi i kamap long pasin bilong givim blut, olsem na mi no save mekim wok long blut. Mi wokim planti tausen operesen na mi no givim blut. Tingting bilong mi i olsem: Blut i wok long lus i kain olsem wanpela dram i gat hul na wara i wok long lus. Bilong stretim dispela hevi, man i mas pasim hul, em i no ken wok i go yet long pulapim wara long dram, nogat.
Helpim Ol Sikman Witnes
Namba wan taim mi bungim ol Witnes Bilong Jehova em long 1960 samting taim ol i stat long kam long klinik bambai mipela i ken katim ol na no ken mekim wok long blut. Mi tingim yet wanpela sikmeri, em wanpela painia (autim tok fultaim), nem bilong em Mercedes Gonzalez. Em i sot tru long blut, olsem na ol dokta long yunivesiti haus sik i no laik katim em—ol i ting em bai dai sapos ol i mekim olsem. Maski hap blut i wok long lus, mipela i katim em hia long klinik. Operesen i wok gut, na em i mekim yet wok painia winim 30 yia i go inap long taim em i dai, krismas bilong em 86.
Mi pilim tru gutpela pasin ol Witnes i mekim taim ol i lukautim ol brata Kristen bilong ol i stap long haus sik—ol i laikim tru na tingim gut ol. Taim mi raun lukim ol sikman, mi amamas long harim ol i stori long bilip bilong ol, na mi kisim ol buk na nius ol i givim long mi. Long dispela taim bipo mi no save liklik olsem i no longtaim na bai mi kamap brata spirit bilong ol, i no dokta tasol bilong ol.
Mi kisim sampela save moa long ol Witnes taim mi maritim Beatriz, em pikinini bilong wanpela sikman. Planti long famili bilong Beatriz i save bung wantaim ol Witnes, na taim mitupela i marit pinis, em tu i kamap wanpela Witnes i save autim tok. Tasol mi wok long givim bel long wok bilong mi na mi amamas long biknem mi kisim olsem dokta. I luk olsem i stap bilong mi i gutpela tru. Mi no save klostu mi bai kisim hevi na i stap bilong mi bai senis.
Hevi i Painim Mi
Samting i nogut tru long dokta, em taim em i kamap aipas. Dispela samting i bin painim mi. Wantu, retina bilong tupela ai wantaim i bruk—mi kamap aipas na mi no save ai bilong mi bai orait bek o nogat. Mi kisim operesen, na taim mi slip long bet na tupela ai i gat banis i karamapim, mi kisim bikpela bel hevi. Mi pilim olsem mi no inap mekim wanpela gutpela samting na bel bilong mi i bagarap stret, olsem na mi tingting long pinisim laip bilong mi. Mi stap long namba 4 plua, olsem na mi lusim bet na holim banis i go, mi laik painim windo. Mi laik kalap i go daun na kilim i dai mi yet. Tasol mi no kamap long windo, mi kamap long wanpela rum, na wanpela nes i kisim mi i go bek long bet.
Mi no traim long mekim olsem gen. Tasol mi bel hevi na kros yet, long wanem, mi no inap lukluk. Long dispela taim mi stap aipas, mi tok promis long God olsem sapos mi inap lukluk gen, bai mi ritim Baibel olgeta. Bihain ai bilong mi i orait bek liklik, na mi inap rit. Tasol mi no inap mekim wok dokta. Tasol long Yurugwai i gat wanpela tok em planti man i save long en: “No hay mal que por bien no venga,” “Gutpela samting inap kamap long samting nogut.” I no longtaim na dispela tok bai kamap tru long mi.
Mi Mekim Pasin Kranki
Mi laik baim Baibel The Jerusalem Bible i gat bikpela rait, tasol mi kisim save olsem ol Witnes Bilong Jehova i gat wanpela Baibel i no gat bikpela pe tumas. Wanpela yangpela Witnes i tok em bai bringim wanpela i kam long haus bilong mi. Long moningtaim em i kamap long haus bilong mi wantaim Baibel. Meri bilong mi i opim dua na toktok wantaim em. Mi singaut bikmaus olsem sapos meri i baim pinis Baibel, orait dispela yangpela man i no gat wok moa long stap long haus na em i mas go, na kwiktaim em i mekim olsem. Long dispela taim mi no save olsem dispela man bai mekim wanpela bikpela samting long i stap bilong mi.
