Tindlela To Chumayela Mahungu Lamanene

TANIHI muchumayeri loyi a hisekaka wa mahungu lamanene, Yesu u vekele valandzeri vakwe xikombiso. U teke goza ro ya eka vanhu, a vulavula na vona ni ku va dyondzisa emitini ya vona ni le tindhawini ta mani na mani. (Mat. 9:35; 13:36; Luka 8:1) Yesu u vulavule ni vanhu vo hambana-hambana, a dyondzisa vadyondzisiwa vakwe va ri voxe a tlhela a vulavula ni mintshungu leyi nga ni magidi ya vanhu. (Mar. 4:10-13; 6:35-44; Yoh. 3:2-21) U tirhise nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu a a wu kuma leswaku a khutaza vanhu ni ku va nyika ntshembo. (Luka 4:16-19) Hambiloko a lava ku wisa ni ku dya, a nga tshikanga ku chumayela loko a pfulekeriwa hi nkarhi. (Mar. 6:30-34; Yoh. 4:4-34) Loko hi hlaya marungula lama huhuteriweke ya vutirheli bya Yesu, xana a ma hi susumeteli ku tekelela xikombiso xakwe? Kunene ma hi susumeta, hilaha ma susumeteke vaapostola hakona.—Mat. 4:19, 20; Luka 5:27, 28; Yoh. 1:43-45.

² Xiya tindlela leti pfulekeleke Vakreste namuntlha to hlanganyela entirhweni lowu sunguriweke hi Yesu Kreste kwalomu ka malembe ya 2 000 lama hundzeke.

KU CHUMAYELA HI YINDLU NI YINDLU

³ Tanihi Timbhoni ta Yehovha, hi swi teka swi ri swa nkoka ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo hi yindlu ni yindlu hi ndlela leyi hlelekeke. Hi yi tirhise ngopfu ndlela leyi lerova se hi tiviwa ha yona. Vuyelo lebyinene lebyi veke kona byi swi veke erivaleni leswaku i vutlhari ku tirhisa ndlela leyi leswaku ku fikeleriwa timiliyoni ta vanhu hi ndlela leyi humelelaka. (Mat. 11:19; 24:14) Ku chumayela hi yindlu ni yindlu ku vonake ku ri ndlela leyinene leyi hi kombisaka ha yona leswaku hi rhandza Yehovha ni vaakelani va hina.—Mat. 22:34-40.

⁴ Ku chumayela hi yindlu ni yindlu a hi nchumu lowu nga lo sunguriwa hi Timbhoni ta Yehovha ta manguva lawa. Muapostola Pawulo u tsale ko tala a vulavula hi ku dyondzisa ka yena emitini ya vanhu. Loko a hlamusela valanguteri va le Efesa hi ta ntirho wakwe wo chumayela, u te: “Ku sukela esikwini ro sungula leri ndzi ngheneke ha rona emugangeni wa Asiya, . . . A ndzi tshikanga ku mi byela swilo leswi pfunaka ni ku mi dyondzisa . . . hi yindlu ni yindlu.” Hi ndlela leyi ni tin’wana to tala, Pawulo u “nyikele vumbhoni hi rixaladza eka Vayuda swin’we ni Magriki malunghana ni ku hundzukela eka Xikwembu ni ku pfumela eka Hosi ya hina Yesu.” (Mint. 20:18, 20, 21) Hi nkarhi wolowo, valawuri va le Rhoma a va khutaza vugandzeri bya swikwembu swa hava naswona vanhu vo tala a va “tinyikele ngopfu eku chaveni ka swikwembu.” A ku ri swa xihatla leswaku vanhu va lavisisa “Xikwembu lexi endleke misava ni swilo hinkwaswo leswi nga eka yona,” lexi hi nkarhi wolowo a xi “byela vanhu hinkwako-nkwako leswaku va fanele va hundzuka.”—Mint. 17:22-31.

⁵ Namuntlha xilaveko xo fikelela vanhu hi mahungu lamanene i xa xihatla ku tlula rini na rini. Makumu ya mafambiselo lawa yo biha ya swilo ma ya ma tshinela hi ku hatlisa. Leswi hi xi vonaka xilaveko xexo, hi susumeteleka ku endla leswi engetelekeke entirhweni wo chumayela hi yindlu ni yindlu. A ku si tshama ku va ni ndlela yo antswa yo kuma vanhu lava nga ni ndlala ya ntiyiso ku fana ni leyi se ku hundzeke nkarhi wo leha yi ri karhi yi tirhisiwa. Ya ha tirha ninamuntlha tanihi laha a yi ri hakona hi nkarhi wa Yesu ni wa vaapostola.—Mar. 13:10.

⁶ Xana wa swi kota ku hlanganyela hi xitalo eku chumayeleni hi yindlu ni yindlu? Loko swi ri tano, u nga tiyiseka leswaku Yehovha wa ku tsakela. (Ezek. 9:11; Mint. 20:35) Swi nga endleka swi nga ku oloveli ku chumayela hi yindlu ni yindlu. U nga ha siveriwa hi swiphiqo swa rihanyo, kumbe u nga ha va u chumayela ensin’wini leyi nga ni vanhu vo tala lava nga laviki ku yingisa. Kumbexana ni mfumo wu nga ha va wu yirise ntirho. Kumbexana u ni tingana naswona u kuma swi ku tikela ku sungula mabulo ni vanhu lava u nga va tiviki. Kutani nkarhi wun’wana ni wun’wana loko u lava ku chumayela hi yindlu ni yindlu, u biwa hi ripfalo. U nga heli matimba. (Eks. 4:10-12) Vamakwenu etindhawini tin’wana to tala va langutana ni swiyimo leswi fanaka ni swa wena.

