Vulavula Hi Ku Kwetsima Ka Ku Fuma Ka Xikwembu
“V̌a ta v̌ula ku kwetsima ka ku fuma ka wena, v̌a twarisa matimba ya wena.”—PSALMA 145:11.
1. Ngopfu-ngopfu, ha yini Yehova a hi nyike ku vulavula?
YEHOVA u na xikongomelo xo hi nyika ku vulavula. (Eksoda 4:11) Ngopfu-ngopfu, a ku ri leswaku milomu ya hina ‘yi humesa ku bumabumela’ eka yena. (Psalma 119:171, 172) Hi laha mupisalema Davhida a vuleke ha kona: “Yehova, mitiro ya wena hikwayo ya ku ḍunisa, ni la’v̌a ku ranḍaka v̌a ku v̌onga! V̌a ta v̌ula ku kwetsima ka ku fuma ka wena, v̌a twarisa matimba ya wena. V̌a ta tiv̌isa v̌ana v̌a v̌anhu e mitiro ya wena, ni v̌ukulu bya ku kwetsima ka v̌uhosi bya wena. Ina, ku fuma ka wena i ku fuma ka mikari hikwayo, ni v̌uhosi bya wena byi kona e ku yisa tinšakeni le’ti nga heriki.”—Psalma 145:10-13.
2. Hi susumeteleka ku “humesa ku bumabumela” eka Xikwembu hi tindlela tihi?
2 Valandzeri lava totiweke va Yesu Kriste ni vanghana va vona va “ntshungu lowukulu” va hisekela ku dzunisa Yehova, “Hosi ya minkarhi hinkwayo.” (Nhlavutelo 7:9; 15:3) Hi dyondzo leyi chivirikaka ya Bibele na Xihondzo xo Rindza na tibuku tin’wana ta Vukriste tanihi swipfuneto, hi nga kuma vutivi lebyi kongomeke hi ta Xikwembu lebyi fanaka ni xihlovo xa mati yo tenga, lama phyuphyisaka, lama nyikaka vutomi. Xisweswo, emhakeni ya hina ‘xihlovo xa vutlhari xi va nambu lowu pfelelaka.’ (Swivuriso 18:4) Hi susumeteleka ku “humesa ku bumabumela” eku vekeni ka vumbhoni hi yindlu na yindlu na swivumbeko swin’wana swa vutirheli bya nsimu. Kambe ku tlhela ku va na xivangelo xa Matsalwa xo veka vumbhoni hi xitshuketa.
Swikongomelo Swa Matsalwa
3. Boxa xikombiso xa ku veka vumbhoni hi xitshuketa xa Yesu Kriste.
3 Ku chumayela ko sungula loku Yesu a ku endleke endzhaku ko totiwa hi moya lowo kwetsima a ku ri endhawini yakwe leyi a tshamaka eka yona, leyi a rhambeleke Yohane, Andriya na Petro eka yona. Va xwile siku kona, va ri karhi va kuma vumbhoni hi xitshuketa. (Yohane 1:35-42) Nakambe a ku ri ehansi ka swiyimo swa xitshuketa—‘loko a ri karhi a hundza’—laha Yesu a voneke Matewu endlwini ya ndzuvo ivi a kuma mimbuyelo leyinene loko A te: “Ndzi landze!”—Matewu 9:9.
4. Yesu u te yini loko a veka vumbhoni eka wansati wa Musamariya, naswona leswi swi yise eka yini?
4 Yesu a a ri xikombiso lexi antswaka xa ‘xihlovo xa vutlhari xa nambu lowu pfelelaka.’ Hambi leswi a a tshamile exihlobyeni xa Yakobo ekusuhi na Sikari a ri na ndlala ni makarhala, u veke vumbhoni eka wansati wa Musamariya loyi a a ta eku keni ka mati. “Un’wana ni un’wana la nwaka mati lawa ndzi nga ta n’wi nyika wona, a nga ka a nga ha tlheli a twa torha ni siku ni rin’we,” ku vula Yesu, “kambe mati lawa ndzi nga ta n’wi nyika wona, ma ta va eka yena xihlovo xa mati lama pfelelaka, ku yisa evutomini lebyi nga heriki.” Ku veka vumbhoni loku ka xitshuketa ku yise eku chumayeleni ka Yesu eka ntlawa lowu wansati a wu vitaneke leswaku wu ta kutani wu twa leswi a a ta swi vula.—Yohane 4:6-42.
