Xana Ndzi Fanele Ndzi Tshika Ku Chayela?

U NI malembe yo tala u ri karhi u chayela. Wa tiphina hi ku chayela movha wa wena naswona u ya kun’wana ni kun’wana laha u lavaka ku ya kona. Kambe vanghana ni ndyangu wa wena va vilela naswona va ehleketa leswaku swi lava u tshika ku chayela. Kambe a wu swi twisisi leswaku hikwalahokayini va vilela.

Xana u langutane ni xiyimo lexi fanaka? Loko swi ri tano, i yini lexi nga ku pfunaka leswaku u tiva loko u fanele u ya emahlweni u chayela kumbe doo!

Ematikweni man’wana, vachayeri va malembe yo karhi lava lavaka ku pfuxeta tilayisense ta vona, va fanele va kamberiwa ni ku pfumeleriwa hi dokodela leswaku va ya emahlweni va chayela. Vakreste lava tshamaka ematikweni wolawo, va landzelela milawu ni swiboho leswi vekiweke hi mfumo. (Rhom. 13:1) Kambe swi nga ri na mhaka leswaku u tshama kwihi, ku ni tindlela leti u nga tirhisaka ku vona loko wa ha faneleka ku chayela.

KAMBISISA NDLELA LEYI U CHAYELAKA HAYONA

Hilaha nhlangano wun’wana wa vadyuhari wu ringanyeteke hakona, na wena u nga tivutisa swivutiso swo fana ni leswi:

Xana swa ndzi tikela ku hlaya ni ku vona mimfungho ya le magondzweni nivusiku?
Xana swa ndzi tikela ku tshukatshukisa miri lerova a ndza ha swi koti ku jikisa nhloko leswaku ndzi languta swivoni swa le movheni?
Xana swa ndzi tikela ku endla xiboho hi ku hatlisa, ku fana ni ku susa nenge eka mafurha wu ya eka biriki?
Xana ndza nonoka loko ndzi chayela lerova ndzi endla leswaku ku va ni ntlimbano wa timovha?
Xana ndzi tshama ndzi lava ku endla tinghozi ko hlayanyana kumbe movha wa mina wu khwayelelekile hikwalaho ka leswi ndzi tlumbatlumbaka swilo?
Xana phorisa ri tshama ri ndzi yimisa hikwalaho ka ndlela leyi ndzi chayelaka hayona?
Xana ndzi tshame ndzi jovota loko ndzi ri karhi ndzi chayela?
Xana ku ni mirhi leyi ndzi yi nwaka leyi nga endlaka ndzi nga chayeli kahle?
Xana ndyangu ni vanghana va mina va vilela hi ndlela leyi ndzi chayelaka hayona?

Loko ku ve nhlamulo ya wena i ina eka xin’we kumbe swimbirhi swa swivutiso leswi, swi nga lava u endla ku cinca ko karhi. Hi xikombiso, swi nga lava leswaku u nga ha chayeli ngopfu, ngopfungopfu ni vusiku. Tshama u ri karhi u kambela ndlela leyi u chayelaka hayona. U nga kombela xirho xa ndyangu kumbe munghana leswaku a ku byela ndlela leyi u chayelaka hayona. U nga tlhela u anakanyisisa hi ku kuma ndzetelo wa ku chayela hi ndlela leyi hlayisekeke. Kambe, loko ku ve u hlamule hi ina eka swivutiso swo hlayanyana leswi nga laha henhla, u ta va u endla kahle loko u tshika ku chayela.a

KONGOMISIWA HI MISINYA YA MILAWU YA BIBELE

Swi nga endleka hi nga swi xiyi leswaku ndlela leyi hi chayelaka hayona a ya ha ri kahle. Nakambe swi nga endleka hi nga swi lavi ni ku vulavula hi yona mhaka ya leswaku hi fanele hi tshika ku chayela. Hikwalaho, hi yihi misinya ya milawu ya Bibele leyi nga ku pfunaka leswaku u ehleketisisa hi mhaka leyi ni ku teka xiboho xa vutlhari? A hi kambisise yimbirhi.

