Go Lapun Wantaim

1, 2. (a) Taim yumi laik go lapun, wanem ol senis i save kamap long skin? (b) Long bipo, ol man i stap aninit long God ol i bin mekim wanem na ol i stap bel gut taim ol i lapun pinis?

PLANTI senis i save kamap long skin taim yumi laik go lapun. Strong i wok long pinis long skin bilong yumi. Taim yumi lukluk long glas, yumi save lukim sampela baret moa i kamap long skin na waitpela gras i wok long kamap​—na gras i wok long lus tu. Sampela taim tingting i lus na yumi no inap tingim ol samting i bin kamap. Taim ol pikinini i marit, sampela nupela lain i kam insait long famili bilong yumi, na dispela samting i save kamap tu taim ol liklik bubu i kamap. Sampela lapun, taim ol i pinis long wok mani i gat sampela senis i kamap long i stap bilong ol.

² Taim man i laik go lapun, dispela inap givim sampela hevi long em. (Saveman 12:​1-8) Tasol yumi ken tingim ol wokman bilong God ol i bin stap long taim bilong ol man i bin raitim Baibel. Tru, ol i go lapun na bihain ol i dai, tasol ol i bin kisim gutpela tingting na save, na dispela i mekim na taim ol i lapun pinis ol i amamas long i stap bilong ol. (Stat 25:8; 35:29; Jop 12:12; 42:17) Ol i bin mekim wanem na ol inap i stap amamas taim ol i laik go lapun? As bilong en, em ol i bihainim ol lo em yumi ol lain bilong nau i save lukim long Baibel.​—Song 119:105; 2 Timoti 3:​16, 17.

3. Pol i bin givim wanem tok long ol lapun man na meri?

³ Long pas aposel Pol i bin raitim long Taitus, em i kamapim sampela gutpela tok bilong stiaim ol lapun. Em i tok: “Yu mas tokim ol lapun man long ol i no ken spak. Ol i mas tingting stret long pasin ol i mekim na bihainim ol gutpela tingting tasol. Ol i mas save gut long tok tru bilong God, na long pasin bilong laikim tru ol arapela, na long pasin bilong sanap strong na karim olgeta hevi. Na yu mas tokim ol lapun meri tu long ol i mas wokabaut long pasin God i laikim. Ol i no ken tok nogut long ol arapela. Ol i no ken larim wain i bosim tingting bilong ol. Ol i mas skulim ol arapela long mekim gutpela pasin.” (Taitus 2:2, 3) Sapos yu bihainim ol dispela tok, em inap helpim yu long karim ol hevi bilong go lapun.

PIKININI I BOSIM SINDAUN BILONG EM YET

4, 5. Wanem tingting bilong planti papamama taim ol pikinini i lusim ol? Sampela i save mekim wanem long taim dispela senis i kamap long sindaun bilong ol?

⁴ Taim senis i kamap long wanpela wok yumi bin mekim, yumi mas stretim tingting na redi long dispela senis i kamap. Dispela i stret tru long taim ol pikinini i bikpela pinis na i lusim papamama na ol i marit! Long planti papamama, dispela em i namba wan toksave olsem ol i laik go lapun. Tru, papamama i amamas long ol pikinini i kamap bikpela pinis, tasol sampela papamama ol i save tingting planti olsem ol i bin mekim gut wok bilong ol long lainim ol pikinini long bosim sindaun bilong ol yet o nogat. Na ating ol i wari long ol pikinini, long wanem, ol i no stap moa long haus.

⁵ Na papamama i tingim yet i stap bilong ol pikinini, maski ol i lusim pinis papamama. Wanpela mama i tok: “Sapos mi inap kisim sampela pas samting long ol planti taim na bai mi ken save ol i stap orait, bai mi amamas.” Wanpela papa i tok: ‘Taim pikinini meri bilong mipela i lusim mipela, mipela i bel hevi stret, long wanem, oltaim mipela i save mekim olgeta samting wantaim.’ Ol dispela papamama i bin mekim wanem long taim ol pikinini i lusim ol na bai ol i no ken bel hevi tumas? Planti papamama olsem, ol i tingim ol narapela man na ol i wok long helpim ol.

6. Wanem samting i save helpim papamama long kisim stretpela tingting long famili bilong ol?

⁶ Taim ol pikinini i marit, wok bilong papamama i senis. Stat 2:24 i tok: “Man i save lusim papamama na i pas wantaim meri bilong en, na tupela i kamap wanpela bodi tasol.” Papamama i mas tingim ol lo bilong God i tok long het bilong famili na ol samting i mas wok stret, na dispela bai helpim ol long kisim stretpela tingting long senis i kamap long wok bilong ol.​—1 Korin 11:3; 14:​33, 40.

