Ku Languta Vayingiseri

MAHLO ya hina ma kombisa langutelo ni mintlhaveko ya hina. Ma nga ha kombisa ku hlamala kumbe ku chava. Ma nga ha tlhela ma kombisa ntwela-vusiwana kumbe rirhandzu. Minkarhi yin’wana ma nga ha kombisa ku kanakana kumbe gome. Mukhalabye un’wana u vule leswi landzelaka, malunghana ni vanhu va ndhawu ya ka vona, lava va tshameke va langutana ni swiyimo swo tika: “Hi vulavula hi mahlo.”

Vanhu van’wana va nga ha vona leswi hi swi ehleketaka ni ku twisisa leswi hi swi vulaka, hi ku vona laha nyingiso wa mahlo ya hina wu nga kona. Eka mindhavuko yo tala, vanhu va tala ku tshemba munhu loyi minkarhi hinkwayo a va langutaka hi ndlela ya ku va tsakela. Hi hala tlhelo, va nga ha kanakana munhu loyi a tilangutaka milenge kumbe a languta kun’wana ku ri ni ku languta munhu loyi a vulavulaka na yena. Vanhu va mindhavuko yin’wana a va twanani ni ku langutiwa swinene, va swi teka swi nga xiximeki kumbe swi va chavisa. Leswi ngopfu-ngopfu swi tano loko u vulavula ni munhu wa rimbewu rin’wana kumbe u vulavula ni hosi kumbe munhu wo xiximeka. Naswona eka tindhawu tin’wana, loko muntshwa o languta munhu lonkulu ematihlweni loko a vulavula na yena, a nga ha tekiwa a nga ri na xichavo.

Kambe, loko endhawini ya ka n’wina swi nga khunguvanyisi munhu, ku languta munhu ematihlweni loko u vula nchumu wa nkoka swi nga kandziyisa leswi swi vuriwaka. Swi nga ha kombisa leswaku xivulavuri xa khorwiseka hi leswi xi swi vulaka. Xiya ndlela leyi Yesu a anguleke ha yona loko vadyondzisiwa va yena va kombise ku hlamala kutani va ku: “Kahle-kahle i mani la nga ponisiwaka?” Bibele yi ri: “A va languta exikandzeni, Yesu a ku eka vona: ‘Eka vanhu leswi a swi koteki, kambe eka Xikwembu swilo hinkwaswo swa koteka.’” (Mat. 19:25, 26) Nakambe Matsalwa ma kombisa leswaku muapostola Pawulo u yi xiyisisile ndlela leyi vayingiseri vakwe va angulaka ha yona. Eka xiendlakalo xin’wana, exikarhi ka vayingiseri va Pawulo, a ku ri ni wanuna loyi a a ri xigono ku sukela embelekweni wa mana wa yena. Mintirho 14:9, 10 yi ri: “Wanuna loyi a a yingisa Pawulo a vulavula, kuteloko a n’wi languta swinene a tlhela a vona leswaku a a ri ni ripfumelo ra leswaku u ta hanyisiwa, a vulavula hi rito lerikulu a ku: ‘Yima u ololoka hi milenge ya wena.’”

Swiringanyeto Swa Ntirho Wa Nsimu. Loko u ri ensin’wini, vana ni xinghana, u n’wayitela loko u vulavula ni vanhu. Loko swi fanela, tirhisa swivutiso leswi nga ta endla leswaku munhu a anakanya, u sungula bulo hi mhaka leyi n’wini wa muti a nga ha yi tsakelaka. Loko u ri karhi u endla sweswo, n’wi langute ematihlweni—kumbe u n’wi languta exikandzeni hi ndlela leyi xiximekaka ni leyi kombisaka leswaku wa khathala ha yena. Ku n’wayitela loku nga exikandzeni xa munhu loyi mahlo yakwe ma kombisaka leswaku u tsakile, ka rhandzeka. Sweswo swi nga byela munhu leswaku u munhu wa muxaka muni naswona swi ta n’wi endla a ntshunxeka ku vulavula.

