Xana Vukhongeri Byi Nga Anerisa Swilaveko Swa Hina?
HI TA dya yini? Hi ta nwa yini? Hi ta ambala yini? Ku na xihatla ehenhleni ka swivutiso leswi, ngopfu-ngopfu loko swi nonon’hwa ku kuma swilaveko swa xisekelo swa vutomi. Kambe, xiya leswi Yesu Kriste a swi vuleke: “Mi nga tshuki mi vilela hi swa vutomi bya n’wina leswaku mi ta dya yini kumbe mi ta nwa yini, hambi ku ri ku vilela hi swa miri wa n’wina leswaku mi ta ambala yini.” (Matewu 6:25) Xana sweswo swi vonaka swi nga tolovelekangi? Kahle-kahle, loko munhu a pfumala swakudya, swiambalo ni byetlelo, leswi a swi lavaka i mpfuno lowu tirhaka, hayi leswi van’wana va nga ha swi langutaka tanihi xikhutazo lexi tsaneke xa vukhongeri.
Yesu a a nga ri la nga riki na ntwelo-vusiwana, naswona a a nga ringeti ku balekela mphikamakaneta. A a vona swilaveko swa vanhu kahle. Hambi swi ri tano, nakambe a a tiva khombo ra xiviri. Loko swi ta eka ku anerisa swilaveko swa hina, swa olova ku veka vutomi bya hina eka swilo leswi vonekaka ni ku ehleketa leswaku Xikwembu a hi xa nkoka. Hikwalaho ke, hi fanele ku lulamisa tipakani ta hina.
Hi ta va hi lulamisa tipakani ta hina loko hi landzela xitsundzuxo xa Yesu lexi nge: “Rhangani mi tilavela Mfumo wa yena ni ku lulama ka yena, kutani sweswo hinkwaswo mi ta engeteleriwa swona.” (Matewu 6:33) Loko hi landzela xitsundzuxo lexi, vukhongeri—vukhongeri bya ntiyiso lebyi seketeriweke emintiyisweni ya Bibele—byi nga anerisa swilaveko swa hina.
Hambi swi ri tano, Yesu a a nga ri la gegaka leswaku a ringanyeta leswaku hi ku va un’wana wa vadyondzisiwa va yena ni ku landzela tidyondzo ta yena ta vukhongeri ntsena a swi ta tlhantlha swiphiqo swa hina hinkwaswo hi ku hatlisa; naswona a a nga vuli swona leswaku vadyondzisiwa va yena va fanele ku khondla mavoko ivi va rindzela Xikwembu leswaku xi va nyika hi hlori. Ina, un’wana ni un’wana a nga ha va Mukriste loko sweswo swi vule ntshunxeko wa xihatla eka swihinga hinkwaswo swa vutomi! Leswi Yesu a a vula swona a ku ri leswaku Yehova Xikwembu, Tata wa yena, u nyikela hinkwaswo leswi lavekaka leswaku a anerisa swilaveko swa hina hinkwaswo. Hi yona mhaka leyi Yesu na yena a nga te: “Tata wa n’wina wa le tilweni wa swi tiva leswaku swilo leswi hinkwaswo ma swi pfumala.”—Matewu 6:32.
Yehova u tlhela a anerisa swilaveko swa hina swa moya swa nkoka lowukulu. Hi ku tirhisa Matsalwa layo Kwetsima, u hi nyike vukongomisi lebyi huhuteriweke leswaku byi kongomisa vutomi bya hina hi ndlela leyi antswaka ngopfu. (Esaya 48:17) Xikwembu xi simeke xinakulobye xa vagandzeri lava seketelaka loko swi laveka. (Mintirho 4:34) U tlhela a nghenelela ku pfuna malandza ya yena hi ku tirhisa moya wa yena lowo kwetsima, kumbe matimba lama tirhaka. (Luka 11:13; Vagalatiya 5:22-25) Ku tlula kwalaho, Xikwembu xi endle lunghiselelo ro pfuxeta Paradeyisi emisaveni.—Luka 23:43; Nhlavutelo 21:1-4.