5. Filipi muevhangeli na muapostola Pawulo va veka swikombiso swihi swa ku veka vumbhoni hi xitshuketa?
5 Filipi muevhangeli u huwelele golonyi leyi hundzaka ivi a veka vumbhoni hi xitshuketa eka mukhandziyi wa yona, loyi a a hlaya vuprofeta bya Esaya. Loko a vitaniwile egolonyini, Filipi u hlamusele “Evangeli ya Yesu” eka ndhuna yoleyo ya Etiyopiya, leyi ku tsakela ka yona ku yiseke eku khuvuriweni ka yona. (Mintirho 8:26-38) Loko timpecana ta khotso ta muapostola Pawulo ti ntshunxekile hi ku tsekatseka lokukulu eFilipiya, u veke vumbhoni hi xitshuketa eka mulanguteri wa khotso. Vuyelo ku ve byihi? “Kan’we-kan’we a khuvuriwa, yena ni vanhu va yena hinkwavo.”—Mintirho 16:19-34.
6. Ku veka vumbhoni hi xitshuketa ku vonaka ku ve na xiphemu eka mintirho yihi ya vadyondzisiwa va Yesu endzhaku ka loko Stefano a khandliwile hi maribye a fa?
6 Namuntlha, ku veka vumbhoni hi xitshuketa i ndlela yin’wana yo twarisa mahungu lamanene laha ntirho wa hina wa Vukriste wu siveriwaka. Kutani, hambi loko hi xanisiwa, timbilu ta hina ti hi susumetela ku vulavula hi ku kwetsima ka ku fuma ka Xikwembu. Endzhaku ka loko Stefano a khandliwile hi maribye a fa, vo tala va vadyondzisiwa lava xanisiwaka va hangalasiwile. Kambe, va hambete va twarisa mahungu lamanene, naswona handle ko kanakana ku veka vumbhoni hi xitshuketa ku katsiwile eku ringeteni ka vona ku chumayela hi ta Mfumo.—Mintirho 8:4-8; 11:19-21.
7. Loko a pfaleriwile, Pawulo u endle yini, leswi swi tlakusa xivutiso xihi?
7 Ku veka vumbhoni hi xitshuketa i ndlela yin’wana yo vulavula hi ku kwetsima ka ku fuma ka Xikwembu loko hi khotsiwile kumbe hi pfaleriwile emakaya ka hina hikwalaho ka vuvabyi kumbe vulema. Pawulo a a pfaleriwile hi malembe mambirhi ehansi ka murindzi wa Murhoma. Kambe ematshan’wini yo miyela, a a vulavula ni ntshungu kutani “a amukela hinkwavo lava taka ka yena; a a twarisa Mfumo wa Xikwembu, a dyondzisa ta Hosi Yesu Kriste a nga chavi nchumu.” (Mintirho 28:16-31) Mawaku xikombiso lexinene swonghasi! Loko u ri mbhoni leyi pfaleriweke ya Yehova, xana u nga endla swin’wana leswi fanaka?
8. Ku veka ka Pawulo vumbhoni hi xitshuketa a ku ri na matimba yo tanihi kwihi?
8 Leswi varindzi va Pawulo a va cinca-cinca nkarhi na nkarhi, vanhu vo hambana-hambana va n’wi twile a ri karhi a vulavula ni van’wana hi ta ku kwetsima ka ku fuma ka Xikwembu. Kutani, hi nga tiyiseka nakambe, leswaku u veke vumbhoni hi ku kongoma eka varindzi volavo. Ku veka loku ka vumbhoni hi xitshuketa a ku ri na matimba swinene laha Pawulo a tsaleke a ku: “Leswi swi ndzi humeleleke swi pfunile ku yisa Evangeli emahlweni hakunene. Swi fike laha valanguteri hinkwavo va yindlu ya vuhosi ni lavan’wana hinkwavo va swi voneke leswaku ndzi le khotsweni hikwalaho ka Kriste. Ku bohiwa ka mina ekhotsweni ku endlile leswaku vamakwerhu lavo tala va veka ku tshemba ka vona eka Hosi, va engeta va kanya timbilu ku vula Rito va nga chavi nchumu.” (Vafilipiya 1:12-14) Ku fana na Pawulo, loko ho khotsiwa ivi hi tekeriwa malunghelo yo veka vumbhoni ximfumo, hi nga vulavula hi ku fuma ka Xikwembu. Naswona i xivindzi muni xonghasi lexi leswi swi nga xi nghenisaka eka vamakwerhu!
