Xana Matshalatshala Ya Mihlangano Yo Kondletela Ku Rhula eMisaveni Ma Ta Humelela?
Tinyimpi ni madzolonga swi ya swi nyanya emisaveni hinkwayo. Sweswo swi endla ku Nhlangano wa Matiko ni mihlangano yin’wana yi hlangana leswaku yi kondletela ku rhulaa etindhawini leti nga ni madzolonga. Yi endla sweswo yi ri ni ntshembo wa leswaku ku ta va ni ku rhula etindhawini teto. Matsalana Jenerala Wa Nhlangano wa Matiko António Guterres, u ri: “Nhlangano wa Matiko hi wona ntsena lowu tiyimiseleke ku kondletela ku rhula emisaveni hinkwayo.”
EMalembeni lama hundzeke, matshalatshala ya mihlangano yo karhi yo kondletela ku rhula ma humelerile. Hi xikombiso, yi sirhelele vaakatiko, yi tlherisela vanhu lava humaka ematikweni man’wana emakaya ya vona, yi phalala vanhu hi leswi va swi lavaka ni ku tlhela yi lunghisa miako leyi onhakeke. Kambe hikwalaho ka swiphiqo swo karhi, matshalatshala lama endliwaka yo kondletela ku rhula a ma humeleli. Xana ku ta pfuka ku ve na switshunxo leswi nga ta endla leswaku misava yi va ni ku rhula ka ntiyiso? Xana Bibele yi ri yini hi mhaka leyi?
Mitlhontlho leyi endlaka ku nga vi na ku rhula ni switshunxo swa le Bibeleni
Ntlhontlho: ku nga tirhisani. A swi olovi leswaku masocha ni vanhu lava humaka ematikweni lama hambaneke, va tirhisana leswaku va kondletela ku rhula. Leswi endlaka swi tika ku endla tano, hi leswi mikarhi yin’wana va nga twisisaniki naswona va nga ni swikongomelo leswi hambaneke.
Xitshunxo xa le Bibeleni: “Xikwembu xa le tilweni xi ta simeka mfumo . . . wu [ta] herisa mifumo leyi [ya vanhu] hinkwayo, kambe wona wu ta fuma hilaha ku nga heriki.”—Daniyele 2:44.
Ku nga ri khale, Xikwembu xi ta herisa tinyimpi hinkwato ni ku endla leswaku misava hinkwayo yi va ni ku rhula. (Pisalema 46:8, 9) Xi ta siva mifumo hinkwayo ya laha misaveni hi mfumo wun’we ntsena, ku nga Mfumo wa Xikwembu. Loko misava leyi yi nga ha ri na madzolonga naswona yi fumiwa hi mfumo wun’we wo tshembeka wa le tilweni, a swi nge he bohi leswaku ku va ni mihlangano yo karhi leyi nga ta kondletela ku rhula.
Ntlhontlho: ku pfumala switirhisiwa ni vuswikoti. Mikarhi yin’wana mihlangano leyi kondletelaka ku rhula a yi na vanhu, mali kumbe switirhisiwa leswi ringaneke kutani sweswo swi endla leswaku matshalatshala ya yona ma nga humeleli. Mikarhi yin’wana vanhu lava tirhaka eka mihlangano leyi, va boheka ku tirha etindhawini leti swi tikaka ku tirha eka tona naswona ti nga ni khombo.
Xitshunxo xa le Bibeleni: ‘Xikwembu xa Hosi ya hina Yesu Kreste . . . xi veke Yesu evokweni ra xona ra xinene etindhawini ta le tilweni, ehenhla ka mfumo wun’wana ni wun’wana, lava lawulaka ni matimba.’—Vaefesa 1:17, 20, 21.
Yehovha Xikwembu xa matimba hinkwawo,b u nyike Yesu swilo hinkwaswo leswi a nga ta swi lava leswaku a va Hosi leyinene ya Mfumo wa Xikwembu. (Daniyele 7:13, 14c) Xikwembu xi nyike Yesu matimba lamakulu, vutivi, vutlhari ni ku twisisa ku tlula mifumo ya vanhu kumbe mihlangano yo karhi. (Esaya 11:2) Yesu u ta fuma a ri ni vuthu lerikulu ra tintsumi leti nga ni matimba swinene. (Nhlavutelo 19:14) Hikwalaho, a ku na xiyimo xo karhi eka yena lexi nga ta va xi rharhanganile leswaku a xi lulamisa kumbe xi n’wi tikela.
