Vantshwa Va Vutisa

Xana Ho Va Vanghana Ntsena?—Xiyenge 2

EKA XIHLOKO LEXI HUNDZEKE, hi bule hi tinhla timbirhi ta nkoka swinene evuton’wini.

● Ku rhandza munhu u nga si lunghekela ku nghenela vukati swi ta ku twisa ku vava.—Swivuriso 6:27.

● Ku rhandza munhu u nga si lunghekela ku nghenela vukati swi ta ku onhela vunghana lebyi u nga na byona ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra wena.a—Swivuriso 18:24.

EKA XIHLOKO LEXI, hi ta bula hi

● Yinhla ya vunharhu, ku nga ku rhandza munhu u nga si lunghekela ku nghenela vukati

● Ndlela leyi u nga swi vonaka ha yona loko mi nga ha ri vanghana ntsena

NTIYISO WA MHAKA: Ku rhandza munhu u nga si lunghekela ku nghenela vukati, swi nga ku thyakisa vito. Miab u ri: “Ndzi tiva majaha lama nga ni vanghana va vanhwanyana. Kambe entiyisweni vo tlanga hi vona. Vanhwanyana volavo va ehleketa leswaku va rhandziwa kambe jaha ra kona ro tsakela ntsena xinghana na vona.”

Anakanyisisa hi swivutiso leswi landzelaka:

● Loko u ri jaha kumbe nhwanyana, xana ku tolovelana ni munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra wena swi nga ri thyakisa njhani vito ra wena?

“Ku rhumelana marungula ni munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra wena swi nga ku hoxa ekhombyeni. U sungula hi ku rhumela rungula ro koma eka munhu un’we, kambe swi nga si ya kwihi u tikuma se u rhumela marungula yo tala eka vanhu vo tala. U ta ku hahlu, u kuma leswaku se u rhandzana ni vafana vanharhu naswona un’wana ni un’wana wa vona u tibyela leswaku u rhandzana na yena ntsena. Loko va kuma ntiyiso, va vaviseka naswona u ta duma hileswaku u tlanga hi vafana.”—Lara.

Bibele yi ri: “Mufana [kumbe nhwanyana] u tiviwa hi ndlela leyi a hanyaka ha yona loko mintirho yakwe yi tengile naswona yi lulamile.”—Swivuriso 20:11.

Mhaka leyi u faneleke u yi tsundzuka: A swi bihanga ku endla xinghana ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra wena. Kambe loko u nga tivekeli swipimelo u nga tivavisa, u onha xinghana lexi u nga na xona ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra wena u tlhela u tithyakisa vito.

U nga swi vonisa ku yini loko se mi nga ha ri vanghana ntsena? U nga ha tivutisa leswi, ‘Xana munghana wa mina wa rimbewu leri hambaneke ni ra mina ndzi n’wi byela swihundla swa mina?’ Nhwanyana la vuriwaka Erin u ri: “Loko wena ni jaha ro karhi mi ri vanghana ntsena, a ri fanelanga ri va munhu wo sungula loyi u titwaka u lava ku vulavula na yena siku na siku kumbe ku va rona leri u lavaka ku ri byela timhaka ta nkoka. A ku fanelanga ku va rona leri u tsutsumelaka eka rona loko u ri ni gome.”

Anakanyisisa hi swivutiso leswi landzelaka:

● Ha yini swi tikomba swi ri swinene ku byela munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra wena swihundla swa wena? Kambe hi wahi makhombo ya kona?

“Vafana lava ndzi va tivaka a hi vanghana va mina lavakulu. A ndzi vulavuli na vona nkarhi wo leha eka riqingho hilaha ndzi endlaka hakona eka nhwanyana la nga munghana wa mina. Naswona ku ni timhaka to karhi leti ndzi nga vulavuriki na vona ha tona.”—Rianne.

Bibele yi ri: “Tivonele eka leswi u swi vulaka . . . Munhu loyi a vulavulaka handle ko ehleketa u tihoxa ekhombyeni.” —Swivuriso 13:3, Good News Translation.

Xiya: Xana swi ni khombo ku byela munhu wa rimbewu leri hambaneke ni ra wena xin’wana ni xin’wana hi wena n’wini? U ta titwa njhani loko vunghana bya n’wina byo xaxa? Xana u nge tisoli hi ku va u n’wi byele sweswo?

Nhwanyana la vuriwaka Alexis, la nga emalembeni ya kondlo-a-ndzi-dyi u ri: “U nga papalati munhu hileswi a nga wa rimbewu leri hambaneke ni ra wena. Hi hala tlhelo, u nga tixisi u tibyela leswaku mi vanghana ntsena, kasi se ma rhandzana. Minkarhi hinkwayo tiyiseka leswaku vunghana bya n’wina byi tshamisa xisweswo leswaku u nga twi ku vava.”

