Katim Marit−Baibel i Mekim Wanem Tok Tru Long Dispela Samting?
“SAMTING God i pasim pinis, em man i no ken katim.” (Matyu 19:6) Planti taim ol i save kolim dispela tok bilong Jisas taim ol i wokim marit bilong man na meri.
Tasol wanem insait bilong dispela tok bilong Jisas? Ating em i laik tok olsem i no gat tru wanpela samting na bai man na meri i ken katim marit? Sapos yumi kaunim nating dispela tok, ating bai yumi ting olsem. Tasol wanem samting i bin kirapim Jisas long mekim dispela tok? Em i laik kamapim nupela lo o olsem wanem?
“Bipo Tru i No Gat Dispela Pasin”
Jisas i bin mekim dispela tok taim em i bekim tok long ol Farisi, em ol i bin givim askim long em, olsem: “Ating lo bilong yumi i orait long man i rausim meri long olgeta kain samting?” (Matyu 19:3-6) Ol Farisi i no amamas long tok Jisas i bekim long ol, olsem na ol i givim narapela askim long em, ol i tok: “Na olsem wanem Moses i givim lo long yumi na i tok man i ken raitim pas bilong katim marit na givim long meri, na rausim em i go?” Nau Jisas i bekim tok long ol na em i tok: “Yupela i bikhet, olsem na Moses i larim yupela i rausim meri. Tasol bipo tru i no gat dispela pasin.” Na em i tok moa olsem: “Mi tok olsem long yupela. Sapos meri bilong wanpela man em i no bin brukim marit, na man i rausim em na i maritim narapela meri, dispela man yet em i bagarapim marit.”−Matyu 19:7-9.
Taim Jisas i tok, “bipo tru i no gat dispela pasin,” em i tok long pasin bilong “raitim pas bilong katim marit na givim long meri, na rausim em i go.” I olsem: Taim God i kamapim namba wan marit na em i givim meri long Adam, God i no tok tupela i ken katim marit “long olgeta kain samting.” Nogat. Long dispela taim Adam tupela Iv i gutpela olgeta na i no gat wanpela samting em inap bagarapim marit bilong tupela na bai i no wok gut. Tasol tupela i mas bihainim ol lo bilong God na larim God i soim rot long ol, na bai marit bilong tupela i ken wok gut na ol i ken i stap amamas.
Taim ol man i kirap long mekim sin na pasin bilong ol i go nogut, nau marit tu i go nogut. (Rom 5:12) Long nau ol manmeri i no gutpela olgeta, olsem na i hatwok long ol i sindaun gut wantaim. Ol i save bihainim laik bilong ol yet tasol, na ol i laik kisim planti samting bilong ol yet, na ol i save tingim samting bilong ol yet pastaim. Jisas i tok dispela i olsem pasin “bikhet,” olsem na lo bilong Moses i orait long katim marit. Tasol Jisas i tokim ol Farisi: “Bipo tru i no gat dispela pasin.” Nau yumi stap nogut, olsem na ol marit i mas wok strong long stretim ol hevi na kros i kamap namel long tupela, na ol i no ken larim dispela i kamap olsem as bilong katim marit. Tasol Jisas i bin kolim wanpela as bilong katim marit, em pasin pamuk. Sapos man o meri marit i trabel na bagarapim marit, orait poroman bilong em inap katim marit na marit gen sapos em i laik.
Long Matyu 19:9, Jisas i tok, “Sapos meri bilong wanpela man em i no bin brukim marit” na man i rausim em, dispela i no stret. Ol man i gat kain kain tingting long dispela tok “i no bin brukim marit.” Sampela bikman bilong lotu Katolik i sakim dispela tok, long wanem, taim Mak na Luk i raitim ol tok Jisas i bin mekim long katim marit, tupela i no kolim dispela hap tok. Tasol wanpela bikpela buk (Cyclopedia bilong McClintock na Strong) i tok, ‘Bilong helpim yumi long save ol dispela tok i stret wantaim, yumi mas bihainim wanpela lo olsem: Narapela kain tok long bikpela stori i mas helpim sotpela stori. Olgeta [Juda] i save i gat dispela as bilong katim marit na ating Mak tupela Luk i tingim dispela samting na taim ol i raitim ol dispela tok long katim marit, ol i no kolim dispela hap tok.’