Ku Anerisa Swilaveko Swa Hina Swa Nyama
Manuku xiya milawu yin’wana ya Bibele leyi pfuneke vanhu ku anerisa swilaveko swa vona swa nyama. Pawulo muapostola wa Mukriste u tsarile a ku:
“Hi fanele ku tibasisa, hi susa thyaka hinkwaro ra miri ni ra moya.” (2 Vakorinto 7:1)
Anakanya hi swiphiqo hinkwaswo leswi hi nga swi ponaka loko hi papalata ku thyakisiwa hi fole, swidzidzirisi leswi nga riki enawini ni swilo swin’wana leswi thyakisaka miri. Naswona hi antswa swinene swonghasi loko hi nga tlangisi mali, nkarhi ni mianakanyo eka tibuku ni ku tirivatisa loko biha loku nga thyakisaka moya wa hina!
Matsalwa ya tlhela ya ku:
“U nga tolov̌eli munwi wa byalwa, Ni v̌adyi v̌a tinyama; Hikuv̌a šidakwa ni wa makolo v̌a tiv̌angela v̌usiwana; Ku ranḍa v̌urhongo i ku tifunengeta hi ŝitlakati.” (Swivuriso 23:20, 21)
Xiya vuyelo byo hetelela bya vudakwa ni makolo—vusiwana ni switlakati. Vo tala namuntlha—hambi va ri vanhu va vukhongeri—va tshama evusiwaneni hikuva va godzomberiwa ngopfu hi swakunwa leswi nga ni xihoko kumbe va tinyiketele swilo leswi thyakisaka nyama. Ku papalata swilo swo tano leswaku hi pfumelelana ni mimpimanyeto ya Bibele ku nga endla swo tala ku hi pfuna ku anerisa swilaveko swa hina swa swakudya, swiambalo ni byetlelo.
Nawu wun’wana lowu pfuneke Vakriste ku anerisa swilaveko swa vona wu voniwa emaritweni ya muapostola Pawulo lama nge:
“Hi titwa swinene leswaku hi ni ripfalo leri tengeke, hi ri karhi hi navela ku endla leswi lulameke minkarhi hinkwayo.” (Vaheveru 13:18)
Ku tshembeka emintirhweni ya vona hinkwayo ku pfune Vakriste vo tala ku wundla vona vini ni mindyangu ya vona kahle. Ku va tisele vito lerinene, naswona van’wana manuku va tsakela ku endla bindzu na vona. Munhu la tshembekaka a nga ha va a nga ri na swo tala enyameni nkarhi na nkarhi, kambe hakanyingi u na swilaveko swa xisekelo swa vutomi naswona u hlayisa ku xiximeka ka yena.
Lexi yelanaka na leswi i xitsundzuxo lexi nge:
“Loyi a a toloverile ku yiva, a nga ha engeti a yiva; kambe a a tikarhate a tirha hi mavoko ya yena.” (Vaefesa 4:28)
Ku tirhisa nawu lowu swi pfune vo tala ku kuma ni ku khomelela entirhweni hikuva va tshembeka. Hikwalaho, va swi kota ku wundla vona vini ni mindyangu ya vona. Ematshan’wini yo ngheniwa hi moya wa misava leyi, lowu yisaka tihlo leri nga voniki eka swiendlo swo tala swa ku pfumala ku tshembeka, Vakriste va tshembeka, naswona leswi swi tisa mimbuyelo leyinene.
