Putim Laik Bilong Rit na Stadi Long Bel Bilong Ol Pikinini

I NO gat planti samting i gat bikpela strong moa long stiaim i stap bilong ol pikinini bilong yu long bihain, winim wok bilong lainim ol long rit na stadi. Dispela samting inap givim bikpela amamas long ol! Sampela i tingim yet taim ol i liklik na papamama i save ritim buk long ol, na dispela i olsem wanpela gutpela samting tru ol i amamas long tingim. Pasin bilong rit na ol samting dispela i kamapim inap givim bikpela amamas long ol man. Long ol wokman bilong God dispela tok em i tru, long wanem, pasin bilong stadi long Baibel i helpim ol long pas gut moa wantaim Jehova. Wanpela papa Kristen i tok: “Ol samting mipela i pilim tru em ol samting mipela i save ritim na stadi long en.”

Pasin bilong stadi gut inap helpim ol pikinini bilong yu long pas gut moa wantaim God. (Sng. 1:​1-3, 6) Save long rit i no wanpela mak long abrusim bagarap, nogat, tasol Baibel i tok pasin bilong rit inap helpim man long ol samting bilong spirit. Olsem: Kamapim Tok Hait 1:3 i tok: “Dispela tok em i tok profet i kam long God, na man i ritim dispela tok long ol arapela, em i ken amamas. Na ol manmeri i harim dispela tok . . . , ol tu i ken amamas.” Pasin bilong tingting strong long samting em wanpela bikpela hap long pasin bilong stadi, na dispela i kamap klia long tok aposel Pol i mekim long Timoti: “Oltaim yu mas lukautim gut [“tingting strong long,” NW] ol dispela wok bilong yu.” Bilong wanem em i mas mekim olsem? “Bai olgeta manmeri i lukim pasin bilong yu yet i kamap gutpela tru.”​—1 Ti. 4:15.

Man i save long pasin bilong rit na stadi, dispela tasol i no inap helpim em. Planti man husat i gat ol dispela save ol i no yusim dispela save bilong ol, nogat; ol i mekim ol kain kain wok nabaut we i no inap helpim ol. Olsem na long wanem rot ol papamama inap helpim ol pikinini long laikim ol save em inap helpim ol?

Pasin Laikim na Stap Gutpela Piksa

Ol pikinini i lain long amamas long stadi sapos papamama i mekim stadi long pasin laikim. Owen na Claudia, em tupela marit Kristen, i tingim bek tupela pikinini bilong ol, na ol i tok: “Ol i save amamas long wetim taim bilong stadi, long wanem, em wanpela spesel taim​—ol i pilim olsem dispela i lukautim ol na ol i stap gut. Ol i tingim olsem taim bilong rit na stadi em i taim bilong bel i stap isi.” Maski ol pikinini i kamap yangpela olsem tineja, pasin laikim ol i pilim long famili stadi bai stiaim yet tingting bilong ol. Nau ol pikinini bilong Owen na Claudia i mekim wok painia, na dispela pasin bilong amamas long rit na stadi em papamama i bin putim long bel bilong ol i wok yet long helpim ol.

Narapela bikpela samting bilong pasin laikim em pasin bilong stap olsem gutpela piksa. Ol pikinini em planti taim ol i lukim papamama bilong ol i save rit na stadi, ol bai tingim dispela pasin olsem hap pasin bilong ol yet. Tasol sapos yu wanpela papa o mama, olsem wanem yu ken i stap gutpela piksa sapos yu no man o meri bilong rit? Ating yu mas senisim tingting, na kisim tingting olsem pasin bilong rit i bikpela samting. (Ro. 2:21) Sapos pasin bilong rit i bikpela samting long yu long olgeta de, dispela bai stiaim bel bilong ol pikinini bilong yu. Pasin bilong yu long wok strong long rit na stadi​—na moa yet long ritim Baibel, redim ol samting bilong ol miting, na mekim famili stadi​—bai kamapim klia olsem ol dispela wok em i bikpela samting.

Olsem na bilong putim laik bilong rit long bel bilong ol pikinini, em i bikpela samting long mekim pasin laikim na stap gutpela piksa. Tasol yu inap mekim wanem bilong strongim ol?