Yesu u ta tirhisa switirhisiwa ni vuswikoti lebyi a nyikiweke byona hi Xikwembu leswaku a endla swo tala ku tlula ku herisa tinyimpi. U ta endla leswaku vanhu va va ni ku rhula ka mianakanyo, va titwa va sirhelelekile naswona va hanya hi ku rhula eMfun’weni Wa Xikwembu.—Esaya 32:17, 18.
Ntlhontlho: swipimelo leswi vekiweke hi nawu. Mikarhi yin’wana, vanhu lava tirhaka eka mihlangano yo kondletela ku rhula va tsandzeka ku endla leswi va lavaka ku swi endla hikwalaho ka swileriso kumbe swipimelo swa nawu leswi nga twisisekiki. Sweswo swi nga ha va sivela ku fikelela xikongomelo xa vona xo sirhelela van’wana kumbe leswi va lavaka ku swi endla.
Xitshunxo xa le Bibeleni: “[Yesu u] nyikiwe matimba yo lawula swilo hinkwaswo etilweni ni le misaveni.”—Matewu 28:18.
Xikwembu xi nyike Yesu vulawuri hinkwabyo ni swileriso swa ndlela leyi a nga endlaka leswaku ku va ni ku rhula emisaveni hinkwayo. (Yohane 5:22) Yesu u ta khoma vanhu hinkwavo hi ndlela leyinene naswona a nge vi na vukungundzwana. (Esaya 11:3-5) Hikwalaho, swa fanela leswi Bibele yi vulaka leswaku i “Hosana Ya Ku Rhula,” leyi nga ta fuma hi “vululami ni hi ku tshembeka.”—Esaya 9:6, 7.
Mfumo wa Xikwembu wu ta tisa ku rhula ka ntiyiso
Mihlangano ya vanhu yo kondletela ku rhula yi nga tisa ku rhula ko karhi ni ku herisa madzolonga lama nga vaka kona etikweni. Kambe a yi swi koti ku herisa xivangelo lexi endlaka leswaku ku va ni madzolonga, ku nga rivengo leri vanhu vo tala va nga na rona.
“Xiphiqo lexi nga kona hileswaku a ku si tshama ku va na ku rhula loku ku nga kondleteriwaka.”—Dennis Jett, khale ka muyimeri wa U.S.
Hi hala tlhelo, Mfumo wa Xikwembu wu tisa ku rhula ka ntiyiso hikuva wu ta pfuna vanhu leswaku va nga ha vi na rivengo. Hi xikombiso, xiya ndlela leyi Yesu a va dyondziseke hayona valandzeri vakwe hi marito ni hi swiendlo, ndlela leyi va nga kondletelaka ku rhula ni ku tlhela va rhandza van’wana:
Yesu u vule leswaku lava nga ta fumiwa hi Mfumo wa Xikwembu, va ta tikomba hi ndlela leyi va rhandzanaka hayona. Bibele yi swi veka erivaleni leswaku vanhu lava vengaka van’wana, a va nge vi kona eMfun’weni wa Xikwembu:
Yehovha Xikwembu loyi a vumbeke tinxaka ta vanhu, wa yi tiva ndlela leyinene yo endla leswaku ku va ni ku rhula emisaveni hinkwayo. Mfumo wakwe wu ta swi kota ku hetisisa leswi vanhu va tsandzekaka ku swi endla, ku katsa ni matshalatshala ya vona yo kondletela ku rhula.
a Nhlangano wa Matiko ni mihlangano yin’wana yi tlhela yi tirhisa marito lama yelanaka ni leri, yo tanihi “ku aka ku rhula,” “ku kondletela ku rhula,” “ku seketela ku rhula” ni “mihlangano yin’wana leyi endlaka leswaku ku va ni ku rhula.”
b Yehovha i vito ra Xikwembu. (Pisalema 83:18) Hlaya nhlokomhaka leyi nge, “I Mani Yehovha”
c Rito leri nge, “N’wana wa munhu” leri kumekaka eka Daniyele 7:13, 14, ri kombetela eka Yesu Kreste.—Matewu 25:31; 26:63, 64.