Xikolo Xa Tindzumulo Lexi Nga Riki Na Tithoyi

HI MUTSARI WA XALAMUKA! EJARIMANI

Siku rin’wana nimpundzu loko vana va fika exikolweni xa vona xa tindzumulo, va kume leswaku makamara hinkwawo a ma nga ri na nchumu, a ku lo sala fenichara ntsena. Va nghene hansi va lavana ni swipopana, switlangiso swin’wana ni swiharhi leswi endliweke hi ku dlonyoteriwa malapi kambe a ko fana ni kwala. A ku nga ri na tibuku kumbe swilo swin’wana swo tlangisa. Hambi ku ri maphepha ni swikero a swi ye naro. Tithoyi hinkwato a ti tekiwile naswona a ti nga ta vuyisiwa ku nga si hela tin’hweti tinharhu. Xana ku humelele yini?

Swikolo swa Tindzumulo leswi nga riki na Tithoyi se swa andza eAustria, eJarimani ni le Switzerland. Hambileswi swi nga ha twalaka swi hlamarisa, endlelo leri ri bumabumeriwa ngopfu hi vativi va ta rihanyo lava welaka ehansi ka Nhlangano wa Matiko ya le Yuropa. Emalembeni ya sweswinyana valavisisi va xiye leswaku vanhu a va tali ku godzomberiwa hi swilo swo karhi loko va swi kota ku tirhisana ni vanhu van’wana. Xiviko xa phepha-hungu leri xi vula leswaku leswi swi katsa “vuswikoti byo vulavurisana ni byo sungula bulo ni munhu un’wana, byo kota ku lunghisa timhaka loko va tlulane milenge, ku va ni vutihlamuleri bya leswi munhu a swi endlaka, ku tivekela tipakani, ku vona swiphiqo, ku kombela mpfuno ni ku kuma ntlhantlho wa swiphiqo leswi a langutaneke na swona.” Hi ku ya hi vaseketeri va nongonoko lowu, vuswikoti byo tano byi fanele byi hlakuleriwa loko munhu a ha ritsongo naswona vana va nga swi kota ku byi hlakulela loko va hanya endhawini leyi nga riki na tithoyi, sweswo swi va khutaza leswaku va tisungulela swo karhi naswona va va ni ku titshemba.

Ku hleriwe kahle ku tlhela ku buriwa ni vatswari ni vana leswaku ku nga vi na tithoyi ku ringana tin’hweti tinharhu. Eku sunguleni, vana van’wana a va nga tivi leswaku va endla yini loko va nga ri na tithoyi. “Ku ni swikolo swa tindzumulo swa ninhlikanhi laha u kumaka vana va nga lavi ku twa nchumu emavhikini yo sungula ya mune” naswona lava kunguhateke endlelo leri a va sala va pfilunganyekile, hi ku vula ka xiviko lexi. Kambe vana va dyondza ku pfumelelana ni xiyimo ni ku dyondza ku tiendlela swa vona. Loko va nga ri na tithoyi to tlanga ha tona, vana va bula, va kunguhata ni ku tlanga swin’we, xisweswo va antswisa vunghana ni vuswikoti byo vulavula. Van’wana lava a va tolovele ku “tshama va khomekile” hi tithoyi ta vona na vona se va endla vunghana ni van’wana. Vatswari na vona va xiye ku cinca lokunene. Vatswari va vula leswaku vana va tikhoma kahle loko va ri eku tlangeni naswona va endla swilo swo tala ku tlula eku sunguleni.