⁷ Yesu u tshembise vadyondzisiwa vakwe a ku: “Maswivo, ndzi na n’wina masiku hinkwawo ku fikela emakumu ka mafambiselo ya swilo.” (Mat. 28:20) Xitshembiso xexo xa hi tiyisa loko hi ri karhi hi endla ntirho wo endla vadyondzisiwa. Hi titwa hilaha muapostola Pawulo a titweke hakona loko a ku: “Eka swilo hinkwaswo ndzi ni ntamu hikwalaho ka loyi a ndzi nyikaka matimba.” (Filp. 4:13) Ma tirhise hilaha ku heleleke malunghiselelo yo chumayela hi yindlu ni yindlu lawa vandlha ri ma endlaka. Hi ku tirha ni van’wana, u ta khutazeka u tlhela u pfuneka. Khongela leswaku u kuma mpfuno wo hlula swihinga swihi ni swihi leswi u nga langutanaka na swona u tlhela u tikarhata swinene leswaku u va muchumayeri la hisekaka wa mahungu lamanene.—1 Yoh. 5:14.

⁸ Loko u ri karhi u byela van’wana mahungu lamanene, u ta pfulekeriwa hi minkarhi yo tala yo vula “ntshembo lowu [u] nga na wona.” (1 Pet. 3:15) U ta ya u ku vona kahle ku hambana loku nga kona exikarhi ka vanhu lava nga ni ntshembo wa leswi Mfumo wu nga ta swi endlela vanhu ni lava nga riki na ntshembo. (Esa. 65:13, 14) Swi ta ku tsakisa ku tiva leswaku u xi yingisile xileriso xa Yesu xa leswaku ‘ku voninga ka wena ku vonakala’ naswona u ta va ni lunghelo ro pfuna van’wana leswaku va tiva Yehovha ni ntiyiso lowu yisaka evuton’wini lebyi nga heriki.—Mat. 5:16; Yoh. 17:3; 1 Tim. 4:16.

⁹ Ku ni malunghiselelo yo ya chumayela hi yindlu ni yindlu hi mahelo-vhiki ni le xikarhi ka vhiki. Etindhawini leti swi tikaka ku kuma vanhu emakaya ninhlikanhi, mavandlha man’wana ma hlele leswaku ku chumayeriwa nimadyambu. Vanhu va nga ha swi rhandza swinene ku endzeriwa loko se ri rhengile kumbe nimadyambu ku ri ni ku endzeriwa nimixo.

KU LAVISISA LAVA FANELEKAKA

¹⁰ Yesu u lerise vadyondzisiwa vakwe leswaku va ‘lavisisa’ lava fanelekaka. (Mat. 10:11) Vanhu vo tano a a nga va lavisisi hi ku chumayela hi yindlu ni yindlu ntsena. Entiyisweni, a a chumayela nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu a wu n’wi pfulekela naswona a a endla tano hi ku kongoma ni hi xitshuketa. (Luka 8:1; Yoh. 4:7-15) Vaapostola na vona a va chumayela vanhu etindhawini to hambana-hambana.—Mint. 17:17; 28:16, 23, 30, 31.

¹¹ Hilaha ku fanaka ninamuntlha, xikongomelo xa hina i ku chumayela vanhu hinkwavo hilaha hi nga kotaka hakona hi rungula ra Mfumo. Sweswo swi vula leswaku hi fanele ku tekelela ndlela leyi Yesu ni vaapostola vakwe va yi tirhiseke loko va endla vanhu vadyondzisiwa naswona hi fambisana ni ku cinca ka minkarhi ni swiyimo swa vanhu va le nsin’wini ya ndhawu ya ka hina. (1 Kor. 7:31) Hi xikombiso, vahuweleri va ve ni vuyelo lebyinene loko va endzela vanhu etindhawini ta mabindzu. Ku chumayela exitarateni swi ve ni vuyelo lebyinene ematikweni yo tala, swi tano ni hi ku chumayela etiphakini, laha timovha ti pakeke kona kumbe kun’wana ni kun’wana laha vanhu va kumekaka kona. Mavandlha man’wana ma chumayela ensin’wini ya wona hi ku tirhisa matafula kumbe swigolonyana. Ku engetela kwalaho, rhavi ri nga ha hlela ku chumayela etindhawini to hlawuleka ta mani na mani emadorobeni lamakulu, hi ku tirhisa vamakwerhu va le mavandlheni yo hlayanyana. Hi ndlela yoleyo, vanhu lava nga riki kona emakaya loko vahuweleri va va endzela, va kota ku kuma mahungu lamanene.

¹² Loko hi hlangana ni vanhu etindhawini ta mani na mani lava tsakelaka rungula ra le Bibeleni, hi nga va nyika nkandziyiso lowu faneleke. Leswaku u ya n’wi pfuna, u nga ha nyika munhu la tsakelaka tinomboro ta wena ta riqingho kutani u hlela ku endla riendzo ro vuyela kumbe u n’wi komba jw.org, kumbe u n’wi nyika adirese ya ndhawu ya le kusuhi laha tinhlengeletano ta vandlha ti khomeriwaka kona. U ta kuma leswaku ku chumayela vanhu etindhawini ta mani na mani i ndlela leyi tsakisaka yo ndlandlamuxa ntirho wa wena wa nsimu.

