Nkarhi Lowu Vugevenga A Byi Nga Ri Kona
XANA wa yi anakanya misava leyi nga hava vugevenga? Kumbexana swi nge vi tano loko u hlaye swiviko swa mahungu swo tanihi lexi a xi ri eka Süddeutsche Zeitung, phepha-hungu ra siku na siku ra le Jarimani: “Vatshila va timhaka ta vugevenga va vulavula hi ku andza lokuntshwa ka vugevenga. Marito ya vona ma chavisa naswona ma kombisa xiyimo lexi tsemaka nhlana lexi nga ta va kona ku nga ri khale.”
Hi ku ya hi nkambisiso wa 1995 wa magidi ya vanhu va le Yuropa, kwalomu ka munhu un’wana ni un’wana u vilerisiwa hi ku hlaseriwa hi vugevenga. Le Jarimani, Netherlands, Poland, Russia ni le United Kingdom, vugevenga hi wona nchumu wo sungula lowu vanhu va wu chavaka swinene. Ku chava vugevenga i nchumu wa vumbirhi le Denmark, Finland na Switzerland naswona i nchumu wa vunharhu le Furwa, Greece na Italy. Eka matiko ya 12 lama ku endliweke nkambisiso eka wona, ko va Spain leri a ri nga byi nghenisanga vugevenga eka swivangelo swinharhu swo sungula leswi vangaka nchavo.
Nhlayo ya vugevenga yi andze hi ndlela leyi hlamarisaka le Yuropa Vuxa eka malembe ya nkombo lama hundzeke. Eka matiko yo hlayanyana eka lawa, ku andza ku le xikarhi ka 50 na 100 wa tiphesente, kasi eka laman’wana byi sukela eka 193 ku ya eka 401 wa tiphesente!
Hambiswiritano, ku tshame ku va ni nkarhi lowu misava a yi ri hava vugevenga. Hi wihi nkarhi wa kona, naswona misava yoleyo yi onhiwe njhani?
Xana Vugevenga Byi Sungule Kwihi?
Vugevenga, lebyi hlamuseriwaka tanihi “ku tlula nawu loku chavisaka,” byi sungule exivandleni xa moya. Vanhu vo sungula, Adamu na Evha, va vumbiwe va nga ri na wona mboyamelo wa vugevenga, a va nga ri na byona vutihlamuleri bya ku tumbuluka ka vugevenga endyangwini wa vanhu. N’wana wa Xikwembu wa moya la hetisekeke u pfumelele mianakanyo leyi hoxeke leswaku yi dzima timitsu embilwini ya yena, leyi loko yi ta va yi tinyike matimba, yi yiseke eku endleni ka vugevenga. Hi yena la nga ni vutihlamuleri bya ku onha misava yo sungula leyi a yi ri hava vugevenga. Hi ku tlula nawu wa Xikwembu, u tiendle xigevenga, naswona eBibeleni u hlamuseriwa tanihi Sathana Diyavulosi.—Yakobo 1:13-15; Nhlavutelo 12:9.
Tanihi leswi a sungule tsima ra ku kanetana ni Xikwembu ematilweni lama nga voniwiki, Sathana a a tiyimisele ku hangalasa tindlela ta yena ta vugevenga eka vanhu la misaveni. Mhaka ya Bibele leyi nga mayelana ni ndlela leyi Diyavulosi a endleke swilo leswi ha yona, yi komile naswona ya twisiseka nakambe ya pakanisa. (Genesa, tindzima 2-4) Loko Adamu na Evha va kanganyisiwe hi xigevenga lexi nga ni matimba lama tlulaka ya munhu, va arile ku hlayisa mimpimanyeto ya Xikwembu. Va hundzuke swigevenga hikwalaho ka leswi va nga yingisangiki Xikwembu. Endzhaku ka sweswo, a swi kanakanisi leswaku va tsemeke nhlana loko n’wana wa vona wa mativula, Kayini, a endle tano ku fika laha a tekeleke makwavo Avele, rifuwo ra yena ra risima, ku nga vutomi hi byoxe!
Hikwalaho eka vanhu va mune vo sungula ku aka emisaveni, vanharhu va vona va hundzuke swigevenga. Xisweswo, Adamu, Evha na Kayini va cukumete lunghelo ra ku hanya emisaveni leyi nga hava vugevenga. Ha yini hambiloko ku hundze nkarhi wo leha swonghasi hi tiyiseka leswaku misava yo kala vugevenga sweswi yi tshinele?