7. Wanpela papa i kisim wanem gutpela tingting taim ol pikinini meri bilong em i lusim famili na ol i marit?

⁷ Tupela marit i gat tupela pikinini meri, na taim ol i marit na i go sindaun long narapela hap, papamama i bel hevi tru. Pastaim papa i bel nogut long tupela tambu man bilong em. Tasol taim em i wok long tingim lo bilong God long het bilong famili, em i save olsem nau ol man bilong tupela pikinini meri ol i gat wok long bosim famili bilong ol. Olsem na taim tupela pikinini meri i laik bai em i givim sampela tok long ol, em i askim ol, man bilong ol i gat wanem tingting long dispela. Orait taim em i mekim olsem, em i sambai long tok bilong man bilong ol. Nau tupela tambu i tingim em olsem pren bilong ol na ol i amamas taim em i givim sampela tok long ol.

8, 9. Taim ol pikinini bilong ol i bikpela pinis na ol i bosim sindaun bilong ol yet, sampela papamama i bin stretim tingting na mekim wanem?

⁸ Olsem wanem sapos tupela nupela marit i no mekim ol samting em papamama i ting i stret ol i mas mekim, tasol tupela i no mekim wanpela samting i brukim lo bilong Baibel? Tupela marit em ol i gat ol pikinini i marit pinis, ol i tok: “Mipela i wok long helpim ol long save long tingting bilong Jehova. Tasol sapos mipela i no wanbel long wanpela samting ol i tingting pinis long mekim, mipela i orait tasol long en na mipela i mekim ol samting bilong helpim na strongim ol.”

⁹ Long sampela hap bilong Esia, sampela mama i hatwok long larim ol pikinini man bilong ol i bosim sindaun bilong ol yet. Tasol sapos ol dispela mama i tingim lo Kristen long ol samting i mas wok stret na man i het bilong famili, bai ol i lukim olsem i no gat planti kros i kamap namel long ol na ol tambu meri bilong ol. Wanpela meri Kristen i tok, taim ol pikinini man bilong em i lusim famili, oltaim em i tenkyu tru long dispela. Em i amamas long lukim olsem ol inap tru long bosim nupela famili bilong ol. Na tu, em wantaim man bilong em i wok long go lapun na nau tupela i no gat planti wok moa ol i mas mekim bilong lukautim famili na tingim ol.

STRONGIM PASIN BILONG PAS GUT WANTAIM

10, 11. Wanem tok bilong Baibel bai helpim ol manmeri long abrusim sampela pasin kranki long taim ol i gat 50 krismas samting?

¹⁰ Taim ol manmeri i kisim 50 krismas samting, ol i save kisim ol kain kain tingting. Sampela man ol i save bilas narapela kain na bai ol narapela i ting ol i yangpela liklik. Planti meri, taim sik bilong mun i no painim ol moa, ol i tingting planti long ol senis bai kamap long skin bilong ol. Sori tru, sampela man marit i gat kain krismas olsem, ol i save tromoi ai long ol yangpela meri, na dispela i mekim na poroman i bel nogut. Tasol ol man i lapun liklik na ol i stap aninit long God, ol i save “tingting gut” na daunim ol laik nogut bilong skin. (1 Pita 4:7) Ol meri i lapun liklik ol tu i save mekim ol samting bambai marit bilong ol i ken stap strong, long wanem, ol i laikim tru man bilong ol na ol i laik mekim ol samting Jehova i laikim.

¹¹ Spirit holi i stiaim King Lemuel na em i raitim ol tok bilong litimapim nem bilong “meri i gat gutpela pasin tru” na em i save mekim “gutpela pasin tasol” long man bilong em. Man Kristen i mas pilim tru hatwok bilong meri bilong em long karim ol hevi i painim em taim em i go lapun liklik. Em i laikim tumas meri bilong em na dispela bai kirapim em long ‘litimapim nem bilong meri.’​—Sindaun 31:​10, 12, 28.