¹³ Hambiswiritano, ntirho lowu Vakreste va averiweke wona namuntlha a hi wa ku chumayela mahungu lamanene ntsena. Leswaku u humelela ku pfuna van’wana va amukela ntiyiso lowu yisaka evuton’wini lebyi nga heriki, u fanele u hambeta u tlhelela emakaya ya lava tsakelaka leswaku va kota ku endla nhluvuko kutani va va Vakreste lava wupfeke.

KU ENDLA MAENDZO YO VUYELA

¹⁴ Yesu u byele valandzeri vakwe a ku: “Mi ta va timbhoni ta mina . . . ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mint. 1:8) Kambe u tlhele a ku eka vona: “Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, . . . mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Mat. 28:19, 20) Munhu a nga tiphina entirhweni wa Yehovha loko a endla maendzo yo vuyela. A swi kanakanisi leswaku vanhu lava tsakeleke mahungu lamanene loko u va endzela ro sungula va tsaka loko u tlhela u va endzela. Hi ku avelana na vona rungula leri engetelekeke ra Bibele, u nga tiyisa ripfumelo ra vona eka Xikwembu u tlhela u va pfuna leswaku va vona xilaveko xo khathalela vumoya bya vona. (Mat. 5:3) Loko wo hlela ku endla maendzo yo vuyela hi nkarhi lowu faneleke naswona u lunghiselela kahle, u nga kota ku sungula dyondzo ya le kaya ya Bibele. Kahle-kahle u endla maendzo yo vuyela hi xikongomelo xexo. A hi byali mbewu ya ntiyiso ntsena, kambe hi tlhela hi yi cheleta.—1 Kor. 3:6.

¹⁵ Van’wana swi nga va tikela ku endla maendzo yo vuyela. Kumbexana se wa swi kota ku vula mahungu lamanene hi ku komisa loko u chumayela hi yindlu ni yindlu naswona wa tiphina hi ku endla sweswo. Kambe loko se u ehleketa ku tlhelela eka n’wini wa muti u ya burisana na yena hi rungula leri engetelekeke ra Bibele, u nga ha vona swi fana ni ku khoma nyarhi hi timhondzo. Loko u lunghiselela kahle swi ta endla leswaku u ya u titshemba. Tiyiseka leswaku u tirhisa swiringanyeto leswi tirhisiwaka etinhlengeletanweni ta le xikarhi ka vhiki. U nga ha tlhela u rhamba muhuweleri la nga ni ntokoto leswaku a famba na wena.

KU FAMBISA TIDYONDZO TA LE KAYA TA BIBELE

¹⁶ Loko Filipi lowa muvuri wa evhangeli a vulavula ni muproselita wa Muyuda loyi a a ri karhi a hlaya Rito ra Xikwembu, u n’wi vutise a ku: “Xana kahle-kahle wa swi tiva leswi u swi hlayaka?” Wanuna loyi u hlamule a ku: “Kunene, xana ndzi nga swi tivisa ku yini, handle ka loko ndzi kongomisiwa hi un’wana?” Rungula ra Bibele eka Mintirho ndzima 8 ri hi byela leswaku Filipi u sungule hi Tsalwa leri wanuna yoloye a a ri karhi a ri hlaya, “a n’wi byela mahungu lamanene malunghana na Yesu.” (Mint. 8:26-36) A hi swi tivi leswaku Filipi u bule nkarhi wo tanihi kwihi ni wanuna loyi, kambe Filipi u hlamusele wanuna loyi mahungu lamanene kukondza a va mupfumeri kutani a kombela ku khuvuriwa. Hiloko a va mudyondzisiwa wa Yesu Kreste.

¹⁷ Vanhu vo tala namuntlha a va tivi nchumu hi Bibele kutani swi nga lava leswaku hi tlhelela ko hlayanyana naswona hi heta mavhiki, tin’hweti kumbe hambi ku ri lembe kumbe ku tlula, hi ri karhi hi dzikisa dyondzo embilwini ya vona, ku ri kona va kombisaka ripfumelo ni ku fanelekela ku khuvuriwa. Kambe ku lehisa mbilu ka wena, u pfuna vanhu lava nga ni mbilu leyinene ni ku va pfuna hi rirhandzu, swi ta ku vuyerisa, hilaha Yesu a vuleke hakona a ku: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.”—Mint. 20:35.

¹⁸ A swi kanakanisi leswaku u ta lava ku dyondza na munhu Bibele u tirhisa wun’wana wa minkandziyiso leyi hi ku kongoma yi endleriweke sweswo. Loko u ri karhi u tirhisa swiletelo leswi nyikeriwaka eka tinhlengeletano ta le xikarhi ka vhiki u tlhela u tirha ni vadyondzisi va le vandlheni lava nga ni ntokoto, u ta kota ku pfuna lava u dyondzaka na vona leswaku va endla nhluvuko, u pfuna vanhu leswaku va va vadyondzisiwa va Yesu Kreste.

