Xana Swi Ni Mhaka Leswaku U Gandzerisa Ku Yini?

XIDOROBANA lexitsongo xa le Afrika xi hisa ku tlula mpimo hi awara ya khume-mbirhi ni nhlikanhi. Enkoveni lowu nge kusuhani ku twala huwa leyikulu ya swigubu, ku yimbelela ni ku phokotela ka mavoko hi ntsako. Kambe lexi a hi xinkhubyana xa ku tihungasa. I magandzelelo ya ndhavuko ya Vantima. Hambi swi ri tano, mpfumawulo wolowo wu phikizana ni mpfumawulo wa le henhla wa marito lama taka hi le ka kereke ya le kusuhani ya lava tivulaka leswaku va hanyisa. Kwalaho vagandzeri lava hisekaka va “hanyisa” hi singita naswona va vulavula hi tindzimi. Eka tlhelo lerin’wana ra muti ku na ntlawa wun’wana wa vagandzeri. Mutivisi wa xikhongelo u byela vagandzeri-kulobye va Mamoslemu hi rito leri tlakukeke leswaku i nkarhi wo khongela.

Ina, ku tinyikela evukhongerini hi tindlela to hambana-hambana u nga swi vona emadorobeni-nkulu ni le swi dorobanini swo tala swa Afrika. Hi malembe yo tala Vantima a va nga voni swi hoxile ku landzelela ndhavuko wa vukhongeri bya vona. Kambe endzhaku varhumiwa va Vujagana va tile va fambisana ni mavuthu ya nyimpi ya matiko ya le Yuropa yo hambana-hambana, naswona hi tihanyi va sindzise un’wana ni un’wana ku va “Mukreste”—ku katsa ni ku cinca mavito ya vona.

Xana ku ve ni vuyelo byihi? Ku humelele vukhongeri lebyi katsakanyaka tidyondzo ni mikhuva ya Vantima ni vupfumeri lebyi va tiseriweke byona. Ni namuntlha vagandzeri vo tala va “Vakreste” va ha tirhisa switshungulo ni timhamba. Hambi swi ri tano, varhumiwa va Vujagana va yimele Vukreste bya ntiyiso hi ndlela yo biha swinene, naswona va siye swiendlo leswi vangeke rivengo. Va ni vutihlamuleri lebyikulu eka malangutelo lama hoxeke ya Vantima namuntlha ehenhleni ka Bibele.

Hambi swi ri tano, tindlela to tala ta “Vukreste” ta ha endliwa hi xitalo. Emalembeni ya sweswinyana mintlawa ya vukhongeri byo hanyisa yi sungule ku duma swinene; tikereke leti hanyisaka hi ripfumelo ti andze hi matimba. Muhleri un’wana wa phepha-hungu u andlale xivangelo lexi kokelaka vanhu eka tikereke leti hi ku kombisa leswaku ‘mavonelo ya Vantima hi vukhongeri hakanyingi i ya ku titsakisa. Eka miehleketo ya Vantima, vukhongeri byi fanele byi kota ku enerisa swilaveko swa vanhu swa nyama hi ku kongoma. Hikwalaho, eka Muntima la tshembaka leswaku vangoma va laveka eka xin’wana ni xin’wana, maendlelo ya tikereke ta moya [kumbe leti hanyisaka hi ripfumelo], ma fambisana ni swilaveko swa mahanyelo yakwe.’ Hambi swi ri tano, lexi vavisaka, tikereke to tala leti hanyisaka ti endla bindzu.

Namuntlha, ku na mimpambukwa ya vukhongeri yo tlula 6 000 eAfrika. Kumbexana u vona onge vukhongeri lebyi hinkwabyo ni mimpambukwa byi khome xilotlelo xo ya eku poneni. Kambe xivutiso xa nkoka hi lexi, Xana Xikwembu xi titwa njhani ke?

Xana Vukhongeri Hinkwabyo Byi Nga Tsakisa Xikwembu?

Entiyisweni, Muvumbi wa misava a nge hi tshiki hi nga ri na nkongomiso emhakeni leyi. (Amosi 3:7; Mintirho 17:26, 27) Naswona swi le rivaleni leswaku nkongomiso wa Xikwembu wu nga kumiwa eBibeleni. E-e, Bibele a hi buku ya valungu hi laha van’wana va vulaka ha kona. Kahle-kahle, a ku na munhu—muntima kumbe mulungu—la nga vulaka leswaku yi tsariwe hi yena. Timotiya wa Vumbirhi 3:16 yi ri: “Matsalwa lawa hinkwawo ma huhutiwile hi Xikwembu.” Tidyondzo ta Bibele ta ntiyiso ni leti kongomeke, vukhale bya yona lebyikulu, ku pona ka yona eku hlaseriweni loku chavisaka, vuprofeta bya yona lebyi kongomeke ni ku hangalasiwa ka yona loku ku nga ringanisekiki emisaveni hinkwayo—leswi i swikombiso leswinene swa leswaku yi tsariwe hi Xikwembu.