Helpim Ol Pikinini Long Amamas Long Rit

Wanem sampela gutpela rot bilong helpim ol pikinini bilong yu long kisim laik bilong rit? Taim ol i liklik yet, givim planti buk long ol. Wanpela elda Kristen, em papamama i bin putim laik bilong rit long bel bilong em, i tok: “Larim ol pikinini bilong yu i holim na yusim ol buk. Long dispela rot, ol buk i kamap olsem poroman bilong ol na i bikpela samting long laip bilong ol.” Ol buk bilong Baibel, olsem Kisim Skul Long Bikpela Tisa na Baibel Stori Buk Bilong Mi, ol i gutpela poroman bilong planti pikinini paslain long ol i save long rit. Taim yu ritim kain buk olsem long ol pikinini, yu lainim ol long tokples, na tu, long ol samting bilong God na “tok bilong Holi Spirit.”​—1 Ko. 2:13.

Ritim Strong. Bihainim wanpela sediul bilong ritim buk wantaim ol pikinini bilong yu long olgeta de. Long dispela rot yu skulim ol long pasin bilong kolim stret ol tok na strongim pasin bilong rit. Pasin bilong yu long rit i bikpela samting tu. Yu mas amamas long rit, na ol tu bai mekim olsem. Ating ol pikinini bai tokim yu long ritim wankain stori planti taim. No ken les long mekim! Bihain, ol bai laikim ol nupela stori bilong ritim. Tasol was gut, no ken subim pikinini long rit. Jisas i stap gutpela piksa long rot bilong skulim ol manmeri “inap long mak bilong tingting bilong ol.” (Mk. 4:33) Sapos yu no subim ol pikinini, ol bai amamas long wetim taim bilong yupela long rit, na long dispela rot yu bai wok long winim mak bilong putim laik bilong rit long bel bilong ol.

Kirapim ol long rit, na stori long samting yupela ritim. Ating bai yu kirap nogut long ol pikinini inap luksave long ol wed, kolim gut tok, na kisimgut mining bilong planti tok. Toktok wantaim long ol samting yupela i ritim, dispela inap strongim ol long rit gut moa. Wanpela buk i stori long rot bilong helpim ol pikinini long kamap man o meri bilong rit gut, na i tok olsem pasin bilong toktok wantaim ol pikinini i helpim ol long “lainim ol wed em bihain ol i mas luksave na kliagut long en taim ol i rit.” Buk i tok moa: “Long ol pikinini em ol i wok long lainim yet tingting long rit, pasin bilong toktok i bikpela samting​—toktok gut wantaim ol long ol bikpela tok, dispela bai i helpim gut ol.”

Tokim ol pikinini long ritim buk long yu, na kirapim ol long kamapim ol askim. Ating yu yet i ken mekim sampela askim na kolim sampela bekim. Long dispela rot, ol pikinini i kisim skul olsem ol buk i as bilong ol save, na tu, ol tok ol i ritim i gat mining bilong en. Dispela pasin bai helpim ol moa yet sapos yupela i ritim ol buk em Baibel i as bilong en, long wanem, ol tok bilong Baibel i gat bikpela mining moa yet.​​—Hi. 4:​12.

Tasol no ken lusim tingting olsem rit em wanpela wok i hatwok long mekim. Bikpela haptaim i mas lus na ol i mas rit planti taim bambai ol inap rit gut.a Olsem na tok amamas long ol pikinini bilong strongim dispela laik bilong ol. Taim yu mekim olsem dispela bai kirapim ol long amamas long rit.

Gutpela Samting na Kisim Amamas

Taim yu skulim ol pikinini bilong yu long pasin bilong stadi, dispela i mekim na pasin bilong rit bai gat as bilong en. Stadi i makim olsem pikinini i kisim save long ol samting na olsem wanem dispela save i helpim ol narapela save em i kisim pinis. Bilong stadi gut, em i mas i gat save long stretim, tingim gen, na yusim ol save em i kisim. Taim pikinini i lain pinis long pasin bilong stadi na em i luksave long olsem wanem stadi inap helpim em, nau stadi i kamap olsem gutpela samting na em bai amamas long mekim.​—Sav. 10:10.

Soim ol long ol bikpela samting bilong stadi. Famili Lotu na skelim teks bilong de samting, em ol gutpela taim bilong skulim ol pikinini long ol pasin bilong stadi. Sindaun gut na tingting strong long wanpela tok inap liklik haptaim, dispela i gutpela rot bilong skulim ol long putim tingting olgeta long wanpela samting. Dispela em i bikpela samting long pasin bilong lain long ol samting. Na tu, yu inap kirapim pikinini man bilong yu long stori long olsem wanem samting nau em i lainim i stret wantaim samting em i bin save pinis long en. Dispela bai skulim em long pasin bilong skelim wanpela save wantaim narapela save. Tokim pikinini meri bilong yu long kamapim ol bikpela tok bilong stori em i bin ritim, na mekim olsem long toktok bilong em yet. Dispela bai helpim em long kisim insait bilong stori na tingim gut. Stori gen long ol bikpela tok, olsem kolim ol bikpela tok taim ol i ritim pinis stori, em narapela samting yu ken skulim ol long en bilong helpim ol long tingim gut ol tok. Na tu, yu inap skulim ol liklik pikinini long raitim ol sotpela tok long notbuk long taim bilong stadi o long ol miting bilong kongrigesen. Em ol gutpela rot bilong helpim ol long tingim strong ol tok, laka? Ol dispela tok bai helpim yu na ol pikinini bilong yu long mekim stadi i kamap gutpela samting.

