Ku Paluxa “Munhu Lowo Homboloka”
“N’wina vanhu va mina, humani mi n’wi siya, leswaku mi ta kala mi nga ngheni eswidyohweni swa yena, mi ta kala mi nga weriwi hi maxangu ya yena.”—NHLAVUTELO 18:4.
1, 2. (a) Xana munhu lowo homboloka a nga voniwa njhani? (b) Hi rihi langutelo ra Xikwembu hi lava tivulaka leswaku va xi tirhela kambe lava nga ni nandzu wa ngati? (Matewu 7:21-23)
RITO ra Xikwembu ri vhumbe ku ta ka “munhu lowo homboloka.” Nakambe ri vhumbe leswaku xitirho lexi xo homboloka xi ta ‘dlayiwa, xi lovisiwa’ hi Mudlayi wa Xikwembu wa le tilweni, Kriste Yesu. (2 Vatesalonika 2:3-8) Tanihi laha swihloko leswi hundzeke swi kombeke ha kona, munhu yoloye wa ku homboloka i vafundhisi va Vujagana. Khale ka khaleni va fularhele mintiyiso ya Rito ra Xikwembu kutani va amukela tidyondzo ta vuhedeni, to tanihi Vunharhu-un’we, ndzilo wa tihele ni ku nga fi ka moya. Ku tlula kwalaho, va endle mintirho leyi yi hambanaka ni milawu ya Xikwembu. Ku fana ni lava Pawulo a tsundzuxeke Tito ku lwisana na vona, “hi milomo ya vona, va vula leswaku va tiva Xikwembu, kambe hi mintirho ya vona va xi landzula. Va nyangatsa, va ala ku yingisa, a va koti ku endla ntirho ni wun’we lowunene.”—Tito 1:16.
2 Yesu u te: “Tivoneleni eka vaprofeta va mavunwa lava taka ka n’wina va ambele tanihi tinyimpfu, kasi etimbilwini ta vona, i timhisi leti bvanyengetaka. Mi ta va tiva hi mintirho ya vona.” Vaprofeta va mavunwa a va ta “tswala mihandzu leyo biha.” (Matewu 7:15-17) Vumbhoni bya mihandzu leyo biha ya vafundhisi i nandzu wa vona lowukulu wa ngati. Hi malembe xidzana va seketele tinyimpi ta nkutsulo, minkonaniso ni tinyimpi leti halateke ngati ya timiliyoni. Va khongelele ni ku katekisa matlhelo hinkwawo ya tinyimpi laha swirho swa vukhongeri bya vona swi dlayaneke eka tona. Ku hambana ni sweswo, muapostola Pawulo u swi kotile ku vula a ku: “A ndzi nga vi na nandzu loko un’wana wa n’wina a ya eku loveni.” (Mintirho 20:26) Vafundhisi a va tano. Eka vanhu vo tano Xikwembu xi ri: “Loko mi anḍisa mikhongelo ya ṅwina, a nḍi yingisi; mav̌oko ya ṅwina ma tele ngati.”—Esaya 1:15.
3. Xana i swiendlakalo swihi swa nkoka wa misava hinkwayo leswi tshinelaka hi ku hatlisa?
3 Nkarhi wa leswaku Xikwembu xi tisa ku avanyisa ka xona ehenhla ka munhu wa ku homboloka wu tshinela hi ku hatlisa. Ku nga ri khale, tanihi laha Yesu a vhumbeke ha kona, “nhlomulo wu ta va lowukulu enkarhini wolowo; nhlomulo lowo tano a wu si va kona hi mpfhuka misava yi tumbulukile ku fikela namuntlha, naswona a wu nga ha vi kona ni siku ni rin’we.” (Matewu 24:21) Nkarhi wolowo lowu nga si vaka kona wa xiphiqo wu ta sungula hi ku herisiwa ka Babilona Lonkulu, mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa lebyi katsaka vukhongeri bya Vujagana. Switirho swa politiki “swi ta endla leswaku a swela ni ku sala a nga ambalanga nchumu, swi dya nyama ya yena, swi n’wi hisa hi ndzilo.” (Nhlavutelo 17:16) Nhlomulo lowukulu wu ta hela hi ku lovisiwa ka masalela ya misava ya Sathana eArmagedoni, “nyimpi ya siku lerikulu ra Xikwembu xa Matimba Hinkwawo.”—Nhlavutelo 16:14, 16, NW; 19:11-21.