9, 10. I vumbhoni byihi lebyi tolovelekeke lebyi nga kona bya leswaku Vakriste vo sungula va veke vumbhoni hi xitshuketa?
9 Ku veka vumbhoni hi xitshuketa a swi tolovelekile exikarhi ka Vakriste vo sungula laha hambi ku ri eka malembe ya le ndzhaku ku nga vuriwaka leswaku: “Eka mutsari wa Mukriste, kumbexana eCarthage kwalomu ka 200, hi kuma xifaniso . . . [lexi] khumbaka vanhu lava a va dyondzeke swinene. Magqweta manharhu lamantsongo, vanghana lavakulu, va heta siku ra holideyi elwandle. Vambirhi i Vakriste, wa vunharhu i muhedeni. Bulo ra vona hi ku anghwetla ri hundzukela eka vukhongeri . . . Mhaka ya ku kanetana ko leha ya hela, ‘Hi ye ekaya hi tsakile, hi vanharhu ka hina. Lowun’wana a a tsakile hikuva a a kumile ripfumelo ra Vukriste, lavan’wana a ku ri hi leswi a va n’wi yise eka rona.’ Leswi tsariweke a swi tiendli matimu ya xiviri; i ku Tilwela, ka Minucius Felix. Kambe swi yimela muxaka wa nchumu lowu endlekeke exikarhi ka vanhu lava katekeke swinene.” (Church History 1—The First Advance: AD 29—500, hi John Foster, matluka 46, 48) Ina, kutani mhaka leyi yi komba leswaku ku veka vumbhoni hi xitshuketa a ku fanga exikarhi ka lava a va tivula Vakriste va nkarhi wolowo.
10 Malunghana ni Vakriste vo sungula, nakambe ku vuriwile: “A ku ri na nhlayo leyi hambetaka yi kula ya vapfumeri va Vukriste, lava, hinkwako laha a va ya kona, eka bindzu ra vona ra nkarhi na nkarhi kumbe va susumetiwa hi ku xanisiwa, va chumayeleke hi Kriste . . . Eka lava va endleke bindzu ra vona, ntirho wa vona, ntirho wa vona wa siku na siku, wa tinxaka hinkwato, ndlela yo lehisa ripfumelo ra vona, a ku ri na vunyingi.” (The Missionary Enterprise, hi Edwin Mansell Bliss, tluka 14) Ina, vahuweleri vo sungula va Mfumo va veke vumbhoni ximfumo na hi xitshuketa.
Ku Anakanya Ku Sungula Ni Ku Lunghiselela
11. Hi nga dyondza yini eka Yesu hi ku kokela mianakanyo eka ntiyiso wa Xikwembu?
11 Ku fana na Yesu ni valandzeri vakwe vo sungula, hi fanele ku veka vumbhoni ximfumo na hi xitshuketa. Ku endla tano hi laha ku humelelaka swi lava ku anakanya ku sungula ni ku lunghiselela. Ku veka vumbhoni hi xitshuketa kumbe ku nyikela xiletelo, Yesu u kombetele eka vana, swakudya, swa ku ambala, tinyanyana, swiluva, swiyimo swa maxele na mintirho. (Matewu 4:18, 19; 6:25-34; 11:16-19; 13:3-8; 16:1-4) Na hina hi nga tirhisa mhaka yin’wana ni yin’wana tanihi xisekelo xa ku kokela mianakanyo eka ntiyiso wa Xikwembu.
12. Loko a kunguhata riendzo, xana munhu a nga lunghiselela ku veka vumbhoni hi xitshuketa hi ndlela yihi?
12 Hi nga veka vumbhoni hi xitshuketa eka vanhu lava tshameke etiphakeni, lava yimeke etilayenini etindhawini ta mabindzu ni kun’wana. EAtena, Pawulo “a endlisa sweswo ni le hubyeni ya muti masiku hinkwawo, a hlamulana ni lava va nga tshuka va ri kona.” (Mintirho 17:17) Kambe hi fanele ku lunghiselela ku veka vumbhoni hi xitshuketa. Hi xikombiso, xana u kunguhata riendzo hi xihahampfhuka, xitimela, kumbe bazi? Kutani famba ni Bibele na swiphephana, timagazini, kumbe tibroxara. Ku hlaya tibuku ta Vukriste eka swo famba swa mani na mani kumbe kun’wana hakanyingi swi tlhontlha bulo.