Mi bin mekim wanpela promis long meri bilong mi em mi no inap truim. Olsem na bilong stretim dispela samting na amamasim em, mi tok mi bai go wantaim em long Memorial bilong tingim indai bilong Krais em ol i save mekim olgeta yia. Taim de bilong Memorial i kamap pinis, mi tingim promis bilong mi na mi go wantaim meri bilong mi long dispela bung. Mi pilim tru gutpela pasin pren na welkam ol i givim long mi. Taim spika i kirap mekim tok, mi kirap nogut long lukim olsem em dispela yangpela man mi bin tok strong long em long lusim haus. Mi pilim tru ol tok em i mekim, na mi bel hevi long mi no bin mekim gutpela pasin long em. Mi inap mekim wanem bilong stretim dispela rong?
Mi askim meri bilong mi long singautim em i kam kaikai, tasol em i tok: “Ating i stret moa sapos yu yet i singautim em, a? Stap hia tasol, na em bai kam lukim yumi.” Em i tok stret. Em i kam sekanim mipela na em i tok em bai amamas long kam kaikai.
Taim em i kam kaikai, mitupela i toktok wantaim, na kirap long dispela taim na i kam, mi stat long mekim planti senis. Em i soim mi buk Tok i Tru i Bringim Man Long Laip Oltaim,a na mi soim em 6-pela kopi bilong dispela buk. Ol sikman Witnes i bin givim long mi long haus sik, tasol mi no bin ritim. Taim mipela i kaikai i stap na bihain long en, i go inap biknait, mi kamapim planti askim—em i bekim olgeta dispela askim long Baibel. Mipela i toktok i go inap bikmoning. Taim yangpela man i laik go, em i tok em i laik stadi Baibel wantaim mi na mekim wok long buk Tok i Tru. Mipela i stadi pinis long dispela buk insait long 3-pela mun na bihain mipela i stadi long buk “Babylon the Great Has Fallen!” God’s Kingdom Rules!b Bihain mi dediketim laip bilong mi long God Jehova na kisim baptais.
Mi Pilim Mi Inap Mekim Gutpela Wok Gen
Taim mi stap aipas, ai bilong “tingting” i wok long op long kisim save long ol tok i tru bilong Baibel mi bin givim baksait long en! (Efesus 1:18) Mi kisim save long Jehova na long ol gutpela samting em i tingting pinis long mekim na dispela i senisim laip bilong mi olgeta. Nau mi amamas gen na mi pilim olsem mi inap mekim gutpela wok. Mi save helpim ol man long skin na spirit wantaim na mi soim ol long olsem wanem ol inap stap longpela taim moa long nau, na long bihain, stap oltaim oltaim.
Mi wok long kisim save long ol nupela samting bilong wok dokta, ol hevi bilong blut, ol arapela kain marasin bilong helpim sikman, raits bilong sikman, na ol samting i stret long mekim bilong helpim sikman, em ol i kolim baioetiks. Rot i op long serim ol dispela save wantaim ol dokta taim ol i singautim mi long kam toktok long ol dispela samting long bung bilong ol dokta. Long 1994, mi go long wanpela bung long Rio de Janeiro, Brasil. Em namba wan taim ol i bin kamapim kain bung olsem bilong toktok long ol marasin i no mekim wok long blut, na mi mekim wanpela tok i stori long samting ol dokta i ken mekim taim bikpela hap blut i wok long lus. Hap tok bilong dispela i stap long wanpela stori mi raitim, “Una propuesta: Estrategias para el Tratamiento de las Hemorragias” (“Rot Bilong Helpim Sikman Taim Bikpela Hap Blut i Wok Long Lus”), ol i prinim long magasin Hemoterapia.