Hi xikombiso: Un’wana wa Timbhoni ta Yehova eJapani u lave ku tirha tiawara ti nga ri tingani vhiki rin’wana ni rin’wana leswaku a ta va ni nkarhi lowu engetelekeke wa timhaka ta moya. Hambi swi ri tano, loko a endle xikombelo lexi, muthori wa yena u n’wi hlongorile entirhweni wa yena. Hikwalaho, mana wa muthori u vutisile a ku: “Xana u hlongole wanuna la tshembekaka ngopfu?” Swilo swi nyanyile loko mbhoni yi vaviseke nhlana wa yona loko yi endla ntirho wun’wana. Hi ku hatlisa endzhaku ka kwalaho, u hlangane ni khale ka muthori wakwe, loyi a a vavisekile hikuva a a ha ku tiva leswaku un’wana wa vathoriwa vakwe a a yiva nsuku, platinum ni swingwavila eka feme ya yena ya swin’wetsin’wetsi. Hi ku hatlisa muthori u kombele Mbhoni ku tlhelela entirhweni, enkarhini lowu hi ku ya hi swiyimo swa yena n’wini. Wanuna wa kona a a lava mutirhi la tshembekaka.
Hi ku ya hi muapostola Pawulo, Mukriste u fanele “ku tirha hi matimba” hayi leswaku a wundla yena ntsena kambe a tlhela a “kuma swo pambulela loyi a pfumalaka.” (Vaefesa 4:28) Eminkarhini ya xilaveko, Vakriste va ntiyiso nkarhi na nkarhi va swi lava ku pfuna van’wana. Ndyangu wun’wana eFiji wu tokote leswi loko kaya ra wona ri onhiwe ngopfu hi xidzedze loko va ri entsombanweni wa Vukriste. Loko va tlhelela ekaya, va kume xivono xa nhlomulo. Kambe va tlhele va kuma vapfumeri-kulobye lava tirhiseke rifuwo ra vona hi ku tsaka leswaku va lunghiselela ndyangu lowu byetlelo ni mpfuno wo tlhela wu aka kaya ra wona. Tata wa kona u te: “Swa chavelela, loko u tiva leswaku ku na Vakriste lava hakunene va ku khathalelaka.”
Yesu Kriste a a twela ngopfu lava pfumalaka vusiwana. Eka makhamba yo tala, u pfune lava pfumalaka hi tindlela to hambana-hambana hi munhu hi xiyexe. Kavula, Yesu a a swi tiva leswaku ntsendze loko mafambiselo lawa yo bola ya swilo ya ha pfumeleriwe ku va kona, vusweti ni swiphiqo swin’wana swa ntirhisano swi ta va kona. (Yohane 12:8) Hikwalaho, hambi leswi a endleke swo tala leswaku a pfuna vanhu enyameni, nsusumeto wa xiviri wa vutirheli bya yena a ku ri ku anerisa swilaveko swa vona swa moya.
Loko ntshungu lowu phameriweke wu landzelele Yesu eKapernawume, u vule nhlamuselo leyi ya nkoka a ku: “Ma ndzi lava, ku nga ri hi leswi mi nga vona mahlori, kambe hi leswi mi nga dya swinkwa mi xurha. Mi nga tirheleni swakudya leswi bolaka, kambe tirhelani swakudya leswi nga boriki, swi nga leswi nyikaka vutomi lebyi nga heriki. Swakudya leswi, mi ta nyikiwa hi N’wana-wa-Munhu.” (Yohane 6:26, 27) Yesu a a vula yini?
Yesu a a vula leswaku a ku ri na khombo ra leswaku vanhu a va ta tihlanganisa na yena ni vadyondzisiwa vakwe hikwalaho ka swilo leswi vonekaka ntsena. Kambe a a swi tiva leswaku leswi swi nge tisi mimpfuno leyi nga heriki. Kutani u te: “Ku katekile swisiwana emoyeni, hikuva Mfumo wa matilo i wa swona. Ku katekile lava nga ni ndlala ni torha ra leswo lulama, hikuva va ta xurha.”—Matewu 5:3, 6.
Handle ka ndlala ya swakudya swa nyama, ku ni ndlala ya ntiyiso ni ku hetiseka ka moya. Ntsako wa ntiyiso wu va kona loko ndlala leyi ya moya yi aneriseka. Vujagana byi humese vandla leri khathalelaka swilo leswi vonekaka. Vukhongeri bya le vuxeni byi siye vanhu va ri emunyameni wa moya. Kambe vugandzeri bya ntiyiso—vugandzeri bya Yesu Kriste—byi anerise swilaveko swa vanhu swa moya. Byi nga ku endlela leswi fanaka. Malunghiselelo lawa ya nga va ya wena loko u tiendla la kumekaka eka wona.
