Ha Yini Ku Ri Ni Vugevenga Byo Tala Ngopfu?
“VUGEVENGA byo tala byi lwisana ni nhundzu,” ku tiyisa broxara ya hulumendhe ya le Britain. Hambi swi ri tano, etikweni rero vugevenga bya vukari byo lwisana ni vanhu byi vikiwa tanihi lebyi nga “xivumbeko xa vugevenga lexi engetelekaka hi ku hatlisa swinene,” hambi leswi byi endlaka tiphesente ta 5 ntsena ta lava tlulaka milawu hinkwavo.
Xiyimo lexi xi kombisa ku tlakuka ka vugevenga ka misava hinkwayo. Vugevenga byo yimisa swo famba, vugevenga byo hloma matlhari, ku pfinya ni swiendlo swin’wana swa vukari byi humesiwa nkarhi na nkarhi eminkandziyisweni ya misava, hakanyingi byi koka nyingiso lowu engetelekeke ku tlula swiviko swa vugevenga lebyi nga riki bya vukari. Manuku ke, swi le rivaleni leswaku wena ni nhundzu ya wena mi nga ha va vahlaseriwa va vugevenga. Kambe ha yini ke? I yini lexi susumetelaka vanhu ku va swigevenga?
Swigevenga swo tala swi byi endla handle ka swivangelo. Hikwalaho, vafumi va ringeta ku herisa mpfilumpfilu wa vugevenga hi ku khutaza vanhu ku khathalela swinene leswi swi humelelaka eka vaakelani va vona. Hambi leswi marhengu wolawo ma endleriwaka ku ringeta ku sivela swiendlo swa vugevenga, xana ma va sivela vanhu ku va swigevenga? E-e.
Vumunhu bya vugevenga i nhloko-mhaka leyi lavaka dyondzo leyikulu. Hi laha ku tsakisaka, Rito ra Xikwembu, Bibele, ri nyikela langutelo ra mianakanyo ya xigevenga loko ri tsundzuxa majaha hi lava hi ku kucetela va nge: “Tanani; a hi kumeni un’wana leswaku hi n’wi dlaya! A hi hlaseleni vanhu lava nga riki na nandzu leswaku hi titsakisa! Va nga ha va va hanya ni ku va lavanene loko hi va kuma, kambe va ta va lava feke loko hi hetile ha vona! Hi ta kuma tinxaka hinkwato ta rifuwo ivi hi tata tindlu ta hina hi leswi phangiweke! Tana u hi joyina, kutani hi ta avelana leswi hi swi yivaka.” (Swivuriso 1:11-14, Today’s English Version) Ina, makwanga, mavondzo ni langutelo ra leswi vonakaka swi vanga vugevenga.
Ku tirhisa loko biha ka swidzidzirisi na ku titsakisa ku tlula mpimo na swona swi lawula mianakanyo ya vo tala eka lembe xidzana leri ra vu-20. Mali ya laveka leswaku ku hakeleriwa swilo leswo tala, hambi loko swi lava ku vavisa un’wana kumbe ku koxa vutomi bya yena leswaku ku kumiwa mali. ‘Eminkarhini leyi yo nonon’hwa ku hlangavetana na yona,’ hakunene i ntiyiso eka nhlayo leyi kulaka ya vanhu lava “milenge ya vona yi tsutsumelaka evugevengeni, va hatlisela ku halata ngati.”—2 Timotiya 3:1, 3, 4; Swivuriso 1:16, The New English Bible.
Vugevenga i “xiphiqo lexikulu ngopfu-[ngopfu] eka mahanyelo,” ku vula Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary. Hi hanya enguveni ya ku hohloka ka mahanyelo. Muapostola Pawulo u tsundzuxe Vakriste va le Efesa hi vanhu lava “[fambaka] hi miehleketo ya vona leyi nga pfuniki nchumu. Mianakanyo ya vona yi le munyameni; a va na ku averiwa evutomini bya Xikwembu, hikuva eka vona vutivi ku hava, na swona timbilu ta vona ti tlanyarile, kutani a va ha ri na tingana.” Hi ku fanana, hi fanele ku tivonela namuntlha.—Vaefesa 4:17-19.
Xana ku andza ka tirhekhodi leti thepiweke ta video ta vukari, ku dzunisa nyimpi, ni ku hlongorisa mintsako leyi nga riki enawini ka vutianakanyi hinkwaswo a swi pfuneti ku endla van’wana leswaku va va swigevenga loko swi ri karhi swi endla vanhu lava nga riki na nandzu vahlaseriwa va vugevenga ke? Kambe ka ha ri ni xirho xin’wana entlhan’wini wa le xihundleni wa vugevenga. Hi xihi ke?
I Sathana Diyavulosi. Vukari bya yena byi lumeka ndzilo wa vukari ni vugevenga swa vuhunguki leswi funghaka misava leyi ya sweswi. (1 Yohane 5:19; Nhlavutelo 12:12) Xikongomelo xa yena i ku hambukisa vanhu hinkwavo ekule na Yehova, Xikwembu xa ntiyiso. Hambi leswi a nga ha humelelaka eka vo tala, Bibele hi vuprofeta yi paluxa leswaku u ta hluleka ku tshova vutshembeki bya malandza ya Xikwembu ya ntiyiso. Eku heteleleni, Sathana u ta susiwa. Kambe ke, hambi loko Sathana a nga ha ri kona, xana sweswo swi ta vula makumu ya vugevenga? Naswona makumu ya vugevenga sweswi ma tshinele ke?