12. Taim tupela marit i laik go lapun, ol i ken mekim wanem bilong pas gut moa wantaim?

¹² Bipo, taim yutupela i bin wok long mekim bikpela long ol pikinini, ating yupela i amamas long lusim ol laik bilong yupela yet bilong helpim ol pikinini bilong yupela. Orait taim ol i lusim yupela pinis, nau em i taim bilong tingim gen marit bilong yupela. Wanpela man marit i tok: ‘Taim tupela pikinini meri bilong mi i lusim mipela, mi kirap poroman gut wantaim meri bilong mi olsem long taim mitupela i bin tingting long marit.’ Na narapela man marit i tok: ‘Mi save tingim meri, nogut sik i painim em, na em i save mekim olsem long mi, na narapela i save tokim narapela long mekim eksasais.’ Na bilong abrusim pasin bilong bel hevi long tupela tasol i stap long haus, tupela marit hia i save singautim sampela bilong kongrigesen i kam long haus bilong ol. Tru tumas, taim yumi tingim ol narapela, yumi save kisim ol gutpela samting long en. Na tu, Jehova i save laikim dispela pasin.​—Filipai 2:​4; Hibru 13:​2, 16.

13. Taim tupela marit i wok long go lapun wantaim, olsem wanem long pasin bilong kamapim tingting na no ken giaman?

¹³ Yu no ken lusim pasin bilong toktok wantaim poroman bilong yu. Toktok gut wantaim na kamapim tingting bilong yupela. (Sindaun 17:27) Wanpela man marit i tok: “Mi save tingim gut meri bilong mi na mekim gutpela pasin long em, na em i save mekim olsem long mi, na long dispela rot narapela i save gut long narapela.” Meri bilong em i wanbel long dispela na em i tok: “Mipela i wok long go lapun na nau mipela i save amamas long dring ti wantaim, na toktok wantaim, na wok gut wantaim.” Taim yupela i kamapim tingting bilong yupela na narapela i no giamanim narapela, dispela inap strongim tru marit bilong yupela na em inap sakim ol spia bilong Satan, em man bilong bagarapim marit.

KISIM AMAMAS LONG OL BUBU PIKININI

14. Yumi ken ting bubu meri bilong Timoti i bin mekim wanem wok na taim Timoti i go bikpela em i kamap wanpela Kristen?

¹⁴ Taim ol lapun i gat ol bubu pikinini, dispela i save “givim biknem” long ol. (Sindaun 17:6) Ol lapun inap kisim bikpela amamas long poroman wantaim ol liklik bubu​—em i save givim nupela strong long ol. Baibel i mekim gutpela tok long Lois, em wanpela bubu meri, na em​—wantaim pikinini meri bilong em, Yunis​—i bin kamapim bilip bilong em long liklik bubu man, Timoti. Taim Timoti i wok long go bikpela, em i save olsem mama na bubu meri i tingim tok i tru bilong Baibel i bikpela samting.​—2 Timoti 1:5; 3:​14, 15.

15. Ol lapun bubu i ken mekim wanem bilong helpim ol bubu pikinini bilong ol? Tasol ol i no ken mekim wanem?

¹⁵ Dispela em i wanpela gutpela rot bilong ol lapun bubu long helpim famili. Yupela ol bubu, ol save yupela i bin kisim long ol samting Jehova i laik mekim, yupela i bin givim ol dispela save long ol pikinini bilong yupela. Orait nau i gat nupela lain i kamap na yupela i ken mekim wankain pasin long ol! Planti liklik pikinini ol i save amamas long harim ol lapun bubu i kamapim ol stori bilong Baibel long ol. Tru, em wok bilong papa long putim ol tok i tru bilong Baibel i go long bel bilong ol pikinini, na yu no laik kisim ples bilong em. (Lo 6:7) Tasol yu olsem helpim bilong em. Gutpela sapos yu mekim wankain beten olsem man bilong raitim Song, olsem: “Nau mi lapun pinis na gras bilong mi i waitpela olgeta, tasol God, yu no ken lusim mi. Yu mas i stap wantaim mi na bai mi autim tok bilong bikpela strong bilong yu long ol lain manmeri i kamap bihain.”​—Song 71:18; 78:​5, 6.

