Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w06 2/15 p. 13-15
  • Ol Olpela Rait i Strongim Tok Bilong Baibel

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol Olpela Rait i Strongim Tok Bilong Baibel
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2006
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Ol i Painim
  • Ol i Raitim Long Wanem Taim?
  • Ol Tok Bilong En
  • Painim Wanpela Samting i Dia Tumas
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2015
  • “Singsing Bilong Solwara”—Wanpela Rait i Bungim Tupela Haptaim Bilong Bipo
    Wastaua i tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2008
  • Yu Ting Baibel i Tokaut Long Olgeta Stori Bilong Jisas?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2010
  • As na Yu Ken Bilip Long Ol Gutnius Bilong Baibel
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2010
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2006
w06 2/15 p. 13-15

Ol Olpela Rait i Strongim Tok Bilong Baibel

“I OLSEM ol i bin raitim olgeta tok bilong kirapim tingting bilong ol man i gat laik long save long stori bilong ol Kristen bilong bipo.” Ol i bin stori olsem long wanpela pepa i gat rait bilong bipo long en. Em wanem pepa? Yu save?

Ating yu no bin harim nem bilong dispela pepa​—ol i kolim Pepa Muratori. Tasol ating yu laik save: ‘Wanem samting i mekim na Pepa Muratori i narakain samting?’ Em i olpela rait tru i gat lista bilong ol buk bilong Ol Skripsa Grik bilong Baibel, winim ol narapela olpela rait i stap yet.

Ating yu bilip pinis olsem ol buk i stap long Baibel ol i hap tru bilong en. Tasol bai yu kirap nogut long save olsem bipo sampela man i gat tupela tingting long wanem ol buk i hap tru bilong Baibel. Pepa Muratori i gat lista bilong ol rait em ol i bilip olsem holi spirit i bin stiaim ol man long raitim. Yumi save, em i bikpela samting tru long save long wanem ol buk i hap tru bilong Baibel. Olsem na dispela pepa i kamapim klia wanem samting bilong ol buk bilong Baibel nau ol i kolim Ol Skripsa Grik? Orait pastaim yumi ken stori long ol samting bilong dispela pepa yet.

Ol i Painim

Pepa Muratori i hap bilong wanpela buk manuskrip i gat 76 pes ol i wokim long skin bilong animal, na longpela bilong ol pes em 27 sentimita, na braitpela bilong ol em 17 sentimita. Ludovico Antonio Muratori (1672-1750), em wanpela saveman Itali i gat nem, em i painim dispela pepa insait long Laibreri Bilong Ambros long Milan, Itali. Samting Muratori i painim, ol i prinim long yia 1740, olsem na ol i kolim Pepa Muratori. I luk olsem ol i bin wokim dispela buk long 700 yia samting bihain long Krais long wanpela olpela haus bruder long Bobbio, klostu long Piacenza, long not Itali. Long 1610 samting, ol i kisim dispela buk i go long Laibreri Bilong Ambros.

Dispela Pepa Muratori i gat 85 lain i gat rait long en long pes 10 na 11 bilong buk. Em long tok ples Latin, na saveman i bin raitim tok bilong en, ating em i no was gut tumas na em i mekim sampela popaia. Tasol ol i luksave long sampela popaia taim ol i skelim wantaim wankain tok i stap long 4-pela manuskrip ol i bin raitim namel long ol yia 1001 i go 1200.

Ol i Raitim Long Wanem Taim?

Tasol ating yu laik save long namba wan taim ol i bin raitim ol tok em nau i stap long Pepa Muratori. I luk olsem ol i bin raitim pastaim long tok Grik planti handet yia paslain long ol i raitim Pepa Muratori, em ol i bin raitim long tok Latin. I gat wanpela samting i helpim yumi long save ol i bin raitim long wanem yia. Dispela Pepa Muratori i kolim wanpela buk i no bilong Baibel, buk Shepherd, na i tok wanpela man nem bilong en Hermas i bin raitim “i no longtaim i go pinis, olsem long taim bilong yumi, long taun Rom.” Ol saveman i ting Hermas i bin raitim buk Shepherd namel long yia 140 na 155 C.E. Olsem na yumi ken save long as na ol i ting olsem Pepa Muratori bilong tok Latin, ol i bin raitim pastaim long tok Grik namel long yia 170 na 200 C.E.

Dispela buk i mekim sampela tok long Rom, na dispela inap makim olsem ol i bin raitim long Rom. Tasol ol i no klia gut long man i bin raitim. Sampela i ting Clement bilong Aleksandria, o Melito bilong Sardis, o Polikratis bilong Efesus i bin raitim. Tasol planti saveman i ting Hipolitus i bin raitim, em man bilong raitim planti buk long tok Grik na em i bin sindaun long Rom long wankain taim ating ol i bin raitim ol tok bilong Pepa Muratori. Tru, ating yu no tingting tumas long dispela samting, tasol ating yu laik save, dispela pepa i gat wanem ol tok i bikpela samting tru.