Swihloko swin’wana leswi nge “Vantshwa Va Vutisa” swi kumeka eka Web site ya www.watchtower.org/ype

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Bokisi leri nga eka tluka 17]

MHAKA YA XIVIRI: “Ku ni jaha leri a ri ri munghana wa mina, naswona a hi twisisana. Kambe ndzi xiye leswaku mabulo ya hina a ma ya ma leha naswona ma dzika. A ndzi swi xiya leswaku a hi nga ha ri vanghana ntsena hikuva a ri ndzi byela hinkwaswo leswi ri karhataka. Siku rin’wana ri ndzi rhumele e-mail ri ndzi byela leswaku ra fa hi mina. Ndzi heleriwe hi marito. Mbilu yin’wana a yi ri tsakela—phela swa tsakisa ku tiva leswaku ku ni munhu la ku rhandzaka. Kambe a ndzi karhatekile. Ndzi nambe ndzi xiya leswaku vunghana bya hina byi ta helela kwala hikuva a ri ehleketa leswaku na mina ndza ri rhandza. A ndzi swi tiva leswaku loko ndzo ri byela leswaku ha ha ri vatsongo ku va hi sungula timhaka to rhandzana, ri ta twa ku vava. Ndzi byele vatswari va mina hi mhaka leyi naswona va ndzi byele ndlela leyi swi nga swa nkoka ha yona ku hunguta nkarhi lowu hi wu hetaka hi ri eku buleni. Mhaka leyi yi endle ndzi swi xiya leswaku swilo leswi ndzi nga swi tekeriki enhlokweni swi nga va mhaka leyikulu mundzuku. Ku sukela kwalaho, ndzi tivekele swipimelo emhakeni yo tolovelana ni vafana, ngopfu-ngopfu ku rhumelana marungula. Nakambe i swa nkoka ku dzumba hi mintlawa ku ri ni ku va vambirhi. Loko mi endla tano, mabulo ya n’wina a ma nge dziki ngopfu naswona mi ta tolovelana hi ndlela leyinene.”—Elena.

[Bokisi leri nga eka tluka 18]

HA YINI U NGA VUTISI VATSWARI VA WENA?

Kombela vatswari va wena va ku byela leswi va swi ehleketaka hi swivutiso swimbirhi leswi nga ehansi ka xihlokwana lexi nge “Anakanyisisa hi swivutiso leswi landzelaka” exihlokweni lexi. Xana langutelo ra vona ra hambana ni ra wena? Loko swi ri tano, njhani? Hi yihi yinhla ya nkoka eka leswi va swi vulaka?—Swivuriso 1:8.

[Bokisi/Swifaniso leswi nga eka tluka 18]

LESWI TINTANGHA TA WENA TI SWI VULAKA

Andre—Loko u heta nkarhi wo tala ni nhwanyana, swi ta endla leswaku a ehleketa leswaku wa n’wi rhandza. Loko u ri ni tipakani leti u lavaka ku ti fikelela u nga si cata, swa antswa leswaku u nga sunguli timhaka to rhandzana.

Cassidy—Ndzi ni xinghana naswona leswi ndzi kuleke ni vafana, ndzi rhandza ku dzumba na vona kambe minkarhi yin’wana sweswo a hi swinene. Ku khoma mufana hi ndlela leyi ndzi n’wi khomaka ha yona munghana wa mina wa nhwanyana a hi swinene—swi nga endla leswaku a ehleketa swin’wana. Swa antswa ku khoma mufana onge hiloko a ri makwenu!

[Bokisi leri nga eka tluka 19]

EKA VATSWARI

Kahle-kahle a swi hoxanga ku va vantshwa va dzumba ni van’wana va rimbewu leri hambaneke ni ra vona. Kambe lava nga si swi lunghekelaka ku nghenela vukati va fanele va tivekela swipimelo.c Va fanele va va vanghana ntsena, swi helela kwalaho.

Ku humelela yini loko vanhu vambirhi va sungula ku rhandzana va nga se swi lunghekela ku nghenela vukati? Swi nga ha tsakisa loko va ha sungula, kambe swi nga si ya kwihi, swi nga va pfilunganya. Swi fana ni ku tshama emovheni lowu nga riki na mavhilwa. Hi ku famba ka nkarhi, mufana ni nhwanyana va ta swi xiya leswaku rirhandzu ra vona a ri nge yi helo. Van’wana va nga ha sungula ku rhandzana exihundleni, leswi nga ha endlaka leswaku va tikhoma hi ndlela yo biha, va hemba naswona va nga tshembeki. Van’wana va tshikana naswona sweswo swi nga endla leswaku havumbirhi bya vona va titwa va xisiwile, va twa ku vava va tlhela va tshikileleka. U nga n’wi pfuna njhani n’wana wa wena leswaku a papalata timhaka to rhandzana loko a nga si swi lunghekela ku nghenela vukati?—Eklesiasta 11:10.

