Hevi i Painim Ol Famili—Em Wanpela Mak Bilong Lastaim

PLANTI man i lukim ol hevi i painim ol famili, na ol i ting dispela i makim olsem ol lo bilong bipo bilong marit na pasin bilong mekim bikpela long pikinini, ol dispela lo i bagarap. Na sampela i ting em asua bilong wok politik na wok mani na tingting bilong ol man i senis na nau dispela samting i kamap. Tasol hevi i painim ol famili long nau em i makim wanpela samting i bikpela moa. Lukim dispela tok bilong Baibel long 2 Timoti 3:​1-4:

“Long taim bilong las de planti hevi nogut tru bai i kamap. Ol man bai i laikim ol yet tasol, na ol bai i laikim tumas long kisim mani. Ol bai i litimapim nem bilong ol yet na hambak nabaut, na ol bai i tok kros na tok nogut long ol arapela. Ol bai i sakim tok bilong papamama, na ol bai i no tok tenkyu long ol manmeri i mekim gutpela pasin long ol. Ol bai i givim baksait long ol pasin bilong God. Ol bai i no save long pasin bilong i stap pren bilong ol arapela, . . . Ol bai i tok nogut long ol arapela. Ol bai i no bosim laik bilong bodi bilong ol, na ol bai i pait na bagarapim ol man nabaut. Ol bai i birua long olgeta gutpela pasin. Ol bai i mekim nogut long ol pren bilong ol yet, . . . Ol bai i laikim tumas ol kain kain pasin bilong amamas . . . na ol bai i no laikim God.”

Yu ting dispela tok i kamapim as bilong ol hevi i kamap long nau? Ol hevi i painim ol famili long nau, em i wankain stret long ol samting Baibel i tok bai kamap long lastaim bilong dispela graun. Na i gat planti samting bilong helpim yumi long save, dispela lastaim i kirap long yia 1914.a Kirap long dispela taim na i kam inap long nau, Satan i bin strong tru long bosim tingting na pasin bilong ol manmeri.​—⁠Matyu 4:​8-10; 1 Jon 5:⁠19.

Kirap long 1914, Satan i kalabus i stap klostu long graun, na “em i belhat nogut tru. Em i save, em i gat sotpela taim tasol bilong i stap.” (Kamapim Tok Hait 12:​7-12) God em i “Papa bilong olgeta lain i stap long heven na long graun,” na Satan i birua bilong God, olsem na yumi no ken kirap nogut long hevi i wok long painim ol famili. (Efesus 3:15) Satan i tingting pinis long pulim olgeta manmeri na bai ol i lusim God. Na em i tingim wanpela gutpela rot bilong mekim olsem: Em i wok long givim hevi long ol famili.

Maski ol saveman i mekim kain kain tok bilong helpim ol famili, hevi bai wok yet long painim ol famili. Tasol Baibel i tok: “Yumi save pinis long tingting na pasin bilong [Satan.]” (2 Korin 2:11) Sapos yumi save long sampela samting Satan i mekim bilong givim hevi long ol famili, dispela samting bai helpim yumi.

Mani na Wok

Hevi long mani em wanpela samting Satan i mekim bikpela wok long en bilong givim hevi long ol famili. Yumi stap long taim bilong “planti hevi nogut tru.” Long ol kantri i no gat planti wok bisnis samting, ol manmeri i gat hevi long wanem ol i no inap painim wok mani, na ol mani ol i kisim em i liklik tru, na ol i sot tru long ol samting ol i mas kisim bilong lukautim famili bilong ol, na ol dispela samting i givim hevi long ol famili. Tasol long sampela kantri, olsem Amerika, em ol i gat gutpela sindaun, tasol hevi bilong mani i givim hevi long famili. Ol i givim askim long sampela famili, na ol i kisim save olsem hevi bilong mani em namba wan bikpela samting i kamapim pait insait long famili. Wanpela buk (Secrets of Strong Families) i tok, ‘ol i mas givim taim na strong samting bilong ol’ long mekim wok bilong ol, na dispela samting em i olsem ‘wanpela birua’ i wok long bagarapim ol marit.

Hevi i kamap, na nau planti meri marit i mas mekim wok mani. Wanpela man bilong raitim buk, em Vans Pekat em i tok: “Long Amerika, long olgeta 4-pela 4-pela bebi na liklik pikinini i no winim yet 3-pela krismas, mama bilong wanpela i mekim wok mani.” Sapos mama i mas lukautim liklik pikinini na mekim wok mani tu wantaim, skin bilong em bai les tru, na dispela inap bagarapim sindaun bilong papamama wantaim pikinini. Dispela man i tok, i no gat planti ples olsem pilai-skul bilong lukautim ol liklik pikinini long Amerika, ‘olsem na planti milion pikinini i no kisim ol gutpela samting ol i mas kisim taim ol i liklik yet.’​—⁠Our Endangered Children.