Taim Jisas i tok long meri “i no bin brukim marit,” em i kolim wanpela tok Grik (por·neiʹa) em yumi tanim long tok Pisin olsem “pamuk. Em i no kolim tok Grik (moi·kheiʹa) i makim pasin bilong “bagarapim marit.” Olsem na sampela man i tok, Jisas i laik tok olsem meri i bin mekim pasin i no stret taim em i no marit yet, olsem na marit bilong em i no stret na em i no marit tru. Tasol dispela tok Grik Jisas i kolim i no makim pasin pamuk tasol. Nogat. Sampela man i gat save long dispela samting ol i tok, dispela tok Grik (olsem por·neiʹa) i makim “pasin i no klin na pasin pamuk,” na long Matyu 19:9 “em i makim tu pasin bilong bagarapim marit.” Sampela man i tok, i gat planti as bilong katim marit na Jisas i kolim wanpela tasol, olsem pasin pamuk. Tasol em tingting bilong ol yet na i no stret wantaim dispela tok bilong Baibel.
Em nau, yumi skelim pinis na nau yumi save Baibel i no tok olgeta man na meri marit i no ken katim marit. Nogat. Tasol Baibel i kolim wanpela as tasol bilong katim marit, em pasin pamuk.
“Pasin Bilong Marit Em i Mas i Stap Olsem Samting i Klinpela Tru”
Lo bilong Baibel i tok i gat wanpela as bilong katim marit, olsem na ating Baibel i orait long pasin bilong katim marit? Olsem wanem? Ating dispela i daunim marit na mekim i olsem samting nating? O dispela lo bilong Baibel long katim marit i putim bikpela hevi long ol man na meri i marit?
Nogat tru. Baibel i tok marit em i gutpela samting tru i save pasim man na meri wantaim na tupela i stap poroman tru na i stap amamas. Gutpela poroman marit i winim olgeta narapela poroman. Olsem na taim Baibel i stori long namba wan marit, em i tok: “Man i save lusim papamama na i pas wantaim meri bilong em, na tupela i kamap wanpela.” (Jenesis 2:24) Man tupela meri bilong em i mas tingim gut dispela samting olsem tupela “i kamap wanpela,” na tupela i mas was gut, nogut ol i bagarapim dispela gutpela samting. Baibel i tok: “Long yupela olgeta, pasin bilong marit em i mas i stap olsem samting i klinpela tru long ai bilong God. Nogut yupela i mekim doti.”−Hibru 13:4.
Planti taim ol man i tok, sapos bel bilong man i kirap long wanpela meri na tupela i marit, dispela tasol i no gutpela as bilong marit. Ol i tok, bilong marit i ken wok gut na man wantaim meri i ken i stap amamas, narapela i mas tingim gut narapela na i no ken tingim skin na laik bilong em yet tasol. Baibel tu i mekim wankain tok. Baibel i tok: “Yupela man, yupela i mas sori long ol meri bilong yupela, olsem yupela i save sori long bodi bilong yupela yet. Man i sori long meri bilong en, em i sori long em yet. Yumi save, i no gat wanpela man i save birua long bodi bilong em yet. Nogat. Em i save givim kaikai long en na lukautim gut, olsem Krais i save mekim long sios. . . . Na meri i mas litimapim nem bilong man bilong en.” (Efesas 5:28-33) Na Baibel i tok klia olsem: “Bodi bilong man i bilong meri bilong en, na man i no ken pasim. Olsem tasol, bodi bilong meri i bilong man bilong en, na meri tu i no ken pasim. Meri i no bos bilong bodi bilong em yet. Nogat. Man bilong em i bos. Na olsem tasol, man i no bos bilong bodi bilong em yet. Nogat. Meri bilong em i bos. Yutupela i marit, wanpela i no ken givim baksait long arapela na pasim bodi bilong en.”−1 Korin 7:3-5.
Sapos man na meri tupela wantaim i bihainim ol kain gutpela tok olsem, dispela bai helpim tupela, na bai marit bilong ol i no ken bagarap na wanpela i no ken kirap mekim pasin pamuk na i no stap “wanpela” moa wantaim poroman bilong em. Na sapos wanpela i no save bilip long ol lo bilong Baibel, orait poroman bilong em i bilip em i ken save, rot God i makim em i gutpela, na sapos em i bihainim dispela rot, dispela inap helpim em long stretim o abrusim planti kros na hevi i save kamap insait long marit.
Olsem na Baibel i no tok, sapos tupela marit i no amamas, gutpela sapos ol i katim marit. Nogat. Baibel i kirapim ol Kristen long wok strong bambai tupela i ken pas gut wantaim na i stap amamas. Baibel i tok: “Meri i olsem hul wara bilong yu na yu ken amamas long em. . . . Em i save laikim yu tumas, olsem na oltaim yu mas tingting long em na laikim em tru.”−Provep 5:18, 19.
Katim Marit Em Rot Bilong Stretim Hevi?
Tasol olsem wanem sapos yu marit na poroman bilong yu i no stap gut long yu, olsem em i mekim pasin pamuk na bagarapim marit? Dispela pasin i save kamapim bikpela hevi. Man o meri marit i mekim pasin pamuk em i givim bikpela pen na hevi long poroman bilong em, em poroman i no gat rong. Na sapos poroman bilong em i laik katim marit na maritim narapela poroman, dispela i stret long lo bilong Baibel. Tasol tupela i mas katim marit? No gat narapela rot?
Tru, God Jehova i putim stretpela rot bilong katim marit, tasol Baibel i tok, Jehova i “nolaik tru long pasin bilong katim marit.” (Malakai 2:16, NW ) Olsem na taim wanpela i bagarapim marit, ol i no ken kirap kwik na ting ol i mas katim marit, no gat narapela rot bilong stretim dispela hevi. Nogat. I gat narapela rot, em olsem: Poroman i no bin mekim rong em i ken mekim pasin marimari na lusim tingting long rong narapela i mekim. Olsem wanem dispela inap helpim tupela?
Sapos man o meri i bagarapim marit na tupela i katim marit, ating dispela i no inap pinisim pen na bel hevi poroman i bin kisim. Tasol sapos poroman i mekim pasin marimari na lusim tingting long rong bilong narapela, dispela inap mekim isi bel bilong em. Na sapos man o meri i gat rong em i hevi tru long rong em i bin mekim, orait pasin marimari inap helpim gut tupela. Taim kain hevi olsem i kamap, sapos narapela i sori long narapela, ating dispela inap strongim marit bilong tupela. Poroman i no gat rong, sapos em i tingim dispela samting, ating dispela bai helpim em long tingim gutpela rot em i mas bihainim. Jisas i tok: “Ol man i save marimari long arapela man, em ol i ken amamas. Bai God i marimari long ol.”−Matyu 5:7; lukim tu Hosea 3:1-5.
Na ol i mas tingim ol pikinini tu. Sapos tupela i katim marit na papa tasol o mama tasol i mas lukautim ol pikinini, kain kain hevi inap kamap. Na man o meri i katim marit em i mas tingim narapela samting tu, olsem: Em bai stap wanpis na ating dispela bai mekim em i no amamas. Na sapos meri i katim marit na nau em i mas painim wanpela wok mani bilong lukautim em yet, ating bai em i gat hatwok, long wanem long planti kantri ol bos i no save givim bikpela pe long ol meri. Na sapos inap planti yia pinis em i bin i stap long haus na lukautim ol pikinini na nau em i mas resis wantaim ol narapela man na meri long kisim wok mani, ating bai em i hatwok.
Sampela meri marit i save skul o mekim yet wok mani, long wanem ol i save ting olsem, nogut bihain ol i katim marit na bai ol i hatwok long kisim wanpela wok. I gutpela meri i mekim olsem o nogat, em samting bilong em yet i mas skelim. Tasol nogut ol i lusim bikpela hap taim na strong bilong redi, nogut bihain ol i katim marit. Gutpela sapos ol i givim taim na strong bilong ol long helpim marit bilong ol i wok gut, a? Sapos meri Kristen i wok strong long kamapim ol gutpela pasin em spirit bilong God i save kamapim long ol man, na em i stap strong long spirit, bai man bilong em i laikim tumas em na litimapim nem bilong em. Na em i ken bilip tru long tok promis bilong God, em i tok sapos man i wok long painim Kingdom pastaim bai em i helpim dispela man long ol samting em i mas kisim bilong i stap laip.−Matyu 6:33; Provep 31:28-30; Galesia 5:22, 23.
Rot Tru Bilong Stretim Hevi
Yumi stap long taim nogut na yumi stap namel long ol manmeri i no gutpela olgeta, olsem na yumi ken save bai i gat hevi insait long marit. Tasol sapos yumi bihainim ol gutpela tok bilong Baibel, bai yumi inap stretim gut ol dispela hevi o mekim i go liklik. Na ol man na meri i bihainim ol lo bilong Jehova long marit na long ol narapela samting tu, ol dispela manmeri inap i stap long nupela taim i gat “stretpela pasin tasol i stap long en.”−2 Pita 3:13.
Long dispela nupela taim bihain ol samting nogut na olgeta hevi em sin na pasin kranki i bin kamapim i no ken bagarapim moa ol man. Bihain bai God i pinisim pasin bilong marit hia long graun o nogat, em yumi no save, tasol inap long dispela taim, ol man na meri marit i mas bihainim lo o pasin ‘bilong bipo tru.’ Tru tumas, samting God i pasim pinis, em man i no ken katim.
[Piksa long pes 5]
Jisas i bin tok wanem long katim marit?
[Piksa long pes 7]
Long nupela taim bai i no gat ol hevi inap kirapim man na meri long katim marit