13. Kombisa hi laha u nga sungulaka ku veka vumbhoni eka munhu la dyuhaleke loko u ri karhi u famba.
13 Masungulo ya xinghana kahle-kahle ya ta ku sungula. Buku ya Reasoning From the Scriptures yi ringanyeta masungulo yo ma tirhisa evutirhelini bya nsimu, kambe yan’wana ya lawa ya nga cinciwa leswaku ya tirhisiwa loko u veka vumbhoni hi xitshuketa. Hi xikombiso, loko u ri karhi u famba u tshame etlhelo ka munhu la dyuhaleke, u nga ha ku: “Vito ra mina ndzi . A ndzi ri karhi ndzi anakanya swinene hi ta xikongomelo xa vutomi. Vanhu vo tala va khomekile swinene hi ku tihanyisa laha swi va nonon’hwelaka ku va ni nkarhi wo anakanya hi ta xikongomelo xa vutomi. Hambi swi ri tano, loko hi ri karhi hi kula, ha swi xiya leswaku vutomi byi komile naswona hi nga ha vutisa: ‘Xana leswi hinkwaswo hi swona leswi vutomi a byi endleriwe swona?’ Xana u ehleketa leswaku Xikwembu xi na xikongomelo hi vukona bya hina?” Yimela nhlamulo. Kutani u nga ha vulavula hi xikongomelo xa Xikwembu hi vanhu ivi u hlamusela swilo leswinene leswi tshembisiwaka eka Nhlavutelo 21:3, 4. Leswaku u veka vumbhoni hi xitshuketa hi laha ku humelelaka, nakambe u nga tirhisa tinhla tin’wana letinene leti dyondziweke eka minhlangano ya bandlha ni tibuku ta Vukriste.
Mimbuyelo Leyinene Yi Nga Rindzeriwa
14. I ku humelela kwihi loku makwerhu un’wana wa xinuna a veke na kona eku vekeni ka vumbhoni hi xitshuketa enkarhini wa riendzo?
14 Ku fana na Yesu ni valandzeri vakwe vo sungula, hi nga humelela loko hi veka vumbhoni hi xitshuketa. Hi xikombiso: Hi nkarhi wa riendzo ra xihahampfhuka, Mbhoni yin’wana yi vulavule ni ndhuna ya nyimpi leyi a yi tekile hi malembe ya 20. Nsati wa nuna yoloye a a tirhisa mahlungu, a a ringete ku tisunga hi makhamba yo tala, kutani a a lava ku n’wi tshika leswaku a tekana ni jaha rin’wana. Loko Mbhoni yi vulavule hi mpfuno wa Matsalwa lowu a a wu kuma eka Xihondzo xo Rindza ni magazini wa munghana wa xona wa Awake!, ndhuna leyi yi endle xikhokhelo naswona yi lave leswaku timagazini ti rhumeriwa nsati wa yona. Vakhandziyi van’wana va twile leswi Mbhoni yi swi vuleke. Mbuyelo ku ve wihi? Kutani, hikwalaho ko veka vumbhoni eka khamba rero yi kume swikhokhelo swa 22 ivi yi fambisa timagazini ta 45 na 21 wa tibuku!
15, 16. (a) Nyika swikombiso swa ku veka vumbhoni loku humelelaka eka vatirhi-kulorhi. (b) Xana mimbuyelo leyi yi ku tsundzuxa yini?
15 Ku vuriwa yini hi ku veka vumbhoni hi xitshuketa eka vatirhi-kulorhi? Makwerhu un’wana u siye tikopi ta timagazini ta hina ekamareni ro hlantswela entirhweni wakwe. Mutirhi-kulobye u hlaye timagazini, a vonana ni makwerhu, ivi a endla xikhokhelo xa tona. Nakambe wanuna u amukele dyondzo ya Bibele ivi a tshika vutomi byakwe lebyi thyakeke, kambe nsati wakwe a a suka endlwini nkarhi na nkarhi loko vito ra Xikwembu ri vuriwa. Loko wanuna a lave ku suka ekerekeni ya kwalaho, mufundhisi u tile ku ta bula hi leswi, a kuma nsati wa nuna loyi ntsena ekaya. Ku pfumala ka mufundhisi ripfumelo ni ku hembela kakwe Timbhoni ta Yehova swi n’wi tseme nhlana, hikuva u vone nuna wakwe a va la antswaka. U byele mufundhisi: “U nga tsala xitifiketi xa ku tshika ka mina ni vana!” Hi ku famba ka nkarhi, nuna loyi ni nsati wakwe va ve Timbhoni leti khuvuriweke.