Xana buku yoleyo yi hi dyondzisa yini? Hi xikombiso, yi hi dyondzisa leswaku ku na ‘Xikwembu xin’we xa ntiyiso’ ntsena. (Yohane 17:3) Loko swi ri tano, xana swi nga endlisa ku yini leswaku vukhongeri hinkwabyo byi va ni ntiyiso? Xana mintlawa ya vukhongeri a yi hambani loko swi ta eka nhlamuselo ni muxaka wa Xikwembu ke? Mutsari wa Bibele Yakobo u vulavule hi “vukhongeri lebyi tengeke ni bya ntiyiso.” (Yakobo 1:27, Today’s English Version) Loko swi ri swa nkoka ku tiva vukhongeri bya ntiyiso, nakambe ku fanele ku va ni vukhongeri bya mavunwa kumbe lebyi kanganyisaka. Leswi a swi ta hambana ni miehleketo ya leswaku vukhongeri hinkwabyo ko va tindlela ntsena to hambana to gandzela Xikwembu.

Mimpimanyeto Ya Muvumbi Ya Vugandzeri

Xana hi yihi ndlela leyinene yo gandzela Xikwembu? Bibele yi hi dyondzisa leswaku vugandzeri bya ntiyiso byi simekiwe eka vutivi lebyi kongomeke. Muprofeta lonkulu Yesu Kreste u tshame a byela wansati wa Musamariya a ku: “N’wina mi gandzela lexi mi nga xi tiviki.” (Yohane 4:22) Xana leswi swi nga va swi ri tano ni le ka wena? Xana u dyondzisiwile leswaku Xikwembu xa Matimba Hinkwawo xi ni vito ra xona, ku nga Yehovha? (Pisalema 83:18) Xana wa swi tiva swikongomelo swa xona mayelana ni munhu ni misava ke? (Matewu 6:9, 10; Vaefesa 1:9, 10; 3:11) Xana vukhongeri bya wena byi ku nyika ntshembo wa xiviri wa vumundzuku lebyi antswaka? Naswona loko u tivula Mukreste xana u nga hlamusela leswi u swi pfumelaka hi ku tirhisa Matsalwa kumbe ko va ndzhaka leyi u siyeriweke yona leyi u nga tinyikangiki nkarhi wo yi kambisisa?

Loko u pfumala vutivi lebyi kongomeke, u nga byi kuma hi ku dyondza Rito ra Xikwembu Bibele. Yehovha Xikwembu u langutele leswaku vagandzeri va yena va ntiyiso va swi tiva kahle leswi Buku yoleyo yo Kwetsima yi swi dyondzisaka. Ku tlula kwalaho, u langutele leswaku va swi tirhisa evuton’wini bya vona. Langutelo ra hina ri fanele ri fana ni ra mupisalema loyi a nga te: “Rito ra wena i riv̌oningo e milengeni ya mina, ni ku v̌onakala e ndleleni ya mina.” (Pisalema 119:105) Xana vukhongeri bya wena byi ku pfuna ku fikela kwihi leswaku u tiva Bibele ni ku yi twisisa?

Mhaka yin’wana ya nkoka malunghana ni vugandzeri bya ntiyiso i ku va ni ripfumelo eka Yesu Kreste, hayi tanihi muprofeta lonkulu ntsena, kambe tanihi N’wana la tswariweke a ri swakwe wa Xikwembu. Matsalwa ma swi veka erivaleni leswaku Yesu i “Ndlela-nkulu ya vutomi.” (Mintirho 3:15, NW; 4:12) Vo tala va tivula lava nga ni ripfumelo eka Yesu, kambe xana ripfumelo ra vona i ra ntiyiso ku fikela kwihi ke? Ripfumelo ra xiviri eka Kreste ri vula ku yingisa milawu ya yena. Xikwembu hi xoxe xi khutaze leswi loko xi ku: “Loyi i N’wananga la rhandzekaka; n’wi yingiseni.” (Marka 9:7) Xisweswo vagandzeri va ntiyiso va ringeta hi matimba ku famba eminkondzweni ya Yesu hi laha swi kotekaka ha kona. (1 Petro 2:21) Ndlela yin’wana leyi va endlaka sweswo ha yona i ku nghenela ntirho wo chumayela erivaleni lowu a wu sunguleke. (Matewu 4:17; 10:5-7) Xana vukhongeri bya wena bya ku khutaza leswaku u hlanganyela eka ntirho lowu?

Rirhandzu ka ha ri xilaveko xa vugandzeri bya xiviri. Yehovha Xikwembu u hlamuseriwa tanihi rirhandzu, naswona Yesu u byele valandzeri vakwe leswaku a va ta tiviwa hi rirhandzu leri a va ta kombisana rona. (Yohane 13:34, 35; 1 Yohane 4:8) Loko ku xiyiwa timiliyoni to tala ta vanhu namuntlha leti tivulaka Vakreste, xana misava a yi nga fanelanga yi funengetiwe hi rirhandzu? Kambe entiyisweni misava ya hina yi tikombe yi ri ndhawu yo pfumala rirhandzu. Tinyimpi ti dlaye timiliyoni ta vanhu eka lembe xidzana leri ntsena. Vugevenga ni madzolonga swi ya emahlweni swi andza. Kutani tivutise, ‘Xana loko vanhu hinkwavo a va ri eka vukhongeri bya mina, xana misava a yi ta va yi ri ndhawu leyi taleke rirhandzu?’

Xo hetelela, Bibele yi kombisa leswaku vagandzeri va ntiyiso va fanele va tihambanisa ni misava leyi yi nga xi tiviki Xikwembu. Loko Xikwembu xi hlawule tiko ra khale ra Israyele tanihi vahlayisi va vugandzeri bya ntiyiso, xi tsundzuxe vanhu va xona leswaku va tihambanisa ni matiko yo homboloka lama va rhendzeleke. (Deteronoma 7:1-6) Eka Yohane 17:16, Kreste Yesu hi laha ku fanaka u te hi valandzeri va yena: “A hi va misava, tanihi leswi na mina ndzi nga riki wa misava.” Vagandzeri va ntiyiso va Xikwembu a va na xiphemu eka tipolitiki, mikhuva yo biha, mabindzu ya makwanga kumbe tifilosofi tin’wana ni tin’wana leti nga dzunisiki Xikwembu. (Yohane 18:36; 1 Yohane 2:15-17) Va yingisa ndzayo leyi rhekhodiweke eka Varhoma 12:2 leyi nge “Mi nga landzi hanyelo ra nguva leyi.” Xana sweswo hi leswi vukhongeri bya wena byi ku khutazaka ku swi endla?

Mpfuno Wu Kona

Ina, ndlela leyi u gandzelaka ha yona yi ni mhaka hakunene eka Xikwembu. Eka xona ku ni vukhongeri byin’we ntsena bya ntiyiso. (Vaefesa 4:4-6) Bulo ra hina lero koma ri lo khumba tinhla-nkulu to karhi ta dyondzo ya Bibele. Ha yini u nga ringeti hi matimba ku dyondza leswi engetelekeke ke?

Ku nga khathariseki leswaku u kuriseriwe eka vukhongeri byihi, Timbhoni ta Yehovha ti nga ku pfuna emhakeni leyi. Va tiviwa kahle emisaveni hinkwayo hi ntirho wa vona lowukulu wo dyondzisa Bibele. Va tinyiketele ku pfuna vanhu va tinxaka hinkwato ni va vukhongeri hinkwabyo ku kuma vutivi lebyi enteke bya Bibele. (Swivuriso 2:1-6) Va humesa tibuku ta Bibele leti kambisisiweke kahle.a Entiyisweni, va nga tlhela va ta ekaya ra wena va ta ku dyondzisa Bibele mahala. Timiliyoni ta vanhu emisaveni hinkwayo ta pfuneka sweswi hi xiyimiso lexi xa dyondzo ya Bibele. Hikwalaho ka yini na wena u nga endli tano ke? Hakunene, i swa nkoka leswaku u endla tano hikuva swi ni mhaka leswaku u gandzela hi ndlela yihi.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Varhumiwa va Vujagana va yimele Vukreste bya ntiyiso hi ndlela yo biha swinene

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Tikereke to tala leti hanyisaka ti endla bindzu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 6]

Ripfumelo eka Yesu i xiphemu xa nkoka xa vugandzeri bya ntiyiso

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Timbhoni ta Yehovha ti pfuna timiliyoni ku kuma vutivi lebyi kongomeke hi tidyondzo ta Bibele ta le kaya ta mahala