Ta Rivala
◼ Gezi leri tirhisiwaka hi switirhisiwa swa gezi swa le ndlwini leswi nga lo titivatiwa kunene, ri endla kwalomu ka ntlhanu wa tiphesente ta mali leyi hakeriwaka hi vini va tiyindlu va le Canada.—NATIONAL POST, CANADA.
◼ Vuyelo bya nkambisiso wun’wana byi kombise leswaku vanhu va le Rhaxiya va kholwa leswaku nchumu wa nkoka lowu faneleke wu tlhantlhiwa hi hulumendhe wu katsa ku lwa ni “vukungundzwana” ni “ku hunguta ku durha ka swilo.”—PRAVDA, RHAXIYA.
◼ Hi ku ya hi nkambisiso wun’wana, vana lava nga eka gredi ya vuntlhanu ni ya vutsevu va le Taiwan lava endlaka 26,4 wa tiphesente va “tshame va ehleketa hi ku tidlaya.”—THE CHINA POST, TAIWAN.
◼ “Hambileswi thekinoloji yi pfuneke ku hunguta nkarhi lowu vanhu va le United States va wu hetaka entirhweni hi vhiki eka lembe-xidzana leri hi 38 wa tiphesente, vatirhi a va na wona nkarhi wa ku hungasa lowu engetelekeke, hikwalaho ka leswi va hetaka nkarhi wo leha va ri eku fambeni hi swofamba swa mani na mani, vanhu vo tala lavakulu va tlhelele exikolweni naswona mintirho ya le kaya ya engeteleka.”—FORBES, UNITED STATES.
◼ Tigasi leti vangaka ku kufumela ka misava ematikweni lama hluvukeke ti engeteleke hi 1,6 wa tiphesente exikarhi ka 2003 na 2004, ku nga “ku engeteleka lokukulu swinene emalembeni lama tlulaka khume lama hundzeke.”—REUTERS, OSLO, NORWAY.
Ku Pfumaleka Lokukulu Ka Mati eChayina
Tiko ra Chayina ri langutane ni “ku thyakisiwa ka mati ni ku pfumaleka ka mati yo tenga.” Madoroba yo tala ma ni tindhawu to basisa mati lama tirhisiweke, kambe yo tala ya wona a ma na mali leyi ringaneke yo khathalela tindhawu leti. The Wall Street Journal ya vika: “Milambu yo tala ya le tikweni leri, mativa ni migerho yi thyakisiwe hi tinxambya leti humaka etifemeni ni hi mati lama humaka emitini ni mirhi leyi tirhisiwaka ku dlaya switsotswana leyi humaka emapurasini.” Tlhandlakambirhi, “vanhu va kwalomu ka 300 wa timiliyoni a va ma kumi mati yo tenga.” Xiyimo xi “bihile,” hi ku vula ka Journal leyi, naswona xi ya xi nyanya.
“Mi Vamani? Xana Mi Timbhoni Ta Yehovha?”
N’wexemu, etimbuweni ta le Xihlaleni xa le Italiya lexi vitaniwaka Elba, vanhu lava endzeleke kwalaho va endzeriwe hi vantshwa va Makhatoliki lava amukeleke xirhambo lexi humaka eka bixopo wa kwalaho eMassa Marittima-Piombino. U va byele leswaku loko va lava ku va Vakreste naswona va hambeta va ri Vakreste, va fanele va chumayela tidyondzo ta vukhongeri bya vona. Leswi swi hlamarise vanhu lava a va te eku wiseni. Hi ku ya hi phepha-hungu ra Il Tempo, vanhu a va tala ku vutisa vantshwa volavo va ku, “Mi vamani? Xana mi Timbhoni ta Yehovha?”
Vuyimbeleri Lebyi Hlohlotelaka Ku Navela Ka Rimbewu
Vana va malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi lava yingiselaka vuyimbeleri lebyi “thyakeke, lebyi vulavulaka hi rimbewu” va va ekhombyeni lerikulu ra ku “sungula ku hlanganyela rimbewu hi ku hatlisa ku tlula lava yingiselaka vuyimbeleri byin’wana,” hi ku vula ka nkambisiso wun’wana lowu vikiweke hi Associated Press. Xiviko xi ya emahlweni xi ku: “Tinsimu leti vulavulaka hi vavanuna tanihi ‘vanhu lava rhandzaka rimbewu,’ vavasati tanihi vanhu lava tirhiseriwaka rimbewu naswona ti phyandlaselaka swiendlo swa rimbewu ti tala ku kucetela vana ku tsutsumela ku hlanganyela rimbewu ku tlula leti nga vulavuriki ngopfu hi rimbewu naswona vanhu va kona va vonaka va rhandzana hakunene.” Xi vule leswaku “vatswari, vadyondzisi ni vana va malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi va fanele ehleketisisa kahle hi rungula leri tameriweke hi marito ya tinsimu.”
Ku Tlanga Hi Swakudya
Hi lembe ra 2004, vanhu va le Australia va cukumete swakudya leswi va nga swi dyangiki leswi nga dyaka 5,3 wa tibiliyoni ta tidolara (R29,5 wa magidi ya timiliyoni,) hi ku vika ka nhlangano wa vulavisisi lowu vitaniwaka Vandla ra le Australia. Mali leyi yi yi tlula hilaha ku phindhiweke ka 13 leyi tiko ra le Australia ri yi nyikeleke ku phalala matiko man’wana hi 2003. Hinkwayo mali leyi vanhu va le Australia va yi tirhisaka eka swimakiwa ni le ka vukorhokeri lebyi va nga taka va nga byi tirhisi kumbe va nga ta byi tirhisa switsongo yi le henhla ka 10,5 wa tibiliyoni ta tidolara (R58,4 wa magidi ya timiliyoni) hi lembe—mali leyi yi tlula leyi tiko leri ri yi tirhisaka etiyunivhesiti ni le magondzweni.