Ol samting i kamap long ples wok tu i wok long bagarapim ol famili. Planti man na meri i mekim wok mani, na wanwok bilong ol i pulim ol long mekim pasin pamuk. Na sampela i tingting long kisim biknem na ol i lusim tingting long famili bilong ol bambai ol inap kisim dispela biknem. (Lukim Saveman 4:⁠4.) Wanpela man i givim bel tru long wok mani bilong em, na meri bilong em i tok em i stap olsem meri i no gat man, na em wanpela tasol i mekim bikpela long ol pikinini.

Ol Marit i No Pas Gut Wantaim

Hevi i painim ol marit tu. Wanpela buk (The Intimate Environment) i tok: “Long bipo, ol manmeri i ting ol marit bai pas gut wantaim. Sapos wanpela i bagarapim marit o paitim nogut narapela, o em i no tingim gut poroman bilong em na lukautim em, dispela samting tasol inap mekim na narapela bai lusim narapela. Tasol nau ol manmeri i ting marit em i samting bilong helpim ol yet tasol.” Ol i ting sapos ol i marit, orait bai ol i no stap bel hevi moa, o stap wanpis samting​—⁠ol i no ting olsem taim ol i marit bai ol i pas gut wantaim dispela poroman bilong ol i go inap long taim ol i dai, nogat. Nau ol man i ting, taim ol i marit, dispela samting i mas helpim ol yet, na ol i no tingting long helpim poroman marit bilong ol. (Lukim Aposel 20:35.) Ol manmeri i kisim narapela kain tingting long marit, na dispela samting i mekim na ol marit i no pas gut moa. Taim man o meri i no kisim amamas long marit, em i tingting long katim marit na long dispela rot em inap pinisim hariap hevi bilong em.

Baibel i tok profet long ol manmeri long dispela “taim bilong las de,” na i tok, “ol bai bihainim pasin bilong God long skin tasol na ol bai i no save liklik long bikpela strong i stap long pasin tru bilong God.” (2 Timoti 3:​4, 5) Planti saveman i tok, lotu i no gat strong moa, olsem na planti marit i wok long bagarap. Wanpela meri (Diane Medved) i raitim buk (The Case Against Divorce) na em i tok: “Klostu olgeta lotu i tok God i makim olsem taim man na meri i marit, narapela i no ken lusim narapela. Taim yu no save gut long God, o yu no bilip long God, orait yu save bihainim laik bilong yu yet tasol.” Olsem na taim hevi i painim ol marit, ol i no painim gutpela rot bilong stretim dispela hevi. ‘Wantu ol i katim marit.’

Hevi i Painim Ol Yangpela

Ol samting i kamap long nau i wok long givim hevi long ol yangpela. Planti papamama i paitim nogut tru pikinini bilong ol, na sampela i toknogutim ol o mekim pasin nogut i gat sem long ol. Planti marit i katim marit, olsem na planti milion pikinini ol i gat mama tasol o papa tasol bilong mekim bikpela long ol. Na taim papamama i katim marit, dispela samting i givim pen na hevi long ol pikinini na dispela pen na hevi i stap i stap inap long taim ol i go lapun na ol i dai.

Planti samting i wok long givim tingting kranki long ol pikinini. Long Amerika, taim pikinini i winim 14 krismas, em i bin lukim 18,000 manmeri em narapela i kilim ol i dai na planti narapela samting nogut olsem man na meri i mekim pasin pamuk, na pasin bilong givim pen long narapela, na sampela pasin nogut moa. Ol i lukim dispela samting long televisen. Musik tu em i wanpela strongpela samting i bosim tingting bilong ol yangpela. Planti musik long nau i stori long ol pasin nogut i gat sem na pasin bilong Satan. Na long skul, ol tisa i lainim ol pikinini long tok bilong evolusen, na dispela i mekim na ol i no bilip moa long God na Baibel. Na ol wankrismas bilong ol i strong na kirapim ol long mekim pasin pamuk na dring na kisim drak.

As Bilong Ol Hevi i Painim Ol Famili

Planti hevi i wok long painim ol famili na ol dispela hevi inap bagarapim tru famili. Wanem samting inap helpim ol long winim ol dispela hevi? Wanpela man bilong givim tok bilong helpim ol famili, em Jon Bradso, em i tok: ‘Inap 150 yia yumi no bin stretim lo i makim pasin papamama i mas bihainim bilong mekim bikpela long ol pikinini bilong ol. Mi bilip olsem ol dispela lo bilong bipo i no inap helpim famili moa.’ Tasol yumi no ken ting sapos ol man i kamapim sampela lo moa dispela bai helpim ol famili. Nogat. God Jehova em i As bilong ol famili. Save bilong em long ol samting inap helpim famili em i winim save bilong ol man, na em i save, famili i mas pas gut wantaim bambai yumi inap i stap amamas, na em i save long ol samting famili i mas mekim bambai ol inap pas gut wantaim na i stap amamas. Olsem na yumi no ken kirap nogut long save, i gat planti tok i stap long Baibel bilong helpim ol famili long karim ol hevi bilong ol.