16 Hi malembe lama hundzeke, makwerhu loyi sweswi a tshamaka eUnited States u veke vumbhoni hi xitshuketa eka mutirhi-kulobye eNghilandi ivi a famba ni jaha eka nkombiso wa filimi lowu lunghiseleriweke hi Timbhoni ta Yehova. Makume nharhu-n’we endzhaku, makwerhu u amukele papila leri: “Sweswi ndzi rhandza ku ku byela leswaku vumbhoni lebyi u byi nyikeke [jaha leriya] byi ve ni vuyelo, hikuva kwalomu ka malembe mambirhi endzhaku makwerhu un’wana u vulavule na rona, a ri fambisela timagazini, ivi a famba na rona eHolweni ya Mfumo ya kwalaho . . . U ve Mbhoni, u khuvuriwe hi 1959, kutani sweswi i nkulu ebandlheni rakwe . . . Endzhaku ka malembe ya 14 nsati wakwe u ve Mbhoni naswona u khuvuriwile na yena. Malembe mambirhi endzhaku nhwana wakwe u khuvuriwile kutani sweswi i phayona ra nkarhi hinkwawo eDerbyshire N’walungu . . . Eku vekeni kolokuya kuntsongo ka vumbhoni loku u ku endleke khale eAshford, munhu luya, nsati ni n’wana wakwe wa xisati, ntukulu ni n’wana wa yena wa xisati, wanuna ni vana va ntlhanu ni n’wana un’we wa n’wana lowun’wana wa xisati wa ntukulu wakwe hinkwavo va ve Timbhoni. . . . Ndzi rhandza ku ku nkhensa, Ted, swinene ngopfu, hikuva ndzi muendli wa nsimbhi, naswona mhaka leyi ndzi yi hlamuseleke i mhaka ya mina n’wini ya vumbhoni bya wena eka mina ni hi laha hinkwaswo swi endlekeke ha kona.”
17. I minkarhi yihi ya ku veka vumbhoni hi xitshuketa leyi malandza lamantshwa ya Yehova ma nga na yona?
17 N’wina malandza lamantshwa ya Yehova nakambe mi na nsimu leyinene yo veka vumbhoni—vanghana va n’wina va xikolo ni vadyondzisi. Xana mi nyikela vumbhoni hi xitshuketa eka switsalwana, ku vulavurisana ni swin’wana? Tanihi xihlovo xa mhaka eka xitsalwana, xichudeni xa xikolo lexi tlakukeke xa le Ecuador lexi a xi fambiseriwa dyondzo ya Bibele xi tirhisile xihloko xa Awake! ya August 22, 1985, leyi a yi ku “Hiroshima—Xana Dyondzo Ya Yona Yi Lahlekile?” Xitsalwana xa yena xi wine xibumabumelo xa vaavanyisi eka mphikizano wa matiko hinkwawo kutani swi yisa eka riendzo ra mahala ro ya eJapani. Kavula, ku wina mphikizano a hi xikongomelo xa tibuku ta Vukriste. Kambe leswi swi komba nkoka wa tibuku to tano ni matimba yo nyikela vumbhoni eku dzuniseni ka Xikwembu exikolweni.
18. I yini leswi vangiweke hi ku nyikela vumbhoni byo koma eka munhu la laveke ku hirha kamara?
18 Hikwalaho ka swivangelo swa timali, makwerhu wa xisati u hirhise kamara. Loko a kume riqingho leri vutisaka hi ta yona, u byele mubi wa riqingho wa xisati leswaku a a ri un’wana wa Timbhoni ta Yehova kutani a nga ka a nga pfumeleli vugangu ekaya ka yena. Vapfhumba a va fanele ku suka ra ha vona, naswona vapfhumba va xinuna a va fanele ku vonakala minkarhi hinkwayo. Mubi wa riqingho u kanakanile, ivi a ku: “Ndzi dyondzile loko ndza ha ri muntshwa, kambe a swi ndzi nyanyulanga. Kutani ndzi yile ekholichi.” Loko a vutisiwile loko a navela ku tlhela a sungula dyondzo ya Bibele, u hlamurile, “Ina.” Hi ku famba ka nkarhi, mubi wa riqingho, mana wakwe ni makwavo wa xisati va ve malandza lama tinyiketeke ya Yehova—hinkwaswo hi leswi makwerhu wa xisati a vekeke vumbhoni hi xitshuketa.