16. Ol lapun bubu i ken mekim wanem na bai ol i no kamapim sampela kros insait long famili?

¹⁶ Tasol sori tru, sampela lapun bubu ol i save givim olgeta samting long ol liklik pikinini na ol i no pasim ol liklik, na dispela i mekim na sampela taim kros i save kamap namel long ol dispela lapun na ol pikinini bilong ol i bikpela pinis. Tasol pasin bilong yu long mekim gut long ol bubu pikinini, ating dispela bai mekim na ol i no hatwok long kamapim ol hevi bilong ol long yu em ol i no laik kamapim long papamama. Sampela taim ol pikinini i ting ol bubu bai sambai long ol taim papamama i laik stretim ol. Long kain taim olsem, bai yu mekim wanem? Bihainim gutpela tingting na kirapim ol bubu pikinini long kamapim ol hevi bilong ol long papamama na no ken haitim tok. Yu ken tokim ol, Jehova i laikim dispela pasin. (Efesus 6:​1-3) Sapos ol pikinini i hatwok long mekim, orait tokim ol olsem yu bai toksave pastaim long papamama bilong ol long dispela hevi bilong ol. Tokaut stret long ol bubu pikinini long ol samting yu bin lainim insait long ol yia yu stap laip. Taim yu tokaut stret na yu no giaman, dispela bai helpim gut ol.

REDI LONG SAMPELA SENIS

17. Ol Kristen i laik go lapun ol i mas bihainim wanem tingting bilong man bilong raitim Song?

¹⁷ Taim yu wok long go lapun, bai yu lukim olsem yu no inap mekim olgeta samting bipo yu bin mekim o nau yu laik mekim. Olsem wanem yu inap stretim tingting bilong yu long dispela pasin bilong go lapun? Ating long tingting bilong yu, yu olsem man i gat 30 krismas, tasol taim yu lukluk long glas bai yu save, dispela tingting i bin giamanim yu. Tasol yu no ken bel hevi. Man bilong raitim Song em i krai long Jehova olsem: “Nau mi lapun pinis na mi no gat strong moa, orait nogut yu lusim mi na givim baksait long mi.” Yu mas pasim tok long bel olsem yu bai bihainim tingting bilong dispela man bilong raitim Song. Em i tok: “Bai mi bilip long yu oltaim na mi wet long yu i helpim mi. Bai mi litimapim nem bilong yu moa yet.”​—Song 71:9, 14.

18. Taim wanpela strongpela Kristen i pinis long wok mani, em i ken mekim wanem gutpela samting?

¹⁸ Planti man, taim ol i no lapun yet ol i tingting pinis olsem taim ol i pinis long wok mani, ol bai mekim bikpela wok moa bilong litimapim nem bilong Jehova. Wanpela papa nau em i pinis long wok mani, em i tok: “Mi bin tingting long ol samting bai mi mekim taim pikinini meri bilong mipela i lusim skul pinis. Mi tingting strong olsem mi bai kirap mekim wok bilong Jehova long olgeta de, na mi salim wok bisnis bilong mi bambai mi ken lusim bikpela hap taim moa long mekim wok bilong Jehova. Mi bin beten askim God long soim rot long mi.” Sapos i no longtaim na bai yu pinis long wok mani, tingim wanpela tok bilong Bikpela Man bilong wokim yumi na dispela bai mekim gut bel bilong yu. Em i tok: “Mi God bilong yupela, na bai mi lukautim yupela i go inap yupela i lapun pinis na i gat waitpela gras.”​—Aisaia 46:4.

19. I gat wanem tok bilong helpim ol manmeri i laik go lapun?

¹⁹ Taim man i pinis long wok mani, ating i hatwok long lain long dispela senis i kamap long sindaun bilong em. Aposel Pol i tokim ol lapun man long “tingting stret long pasin ol i mekim.” Olsem na ol i mas bosim gut skin na no ken tingting long malolo tasol na stap nating. Taim yu pinis long wok mani, ating yu gat wok yet long makim taim bilong mekim ol samting na bosim gut ol laik bilong skin. Olsem na ‘oltaim yu mas wok strong long mekim wok bilong Bikpela,’ long wanem, ‘hatwok yu save mekim long Bikpela, em bai i no inap lus nating.’ (1 Korin 15:58) Givim bel moa yet long mekim wok bilong helpim ol narapela. (2 Korin 6:13) Bilong mekim olsem, planti Kristen ol i save wok strong long autim gutnius, na ol i mekim long skel i stret long krismas bilong ol. Long dispela taim yu wok long go lapun, yu mas stap strong long bilip, na laikim tru ol narapela, na sanap strong na karim ol hevi.​—Taitus 2:2.

TAIM POROMAN BILONG YU I DAI

20, 21. (a) Long dispela pasin nau yumi stap long en, wanem samting i mas kamap na i brukim ol marit? (b) Olsem wanem Ana i stap olsem gutpela piksa ol marit em poroman bilong ol i dai pinis ol i ken bihainim?