Ku xiya leswi vuriwaka hi mahlo ya munhu, loko swi fanela endhawini ya ka n’wina, swi nga ku pfuna u vona leswaku u nga langutana njhani ni xiyimo xexo. Loko munhu a hlundzukile kumbe a nga tsakeli hi ku helela, u ta swi kota ku swi vona. Loko a nga ku twisisi, u nga swi kota ku swi lemuka. Loko a hela mbilu, u ta swi vona. Loko a tsakela hakunene, naswona u ta swi vona. Ku languteka ka mahlo yakwe ku nga ku pfuna leswaku u cinca, u vulavula hi ku hatlisa kumbe hi ku nonoka, u endla matshalatshala yo n’wi endla a katseka emhakeni, u gimeta bulo kumbe u ya emahlweni u n’wi kombisa ndlela leyi Bibele yi dyondziwaka ha yona.

Ku nga khathariseki leswaku u le ku chumayeleni kumbe u fambisa dyondzo ya Bibele ya le kaya, ringeta ku languta loyi u vulavulaka na yena ematihlweni, hi ndlela leyi xiximekaka. Kambe, u nga n’wi honoleli mahlo hikuva sweswo swi nga n’wi khomisa tingana. (2 Tih. 8:11) Kambe hambeta u languta loyi u vulavulaka na yena exikandzeni, hi ndlela ya ntumbuluko, ya xinghana. Ematikweni yo tala leswi swi kombisa leswaku wa khathala ha yena. Ina, loko u hlaya Bibele kumbe buku yin’wana, mahlo ya wena ma ta va ma ri eka nkandziyiso wolowo. Kambe leswaku u kandziyisa yinhla, u nga ha boheka ku languta munhu hi ku kongoma, kambe u swi endla hi ku komisa. Loko u hamba u tlakusa nhloko u n’wi languta, swi ta ku pfuna leswaku u vona ndlela leyi a titwaka ha yona hi leswi hlayiwaka.

Loko tingana ti endla swi ku tikela ku languta vayingiseri loko wa ha sungula, u nga heli mbilu. Loko wo titoloveta, swi ta olova ku languta vanhu naswona swi ta endla leswaku u yingisiwa loko u vulavula ni van’wana.

Loko U Nyikela Nkulumo. Bibele yi hi byela leswaku loko Yesu a nga si sungula ku nyikela Nkulumo yakwe ya le Ntshaveni, “[u tlakusele] mahlo yakwe eka vadyondzisiwa.” (Luka 6:20) Dyondza eka xikombiso xakwe. Loko u ta vulavula ni ntlawa wa vanhu, va langute kutani u yimanyana katsongo u nga si sungula ku vulavula. Eka tindhawu to tala leswi swi ta lava leswaku u languta vayingiseri vo karhi. Ku yimanyana loko u nga si sungula ku nga ku pfuna leswaku u susa ku chava. Swi ta tlhela swi endla vayingiseri va wena va kota ku lunghekela langutelo kumbe ntlhaveko lowu nga ta vonaka exikandzeni xa wena. Ku tlhandlekela kwalaho, loko u endla tano, vayingiseri va wena va ta tshamiseka, va lunghekela ku ku yingisa.

Loko u ri karhi u nyikela nkulumo, languta vayingiseri. U nga languti ntlawa wu ri hinkwawo. Ringeta ku languta munhu ha un’we-un’we. Eka mindhavuko yo tala, ku languteriwe leswaku xivulavuri xi languta vayingiseri va xona.

Ku languta vayingiseri a swi vuli ntsena ku tshamela ku hundzisa mahlo ku suka eka tlhelo rin’wana u ya eka rin’wana. Hi ndlela leyi xiximekaka, languta munhu wo karhi eka vayingiseri, naswona loko swi fanerile, vula xivulwa hinkwaxo wa ha n’wi langutile. Kutani languta un’wana, u vula xivulwa xin’we kumbe swimbirhi eka yena. U nga honoleli munhu un’we lerova a kala a khomiwa hi tingana, naswona u nga tshameli ku languta vanhu van’we eka vayingiseri hinkwavo. Yana emahlweni ni vayingiseri hinkwavo u va languta ha un’we-un’we, kambe loko u vulavula ni munhu, vulavula na yena hakunene kutani u vona ndlela leyi a titwaka ha yona u nga si hundzela eka un’wana.