Va Boheka Ku Rhandza Van’wana
4. I yini lexi lava gandzelaka Xikwembu hi “moya ni ntiyiso” va faneleke ku xi tsundzuka?
4 Tanihi leswi swiendlakalo leswi swi tsekatsekisaka misava ku nga ri khale swi nga ta ta ehenhla ka misava leyi akiweke, i vutihlamuleri byihi lebyi lava ‘gandzelaka Tatana hi moya ni ntiyiso’ va nga na byona? (Yohane 4:23) Hi xikombiso, va fanele va tsundzuka leswaku Yesu u te: “Loko mi hlayisa milawu ya mina, mi ta tshama erirhandzwini ra mina, hilaha na mina ndzi hlayiseke milawu ya Tata wa mina, kutani ndzi tshama erirhandzwini ra yena. . . . Nawu wa mina hi lowu: Hileswaku mi rhandzana, kukotisa leswi na mina ndzi mi rhandzeke. A ku na munhu la nga ni rirhandzu leri tlulaka ra loyi a nyiketaka vutomi bya yena hikwalaho ka vanakulobye. Mi vanakulorhi loko mi endla leswi ndzi mi lerisaka swona.”—Yohane 15:10-14; 1 Yohane 5:3.
5, 6. (a) I yini lexi Yesu a leriseke vadyondzisiwa va yena ku xi endla lexi a va ta tiviwa hi xona? (b) Leswi a swi ri nawu lowuntshwa hi ndlela yihi?
5 Vakriste va ntiyiso xisweswo va boheke ku rhandza vanhu van’wana, ngopfu-ngopfu vamakwavo va vona va Vakriste va xinuna ni va xisati ematikweni hinkwawo. (Mintirho 10:34; Vagalatiya 6:10; 1 Yohane 4:20, 21) Hakunene, Vakriste-kulorhi va fanele va va ni “rirhandzu leri tiyeke eka van’wana.” (1 Petro 4:8, NW) Muxaka wa rirhandzu rero ra misava hinkwayo wu va kombisa tanihi vagandzeri va ntiyiso, hikuva Yesu u te: “Ndzi mi nyika nawu lowuntshwa ndzi ri: Rhandzanani! Kukotisa leswi mina ndzi mi rhandzeke, rhandzanani na n’wina. Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.”—Yohane 13:34, 35.
6 Xana i yini lexi a xi ri xintshwa hi nawu wolowo? Xana Vayuda ehansi ka Nawu wa Muxe a va nga nyikiwanga nawu lowu nge “ranḍa warikwenu kukotisa loko u tiranḍa”? (Levitika 19:18) Ina, kambe Yesu u kombe xin’wana lexi tlhandlekelaka loko a te, “Kukotisa leswi mina ndzi mi rhandzeke.” Rirhandzu ra yena ri katse ku nyikela ka yena vutomi bya yena eka van’wana, naswona vadyondzisiwa va yena va fanele va tiyimisela ku endla leswi fanaka. (Yohane 15:13) Rolero a ku ri rirhandzu lerikulu, tanihi leswi gandzelo ro tano a ri nga laviwi hi Nawu wa Muxe.