²⁰ Sori tru, long dispela pasin nau yumi stap long en, indai i save kamap na i brukim ol marit. Ol Kristen em poroman bilong ol i bin dai, ol i save em i slip i stap, na ol i bilip olsem ol bai lukim em gen long bihain. (Jon 11:​11, 25) Tasol taim poroman i dai, dispela em i wanpela bikpela hevi. Orait poroman i stap yet em i ken mekim wanem bilong karim dispela hevi?a

²¹ Bilong helpim em, em i ken tingim samting wanpela meri i bin mekim, em stori bilong em i stap long Baibel. Ana i bin marit inap 7-pela yia tasol na man bilong em i dai, na taim em i mekim ol samting em Baibel i stori long en, long dispela taim em i gat 84 krismas. Yumi save em i bin krai sori taim man bilong em i dai. Orait em i bin mekim wanem bilong karim dispela hevi? Em i mekim wok bilong God Jehova long tempel long san na long nait. (Luk 2:​36-38) Yumi save, pasin bilong Ana long beten na mekim wok bilong God long olgeta taim, dispela i bin helpim em long daunim bel hevi bilong em long i stap wanpis.

22. Sampela meri na man em poroman bilong ol i dai pinis, ol i bin mekim wanem bilong daunim bel hevi bilong i stap wanpis?

²² Wanpela meri i gat 72 krismas, em man bilong en i bin dai inap 10-pela yia i go pinis, em i tok: “Bikpela hevi tru bilong mi, em mi no gat wanpela poroman bilong toktok wantaim em. Bipo man bilong mi em i man bilong putim gut yau long tok bilong man. Mitupela i save toktok long ol samting bilong kongrigesen na wok Kristen bilong autim tok em mitupela i mekim.” Narapela meri em man bilong en i dai pinis em i tok: “Tru, ol i save tok, taim yumi stap inap sampela yia, bel bilong yumi bai orait. Tasol mi ting i stret moa long tok, ol samting yumi mekim insait long dispela taim, em dispela yet i save oraitim bel bilong yumi. Nau yumi gat rot tru long helpim ol narapela.” Wanpela man i gat 67 krismas, em meri bilong en i dai pinis, em i wanbel long dispela na em i tok: ‘Taim poroman i dai, wanpela gutpela rot tru bilong karim dispela hevi, em bilong mekim gut bel bilong ol narapela i gat hevi.’

OL I LAPUN TASOL GOD I TINGIM TRU OL

23, 24. Baibel i kamapim wanem gutpela tok bilong mekim gut bel bilong ol lapun, na ol lapun em poroman bilong ol i dai pinis?

²³ Maski dai i mekim na gutpela poroman i lusim yumi, Jehova i no save lusim yumi​—em i save stap gut long yumi long olgeta taim. King Devit bilong bipo i bin mekim singsing olsem: “Mi bin askim God long . . . mi ken i stap long haus bilong em inap olgeta de mi gat laip. . . . Na mi laik askim em long soim mi gutpela rot.”​—Song 27:4.

²⁴ Aposel Pol i tok: “Sapos man bilong wanpela meri em i dai pinis, na meri i stap wanpis tru, orait yu mas mekim gutpela pasin long em.” (1 Timoti 5:3) Ol tok Pol i mekim bihain long dispela i makim olsem: Ol meri em man bilong ol i dai pinis na ol i mekim gutpela wok na ol i no gat famili, kongrigesen i ken helpim ol long ol samting bilong skin. Tasol dispela tok “mekim gutpela pasin” i makim tu olsem yumi mas tingim tru ol. Ol meri na man em poroman bilong ol i dai pinis na ol i stap aninit long God, ol i ken save, Jehova i save tingim tru ol na em bai strongim ol, na dispela save inap mekim gut bel bilong ol!​—Jems 1:27.

25. Ol lapun i ken tingting long mekim wanem?

²⁵ Baibel i tok: “Ol lapun i gat waitpela gras, na ol manmeri i save tingting long dispela na givim biknem long ol.” Waitpela gras bilong man “i gutpela samting tru taim em i bihainim stretpela pasin.” (Sindaun 16:​31, NW; 20:29) Olsem na maski yu marit o yu stap singel gen, wok yet long putim wok bilong Jehova i stap olsem namba wan samting long i stap bilong yu. Olsem bai yu kisim gutpela nem long ai bilong God long nau na yu ken tingting long i stap oltaim oltaim long graun na i no gat pen na hevi moa bilong i go lapun.​—Song 37:​3-5; Aisaia 65:20.