¹⁹ Loko u lava ku pfuniwa leswaku u sungula ni ku fambisa dyondzo ya le kaya ya Bibele, titwe u ntshunxekile ku vulavula ni un’wana wa valanguteri kumbe Mbhoni-kuloni leyi nga ni vuswikoti byo fambisa tidyondzo ta Bibele. Swiringanyeto leswi swi humesiweke eka Xiyimiso Xa Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela leswi nakambe ku endliwaka minkombiso ha swona enhlengeletanweni ya vandlha, na swona swi ta ku pfuna. Tshembela eka Yehovha naswona u khongela hi mhaka leyi. (1 Yoh. 3:22) Kutani loko swi koteka, tiyimisele ku fambisa dyondzo ya le kaya ya Bibele ku engetela eka dyondzo yihi na yihi leyi u nga vaka u yi fambisa endyangwini wa wena. Loko u fambisa tidyondzo ta Bibele, u ta kuma ntsako lowu engetelekeke entirhweni wo chumayela.

KU KONGOMISA LAVA TSAKELAKA EKA NHLANGANO WA YEHOVHA

²⁰ Loko hi pfuna vanhu leswaku va tiva Yehovha Xikwembu ni ku va vadyondzisiwa va Yesu Kreste, va va xiphemu xa vandlha. Loko swichudeni swa Bibele swi tiva nhlangano wa Yehovha ni ku tirhisana na wona, swi ta endla nhluvuko kutani swi hetelela swi ri vanhu lava wupfeke. I swa nkoka ku swi dyondzisa ndlela yo endla tano. Leswaku u kota ku endla tano, u nga ha tirhisa tivhidiyo ni broxara leyi nge I Vamani Lava Endlaka Ku Rhandza Ka Yehovha Namuntlha? leswi hi ku kongoma swi lunghiseleriweke xikongomelo xexo. Rungula rin’wana leri kumekaka eka Ndzima 4 ya buku leyi ri nga pfuna na rona.

²¹ To ho suka, ebulwini ra wena ra Bibele, pfuna xichudeni ku vona leswaku Yehovha u tirhisa nhlangano wakwe leswaku ntirho wakwe wu endliwa emisaveni namuntlha. Hlamusela nkoka wo tirhisa minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni ni ndlela leyi yi endliwaka ni ku fambisiwa ha yona emisaveni hinkwayo hi vatirhi va ku tirhandzela, lava tinyiketeleke eka Xikwembu. Rhamba xichudeni xa wena xa Bibele leswaku xi famba na wena etinhlengeletanweni ta vandlha eHolweni ya Mfumo. Xi hlamusele ndlela leyi tinhlengeletano ta vandlha ti fambisiwaka ha yona ni ku xi tivisa eka vamakwerhu lava nga kwalaho. Nakambe xi pfune xi tolovelana ni Timbhoni tin’wana etinhlengeletanweni ta muganga ni ta xifundzha. Tirhisa tinhlengeletano leti ni swiendlakalo swin’wana, leswaku xichudeni xa wena xi vona ndlela leyi vanhu va Yehovha va kombisaka rirhandzu ha yona, leri ri nga mfungho lowu hlawulaka Vakreste va ntiyiso. (Yoh. 13:35) Loko munhu loyi a tsakelaka a ya a twisisa nhlangano wa Yehovha, u ta tshinela eka Yena.

KU TIRHISA MINKANDZIYISO LEYI SEKERIWEKE EBIBELENI

²² Vakreste vo sungula a va ri vahuweleri lava hisekaka va Rito ra Xikwembu. Va tiendlele tikopi ta Matsalwa leswaku va ta ti tirhisa vona vini ni loko va dyondza evandlheni. Va khutaze van’wana leswaku va hlaya Rito ra Xikwembu ra ntiyiso. Tikopi ta vona leti va ti tsaleke hi voko a ti nga talanga naswona a va ti teka ti ri ta risima swinene. (Kol. 4:16; 2 Tim. 2:15; 3:14-17; 4:13; 1 Pet. 1:1) Namuntlha, Timbhoni ta Yehovha ti tirhisa tindlela ta manguva lawa to gandlisa leswaku ti kandziyisa magidi ya timiliyoni ta Tibibele ni minkandziyiso yo pfuna ku hlaya Bibele. Minkandziyiso leyi yi katsa swiphephana, tibroxara, tibuku ni timagazini hi tindzimi to hlayanyana ta madzana.

²³ Loko u ri karhi u byela van’wana mahungu lamanene, tiyiseka leswaku u tirhisa minkandziyiso leyi yo dyondza ha yona Bibele, leyi humesiweke hi nhlangano wa Yehovha. Leswi u yi tivaka kahle ndlela leyi u vuyeriweke ha yona hi ku hlaya ni ku dyondza minkandziyiso ya Timbhoni ta Yehovha swi ta ku susumetela ku yi nyika van’wana.—Hev. 13:15, 16.

²⁴ Vanhu vo tala va tirhisa Internet, tanihi xitirhisiwa lexinene xa leswaku va kuma vuxokoxoko. Hikokwalaho, ku engetela eka minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni, website ya hina leyi nga enawini ya jw.org i xitirhisiwa lexi pfunaka xo hangalasa mahungu lamanene. Vanhu emisaveni hinkwayo va nga tirhisa tikhompyuta ta vona ku hlaya ni ku yingisela rungula leri rhekhodiweke ra Bibele ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni hi tindzimi ta madzana. Lava nga swi laviki ku bula na hina kumbe lava tshamaka etindhawini leti va nga swi kotiki ku vulavula ni Timbhoni ta Yehovha va swi kota ku kambisisa leswi hi swi pfumelaka hi ku tirhisa jw.org emakaya ya vona exihundleni.