Mekim ol samting bilong helpim ol long stadi. Rum i mas i gat gutpela win na lait, tebol na sia bilong sindaun, na tu, i gutpela sapos i no gat planti nois. Ol dispela samting bai helpim ol long tingim gut ol samting ol i ritim na stadi long en. Tingting bilong papamama long pasin bilong stadi, em i bikpela samting. Wanpela mama i tok: “Em i bikpela samting long yu mas makim taim bilong mekim stadi na rit long olgeta taim. Dispela i helpim ol pikinini bilong yu long kisim pasin bilong stretim gut ol wok samting. Ol bai lain long ol i mas mekim na pinisim wanpela wok samting insait long wanpela haptaim stret.” Planti papamama i tambuim ol narapela wok samting long taim bilong stadi. Wanpela saveman i tok, dispela i wanpela gutpela rot bilong helpim ol pikinini long kisim pasin bilong stadi gut.

Kamapim klia olsem stadi i gutpela samting bilong helpim ol. Helpim ol pikinini bilong yu long luksave olsem wanem ol i ken mekim wok long save ol i kisim. Pasin bilong mekim wok long ol samting ol i lainim, dispela em i as tru bilong stadi. Wanpela yangpela brata i tok: “Long stadi bilong mi, sapos mi no lukim ol gutpela poin bilong helpim mi, mi mas strong long mi yet long mekim stadi. Tasol sapos i gat samting we mi yet inap mekim wok long en, mi gat laik long save gut long en.” Taim ol yangpela i save olsem stadi em rot bilong kisim gutpela samting, ol bai givim bel tru long mekim. Ol bai amamas long wetim taim bilong stadi, olsem ol i save amamas long rit.

Gutpela Samting Tru

Mipela i no inap raitim olgeta gutpela samting inap kamap long pasin bilong putim laik bilong rit long bel bilong ol pikinini. Winim gutpela mak long skul, long wok, stap gut wantaim ol narapela, kliagut long ol samting bilong dispela graun nau yumi stap long en, na kamapim pasin laikim namel long papamama na ol pikinini, em sampela tasol bilong ol samting i helpim yumi, na tu, pasin bilong rit na stadi i save mekim yumi amamas.

Na moa yet, pasin bilong laikim stadi inap helpim ol pikinini bilong yu long kamap man o meri bilong lotuim God. Pasin bilong laikim tru stadi em i rot bilong opim tingting na bel bilong ol long kisim gut save long ol tok bilong Baibel, olsem ‘bikpela, longpela, antap na daunbilo’ bilong en. (Ef. 3:18) Tru tumas, ol papamama Kristen i gat planti samting long skulim ol pikinini bilong ol. Taim papamama i givim taim long ol pikinini na mekim olgeta samting bilong helpim ol, dispela bai helpim ol pikinini long i stap gut long bihain. Ol i laik bai ol pikinini i kamap man na meri i lotuim Jehova. Skulim ol pikinini bilong yu long gutpela pasin bilong stadi, em rot bilong helpim ol long stap gut long God na pas gut wantaim em. Olsem na beten strong long Jehova na em i ken blesim yu taim yu wok long putim laik bilong rit na stadi insait long bel bilong ol pikinini bilong yu.​—Snd. 22:6.

[Futnot]

[Blok/Ol Piksa long pes 26]

Ritim . . .

• Givim planti buk long ol

• Ritim strong

• Kirapim ol long rit

• Stori long samting yupela i ritim

• Tokim ol pikinini long ritim buk long yu

• Kirapim ol long kamapim ol askim

Stadi . . .

• Stap gutpela piksa

• Skulim ol pikinini bilong yu long . . .

○ putim tingting olgeta long wanpela samting

○ skelim wanpela save wantaim narapela save

○ kamapim ol bikpela tok

○ stori gen long ol bikpela tok

○ raitim ol sotpela tok long notbuk

• Mekim ol samting bilong ol i ken amamas long stadi

• Kamapim ol gutpela samting bilong stadi