19. Ku veka vumbhoni hi xitshuketa ku endle yini emhakeni ya wansati wa le ti-Bahama?
19 Eka ti-Bahama ripfalo ra wansati un’wana wa Mukhatoliki a ri n’wi karhata, hikuva a a nga si ya ekerekeni malembe ya ntlhanu. Kutani mixo wun’wana wa Sonto lowu a ku na mpfula, u khome ndlela a ya ekerekeni. Loko a ri endleleni ku te Timbhoni tinharhu, leti n’wi khandziyiseke movha—ni ku n’wi nyika vumbhoni. Loko va fika ekerekeni, u lave ku twa swo tala ivi a tshama na vona loko va ya teka xichudeni xa Bibele. Nakambe va hundzile hi le kerekeni, kambe u lave ku twa swo tala ivi a ya eHolweni ya Mfumo. Nkulumo ya le rivaleni a yi ri eka mhaka leyi fanaka leyi va buleke ha yona emovheni. Dyondzo ya Bibele yi sunguriwile ni wansati, loyi a tshikeke wanuna loyi a a tshama na yena (tata wa vana vakwe va mune), kutani u khuvuriwile entsombanweni eNassau hi 1986. A a tsakile swonghasi leswi un’wana a n’wi vekeleke vumbhoni hi xitshuketa!
Hambeta U Vulavula Hi Ku Fuma Ka Xikwembu!
20. (a) Ku veka vumbhoni hi xitshuketa ku fanele ku langutiwa hi ndlela yihi malunghana ni vutirheli bya nsimu? (b) I yini lexi pimanyetiwaka loko munhu a chava ku veka vumbhoni hi xitshuketa?
20 Ku veka vumbhoni hi xitshuketa a hi xikhomela-ndhawu xa vutirheli bya nsimu bya nkarhi na nkarhi bya Timbhoni ta Yehova. Ku chumayela hi yindlu na yindlu ku pfumelelana ni Matsalwa naswona ku na matimba. (Mintirho 5:42; 20:20, 21) Hambi swi ri tano, ku veka vumbhoni hi xitshuketa swi na mihandzu, kutani malandza ya Yehova ya fanele ku hlanganyela eka byona. Hinkwako laha ku nga ni vanhu—maxaka, swichudeni-kulorhi, vatirhi-kulorhi, van’wana—ku na minkarhi yo vulavula hi ku kwetsima ka ku fuma ka Xikwembu. Kutani u nga pfumeleli ku chava kumbe tingana swi ku sivela. (Swivuriso 29:25; 2 Timotiya 1:6-8) Loko u chava ku veka vumbhoni hi xitshuketa, ha yini u nga khongeli hi laha vadyondzisiwa lava xanisiwaka va Yesu va endleke ha kona? Va komberile: “[Yehova], . . . nyika malandza ya wena ku vula rito ra wena va tiyile va nga chavi nchumu.” Xana xikhongelo xa vona xi hlamuriwile? Ina, hikuva “xivandla lexi va hlengeletaneke ka xona xi tsekatseka, hinkwavo va tala hi Moya lowo Kwetsima, kutani va vula rito ra Xikwembu va tiyile.”—Mintirho 4:23-31.
21. I yini lexi nga ta susumetela munhu ku nyikela vumbhoni ehansi ka swiyimo hinkwaswo?
21 Kutani ke, hlakulela langutelo lerinene eku vekeni ka vumbhoni hi xitshuketa. Rirhandzu ra Xikwembu a ri ku susumetele ku nyikela vumbhoni ehansi ka tinxaka hinkwato ta swiyimo. Chivirika, u humesa ntiyiso nkarhi wun’wana ni wun’wana. Hakunene, hambeta u vulavula hi ku kwetsima ka ku Fuma ka Xikwembu.
Hi Tihi Tinhlamulo Ta Wena?
◻ Ku veka vumbhoni hi xitshuketa ku na xisekelo xihi xa Matsalwa?
◻ I tindlela tihi tin’wana to lunghiselela ku veka vumbhoni hi xitshuketa?
◻ Loko hi veka vumbhoni hi xitshuketa, i mimbuyelo yihi hi nga yi rindzelaka?
◻ Hi fanele ku languta ku veka vumbhoni hi xitshuketa mayelana ni vutirheli bya nsimu bya nkarhi na nkarhi hi ndlela yihi?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]
Loko u ri munhu la pfaleriweke, xana u veka vumbhoni hi laha Pawulo a endleke ha kona loko a pfaleriwile?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]
Ku lunghiselela ka ha ri emahlweni swi ta hi endla hi kota ku veka vumbhoni hi xitshuketa hi ndlela leyi humelelaka