²⁵ Hikokwalaho, hi navetisa jw.org kun’wana ni kun’wana hi nkarhi lowu faneleke. Loko n’wini wa muti a vutisa xivutiso malunghana ni tidyondzo ta hina, hi nga tirhisa selfoni kumbe khompyuta leswaku hi n’wi komba nhlamulo hi nkarhi wolowo kumbe kwalaho. Loko hi hlangana ni munhu loyi a vulavulaka ririmi rin’wana, ku katsa ni ririmi ra mavoko, hi nga n’wi byela leswaku a nghena eka website ya hina leswaku a kuma Bibele ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni hi ririmi rakwe. Vahuweleri vo tala va tirhise yin’wana ya tivhidiyo leti nga eka website leswaku va sungula bulo ra Bibele.

KU CHUMAYELA HI XITSHUKETA

²⁶ Yesu u byele vayingiseri vakwe a ku: “Mi ku vonakala ka misava. . . . Ku voninga ka n’wina a ku vonakale emahlweni ka vanhu, leswaku va ta vona mintirho ya n’wina leyinene kutani va vangamisa Tata wa n’wina la nge matilweni.” (Mat. 5:14-16) Vadyondzisiwa volavo a va fanele va tikombisa va ri malandza ya Xikwembu hi ku tekelela Yesu, loyi a nga te: “Hi mina ku vonakala ka misava.” Yesu u vekele Vakreste xikombiso lexinene hi ku endla leswaku “ku vonakala ka vutomi” ku voninga, leswaku vanhu hinkwavo lava yingisaka va ta vuyeriwa.—Yoh. 8:12.

²⁷ Muapostola Pawulo na yena u hi vekele xikombiso lexinene leswaku hi xi landzela. (1 Kor. 4:16; 11:1) Loko a ri eAtena, u chumayele siku ni siku eka vanhu lava a va kumeka endhawini ya ku xavisela. (Mint. 17:17) Vakreste va le Filipiya va landzele xikombiso xakwe. Hikwalaho ka sweswo, Pawulo u va tsalele a va byela leswaku a va hanya “exikarhi ka xitukulwana xo homboloka ni lexi gombonyokeke,” lexi a va “[voninga] exikarhi ka xona kukota mavoningo emisaveni.” (Filp. 2:15) Na hina namuntlha, hi nga endla leswaku ntiyiso wa Mfumo wu voninga hi marito ni swiendlo swa hina, kwihi ni kwihi laha hi kumaka nkarhi wo chumayela van’wana mahungu lamanene. Nakambe, xikombiso xa hina lexinene xa ku va vanhu lava tshembekaka ni lava lulameke, xi nga endla leswaku vanhu va swi xiya leswaku hi hambanile ni vanhu van’wana. Kambe, loko hi va chumayela mahungu lamanene, va ta swi tiva leswaku ha yini hi hambanile ni vanhu van’wana.

²⁸ Vanhu vo tala va Yehovha va chumayela mahungu lamanene eka vanhu lava va hlanganaka na vona entirhweni, exikolweni kumbe loko va ri karhi va endla mintirho ya vona ya siku ni siku. Loko hi ri eriendzweni, hi nga kuma nkarhi wo vulavula ni lava hi fambaka na vona. Un’wana ni un’wana wa hina u fanele a xalamukela ku hundzula bulo leri tolovelekeke leswaku a kota ku chumayela. A hi lunghekeleni ku vulavula ni van’wana hi nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu hi pfulekelaka.

²⁹ Hi ta susumeteleka ku endla tano loko hi tsundzuka leswaku hi dzunisa Muvumbi wa hina. Ku engetela kwalaho, hi ta kota ku pfuna vanhu va timbilu letinene va tiva Yehovha, leswaku na vona va ta n’wi tirhela va tlhela va va ni ntshembo wa vutomi lebyi kumiwaka hi ku va ni ripfumelo eka Yesu Kreste. Sweswo hinkwaswo i ntirho wo kwetsima naswona Yehovha wa wu tsakela.—Hev. 12:28; Nhlav. 7:9, 10.

NSIMU

³⁰ Yehovha u lava leswaku rungula ra Mfumo ri chumayeriwa emisaveni hinkwayo emadorobeni ni le tindhawini ta le makaya. Hikwalaho ka sweswo, mavandlha swin’we ni vanhu van’wana lava chumayelaka etindhawini ta le kule, va nyikiwa swiavelo swa nsimu hi rhavi. (1 Kor. 14:40) Leswi swi pfumelelana ni lunghiselelo leri a ri kongomisiwa hi Xikwembu eka lembe-xidzana ro sungula. (2 Kor. 10:13; Gal. 2:9) Tanihi leswi ntirho wo chumayela hi Mfumo wu kulaka hi xihatla emasikwini lawa ya makumu, ku hetisisiwa swilo swo tala loko lunghiselelo ro tirha nsimu ya vandlha ri hleriwe kahle.

³¹ Mulanguteri wa nsimu hi yena a kongomisaka lunghiselelo leri. Nandza wa vutirheli a nga ha endla ntirho wo avela vahuweleri nsimu. Ku ni mixaka yimbirhi ya nsimu, ku nga nsimu ya ntlawa ni nsimu ya munhu hi yexe. Loko nsimu yi ri yitsongo, valanguteri va fanele va hlela nsimu leyi vahuweleri va nga chumayelaka eka yona va ri hi ntlawa. Hi hala tlhelo, laha nsimu ya kona yi nga yikulu, vahuweleri va nga ha kuma nsimu vona.

³² Muhuweleri loyi a nga ni nsimu yakwe u ta va ni ndhawu yo chumayela eka yona hi minkarhi leyi ku nga hleriwangiki nhlengeletano ya nsimu kumbe loko swi nga koteki ku hlangana ni ntlawa. Hi xikombiso, vahuweleri van’wana va kuma nsimu ya le kusuhi ni laha va tirhaka kona kutani va chumayela hi minkarhi yo wisa kumbe endzhaku ka ntirho. Mindyangu yin’wana yi kuma nsimu ya le kusuhi ni laha yi tshamaka kona naswona yi chumayela eka yona madyambu man’wana. Loko muhuweleri a ri ni nsimu ya yena n’wini leyi nga le kusuhi na yena, swi nga ha n’wi pfuna leswaku a wu tirhisa kahle nkarhi lowu a nga na wona wo huma nsimu. I ntiyiso leswaku ntlawa wu nga tlhela wu chumayela eka nsimu ya munhu hi yexe. Loko u lava nsimu ya wena n’wini, u nga ha yi kombela eka nandza wa nsimu.

³³ Ku nga khathariseki leswaku i nsimu ya ntlawa leyi nyikiweke mulanguteri wa ntlawa kumbe i ya munhu hi yexe leyi nyikiweke muhuweleri, munhu loyi a nyikiweke yona u ta endla matshalatshala yo vulavurisana ni vanhu hinkwavo emakaya ya vona. Ndlela leyi nsimu yi tirhiwaka ha yona a yi fanelanga yi tlula milawu ya tiko yo sirhelela rungula ra vanhu. Mulanguteri un’wana ni un’wana wa ntlawa kumbe muhuweleri loyi a kumeke nsimu u fanele a tikarhatela ku yi heta ku nga si hela tin’hweti ta mune. Loko se yi tirhiwe hinkwayo, u fanele a tivisa nandza wa nsimu. Swi ta ya hi swiyimo swa kona, mulanguteri wa ntlawa kumbe muhuweleri a nga ha tshama ni nsimu yoleyo leswaku a ta tlhela a yi tirha kumbe a yi tlherisela eka nandza wa nsimu.

³⁴ Loko swirho hinkwaswo swa vandlha swi tirhisana, nsimu yi nga tirhiwa hilaha ku heleleke. Nakambe hi nga papalata mhaka ya leswaku nsimu leyi fanaka yi phindha-phindhiwa hi vahuweleri vambirhi kumbe ku tlula naswona leswi swi nga khunguvanyisa vini va miti. Hi ndlela yoleyo, hi ta va hi kombisa leswaku ha va anakanyela vamakwerhu swin’we ni vanhu va le nsin’wini.

KU TIRHISANA LESWAKU KU CHUMAYERIWA VANHU VA TINDZIMI HINKWATO

³⁵ Vanhu hinkwavo va fanele va dyondza hi Yehovha Xikwembu, hi N’wana wakwe ni hi Mfumo. (Nhlav. 14:6, 7) Hi navela ku pfuna vanhu va tindzimi hinkwato leswaku va vitana vito ra Yehovha leswaku va ta pona nileswaku va ambala vumunhu bya Vukreste. (Rhom. 10:12, 13; Kol. 3:10, 11) Hi swihi swiphiqo swin’wana leswi nga vaka kona loko ku chumayeriwa mahungu lamanene etindhawini leti nga ni vanhu lava vulavulaka tindzimi to hambana-hambana? Xana swi nga tlhantlhiwa njhani hi ndlela leyi nga ta endla leswaku vanhu vo tala va kuma nkarhi wo twa rungula ra Mfumo hi ririmi leri va ri twisisaka ku antswa?—Rhom. 10:14.

³⁶ Xiavelo xa nsimu xi endliwa hi ku ya hi ririmi. Kutani etindhawini leti ku vulavuriwaka tindzimi leti nga faniki, vahuweleri lava humaka eka mavandlha yo hambana-hambana va ta chumayela hi ku siyerisana. Eka swiyimo swo tano, i swinene leswaku vahuweleri va vandlha ha rin’we va tiyimisela ku chumayela vanhu lava vulavulaka ririmi ra vona ntsena. Leswi swi katsa ni le ka tsima leri vaka kona nkarhi na nkarhi ro fambisa xirhambo. Hambiswiritano, loko ku chumayeriwa etindhawini ta mani na mani kumbe hi xitshuketa, vahuweleri va nga ha vulavula ni munhu un’wana ni un’wana ni ku fambisa nkandziyiso hi ririmi rin’wana ni rin’wana.

³⁷ Minkarhi yin’wana mavandlha lama vulavulaka ririmi rin’wana a ma swi koti nkarhi ni nkarhi ku hlanganisa nsimu ya wona leyi nga le kule. Loko swi te tano, valanguteri va ntirho va mavandlha lama katsekaka va fanele va vulavurisana leswaku va ta hlanganisa nsimu hi ndlela leyi faneleke. Leswi swi ta nyika un’wana ni un’wana nkarhi wo twa rungula ra Mfumo, swi tlhela swi pfuna leswaku ku nga phindhiwi nsimu leya ha ku tirhiwaka hi van’wana.—Swiv. 15:22.