Hi xikombiso, jaha rin’wana eMauritius ri amukele tikopi ta Xihondzo xo Rindza ni magazini wa munghana wa xona wa Awake! eka Mukriste la nga eku vekeni ka vumbhoni exitarateni. Hi vhiki leri tlhandlamaka, u tile ku ta kuma timagazini leti engetelekeke. U hlamusele leswaku a a anakanya ku tihinga hikwalaho ka swiphiqo swa yena swa timali, kambe timagazini ti n’wi pfune ku xiya leswaku ku ni Xikwembu lexi hi khathalelaka. Ndlala ya jaha leri ya moya a yi sungula ku aneriseka.
Xana hi ta kala hi vona nkarhi lowu swilaveko swa hina hinkwaswo swi nga ta anerisiwa hi laha ku heleleke? Bibele yi tshembisa leswaku hi ta wu vona. I ntiyiso, vanhu va karhele hi ku twa switshembiso leswi landzelanaka swa swilo leswi antswaka leswi nga ta ta. Hi minkarhi yo tala va khomisiwa gome. Kambe hi nga va ni ntshembo eka switshembiso swa Bibele. Yehova Xikwembu, mutsari wa yona, u hetisisa xitshembiso xin’wana ni xin’wana lexi a xi endlaka. Yoxuwa u phofule leswi kahle loko a tsundzuxa Vaisrayele-kulobye a ku: “Mi tiv̌a leŝaku a ku wanga na rito riṅwe ra marito hikwawo la’manene lawa Yehova, Šikwembu ša ṅwina, a ma v̌uleke henhla ka ṅwina; kambe mi endleriwe hikwawo, a ku wanga na rito riṅwe.”—Yoxuwa 23:14.
Ntlhantlho wa xiviri eka swiphiqo swa hina hinkwaswo wu titshege hi ku hetiseka ka switshembiso leswi hlamarisaka swa Xikwembu swo basisa misava hinkwayo. (Nhlavutelo 11:18) Swilaveko swa hina hinkwaswo swi ta anerisiwa loko Mfumo wa yena wu pfuxeta Paradeyisi emisaveni, wu hetisisa xikongomelo xa yena xo sungula eka vanhu. (Matewu 6:9, 10) Kutani a hi nga twi ‘rito ra swirilo, hambi ku ri ku huwelela ka ku chava’ eka vanhu lava swilaveko swa vona swi nga anerisekiki. Hi ntirho lowo tshembeka na hi ku tirhisa milawu ya Xikwembu, va ta tsakela vutomi lebyi teleke, lebyi anerisaka.—Esaya 65:17-25.
Maria, khale ka nani ya Mukhatoliki loyi a boxiweke eku sunguleni, u kume ntshembo lowu. U xiye leswaku a a hanya emunyameni wa moya hi malembe yo tala, a karhatiwa hi ku chava ehenhleni ka vumundzuku naswona a a nga swi koti ku vona nhlamuselo ya xiviri ya vutomi. Kambe ku dyondza ntiyiso wa Bibele swi cince sweswo hinkwaswo. U te: “Ndzi suke emunyameni ndzi ta eka ku vonakala loku vangamaka nkarhi na nkarhi.” (Psalma 43:3; Swivuriso 4:18) Leswi a swi n’wi pfunanga ku hlangavetana ni swilaveko swa yena swa xihatla swa nyama ntsena kambe swi tlhele swi anerisa ndlala ni torha rakwe ra moya. Ina, vukhongeri—vukhongeri bya ntiyiso—byi nga anerisa swilaveko swa hina.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]
Vukhongeri bya ntiyiso byi ta anerisa swilaveko swa hina hinkwaswo