Ku Nga Ri Khale Vanhu Va Ta Dya Swakudya Leswi Nga Ni Rihanyo!
U NGA landzela nkongomiso wo karhi leswaku u tiphina hi swakudya leswi sirhelelekeke. Kambe swin’wana a swi le matimbeni ya hina. Hi xikombiso, a wu nge swi koti ku kambela swakudya hinkwaswo u nga si swi xava kumbe u swi lunghiselela. Swi nga ha endleka u xava swakudya leswi humaka ekule swinene. Swakudya swin’wana leswi u swi xavaka swi nga ha va swi ri ni chefu leyi kumekaka emoyeni, ematini ni le misaveni.
Eka xiviko lexi a xi ri ni nhloko-mhaka leyi nge “Ku Sivela Mavabyi Lama Vangiwaka Hi Swakudya: Xiphiqo Xa Misava Hinkwayo,” swirho swa Vandla ra Rihanyo ra Misava Hinkwayo swi vule leswaku swiphiqo swin’wana leswi vangiwaka hi swakudya leswi nga ni tibaktheriya, “tihulumendhe a ti nge swi koti ku swi tlhantlha ti ri toxe; matiko hinkwawo ma fanele ma khomisana emhakeni leyi.” Mavabyi lama vangiwaka hi swakudya leswi nga ni tibaktheriya i xiphiqo emisaveni hinkwayo!
Kambe vanhu vo tala va nga tivutisa leswaku ha yini hi vula leswaku ku nga ri khale vanhu hinkwavo va ta dya swakudya leswi nga ni rihanyo. Hi leswi “Yehovha, Hosi ya misava hinkwayo,” a tshembiseke leswaku u ta herisa swiphiqo swa swakudya. (Yoxuwa 3:13) Van’wana va nga ha vula leswaku swiphiqo leswi nga kona swa swakudya swi kombisa leswaku Xikwembu a xi tshembeki. Kambe anakanya hi mhaka leyi: Loko mutirhi wa le rhesiturente o tshika swakudya swi ngheniwa hi tibaktheriya hi vomu, xana a wu ta sola musweki wa swona? Nikatsongo!
Hilaha ku fanaka, vanhu—ku nga ri Muvumbi—va onhe swakudya leswinene leswi misava yi swi humesaka. Mavabyi lama vangiwaka hi swakudya leswi nga hlayisekangiki ma vangiwa hi vanhu. Xikwembu xi tshembisa leswaku xi ta “lovisa lava onhaka misava.”—Nhlavutelo 11:18.
Xikwembu xi swi kombisile leswaku xa khathala hi swakudya leswi hi swi dyaka. A xi lo vumba misava leyi “navelekaka ematihlweni ya munhu” ntsena, kambe xi vumbe ni mirhi leyi “fanelekaka ku dyiwa.” (Genesa 2:9) Endzhaku ko va vanhu va sungule ku vabya, Yehovha Xikwembu u nyike vanhu vakwe milawu leyi a yi ta sirhelela swakudya ni miri ya vona.—Vona bokisi leri nge, “Milawu Yo Va Ni Rihanyo Lerinene.”
I swakudya swa muxaka muni leswi Xikwembu xi lavaka leswaku hi va na swona? Bibele yi ri: “U endla leswaku byanyi bya rihlaza byi hlukela swiharhi, ni ximila lexi nga ta tirhisiwa hi vanhu, leswaku xi humesa swakudya emisaveni, ni vhinyo leyi tsakisaka mbilu ya munhu wa nyama, leswaku xikandza xi hatima hi mafurha, ni xinkwa lexi tiyisaka mbilu ya munhu wa nyama.” (Pisalema 104:14, 15) Yi tlhela yi vula leswaku “xiharhi xin’wana ni xin’wana lexi famba-fambaka lexi hanyaka xi ta va swakudya.”—Genesa 9:3.
Malunghana ni vumundzuku bya hina, Rito ra Xikwembu ri ri: “U ta nisa mpfula, a yi nisela mbewu ya wena leyi u yi byaleke emisaveni, ni xinkwa ku nga ntshovelo wa misava, lexi faneleke xi nona naswona xi va ni mafurha. Esikwini rero swifuwo swa wena swi ta dya emadyelweni yo pfuleka.” (Esaya 30:23) Ku nga ri khale tinhloko-mhaka ta mahungu leti tsemaka nhlana leti vulavulaka hi swakudya leswi nga hlayisekangiki ti ta siviwa hi xitiviso lexi nge: “Vanhu hinkwavo va tiphina hi swakudya leswi nga ni rihanyo!”
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 9]
Muvumbi u hi tshembisa vumundzuku lebyinene laha ku nga ta va ni ndzalo ya swakudya leswinene
[Bokisi leri nga eka tluka 8]
“MILAWU YO VA NI RIHANYO LERINENE”
Eka malembe ya kwalomu ka 3 500 lama hundzeke, Vaisrayele va nyikiwe Nawu wa Muxe. Nawu wolowo a wu va pfuna leswaku va nga karhatiwi hi mavabyi lama vangiwaka hi swakudya leswi nga ni tibaktheriya. Xiya swileriso leswi landzelaka:
● Mi nga swi tirhisi swibya leswi khumbeke ntsumbu wa xiharhi: “Xibya xihi ni xihi lexi xi tirhisiwaka xi ta lovekiwa ematini, naswona xi ta va xi nga tenganga ku fikela nimadyambu, endzhaku ka sweswo xi ta va xi tengile.”—Levhitika 11:31-34.
● Mi nga dyi xiharhi lexi tifeleke: “Mi nga tshuki mi dya ntsumbu wun’wana ni wun’wana.”—Deteronoma 14:21.
● Mi nga teki nkarhi wo leha mi nga si dya swakudya leswi saleke: “Leswi seleke swi nga ha dyiwa esikwini leri tlhandlamaka. Kambe leswi seleke swa nyama ya xitlhavelo hi siku ra vunharhu swi ta hisiwa hi ndzilo.”—Levhitika 7:16-18.
Dok. A. Rendle Short, u vule leswaku loko Nawu wa Muxe wu ringanisiwa ni milawu leyi matiko laman’wana a ma hanya hi yona, a wu ri ni “milawu leyi pfunaka malunghana ni ku va ni rihanyo lerinene.”