Oyili—Xana Yi Ta Hela?

“Loko ku nga ri na [oyili na gezi], tifeme a ti nge tirhi . . . Ku hava mimovha, tilori, switimela, swikepe kumbe swihaha-mpfhuka leswi nga akiwaka . . . Loko ku nga ri na [oyili na gezi], tindlu ti ta tshama ti ri karhi ti titimela naswona timboni a ti nge vi kona, swakudya a swi nge swekiwi. . . . Loko ku nga ri na [oyili na gezi], hi ta ti kuma hi hanya vutomi lebyiya bya Vakokwana Xinguwe.”—Ku suka eka “U.S. Geological Survey World Petroleum Assessment 2000.”

VATIVI va vula leswaku swi nga ha endleka oyili yi hela hi ku famba ka nkarhi. Van’wana va ringanyeta leswaku oyili leyi nga kona emisaveni yi ta va kona ku ringana malembe ya 63 ku ya eka 95. Sweswi, ku tirhisiwa swilo swin’wana ku endla gezi, i khale swin’wana swa swona swi ri karhi swi tirhisiwa. Swilo swin’wana leswi tirhisiwaka ku endla gezi swi nga ha pfuxeleriwa kumbe swi siviwa hi swin’wana hi ku hatlisa—swona hi leswi landzelaka: gezi leri kumekaka eka dyambu, leri kumekaka hi ku tirhisa mheho, magandlati, mati swin’we ni lwandle. Kambe ka ha ri ni swiphiqo leswikulu malunghana ni ku endliwa ka gezi rolero ni ku ri phakela vanhu.

Swi twisa ku vava ku xiya leswaku loko se va hete hinkwayo eneji leyi nga pfuxelelekiki, hi kona va nga ta hundzukela eka leyi pfuxelelekaka. Tikhampani ta oyili ti tiyimisele ku tirhisa hi vutalo oyili ntsena loko ya ha kumeka. Khombo ra kona, swiphiqo swa vutomi ni swa mbango leswi fambisanaka ni oyili, swi ta tama swi ri kona ntsena loko oyili ya ha ri kona. Phela, rimitsu ra swiphiqo leswi, a hi oyili. Makwanga ya munhu ni ku navela kakwe ku lawula van’wana hi swona leswi onheke vito ra oyili.

Lexi tsakisaka, vumundzuku bya oyili—swin’we ni swihlovo hinkwaswo swa gezi—a byi le mavokweni ya matiko. Xa nkoka, byi le mavokweni ya Muvumbi ni Muhlayisi wa misava, Yehovha Xikwembu, la tshembiseke leswaku ku nga ri kungani, swiphiqo hinkwaswo swa mbango ni swa tiko leswi fambisanaka ni ku tirhisiwa ni ku onhiwa ka swilo swa laha misaveni, swi ta hela. (Nhlavutelo 4:11) Hilaha Bibele yi vulaka hakona, nkarhi wu tshinele wa leswaku Xikwembu xi “lovisa lava onhaka misava.” Mfumo wo lulama wa Xikwembu wu ta tisa “tilo lerintshwa ni misava leyintshwa,” misava leyi nga taka yi nga tirhisiwi hi ndlela yo biha swin’we ni ku herisa vuhomboloki, laha swilo swa laha misaveni swi nga ta tirhisiwa kahle leswaku ku vuyeriwa vanhu hinkwavo lava yingisaka.—Nhlavutelo 11:18; 21:1-4.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 12]

Swihlovo swin’wana swa gezi swi katsa swibya swa gezi ni njhini leyi jikisiwaka hi mheho