Holimpas Bilip Long Taim Bilong Hevi
Taim mi nupela dokta, as bilong tupela tingting bilong mi long givim blut em ol samting bilong saiens. Tasol taim mi yet i kamap sikman long haus sik, mi save olsem pasin bilong sakim blut na holimpas bilip taim ol dokta i strong long mi long kisim blut, dispela i hatwok. Taim mi kisim bikpela hat-atek, inap tupela aua mi mas tokim dokta long as na mi no laik kisim blut. Em i pikinini bilong tupela gutpela pren bilong mi na em i tok em i no ken larim mi i dai sapos em i ting blut bai helpim mi. Long tingting mi beten long Jehova, askim Em long helpim dispela dokta long pilim tru bilip bilong mi na rispek long dispela, maski em yet i no wanbel long en. Bihain dokta i tok promis long rispektim laik bilong mi.
Long narapela taim, ol i mas rausim wanpela bikpela buk i bin kamap long glan prostet. Planti blut i wok long lus. Long dispela taim tu mi mas tokim dokta long as na mi no laik kisim blut, na maski mi lusim bikpela hap blut, ol dokta i rispektim laik bilong mi.
Tingting i Senis
Mi wanpela memba bilong Intenesenel Asosiesen Bilong Baioetiks na mi amamas long lukim ol lain bilong haus sik na kot i senisim tingting bilong ol long raits bilong sikman. Pasin bilong bosim tumas sikman em i no strong olsem bipo; nau ol dokta i wok long toksave long sikman na kisim tok orait long em pastaim. Ol i larim sikman i ken insait long wok bilong makim wanem kain marasin em i laik kisim. Ol i no tingim moa ol Witnes Bilong Jehova i olsem wanpela lain i strong tumas long bihainim tingting bilong ol yet na i no inap tru long ol dokta i ken helpim ol, nogat. Ol i tingim ol sikman Witnes i olsem wanpela lain i gat save na ol dokta i mas rispek long raits bilong ol. Long sampela bung bilong ol dokta na long televisen, ol profesa i gat nem i bin tok: “Ol Witnes Bilong Jehova i mekim na nau mipela i kliagut . . .” “Mipela i bin kisim skul long ol Witnes . . .” na “Ol i bin skulim mipela long mekim gut moa wok bilong mipela.”
Sampela i bin tok olsem laip i bikpela samting tru na i go pas long olgeta narapela samting, long wanem, man i no inap stap fri na stap olsem man i gat nem sapos em i no gat laip. Tasol nau planti i bihainim wanpela tingting i antap moa long dispela, ol i save olsem olgeta wan wan i mas bosim raits bilong ol yet na makim wanem raits bilong ol i bikpela moa. Long dispela rot, ol dispela samting—pasin bilong stap olsem man i gat nem, stap fri long makim samting yu laik mekim, na ol bilip—ol i go pas. Sikman yet i gat rait long makim wanem samting narapela i ken mekim long bodi bilong em. Hospital Infomesen Sevis, em ol Witnes Bilong Jehova i bin kamapim, i bin helpim planti dokta long kisim sampela save moa long ol dispela samting.
Famili bilong mi i wok yet long sapotim mi, olsem na mi inap mekim gut wok bilong Jehova na mekim wok elda insait long kongrigesen Kristen. Olsem mi bin tok pinis, mi sori tru olsem mi no bin kisim save long Jehova taim mi yangpela. Tasol mi tenkyu tru em i bin helpim mi long kisim save long gutpela laip mi inap kisim aninit long Kingdom Bilong God, we i no gat wanpela man bai tok: “Mi gat sik.”—Aisaia 33:24.c
[Ol Futnot]
a Ol Witnes Bilong Jehova i wokim.
b Ol Witnes Bilong Jehova i wokim.
c Taim ol i wok yet long redim dispela stori, Brata Egon Hauser i dai. I go inap long taim em i dai, em i bin stap gut long God, na yumi amamas wantaim em olsem samting em i wet long en bai kamap tru.
[Piksa long pes 24]
Mi gat 30 krismas samting, mi wok long haus sik long Santa Lucía
[Piksa long pes 26]
Mi wantaim meri bilong mi, Beatriz, long 1995