Ol Tok Bilong En

Ol rait bilong dispela pepa i no olsem wanpela lista i kolim nem bilong Ol Skripsa Grik na em tasol, nogat. Em i kamapim tu sampela tok long ol dispela buk na i stori long ol man i bin raitim. Sapos yu ritim ol tok bilong en, bai yu lukim olsem ol lain rait i go pas i no stap, na stori i pinis wantu tasol, i luk olsem laspela hap bilong en i lus pinis. Namba wan tok bilong en i toktok long Gutnius Luk i raitim, na pepa i tok man bilong raitim dispela buk bilong Baibel em i wanpela dokta. (Kolosi 4:14) Em i tok Gutnius bilong Luk em i namba 3 Gutnius, olsem na yumi ken ting namba wan hap bilong en i lus pinis, i bin stori long Gutnius bilong Matyu na bilong Mak. Sapos yu ting olsem, orait em i wankain olsem tingting em Pepa Muratori i kamapim, em i tok namba 4 Gutnius i bilong Jon.

Dispela pepa i strongim tok olsem, Buk Wok Bilong Ol Aposel em Luk yet i bin raitim bilong “Bikman Tiofilus.” (Luk 1:​1, 3; Aposel 1:1) Orait nau pepa i kolim lista bilong ol pas aposel Pol i bin raitim long ol Korin (2-pela), ol Efesus, ol Filipai, ol Kolosi, ol Galesia, ol Tesalonaika (2-pela), ol Rom, Filemon, Taitus, na Timoti (2-pela). Na em i kolim pas bilong Jut na tupela pas bilong Jon olsem ol buk holi spirit i kirapim ol man long raitim. Pepa i kamapim pinis sampela tok i makim namba wan pas bilong Jon wantaim Gutnius em i bin raitim. Na Buk Kamapim Tok Hait em laspela buk dispela pepa i tok holi spirit i bin kirapim ol man long raitim.

Na wanpela bikpela samting, em Pepa Muratori i kolim wanpela buk, Kamapim Tok Hait bilong Pita, tasol pepa i tok sampela i ting ol Kristen i no ken ritim dispela buk. Man bilong raitim Pepa Muratori i givim tok lukaut olsem planti rait giaman i bin kamap long taim bilong em, na yumi no ken kisim ol dispela rait olsem hap tru bilong Baibel, long wanem, “i no stret long kisim marasin i gat pait na tanim wantaim hani.” Na pepa i kolim tu sampela rait moa yumi no ken bungim wantaim ol rait holi, long wanem, ol i bin raitim bihain long taim bilong ol aposel, olsem buk Shepherd bilong Hermas, o ol i bin raitim bilong helpim sampela bilip giaman.

Ating yu lukim pinis olsem dispela lista bilong ol buk i hap tru bilong Baibel i no kolim pas Pol i bin raitim long ol Hibru, na tupela pas bilong Pita, na pas bilong Jems. Tasol Saveman Geoffrey Mark Hahneman i lukim wok bilong man i bin raitim kopi bilong dispela manuskrip na em i tok: “Yumi ken ting Pepa i kolim ol narapela buk tu, tasol dispela hap i lus pinis, na ating Buk Jems na Buk Hibru (na 1 Pita) i stap wantaim ol.”​—Buk The Muratorian Fragment and the Development of the Canon.

Olsem na Pepa Muratori i strongim tok olsem klostu olgeta buk nau i stap long Ol Skripsa Grik, ol man bilong wan handet yia samting bihain long Krais i bilip pinis olsem ol i hap tru bilong Baibel. Tasol bilong bilip olsem ol buk i stap long Baibel i hap tru tru bilong en, i no olsem yumi mas i gat wanpela lista bilong bipo yet i kolim nem bilong ol dispela buk, nogat. Samting i mekim na yumi save holi spirit i bin kamapim ol buk bilong Baibel, em ol tok i stap long ol dispela buk. Olgeta wantaim i kamapim klia olsem God Jehova i As bilong ol dispela buk, na ol tok bilong olgeta wan wan buk i stret wantaim na narapela i helpim narapela. Dispela i kamapim klia olsem olgeta 66 buk bilong Baibel ol inapim tru olgeta tok i mas i stap long Baibel. Olsem na gutpela sapos yu bilip olsem olgeta buk i stap long Baibel em Tok i tru bilong Jehova yet, em i bin lukautim gut na i stap i kam inap long nau.​—1 Tesalonaika 2:13; 2 Timoti 3:​16, 17.

[Piksa long pes 13]

Ludovico Antonio Muratori

[Piksa long pes 14]

Laibreri Bilong Ambros

[Piksa long pes 15]

Pepa Muratori

[Kredit Lain]

Diritti Biblioteca Ambrosiana. Vietata la riproduzione. Aut. No. F 157 / 05

[Ol Piksa Kredit Lain long pes 13]

Fragments: Diritti Biblioteca Ambrosiana. Vietata la riproduzione. Aut. No. F 157 / 05; Muratori, based on line art: © 2005 Brown Brothers

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim