Vantshwa—Ma Kula eMoyeni Xana?

“Endla tifanelo leti, tinyiketele eka tona, leswaku hinkwavo va ta vona hi laha u yaka emahlweni ha kona.”—1 TIMOTIYA 4:15.

1, 2. Xana swi vula yini, naswona a swi vuli yini, ku va la kuleke emoyeni?

XANA swi vula yini ku kula emoyeni? Swi vula ku fana ni vantshwa Yesu na Timotiya, lava rhangiseke timhaka ta moya evuton’wini bya vona. Loko u kula emoyeni, u ta tiva leswi u lavaka ku swi endla hi vutomi bya wena. U nga ka u nga ri: ‘Ndzi ta sungula ku ehleketa swinene hi ku tirhela Yehova loko ndzi kurile.’ E-e, u ta n’wi tirhela sweswi!

² Hi tlhelo rin’wana, ku kula emoyeni a swi vuli ku fana ni tinghwendza, ku ngheniwa hi mimoya ya vukhongeri kumbe ku hlaya ngopfu tibuku; naswona a swi vuli ku va la vavisekeke, ku hlambanya ni ku ka u nga endli xinghana. (Yohane 2:1-10) Yehova i Xikwembu lexi tsakeke, naswona u lava leswaku vana va yena va la misaveni va tsaka. Kutani ku hungata hi ku ringanisela emintlangwini na mintirho yin’wana yo hungata swi amukeriwa hi Xikwembu.—1 Timotiya 1:11; 4:8.

Nkhuvulo I Xikombiso

3. Hi laha ku fanaka xana Timotiya u khuvuriwe rini?

³ Ku lunghiselela ni ku khuvuriwa i swikombiso swa leswaku muntshwa wa kula emoyeni. Loko, hi laha swi ringanyetiweke ha kona, Timotiya a ha ri muntshwa loko a ve munghana wa murhumiwa wa muapostola Pawulo, Timotiya kumbexana u khuvuriwile loko a ri eka malembe yakwe ya le xikarhi kumbe emalembeni yo sungula ya kondlo-a-ndzi-dyi. A a leteriwile hi Matsalwa ku sukela evuhlangini, naswona loko a tatiwile hi vutivi lebyi faneleke ni ku tlangela, a nga kanakananga ku khuvuriwa.—2 Timotiya 3:15.

4. I xivutiso xihi lexi Filipi a vutisiweke xona, naswona hambi loko muvutisi a dyondze hi ta Kriste ntsena, ha yini Filipi a n’wi nyike xikombelo?

⁴ Ku vuriwa yini hi n’wina vantshwa lava leteriweke hi Matsalwa? Xana mi xiyile xivutiso lexi nge: “I yini lexi ndzi sivelaka ku khuvuriwa?” Eka lembe xidzana ro sungula, xivutiso xexo xi vutisiwile hi wanuna loyi a a leteriwile swinene hi Matsalwa kambe loyi a a dyondzile vukona bya Kriste ntsena. I ntiyiso, wanuna a a nga swi tivi leswaku ku na ku tiva hi ta swikongomelo swa Xikwembu, kambe u susumetiwe hi ku tlangela loku enteke ka leswi a a swi tiva! Xisweswo, mudyondzisiwa Filipi a a nga ri na xivangelo lexi nga enawini xo ka a nga n’wi khuvuli.—Mintirho 8:26-39.

5. Ku laveka yini eka wena leswaku u khuvuriwa?

⁵ I yini lexi xi ku sivelaka ku khuvuriwa? Kavula, leswaku u fanekela, u fanele u twisisa leswi katsekaka. U fanele hakunene u lava ku tirhela Yehova hikuva wa n’wi rhandza. Nakambe u fanele ku endla ku tinyikela ka munhu hi xiyexe eka yena hi xikhongelo. Tlhandla-kambirhi, u fanele ku namarhela swilaveko leswinene swa Xikwembu naswona u va ni ntokoto lowu ringaneke eku avelaneni ka ripfumelo ra wena ni van’wana. Loko xisweswo u faneleka, i swa nkoka ku landzela ivi u khuvuriwa.—Matewu 28:19, 20; Mintirho 2:38.

6. Xana nkhuvulo wu nga ringanisiwa na yini, naswona i yini lexi faneleke ku wu landzela?

⁶ Hambi leswi ku khuvuriwa ku nga xikombiso xa leswaku wa kula emoyeni, tsundzuka leswaku nkhuvulo i goza ro sungula ntsena. Hi ku endla ku tinyiketa eka Yehova, u va muluveri emisaveni leyi ya khale leyi fumiwaka hi Sathana. Kutani ku tinyiketa ku nga ha fanisiwa ni ku tirhisa vutomi lebyi nga heriki emafambiselweni lamantshwa ya Xikwembu, kutani xiendlakalo lexi xiyekaka xa nkhuvulo, entiyisweni i, xikombiso emahlweni ka timbhoni ku tiyisa mhaka leyi. (Yohane 12:31; Vaheveru 11:13) Endzhaku ka sweswo u fanele ku hanyela ku tinyiketa ka wena hi ku tshembeka leswaku u ta kuma nyiko ya Xikwembu ya vutomi lebyi nga heriki.—Varhoma 6:23.

Ku Veka Xikombiso Hi Mahanyelo

7. Langutelo ra wena hi swilo swa misava ri hlamusela ku kula ka wena ka moya hi ndlela yihi?

⁷ Hambi wa kula emoyeni kumbe e-e nakambe ku ta va xikombiso hi langutelo ra wena eka swilo swa misava. Swilo swihi? Swi katsa mahanyelo yo tilawula, swidzidzirisi, ntshunxeko wa rimbewu, tibayiskopo leti thyakeke, vuyimbeleri lebyi nga ni nkucetelo wo biha, ku vulavula ka tinhlamba, ku cina loku pfuxaka nyanyuko, ku tidzunisa hi rixaka ni vutiko ni swin’wana. (1 Yohane 2:16; Vaefesa 5:3-5) Vantshwa, ngopfu-ngopfu, va fanele ku tivonela. Tsundzuka, ndlela leyi u hanyaka ha yona malunghana ni swilo swo tano yi ta hlavutela xiyimo xa rihanyo ra wena ra moya.—Swivuriso 20:11.

8. Ha yini vantshwa van’wana va kanakana ku khuvuriwa?

⁸ Sathana u endla leswaku tindlela leti thyakeke ta misava ti vonaka ti kokela swinene. Kahle-kahle, n’wana wa malembe ya 15 hi vukhale u te: “Loko hi vona rimbewu ni mahlungu eka TV, hi laha swi yaka swi vonaka swi tolovelekile eka vanhu.” Vantshwa lava nga hlanganyeriki eka tindlela ta misava va endliwa va titwa leswaku i valuveri ni leswaku va kayela. Xana u tshama u titwa hi ndlela yoleyo? Van’wana lava hlanganyelaka ni bandlha va titwa tano, kutani va kanakana. Loko a vutisiwile hi ta ku khuvuriwa, muntshwa un’wana u te: ‘A ndzi swi lavi sweswi hikuva ndzi nga ha endla xanchumu lexi nga endlaka leswaku ndzi tsemiwa.’ Kambe u nga ka u nga yimi exikarhi kumbe ku khwita hi milenge mimbirhi. Muprofeta wa Xikwembu u tshama a ku: “Loko Yehova ši ri Šikwembu, ṅwi lanḍeni; kambe loko Baal ši ri Šikwembu, ṅwi lanḍeni!”—1 Tihosi 18:21.

9. I nsirhelelo wihi lowu xiyiweke hi ku va la kuleke emoyeni?

⁹ Hakunene, hi ku papalata tindlela leti thyakeke ta misava, hinkwaswo leswi u swi pfumalaka i swiphiqo swo tala. “Ku titwa lokukulu ka ku hlundzuka ni gome ka vutomi lebyi a ndzi hanya byona ku ndzi phimpherile,” ku vule wansati un’wana. “Ndzi tiyise ehansi ni ku tixisa kun’we ni n’wana loyi ndzi n’wi tswaleke.” Ina, ku vangama ka misava ya Diyavulosi i ndzhuti ntsena, vuxisi. A ku khomanga nchumu xa nkoka. Ku landzela tindlela ta misava ku yisa eka tinyimba ta vanhu lava nga tekiwangiki, mindyangu leyi hahlukeke, mavabyi lama tluletiwaka hi rimbewu ni ku karhateka ni vusiwana lebyi nga hlayekiki. Kutani yingisela xitsundzuxo, u kula emoyeni. ‘Fularhela leswo biha u endla leswo lulama.’—1 Petro 3:11.

10. I xitsundzuxo xihi naswona i swikombiso swa vamani leswi munhu la kulaka emoyeni a faneleke ku swi hlayisa?

¹⁰ Muntshwa la kulaka emoyeni u ta hlayisa xitsundzuxo xa muapostola Pawulo: “Loko ku ri ka leswo biha mi fanele ku fana ni swihlangi, kambe mi va lava kuleke emiehleketweni.” (1 Vakorinto 14:20) Muntshwa Timotiya hakunene-nene u hlayise xitsundzuxo lexi. Xana u nga anakanya ku lava ka yena xinghana xa vantshwa va misava, vo homboloka va siku rakwe? Nikantsongo! Vanghana vakwe a ku ri malandza-kulobye ya Xikwembu. (Swivuriso 13:20) Tekelela xikombiso xakwe. Loko u lava ku nghenela vutirheli byihi na byihi lebyi ku kanakanisaka, tivutise: Xana Timotiya kumbe Yesu a va ta endla leswi?

Ku Veka Xikombiso Hi Dyondzo Ya Bibele

11. I xivono xihi lexi vantshwa va misava va xi pfumalaka, naswona xi kumiwe ni ku hlayisiwa hi ndlela yihi?

¹¹ Xihloko lexi humaka eItaly lexi humesiweke eka World Press Review xi te: “Ku karhateka ni ku lahlekeriwa hi ntshembo ka vantshwa ka tlakuka siku rin’wana ni rin’wana, naswona ku hava loyi a va nyikaka xikhutazo xa nkarhi lowu taka.” Mahlo lama pfariweke ya lava va nga emisaveni ya Sathana a ya na xona xivono xa misava leyintshwa ya Xikwembu leyi tshembisiweke ni vumundzuku lebyi vangamaka lebyi rindzeleke lava fanelekelaka vutomi kwalaho. (2 Vakorinto 4:4; Swivuriso 29:18; 2 Petro 3:13) Kambe vantshwa lava kulaka emoyeni va ni xivono xo tano lexi vangamaka ni ku vonakala hi dyondzo ya nkarhi na nkarhi ya Bibele.

12. (a) Hi fanele hi byi kumisa ku yini vutivi bya Xikwembu? (b) Hikwalaho ka yini vutivi lebyi byi ri bya nkoka?

¹² Xana misava leyintshwa ya Xikwembu i ya xiviri eka wena? Yi nga va tano, kambe ku yi fikelela swi lava matshalatshala ya xiviri eka wena. U fanele ku kurisa ku navela lokukulu ko twisisa Bibele leswaku “u ŝi lav̌a kukotisa mali, u hakuta kukotisa šuma le’ši fihliweke.” (Swivuriso 2:1-6) I yini lexi endlaka leswaku muhloti wa xuma a xi kambisisa ni ku xi cela, minkarhi yin’wana hi malembe yo tala? Hi ku hiseka u navela rifuwo leri xuma xi nga ta n’wi tisela rona. Kambe vutivi i bya nkoka swinene ku tlula xuma xa nyama. “Kambe vutomi lebyi nga heriki,” ku vule Yesu, “hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.” (Yohane 17:3) Loko hakunene u pfumela leswi Yesu a swi vuleke kwalaho, dyondzo ya Bibele yi ta va pakani leyikulu leyi nga ta ku hakela hi leswi nga swa nkoka ngopfu ku tlula maribye ya nkoka lama nga hava nxavo.—Swivuriso 3:13-18.

13. I swiringanyeto swihi swa dyondzo leswi vantshwa lava kulaka emoyeni va faneleke ku swi landzela?

¹³ U ta kuma leswaku loko u hambeta u dyondza, u ta va ni ku navela lokukulu ka swakudya swa moya. Dyondza maendlelo lamanene ya dyondzo. U nga khwatihati tinhlamulo ntsena, kambe languta matsalwa ya Bibele lama tshahiweke, ivi u landzela matsalwa lama yelanaka hi ku tirhisa tinhlamuselo ta Bibele. Nakambe u nga endla ndzavisiso lowu engetelekeke hi ku tirhisa swikombo, swo tanihi Watch Tower Publications Index 1930-1985. Kambisisa ndlela leyi mhaka yi tirhaka ha yona ni ndlela leyi yi nga tirhisiwaka ha yona. Vulavula ni van’wana hi leswi u swi dyondzaka. Leswi swi ta dzikisa tinhla emiehleketweni ya wena naswona swi ta tirha ku khutaza van’wana leswaku na vona va endla ndzavisiso. Hi ku tikarhata hakunene, u ta va u hlayisa xitsundzuxo lexi nyikiweke muntshwa Timotiya: “Endla tifanelo leti, tinyiketele eka tona, leswaku hinkwavo va ta vona hi laha u yaka emahlweni ha kona.”​—⁠1 Timotiya 4:15; 2 Timotiya 2:15.

Ku Kombisiwa eMinhlanganweni Ni Le Ntirhweni

14. I yini swi pfunaka ku endla minhlangano ya Vukriste yi va ntsako lowukulu, naswona i tindlela tihi leti u nga khutazaka van’wana loko va va kona?

¹⁴ Loko u tsakela dyondzo ya Bibele naswona u lunghiselele kahle, minhlangano ya Vukriste yi va ntsako lowukulu. (Psalma 122:1; Vaheveru 2:12) Kutani u languta emahlweni eku hlanganyeleni eka swiphemu leswi ni vayingiseri va hlanganyelaka eka swona ni ku nyikela tinkulumo eXikolweni xa Vutirheli bya le Tilweni. Kambe loko u va kona eminhlanganweni, ku na tindlela tin’wana to hetisisa xiletelo xo ‘khutazana’ ni ku “kombana rirhandzu ni mintirho leyinene.” (Vaheveru 10:24, 25) Hi xikombiso, xana u va wo sungula eku vulavuleni ni van’wana? “Avuxeni, ndza tsaka ku ku vona!” wa xinghana kumbe ku vutisa lokunene, “Xana u titwa njhani?” swi nga va leswi khutazaka, ngopfu-ngopfu loko swi ta eka muntshwa.

15. U nga tiendla la kumekaka njhani leswaku u endla mintirho leyi lavekaka, naswona ha yini swi ri swinene ku hlayisa swikombiso swa Kriste emianakanyweni?

¹⁵ Ntirho wo tala wa katseka eka mintirho ya bandlha. Xana u nga hlanganyela? Hi laha ku fanaka, muntshwa Timotiya u endlele Pawulo mintirho yo tala leyi pfunaka—ku fambisa mintirho ya vurhumiwa, ku kuma swakudya, ku fambisa mahungu ni swin’wana. Loko u nga si endla tano, ha yini u nga hlamuseli vakulu ku navela ka wena ku va pfuna. Kumbexana u ta komberiwa ku hangalasa swiavelo swa minhlangano, ku hlayisa holo yi basile, kumbe ku endla mintirho yin’wana leyi pfunaka. Tsundzuka, Kriste u hlantswe milenge ya vadyondzisiwa vakwe, kutani ku hava ntirho lowu yisaka ehansi wa munhu loyi a kulaka emoyeni.—Yohane 13:4, 5.

16. I ntirho wihi lowu magazini wa Catholic wu wu xiyeke tanihi vutihlamuleri bya Mukriste?

¹⁶ Loko hi languta eka vukhongeri byin’wana, hakunene hi nga tlangela vuleteri lebyi hi byi kumaka eminhlanganweni ya hina bya ntirho hinkwawo wa nkoka wa ku chumayela. Loko a tsala eka U.S. Catholic n’waxemu hi September, Kenneth Guentert u te: “Ndzi kule emasikwini lawa Makhatoliki a ya nga faneli ku hlaya Bibele hikuva a ya ta kuma mianakanyo yin’wana—ku fana ni ku ehleketa leswaku Vakriste va fanele ku famba va gongondza hi yindlu na yindlu va ringeta ku hundzula vanhu. Kutani ku fikile Vatican II, naswona ndzi sungule ku hlaya Bibele. Hi laha ku fanelaka; sweswi ndzi ehleketa leswaku Vakriste va fanele ku famba va gongondza etinyangweni va ringeta ku hundzula vanhu.” U engeterile: “A hi leswaku ndzi ntshunxeke ku tlula mpimo hi mianakanyo, wa twisisa; kambe loko u hlaya Testamente Leyintshwa, hakanyingi a swi olovi ku papalata makumu lawa.”—Matewu 10:11-13; Luka 10:1-6; Mintirho 20:20, 21.

17. Vutirheli byi nga va lebyi tsakisaka swinene eka wena hi ndlela yihi?

¹⁷ Ina, Vakriste vo sungula a va hiseka entirhweni wa yindlu na yindlu, naswona entiyisweni vantshwa vo fana na Timotiya a va ri kwalaho evutirhelini ni vanhu lava kuleke. Kambe, hi laha swi amukelekaka, eka van’wana namuntlha lowu a hi ntirho lowu tsakisaka. Ha yini swi nga ri tano? Vutitivi i xivangelo. Hi xikombiso, loko u endla kahle eka ntlangu, xana a wu yi u wu tsakela? Swa fana ni vutirheli. Loko u va la swi kotaka ku tirhisa Bibele ni ku bula hi tinhloko-mhaka ta Bibele, vutirheli byi ta va xihlovo xa ntsako, ngopfu-ngopfu loko u kuma munhu loyi u nga avelanaka na yena vutivi lebyi nyikaka vutomi. Kutani kula emoyeni! Titolovete ku nyikela ka wena ka yindlu na yindlu. Kuma swiringanyeto eka van’wana. Kombela mpfuno wa Yehova.—Luka 11:13.

Hi Vuxaka Ni Lava Kuleke

18. I vuxaka bya njhani lebyi Yesu na Timotiya va byi tsakeleke ni lava kuleke?

¹⁸ Loko a ha ri muntshwa wa malembe ya 12 ntsena, Yesu u tsakele ku heta nkarhi ni lava kuleke, a bula hi swilo swa moya. Vatswari vakwe va tshama va “n’wi kuma eTempeleni, a tshamile exikarhi ka vadyondzisi, a va yingisela, ni ku va vutisa swivutiso.” (Luka 2:46) A swi fana ni le ka Timotiya. Loko muapostola Pawulo ni vanghana-kulobye va vhakele Listra, Timotiya hi xikombiso u tsakele ku va na vona kutani a kokela nyingiso eka tidyondzo ta vona. A a ri na vuxaka ni vamakwavo va kwalaho lava n’wi bumabumeleke swinene.—Mintirho 16:1-3.

19. Hikwalaho ka yini ngopfu-ngopfu Pawulo a hlawule Timotiya tanihi munghana-kulobye la famba-fambaka na yena, naswona Timotiya a a ri mpfuno hi ndlela yihi?

¹⁹ Hambi leswi Timotiya hi ku swi rhandza a endleleke van’wana mintirho ya nyama, Pawulo u n’wi hlawule tanihi munghana-kulobye la famba-fambaka na yena ngopfu-ngopfu hi vuswikoti byakwe byo tirhela swilaveko swa vanhu swa moya. Hikwalaho ka sweswo, loko ntshungu wu sindzise Pawulo ku suka eTesalonika, u rhume muntshwa Timotiya ku ya seketela ni ku tiyisa vadyondzisiwa lavantshwa. Kutani Timotiya a a nga chivirikeli ku dyondzisa lava kuleke ni ku tsakela ku va na vona ntsena; a a ri mpfuno wa xiviri wa moya eka vona.—Mintirho 17:1-10; 1 Vatesalonika 3:1-3.

20. I yini lexi u nga ta va u tlharihile loko u xi endla, naswona i mintirho yihi leyi u nga yi endlaka mayelana ni lava kuleke?

²⁰ U ta va u tlharihile loko u tekelela Yesu na Timotiya ivi u hisekela ku pfuneka hi ntokoto ni vutivi bya lava kuleke. Lava ku va na vona naswona u va vutisa swivutiso. Kambe komba ku kula ka wena ka moya hi ku va mpfuno eka vona. Xana ku ni lava dyuhaleke kumbe lava lamaleke lava nga tsakelaka leswaku u va xavela swo xava kumbe mintirho yin’wana leyi lavekaka? Kumbexana u nga va endzela, u va hlayela ni ku va avela mintokoto leyi u yi tsakeleke evutirhelini.

Ntirho Wa Vatswari Ni Van’wana

21. Ntirho wa vatswari i wa nkoka hi ndlela yihi, naswona i yini leswi nga fanelangiki ku honisiwa?

²¹ Rihanyo ra moya ra vantshwa ri titshege swinene hi xiletelo ni xikombiso lexi nyikeriweke hi vatswari va vona. (Swivuriso 22:6) Yesu hakunene u kume mpfuno eka vuleteri lebyi a byi nyikiweke hi vatswari vakwe va la misaveni lava chavaka Xikwembu. (Luka 2:51, 52) Kutani xa nkoka swinene Timotiya a a nga ta va a ve xifanyetana lexi kuleke emoyeni loko a ku nga ri hikwalaho ka vuleteri bya mana wakwe ni kokwa wa yena. (2 Timotiya 1:5; 3:15) Nkoka wa vuleteri bya Bibele bya nkarhi na nkarhi byi nga ka byi nga honisiwi! Tanihi vatswari, xana mi lunghiselela leswi? Kumbe swa honisiwa?

22. (a) Loko vatswari va xiya dyondzo ya Bibele ya ndyangu yi ri ya nkoka, xana vana va khumbiwa hi ndlela yihi? (b) I vukongomisi byihi lebyi vatswari va faneleke ku byi nyika vana va vona?

²² Jaha rin’wana eyindlu-nkulu ya misava hinkwayo ya Timbhoni ta Yehova ri hlamusela leswaku hi malembe yo kula, xiendlakalo xa nkarhi na nkarhi xa vutomi bya ndyangu wa ka vona a ku ri dyondzo ya vhiki na vhiki ya Bibele ni vana. “Minkarhi yin’wana Tatana a a va a karhele loko a huma entirhweni lerova swi n’wi nonon’hwela ku va la xalamukeke, kambe ku nga khathariseki sweswo dyondzo a yi khomiwa, kutani leswi swi hi pfune ku tlangela nkoka wa yona.” Vatswari, a swi olovi leswaku vana va n’wina va tsakela nkoka wa timhaka ta moya handle ka loko mi swi endla. Vekani tipakani ta vuphayona ni ta ntirho wa vurhumiwa ni wa Bethele. Va pfuneni ku tlangela leswaku vutirheli i ntirho wa vutomi ni le nkarhini lowu taka ni leswaku a ku na vumundzuku bya xiviri eka mintirho ya vutomi ya misava.—Ringanisa 1 Samuel 1:26-28.

23. Xana van’wana ebandlheni va nga pfuna vantshwa ku va lava kulaka emoyeni njhani?

²³ Van’wana, na vona, va nga pfuna vantshwa ku kula emoyeni. U nga swi endla pakani ku burisana na vona eminhlanganweni. Nakambe, ringeta ku va katsa eka mintirho ya wena yin’wana. Hi mpfumelelo wa vatswari, nkulu a nga ha lunghiselela ku famba ni muntshwa loko a ri na xiavelo xa nkulumo kumbe ku teka riendzo na yena. (Yobo 31:16-18) Leswi swi nga ha tikombaka ku ri nchumu wuntsongo swi nga vula swo tala. Mulanguteri la famba-fambaka, hi ku xiya leswaku xifanyetana lexi a xi yingisele nkulumo yakwe a xi nga ri na Bibele, endzhaku ka sweswo u endle nyiko ya yin’we eka xona. Xifanyetana a xi hlamarisiwile swinene ku nga ri hikwalaho ka nyiko ntsena kambe na hi ku tsakela loku xi kombiweke kona. Endzhaku ka malembe ya 30, xifanyetana lexiya, sweswi i nkulu hi xoxe, xa ha tsundzuka hi ku tsaka xikombiso xa rirhandzu xa makwerhu yoloye.

24. I yini lexi nyanyulaka ku xi xiya, naswona ku tiyimisela ka hina ku fanele ku va kwihi?

²⁴ Xana a swi phyuphyisi ku xiya leswaku ku ni madzana ya magidi ya ‘vantshwa lava fanaka ni mberha’ lava huwelelaka mahungu lama phyuphyisaka ya Mfumo ni leswaku ku ni nhlayo leyi ringanaka ya tintombi leyi vumbaka ‘vuthu lerikulu ro vula mahungu lamanene’? Onge hinkwavo ka vona va nga tikarhata eku veni lava kuleke emoyeni, naswona onge hinkwerhu ka hina hi nga va pfuna ku fika eka makumu wolawo.—Psalma 110:3; 68:11.

Swivutiso Swa Mpfuxeto

◻ I yini lexi nga pfunaka muntshwa ku boha kungu ra leswaku u ta khuvuriwa rini?

◻ Mahanyelo ya muntshwa ya pima ku kula ka yena emoyeni hi ndlela yihi?

◻ I yini leswi nga pfunaka vantshwa ku tsakela minhlangano ni ntirho wa nsimu?

◻ I vuxaka byihi lebyi vantshwa va faneleke ku byi kurisa ni lava kuleke?

◻ Xana vatswari ni lava kuleke va nga pfuna vantshwa hi ndlela yihi?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]

I yini lexi ku sivelaka ku khuvuriwa?