Baibel i stori long ol samting i kamap na ol famili i bagarap. God i putim Adam na Iv long naispela gaden, na em i givim gutpela wok long ol bilong mekim olgeta hap i kamap gutpela ples paradais. God i makim Adam bilong i stap bos bilong famili. Iv i mas daun long Adam na wok gut wantaim em na i stap olsem helpim bilong em. Tasol Iv i bikhet na em i no laik daun long man bilong em, na em i sakim dispela wanpela lo God i bin putim long tupela. Adam tu i lusim wok bos bilong em na em tu i bikhet.​—⁠Stat 1:​26–3:⁠6.

Ol i lusim Jehova, na wantu hevi i wok long painim ol. Nau Adam na Iv i no gutpela olgeta, olsem na ol i sem long wanem ol i bin mekim rong. Pastaim Adam i bin stori long gutpela meri em i bin kisim, tasol nau em i tok long meri bilong em olsem, ‘em dispela meri yu bin givim long mi.’ Dispela tok i makim hevi i wok long kamap long marit bilong tupela. Adam i kirap gen long i stap olsem bos bilong meri bilong em, tasol em i stap hatpela bos. Na Iv i gat bikpela laik long man bilong em, na ating em i mekim kain kain samting bilong kamapim dispela laik.​—⁠Stat 2:23; 3:7-16.

Marit bilong Adam na Iv i no stap gut, na dispela samting i bagarapim i stap bilong ol pikinini bilong ol. Namba wan pikinini bilong ol, em Kein, em i kilim i dai brata bilong em. (Stat 4:⁠8) Lamek, em wanpela tumbuna pikinini bilong Kein, em i mekim wanpela samting na dispela tu i bagarapim i stap bilong famili. Em i bin maritim tupela meri, na em i namba wan man Baibel i tok i bin mekim kain pasin olsem. (Stat 4:19) Adam na Iv i givim sin na i dai long ol pikinini bilong ol. Famili bilong ol tu i no stap gut, na dispela samting tu i kalap long ol narapela famili i kam inap long nau. Nau long dispela taim bilong pinis, bikpela hevi tru i painim ol famili, winim olgeta taim bipo.

Sampela Famili i Stap Gut

Tasol bikpela hevi i no bagarapim olgeta famili long nau. Wanpela man marit i stap wantaim meri bilong em na tupela pikinini meri long wanpela liklik ples long Amerika. Planti papamama i stap klostu long ol, ol i no poroman gut wantaim pikinini bilong ol. Tasol dispela man wantaim meri bilong em ol i save toktok gut wantaim pikinini bilong tupela, na ol i no tingting long pikinini bilong ol bai i kisim drak o mekim pasin pamuk. Long olgeta Mande long nait, taim ol narapela yangpela i wok long lukim televisen, dispela man wantaim famili olgeta bilong em ol i save sindaun wantaim na toktok long tok bilong Baibel. Em i tok: “Mande long nait em taim bilong mipela famili i bung wantaim na toktok. Tupela pikinini meri bilong mipela ol i no pret long tokim mipela long ol hevi bilong tupela.”

Na i gat narapela famili long biktaun Nu Yok. Em wanpela mama i no gat man na em wanpela i gat wok long lukautim tupela pikinini meri bilong em. Wanem samting i mekim na ol i pas gut wantaim? Em i tok: “Long Mande i go Fraide, mipela i no save lukim televisen. Long olgeta de mipela i save toktok wantaim long wanpela tok bilong Baibel, na wanpela taim long olgeta wik mipela i makim taim bilong toktok wantaim long sampela tok moa bilong Baibel.”

Dispela tupela famili wantaim ol i Witnes Bilong Jehova. Ol i bihainim ol tok bilong Baibel long ol famili, na dispela samting i helpim ol. Tasol i no dispela tupela famili tasol. I gat planti handet tausen famili olsem, em ol i bihainim ol tok bilong Baibel na dispela samting i helpim ol.b Baibel i gat wanem ol tok bilong helpim famili? Olsem wanem ol dispela tok inap helpim famili bilong yu? Mipela laik bai yu kaunim ol tok i kamap bihain long dispela bilong save long bekim bilong ol dispela askim.

[Ol Futnot]

[Piksa long pes 4]

Long ol kantri i no gat planti wok bisnis, hevi bilong mani i mekim na hevi i painim planti famili

[Kredit Lain]

U.S. Navy photo

[Piksa long pes 7]

Planti famili long nau i bihainim tok bilong Baibel, na ol hevi i daunim planti famili i no daunim ol