7. Hi byihi vukhongeri lebyi yingiseke nawu wa rirhandzu eka lembe xidzana leri?
7 Eka lembe xidzana ra hina, i vukhongeri byihi lebyi yingiseke nawu lowu wa rirhandzu? Entiyisweni ku nga ri vukhongeri bya Vujagana, hikuva va dlayanile hi makume ya timiliyoni eka tinyimpi timbirhi ta misava ni le ka mimpfilumpfilu yin’wana. I Timbhoni ta Yehova leti yingiseke nawu wa rirhandzu emisaveni hinkwayo. Ti hlayise vukala-tlhelo lebyi heleleke etinyimpini ta matiko, hikuva Yesu u vule leswaku valandzeri va yena va ‘nga vi va misava.’ (Yohane 17:16) Xisweswo, va nga vula, hi laha Pawulo a vuleke ha kona, leswaku ‘a va na nandzu wa ngati ya munhu.’ Tanihi xikombiso, xiya xiphemu xo sungula xa xiboho lexi amukeriweke hi malandza ya Yehova entsombanweni wa le Washington, D.C., hi November 27, 1921, lexi nge:
“Tanihi Vakriste hi lwa hi matimba ku landzelela tidyondzo ta Kriste Yesu Hosi ya hina ni Vaapostola va yena, hi tshemba: leswaku nyimpi i masalela ya vuhunguki, ku lovisiwa ka mahanyelo lamanene i ndzhukano eka vanhu va Vakriste; leswaku misinya ya milawu leyi dyondzisiweke hi Hosi Yesu Kriste yi alela Vakriste lava tinyiketeleke ku nghenela nyimpi, ku halata ngati kumbe vukari hi xivumbeko xihi na xihi.”
8. Xana rhekhodo ya matimu yi vula yini hi Timbhoni ta Yehova hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava?
8 Xana langutelo rero ri tirhisiwe njhani hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava? Eka nyimpi yoleyo yo biha ngopfu ematin’wini hinkwawo ya vanhu, kwalomu ka vanhu va timiliyoni ta 50 va dlayiwile. Kambe a ku na un’we la dlayiweke hi un’wana wa Timbhoni ta Yehova! Hi xikombiso, ku lava ku va vafundhisi hinkwavo va Jarimani hi ku gingiriteka va seketele Vunazi. Hi ku hambana na sweswo, Timbhoni ta Yehova ehansi ka mfumo wa Vunazi ti hlayise vukala-tlhelo lebyi heleleke naswona ti ale ku dzunisa Hitler kumbe ku va xiphemu xa vuthu ra nyimpi ya yena. Hikwalaho, a va dlayanga wihi na wihi wa vamakwavo va vona va moya va matiko man’wana, kumbe un’wana hi mhaka yoleyo. Naswona Timbhoni ta Yehova ematikweni man’wana hinkwawo na tona ti tshame ti ri na vukala-tlhelo.
9. Ku humelele yini eka Timbhoni ta Yehova eJarimani na Austria ehansi ka mfumo wa Manazi?
9 Timbhoni ta Yehova to tala ti nyikele mimoya ya tona hikwalaho ka vanghana va tona hi ku yingisela nawu wa rirhandzu. Mpfuxeto wa buku leyi nge Kirchenkampf in Deutschland (Ku Lwa Ka Tikereke eJarimani), hi Friedrich Zipfel, malunghana ni Timbhoni wu te: “Makume-kaye-nkombo wa tiphesente ta swirho swa ntlawa lowu wuntsongo wa vukhongeri a va ri vahlaseriwa va nxaniso wa Tiko ra Vusoxalisi [Nazi]. N’we-xa-nharhu xa vona va file, hi ku dlayiwa, na hi swiendlo swin’wana swa vukari, ndlala, vuvabyi kumbe ntirho wa vuhlonga. Tihanyi ta ku tshikileriwa loku a ti nga si va kona naswona a ku ri hikwalaho ka ripfumelo leri nga cinciki leri a ri nga ta twananisiwa ni mianakanyo ya Tiko ra Vusoxalisi.” Le Austria, 25 wa tiphesente ta Timbhoni ta Yehova ti dlayiwile, ti beriwa ku fa, kumbe ti fa hikwalaho ka vuvabyi kumbe ku karhala etikampeni ta Manazi.