Titsongahate. (Swiv. 11:2) Loko hi ya hi kula, matihlo, tindleve, misiha ni switwi swa hina swi ya swi nga ha tirhi kahle. Hi xikombiso, vanhu vo tala va tshika ku tlanga mitlangu yo karhi loko va ri karhi va dyuhala hikuva va swi xiya leswaku va vaviseka hi ku olova. Hi nga endla hilaha ku fanaka loko swi ta eka ku chayela. Hi ku famba ka nkarhi, swi nga ha lava leswaku munhu a titsongahata leswaku a tshika ku chayela leswaku a ponisa vutomi byakwe. (Swiv. 22:3) Nakambe loko van’wana va kombisa ku vilela hi ndlela leyi hi chayelaka hayona, loko hi titsongahata hi ta kombisa leswaku ha twisisa ivi hi yingisa.—Ringanisa 2 Samuwele 21:15-17.

Papalata ku va ni nandzu wa ngati. (Det. 22:8) Movha i tlhari leri nga ni khombo swinene loko wu nga tirhisiwi kahle. Munhu loyi a yaka emahlweni a chayela hambiloko a nga ha swi koti kahle ku chayela, u veka vutomi bya yena ni bya van’wana ekhombyeni. Nakambe loko o vanga nghozi kutani ku fa vanhu, a nga ha va ni nandzu wa ngati.

Loko swi ku tikela ku teka xiboho xo tshika ku chayela, papalata ku ehleketa leswaku vanhu a va nge he ku xiximi kumbe a va nge he ku teki u ri wa nkoka. Yehovha u ku rhandza hikwalaho ka vumunhu lebyinene lebyi u nga na byona ku katsa ni leswi u titsongahataka naswona u khathalaka hi vuhlayiseki bya van’wana. Nakambe u tshembisa ku ku tiyisa ni ku ku chavelela. (Esa. 46:4) A nge pfuki a ku tshikile. Hikwalaho, n’wi kombele leswaku a ku nyika vutlhari ni ku twisisa loku fambisanaka ni matsalwa loko u ri karhi u teka xiboho xa loko u fanele u tshika ku chayela.

Ndlela Leyi Van’wana Va Nga Pfunaka Hayona

Loko swi ta eka ku bula ni vanhu lava kuleke hi machayelelo ya vona, swirho swa mindyangu hi swona leswi nga exiyin’weni lexinene xo endla tano. Kumbexana u munghana wa muchayeri naswona u twa van’wana va vilela hi ndlela leyi a chayelaka hayona. U nga swi bi hi makatla swilo leswi va swi vulaka. U nga kombela ku famba na yena loko a chayela. Loko u swi vonile leswaku leswi va swi vulaka hakunene i ntiyiso, vulavula na yena hi ndlela leyi a chayelaka hayona. Loko u ri karhi u endla tano, ehleketa hi ndlela leyi a wu ta titwa hayona loko un’wana a vulavula na wena hi mhaka leyi. Vana ni musa kambe u vulavula ntiyiso. U nga chavisiwi hi malembe yakwe, tsundzuka leswaku u tele ku ta vulavula na yena hi machayelelo yakwe. U nga ha ku: “Ndza vilela hi vuhlayiseki bya wena loko u ri karhi u chayela” ematshan’weni yo vula u ku: “Swi lava u tshika ku chayela, a wa ha swi koti kahle.” N’wi byele leswaku wa swi tiva leswaku u lava ku yingisa misinya ya milawu leyi boxiweke eka nhlokomhaka leyi.

Hinkwerhu hi nga kombisa leswaku hi n’wi twela vusiwana munhu loyi a kuleke loyi a faneleke a tshika ku chayela. A nga ha titwa a ri ndzhwalo kumbe a lahlekeriwe hi tshunxeko wakwe. U nga n’wi pfuna njhani? Vana ni musa naswona u endla swo karhi leswaku u n’wi pfuna. (Swiv. 17:17) U nga yimeli a ku kombela leswaku u n’wi heleketa loko a fanele a ya endhawini yo karhi tanihi leswi a nga twaka onge wa ku karhata loko a endla tano. Kumbexana u nga n’wi byela leswaku wa swi tsakela ku n’wi heleketa etidyondzweni, ensin’wini, eswitolo ni le ka dokodela. N’wi tiyisekisi leswaku u lava ku n’wi pfuna ni ku heta nkarhi na yena.—Rhom. 1:11, 12.

a Leswaku u kuma rungula leri engetelekeke, vona nhlokomhaka leyi nge, “Xana U Sirhelelekile Eka Timhangu Ta Mimovha?” eka Xalamuka! ya September 8, 2002.