Nchumu wa nkoka i ku vulavurisana na yena hi ku ntshunxeka hi mhaka ya vanghana va rimbewu leri hambaneke ni rakwe. Sweswo swi ta endla leswaku u va ni vuxiyaxiya naswona u n’wi pfuna loko u swi vona leswaku vunghana bya vona va byi hundzeleta.

Vatswari van’wana a va swi xiyi leswaku va sivela vana va vona ku vulavula hi timhaka leti. Xiya leswi vantshwa van’wana va swi vuleke eka Xalamuka!

“A ndzi swi lava ku byela Manana hi jaha leri a ndzi ri tsakela kambe a ndzi n’wi byelanga hikuva a ndzi ehleketa leswaku u ta ndzi holovela.”—Cara.

“Loko ndzi byela Manana leswaku ku ni jaha leri ndzi ri tsakelaka, a a ku, ‘U nge ndzi voni emucatweni wa wena,’ ematshan’weni yo vula a ku, ‘Ndzi byele hi munghana wa wena. I yini lexi u xi rhandzaka ha yena?’ Loko a a ndzi vutise swivutiso swo fana ni leswi, a ndzi ta va ndzi swi yingisile switsundzuxo swakwe.”—Nadeine.

Xiya ku hambana loku nga kona loko hi musa vatswari va yingisa vana va vona va tlhela va va pfuna.

“Vatswari va mina a va ndzi holovelanga loko ndzi va byela hi jaha leri ndzi ri tsakelaka. Hambileswi va ndzi tsundzuxeke, a va yi twisisa ndlela leyi ndzi titwaka ha yona. Hikwalaho ka sweswo, a swi ndzi olovela ku yingisa switsundzuxo swa vona naswona a ndzi ntshunxeka loko ndzi vulavula na vona.”—Corrina.

“Loko vatswari va mina va ndzi byela hi vanhu lava a va rhandzana na vona loko va ha kula—ni leswi endleke leswaku va hambana na vona—swi ndzi pfune ndzi swi xiya leswaku a swi bihanga ku va ndzi bula ni vatswari va mina hi jaha leri ndzi ri tsakelaka.”—Linette.

Tsundzuka leswaku ku ni swivangelo swin’wana leswi endlaka leswaku munhu a sungula timhaka to rhandzana a nga si swi lunghekela.

“Ndzi tshame ndzi rhandzana ni jaha rin’wana exihundleni hileswi a ri endla leswaku ndzi tsaka naswona a ri ndzi yingisa.”—Annette.

“Ku ni jaha leri ndzi rhandzaka ku dzumba na rona. Minkarhi hinkwayo ri ndzi tekela enhlokweni. Ndza swi rhandza ku tekeriwa enhlokweni, ku nga khathariseki leswaku swi endleka hi ndlela leyinene kumbe yo biha.”—Amy.

“Loko vatswari va mina va ndzi byela swi huma embilwini leswaku ndzi sasekile kumbe swiambalo swo karhi swa ndzi fanela, a ndzi na mhaka hambiloko jaha ri nga vuli nchumu.”—Karen.

Tivutise:

I yini leswi ndzi nga swi endlaka leswaku n’wana wa mina a titwa a ntshunxekile ku bula na mina?—Vafilipiya 4:5.

Xana ndza ‘hatlisa emhakeni yo twa, ndzi nonoka emhakeni yo vulavula’?—Yakobo 1:19.

I yini leswi ndzi nga swi endlaka leswaku n’wana wa mina a titwa a rhandziwa ni ku tekeriwa enhlokweni ekaya?—Vakolosa 3:21.

Mhaka leyi u faneleke u yi tsundzuka: Pfuna n’wana wa wena a tivekela swipimelo loko a endla xinghana ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra yena naswona a papalata swiphiqo. Sweswo swi ta n’wi pfuna sweswi ni loko a kula.—Vakolosa 3:5; 1 Vatesalonika 4:3-6.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Chati leyi nga eka tluka 17]

(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)

SWIPIMELO

SWI LULAMILE SWI HOXILE

✔ ku dzumba hi mintlawa X ku dzumba mi ri vambirhi

✔ ku tivana X ku byelana swihundla

✔ ku tsakela mabulo X ku tlanga hi rirhandzu

[Dayagramu leyi nga eka tluka 18]

(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)

KU ENDLA XINGHANA

KU TLANGA HI RIRHANDZU

KU KHOMA-KHOMANA

KU KHOMANA HI MAVOKO

KU NTSWONTSWANA