³⁸ Hi fanele hi endla yini loko hi hlangana ni munhu loyi a vulavulaka ririmi leri hambaneke ni ra hina? A hi fanelanga hi tibyela leswaku u ta endzeriwa hi vahuweleri lava vulavulaka ririmi rakwe. Vahuweleri van’wana va dyondze xingheniso xo olova hi ririmi ra vanhu lava talaka ku hlangana na vona ensin’wini ya vona. Hi nga komba munhu ndlela yo hlaya kumbe yo kopa minkandziyiso hi ririmi rakwe eka website ya hina leyi nga enawini ya jw.org kumbe hi n’wi tshembisa leswaku hi ta n’wi tisela minkandziyiso hi ririmi rakwe.

³⁹ Loko munhu a kombisa ku tsakela swi huma embilwini, hi fanele hi ringeta ku kuma munhu loyi a fanelekaka leswaku a n’wi pfuna hi ririmi leri a ri twisisaka. Hi nga tlhela hi n’wi byela laha tinhlengeletano ta vandlha ta le kusuhi ni laha a tshamaka kona ti khomiwaka kona hi ririmi rakwe. Loko a tsakela ku endzeriwa hi munhu loyi a vulavulaka ririmi rakwe, hi nga n’wi komba ndlela leyi a nga nghenisaka vuxokoxoko byakwe ha yona eka jw.org. Kutani rhavi ri ta kumisisa muhuweleri, ntlawa kumbe vandlha leri nga ekusuhi leri nga ta n’wi pfuna ku ya emahlweni.

⁴⁰ Hi fanele hi ya emahlweni hi endzela munhu loyi a kombiseke ku tsakela, kukondza a hi byela leswaku u vulavurisane ni un’wana loyi a vulavulaka ririmi rakwe. Minkarhi yin’wana, rhavi ri ta tivisa vakulu leswaku munhu loyi a vulavulaka ririmi ra munhu yoloye a nga kumeki. Loko swi va tano, hi fanele hi ya emahlweni hi n’wi pfuna. Loko swi koteka, hi nga dyondza Bibele na yena, kumbexana hi ku tirhisa nkandziyiso wa ririmi rakwe. Loko hi tirhisa swifaniso leswi nga kona eminkandziyisweni ivi hi kombela munhu yoloye leswaku a hlaya Matsalwa lama kombisiweke, u ta kuma vutivi bya xisekelo bya Bibele. Xirho xin’wana xa ndyangu wa munhu yoloye lexi tivaka ririmi ra yena ni ririmi ra kwalaho xi nga ku tolokela.

⁴¹ Leswaku hi kongomisa munhu loyi a tsakelaka ku dyondza enhlanganweni wa Xikwembu, hi fanele hi n’wi rhamba etinhlengeletanweni ta vandlha, hambiloko a nga ta ka a nga swi twisisi hinkwaswo leswi dyondziwaka. Loko ku hlayiwa matsalwa, hi nga n’wi pfuna leswaku a ma kuma hi ku tirhisa Bibele ya ririmi rakwe loko a ri na yona. Ku hlangana ni van’wana evandlheni swi ta n’wi aka ni ku n’wi pfuna leswaku a ya emahlweni a endla nhluvuko wa moya.

⁴² Mintlawa Leyitsongo: Ntlawa lowutsongo wu vumbiwa hi vahuweleri vo hlayanyana lava chumayelaka hi ririmi rin’wana handle ka ririmi leri tirhisiwaka evandlheni rero hambiloko ku nga ri na nkulu la fanelekaka kumbe nandza wa vutirheli loyi a nga ta fambisa tinhlengeletano ta vhiki ni vhiki hi ririmi rero. Rhavi ri nga ha teka vandlha tanihi leri ri nga ni ntlawa lowutsongo loko ri fikelela swilaveko leswi landzelaka:

1. (1) Ku ni vanhu vo tala endhawini yoleyo lava vulavulaka ririmi rin’wana handle ka leri tirhisiwaka hi vandlha ra kwalaho.

2. (2) Vahuweleri va nga ri vangani va tiva ririmi rero kumbe va tiyimiserile ku ri dyondza.

3. (3) Huvo ya vakulu yi tiyimiserile ku rhangela eku hleleni ka ntirho wo chumayela hi ririmi rolero.

Loko huvo ya vakulu yi navela ku vumba ntlawa lowutsongo, vakulu va ta vulavurisana ni mulanguteri wa muganga. A nga ha va a tiva hi mavandlha man’wana lama ringetaka ku chumayela vanhu va ririmi rolero naswona a nga ha va nyika rungula ra nkoka leri nga ta pfuna ku tiva leswaku hi rihi vandlha leri nga ta va exiyin’weni lexinene xo vumba ntlawa lowutsongo. Loko vandlha rolero ri hlawuriwile, vakulu va ta rhumela papila ehofisini ya rhavi va kombela mpfumelelo wa leswaku vandlha ra vona ri vumba ntlawa lowutsongo.

