Xana Ku Rhula Ku Nga Kumeka?

“MINKARHI hinkwayo ku ta va ni nyimpi endhawini yo karhi. Leyi i mhaka yo vavisa mayelana ni vanhu.” Langutelo leri ro pfumala ntshembo ra ha ku humelela epapileni leri a ri huma eka muhlayi un’wana eka magazini wa Newsweek. Xana u pfumelelana na rona langutelo leri? Xana nyimpi a yi papalateki naswona ku rhula a ku nge kumeki? Loko hi languta matimu ntsena hi boheka ku hlamula swivutiso leswi haswimbirhi hi ku, ina. Hi laha tirhekhodo ta matimu leti hlayisiweke ti kombaka ha kona, vanhu va lwe tinyimpi hi ku landzelelana, naswona madzolonga ma hambete ma onha swinene tanihi leswi vanhu va endleke nhluvuko eka tindlela ta vona to dlayana.

Ni le ka lembe-xidzana ra vu-20 swa ha ri tano. Entiyisweni, ri ve ni tinyimpi leti halateke ngati ku tlula rini na rini, kambe ri tlhele ri va ni swilo leswintshwa. Eka 50 wa malembe lama hundzeke, United States ri sungule nguva ya nyutliya hi ku cukumeta swibuluki swimbirhi swa athomo eJapani. Eka malembe-khume ya ntlhanu, ku sukela enkarhini wolowo, matiko ma endle tinyandza ta matlhari ya nyutliya lama nga herisaka vanhu hi ku phindha-phindha. Xana vukona bya matlhari ya nyutliya byi nga chavisa vanhu leswaku va nga yi pfuxi nyimpi? Mintiyiso ya tihlamulela hi yoxe. Ku sukela hi 1945 ku fe timiliyoni to tala etinyimpini—hambi leswi ku fikela sweswi ku nga riki na swibuluki swa nyutliya leswi lahleriweke.

Hikwalaho ka yini rixaka ra vanhu ri rhandza nyimpi swonghasi? Encyclopedia Americana yi boxa swivangelo swin’wana swa vanhu, leswi hi ku ya hi matimu swi vangeke nyimpi. Swi katsa madzolonga ya vukhongeri, xihlawuhlawu, timholovo leti vangiwaka hi ku hambana ka mindhavuko, mavonelo lama hambanaka (yo tanihi Vukhomonisi ni vukhepitali), vutiko ni dyondzo yo lwela vuhosi bya tiko, swiyimo swa ikhonomi, ni ku rhandza ngopfu vusocha. Loko u hlaya nxaxamelo lowu, xana u vona onge ku na xin’wana lexi nga ta cinca ku nga ri khale? Xana matiko a ma nge he byi lweli ngopfu vuhosi bya wona? Xana vanhu va ta tshika xihlawuhlawu? Xana vanhu va vukhongeri va ta hunguta ku hisekela vukhongeri ku tlula mpimo? A swi tshembisi leswaku sweswo swi nga endleka.

Kutani ke, xana ku hava ntshembo wa leswaku siku rin’wana swilo swi ta lulama ni leswaku ku ta va ni ku rhula loku nga heriki? Ina, ntshembo wu kona. Ku nga khathariseki madzolonga ya misava leyi, ku rhula ku nga kumeka hambi namuntlha. Timiliyoni ta vanhu ti ku kumile. Hi ta ku byela mayelana ni van’wana va vanhu lava, kutani u ta vona leswaku mintokoto ya vona yi nga ku khumba hi ndlela yihi.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 2]

Background cover and page 32: Reuters/Bettmann

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 3]

Reuters/Bettmann