Phepha ra rungula ra wena ri fanele ri vekiwa etafuleni ra xivulavuri, u ri khoma hi voko kumbe u ri veka eBibeleni leswaku swi ta ku olovela ku pfa u ri languta hi ku hundzisa tihlo ntsena. Loko swi kala swi lava leswaku u languta ehansi leswaku u vona rungula ra wena, a wu nge swi koti kahle ku languta vayingiseri. Xiya leswaku u ri languta kangani rungula ra wena ni leswaku u ri languta rini. Loko wo languta rungula ra wena hi nkarhi lowu u fikelelaka maninginingi ya nkulumo ya wena, a wu nge swi voni leswaku vayingiseri va wena va titwa njhani naswona nkulumo ya wena yi ta lahlekeriwa hi matimba ya yona. Hi laha ku fanaka, loko u tshamela ku languta rungula ra wena, a wu nge swi koti ku languta vayingiseri va wena kahle.

Loko u hoxela munhu bolo, wa languta ku vona loko a ta yi khoma. Mhaka yin’wana ni yin’wana leyi u yi byelaka vayingiseri yi fana ni nchumu lowu u wu “hoxelaka” vayingiseri. Ku yi “khoma” ka vona ku nga kombisiwa hi ndlela leyi va angulaka ha yona—va nga ha pfumela hi nhloko, va n’wayitela kumbe va ku languta hi nyingiso lowukulu. Loko u tshama u va langutile, u ta swi vona loko mhaka ya wena yi “khomiwa.”

Loko u averiwe ku hlaya emahlweni ka vandlha, xana u fanele u ringeta ku languta vayingiseri loko u ri karhi u hlaya? Loko vayingiseri va wena va landzela loko u hlaya eBibeleni, vo tala va vona a va nge swi xiyi leswaku wa yi tlakusa nhloko kumbe e-e. Kambe ku languta vayingiseri va wena swi nga endla leswaku ku hlaya ka wena ku hanya hikuva u ta tshama u ri karhi u vona ndlela leyi va angulaka ha yona. Naswona loko eka vayingiseri, ku ri ni lava va nga landzeleriki eTibibeleni ta vona loko u hlaya naswona mianakanyo ya vona yi ri eku tsendzelekeni, loko mahlo ya vona ma hlangana ni ya xivulavuri, swi nga ha va pfuna leswaku va vuyisa nyingiso wa vona eka leswi swi hlayiwaka. Kambe, u ta kota ku va languta hi ku komisa, naswona u nga swi endli hi ndlela leyi yi nga ta ku endla u kavanyeteka loko u hlaya. Hikokwalaho, i swinene leswaku u khoma Bibele hi voko naswona nhloko ya wena yi tshama yi tlakukile, xilebvu xa wena xi nga titshegi hi xifuva xa wena.

Minkarhi yin’wana, vakulu va komberiwa ku nyikela nkulumo yo hlaya entsombanweni. Leswaku leswi u swi endla kahle u fanele u va ni ntokoto, u lunghiselela hi vukheta ni ku titoloveta swinene. I ntiyiso leswaku nkulumo yo hlaya yi endla leswaku u nga va languti ngopfu vayingiseri va wena. Kambe loko xivulavuri xi lunghiselele kahle, xi fanele xi swi kota ku hamba xi languta vayingiseri handle ko kavanyeteka eka rungula leri xi ri hlayaka. Loko xo endla tano, vayingiseri va ta tshama va ri eku yingiseni naswona va ta vuyeriwa swinene eka ndzetelo lowu wa nkoka wa moya, lowu nyikeriwaka.