⁴³ Mintlawa: Rhavi ri nga teka vandlha tanihi leri vumbeke ntlawa loko ri fikelela swilaveko leswi landzelaka:

1. (1) Loko ku ri ni vanhu vo tala va ririmi ro karhi lava tsakelaka ku dyondza naswona swi tikomba leswaku ku ta kumeka lava engetelekeke.

2. (2) Loko ku ri ni vahuweleri va nga ri vangani lava vulavulaka ririmi rero kumbe lava nga eku ri dyondzeni.

3. (3) Loko ku ri ni nkulu kumbe nandza wa vutirheli la nga ta rhangela ni ku fambisa hambi ku ri nhlengeletano yin’we ya vandlha hi vhiki—kumbe xiphemu xin’we xa nhlengeletano ya vhiki yo tanihi mbulavulo wa le rivaleni kumbe Dyondzo ya Xihondzo xo Rindza—hi ririmi rero.

Loko swilaveko leswi swi fikeleriwile, huvo ya vakulu yi ta rhumela papila erhavini ri ri ni vuxokoxoko lebyi heleleke va kombela leswaku va va vandlha leri nga ni ntlawa ximfumo. Nkulu kumbe nandza wa vutirheli loyi a rhangelaka u ta tekiwa tanihi “mulanguteri wa ntlawa” kumbe “nandza wa ntlawa” loyi a nga ni vutihlamuleri byo khathalela ntlawa.

⁴⁴ Loko ntlawa wolowo wu kala wu simekiwa, huvo ya vakulu ya vandlha leri ntlawa wolowo wu nga eka rona yi ta kambisisa loko swiyenge swin’wana swa tinhlengeletano ta vandlha swi fanele swi engeteriwa ni leswaku tinhlengeletano leti ti fanele ti khomiwa kangani en’hwetini. Ku nga ha hleriwa ni tinhlengeletano ta ntirho wa nsimu eka ntlawa wolowo. Swirho hinkwaswo swa ntlawa swi tirha ehansi ka nkongomiso wa huvo ya vakulu lava seketelaka ntlawa wolowo. Vakulu va fanele va nyikela nkongomiso lowu faneleke naswona va rhangela eku khathaleleni ka swilaveko swa ntlawa wolowo. Loko mulanguteri wa muganga a endzele vandlha leri pfunaka ntlawa wolowo, u ta tlhela a hlela ku tirha ni ntlawa wolowo kutani a tsalela rhavi hi ta nhluvuko wa wona ni hi swilaveko swin’wana ni swin’wana leswi hi ku kongoma wu lavaka ku pfuniwa ha swona. Hi ku famba ka nkarhi, swi nga ha endleka ntlawa wu va vandlha. Loko hinkwavo lava katsekaka va tirhisa nkongomiso lowu humaka eka nhlangano, Yehovha u ta tsaka.—1 Kor. 1:10; 3:5, 6.

KU CHUMAYELA HI NTLAWA

⁴⁵ Mukreste un’wana ni un’wana la tinyiketeleke u ni vutihlamuleri byo byela van’wana mahungu lamanene. Ti tele tindlela to endla tano, kambe vo tala va hina hi rhandza ku famba ni van’wana ensin’wini. (Luka 10:1) Hi yona mhaka leyi mavandlha ma hlengeletanaka ma khoma nhlangano wa ntirho hi mahelo-vhiki ni le xikarhi ka vhiki. Tiholideyi na tona i nkarhi lowunene wo chumayela mi ri ntlawa hikuva vamakwerhu vo tala va va va nga yanga entirhweni. Komiti ya Ntirho ya Vandlha yi hlela ndhawu ni nkarhi lowu ku nga tirhiwaka nsimu hi ku ya hi swiyimo swa vahuweleri ku nga ha va ninhlikanhi kumbe nimadyambu.

⁴⁶ Ku chumayela hi ntlawa swi endla leswaku vahuweleri va tirha swin’we ni ku “khutazana.” (Rhom. 1:12) Vahuweleri lavantshwa va nga tirha ni vahuweleri lava nga ni vuswikoti ni lava nga ni ntokoto kutani va kuma ndzetelo. Etindhawini tin’wana swi nga va swinene leswaku vahuweleri vambirhi kumbe vanharhu va tirha swin’we hikwalaho ka vuhlayiseki. Hambiloko u kunguhata ku tirha nsimu u ri wexe, ku hlangana ni ntlawa swi tiyisa nhlana eka hinkwavo lava nga kona. Ku tiva ntsena leswaku ku ni van’wana lava na vona va tirhaka nsimu endhawini leyi u tirhaka eka yona, swi nga ku nyika xivindzi. Maphayona ni van’wana a va fanelanga va titwa va boheka ku seketela nhlengeletano yin’wana ni yin’wana ya nsimu leyi hleriweke hi vandlha, ngopfu-ngopfu loko nhlengeletano yo tano yi khomiwa siku ni siku. Hambiswiritano, va nga ha seketela tinhlengeletano tin’wana ta nsimu vhiki ni vhiki.

⁴⁷ Onge hinkwerhu hi nga landzela ntila lowu Yesu ni vaapostola vakwe va hi vekeleke wona! A hi kanakani leswaku Yehovha u ta katekisa matshalatshala lawa hi ma endlaka leswaku hi va kona hi xitalo entirhweni wa nkoka wo chumayela mahungu lawa lamanene ya Mfumo.—Luka 9:57-62.