Xana Ntswariwo-nyingi I Ntlhantlho Wa Maxangu Ya Vutomi?

Xana u tshame u hanya enkarhini lowu hundzeke?

Xana u ta tlhela u hanya vutomi byin’wana endzhaku ka loko u file?

Swivutiso leswi swi nga ku tsundzuxa dyondzo ya ntswariwo-nyingi.

The New Encyclopædia Britannica yi hlamusela “ntswariwo-nyingi” hi ndlela leyi: “Ku tshemba leswaku moya-xiviri wu tlhela wu velekiwa ra vumbirhi kumbe ko tala hi ku landzelelana, wu nga ha va munhu, xiharhi, kumbe nkarhi wun’wana wu va ximilana.”

Ntswariwo-nyingi i nchumu wa nkoka eka vukhongeri bya le Vuxeni, ngopfu-ngopfu lebyi sunguleke le India, tanihi Vubudha, Vuhindu, Vujain, ni Vusikh. Hi xikombiso, eka Mahindu ya le India, vutomi byi langutiwa byi ri ndzhendzheleko wa rifu ni ku velekiwa.

Hambi swi ri tano, eminkarhini ya sweswinyana, mhaka ya ntswariwo-nyingi yi ve nchumu lowu tsakisaka eka vanhu lava tshamaka eXiphen’wini xa le Vupela-dyambu xa misava, ku katsa ni vantshwa vo hlayanyana. Hi ku ya hi muhleri un’wana loko a tsala eka Sunday Star ya le Canada, xivangelo xa ku va vo tala va swi tsakela “swi vangiwe hi nkucetelo wa tidyondzo ta vukhongeri bya le Vuxeni eka vanhu va le Vupela-dyambu, lowu sunguleke hi va-1960.”

Xivangelo xin’wana xa ku tsakeriwa ka ntswariwo-nyingi i mhaka ya leswaku tinghwazi tin’wana ti swi vule erivaleni naswona ti tiyisekisa leswaku tona ti hanye vutomi byin’we kumbe ku tlula enkarhini lowu hundzeke. Nakambe, xiya-ni-moya, TV, timagazini, ni swihaxa-mahungu swin’wana swi tikombe swi tsakela mhaka ya ntswariwo-nyingi, ku kota vanhu van’wana lava dyondzekeke, vo tanihi vadokodela ni vadyondzisi.

Hinkwaswo leswi swi vangela munhu ku lava ku tiva. Xisweswo hi ku ya hi vukambisisi byin’wana, kwalomu ka kotara ya vanhu va le Canada ni le United States va boxe ku tsakela ka vona ntswariwo-nyingi.

Leswi Vuriwaka Hi Mintokoto Ya Vutomi Bya Nkarhi Lowu Nga Hundza

Mutlangi Shirley MacLaine eka mbulavurisano wakwe na Phyllis Battelle eka Ladies’ Home Journal u vula leswaku u ve ni “swivono” swo hlayanyana, hi ku famba ka nkarhi. U tsarile: “Ndzi tsundzuka vutomi bya mina byo tala bya nkarhi lowu hundzeke—minkarhi yin’wana a ndzi ri wanuna, minkarhi yin’wana a ndzi ri wansati.”

Ebukwini leyi nge Coming Back, Dok. Raymond Moody u hlamusela hi ku kambisisa loku a ku endleke eka swichudeni swakwe ni van’wana. U vule leswaku hi ku va tekela dzanu, u va endle va tsundzuka nkarhi wa le mahlweni ka ku velekiwa ka vona, naswona a va vula leswaku va tsundzuka vutomi bya vona bya nkarhi lowu hundzeke. Munhu un’wana u vule leswaku u tshame a hanya tanihi Mueskimo endhawini ya Maeskimo. Un’wana u vule leswaku u hanye hi nkarhi wa ‘nguva ya maribye,’ magidi ya malembe lama hundzeke.

Dok. Moody u vule hi xiviri leswaku u hanye vutomi bya kaye enkarhini lowu hundzeke. Byona byi sukela eka vutomi byo karhi byo hanya emirhini tanihi muxaka wo karhi wa “swivumbiwa swa khale, leswi nga hundzuka vanhu” ku katsa ni vutomi emasikwini ya Mfumo wa Rhoma, laha a vulaka leswaku, u hlaseriwe hi nghala yi n’wi dlaya erivaleni ra mintlango.

Endlelo ra ku teka dzanu ra vanhu lava lavaka ku tiva leswaku va tsundzuka minkarhi leyi ku anakanyiwaka leswaku i ya le mahlweni ka ku velekiwa ka vona na rona ku hlamuseriwe leswaku ra va pfuna van’wana. Vadokodela va ri tirhisile loko va tshungula lava nga ni swiphiqo hi tlhelo ra mintlhaveko. Ku vuriwa leswaku minchavo yin’wana leyi nga twisisekiki yi hungutiwile hi ku handzisisa xiphiqo ku sukela le ndzhaku enkarhini wa vutomi bya nkarhi lowu hundzeke. Xana mhaka leyi i ya nkoka hi ndlela yihi?

Mintokoto Ya Le Kusuhi Ni Ku Fa Ya Hlamuseriwa

Mintokoto ya le kusuhi ni ku fa leyi vanhu van’wana va yi hlamuseleke yi tirhe ku ndlandlamuxa mhaka ya ntswariwo-nyingi. Ebukwini leyi nge Life After Life, Dok. Moody u vika leswi a swi kumeke hi mintokoto ya le kusuhi ni ku fa ya vanhu va kwalomu ka 50.

Hambi leswi mintokoto ya vona yi hambanaka, Moody u anakanya leswaku yi vumba nchumu wun’we. Vanhu lava a va titwa va famba emuhochweni wo leha wa munyama. A va twa onge va hambanisiwa ni mimiri ya vona, va haha va nga tikeriwi. A va titwa va famba hi xihatla swinene va kongome eku vonakaleni lokukulu swinene, ivi le makumu ka muhocho, va vona swirho swa ndyangu leswi feke khale. Eku heteleleni va pfuka va ri emimirini ya vona. Hambi swi ri tano, a hi hinkwavo lava hundzeke eka swiyimo leswi.

Ku vuriwa leswaku mintokoto yoleyo yi ni vuyelo lebyinene eka lava va veke na yona. Loko swi ri tano, a yi fanele yi va pfune ku tshika ku chava rifu naswona a yi fanele yi va nyike ntshembo wa leswaku vutomi byi ni xikongomelo. Kambe a swi vanga tano minkarhi hinkwayo. Vo tala va ya emahlweni va chava rifu naswona va nga ri na ntshembo wa xiviri wa xikongomelo xa vutomi.

Lava va tshembelaka eka ntswariwo-nyingi va ri va vona mintokoto leyi yi seketela mhaka ya leswaku moya-xiviri wa munhu wu tlhela wu velekiwa wu hanya vutomi byin’wana byo hambana-hambana. Kambe xana dyondzo leyi yi nga tshembiwa? Xana ntswariwo-nyingi hakunene wu nyikela ntlhantlho wa swihlamariso swa vutomi? Xana hi nga kuma nhlamulo yo karhi eka swivutiso leswi, Xana u tshame u hanya enkarhini lowu hundzeke? Xana u ta tlhela u hanya nakambe? Xana vanhu va ni moya-xiviri lowu humaka emirini loko va fa? Swivutiso leswi swi ta hlamuseriwa eka swihloko leswi landzelaka.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 4]

Ntswariwo-nyingi i dyondzo-nkulu ya vukhongeri bya le Vuxeni

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4]

Vhilwa ra vutomi ra Mahindu