10. Xana lava feleke ku yingisa nawu wa rirhandzu a va ri na ntshembo wihi?
10 Lava dlayeriweke ku pfumela hikwalaho ka ku yingisa nawu wa rirhandzu a va tshemba leswaku “Xikwembu a xi na mona, xi nga ka xi nga rivali ntirho wa [vona] ni rirhandzu leri [va] ri kombeke hi vito ra xona.” (Vaheveru 6:10) A va swi tiva leswaku “misava ya hundza, ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu, ú ta tshama hilaha ku nga heriki.” (1 Yohane 2:17) A va ri na ntshembo lowu tiyeke wa ku pfuxiwa va ri ni langutelo ra vutomi lebyi nga heriki.—Yohane 5:28, 29; Mintirho 24:15.
11. I ndlela yihi leyi malandza ya Yehova ya nga faniki na van’wana ha yona, naswona i vuprofeta byihi lebyi hetisisiwaka eka wona?
11 Malandza ya Yehova a ma fani na van’wana eku yingiseni nawu lowu vuriweke hi Petro ni vaapostola van’wana ehubyeni leyikulu va ku: “Hi fanele ku yingisa Xikwembu ku tlula vanhu.” (Mintirho 5:29) Hi ku va Timbhoni ta Yehova ti endla leswi, ti seketeriwa hi “Moya lowo Kwetsima lowu Xikwembu xi wu nyikeke lava va xi yingisaka.” (Mintirho 5:32) Hi wona matimba lama ya va pfunaka ku hetisisa vuprofeta lebyi nga eka Esaya 2:2-4. Yi vhumbe leswaku enkarhini wa hina vugandzeri bya ntiyiso a byi ta pfuxiwa ni leswaku vanhu lava humaka ematikweni hinkwawo ni le vukhongerini a va ta ya eka byona. Vuyelo byin’wana a ku ta va lebyi: “Hi mabanga ya v̌ona v̌a ta fula ŝikomu, hi matlhari ya v̌ona v̌a ta fula masikeri; tiko ri nga ka ri nga ha lwi ni riṅwana, kutani a ku nga ha dyonḍisiwi ku lwa.” Hi ku va malandza ya Yehova ya lunghiselela vutomi emisaveni leyintshwa yo rhula, a ya nga ha dyondzi nyimpi. Ya dyondza nawu wa rirhandzu.—Yohane 13:34, 35.
12. I yini leswi lava va yingisaka nawu wa rirhandzu va faneleke ku swi endlela van’wana?
12 Leswi rirhandzu ra Vukriste ri katsaka ku “rhandza munhu-kuloni, kukota loko u tirhandza,” malandza ya Xikwembu a ya nge vi na vutianakanyi ehenhleni ka leswi ya swi tivaka. (Matewu 22:39) Ka ha ri na van’wana vo tala lava nga ta lava ku tirhela Xikwembu ni ku tshama emisaveni ya xona leyintshwa. Loko ka ha ri ni nkarhi, lava na vona va fanele ku dyondza ehenhleni ka nawu wa rirhandzu ni mintiyiso yin’wana yo tala leyi yelanaka ni Hosi ya Vuako, Yehova Xikwembu. Va fanele ku dyondzisiwa leswaku Yehova a ri yexe u faneriwa hi ku gandzeriwa hi hina ni ndlela leyi vugandzeri byebyo byi endliwaka ha yona. (Matewu 4:10; Nhlavutelo 4:11) Lava ana se va dyondzeke swilo leswi va boheka ku byela van’wana hi swona leswaku na vona va amukeriwa hi Yehova.—Ezekiel 33:7-9, 14-16.
Ku Paluxa Munhu Wa Ku Homboloka
13. Tanihi xiphemu xa hina xa ku nyikela vumbhoni ka misava hinkwayo, i yini lexi hi faneleke ku xi tivisa, naswona ha yini?
13 Yesu u vule leswaku “Evhangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Matewu 24:14) Tanihi xiphemu xa ku nyikela vumbhoni loku ka misava hinkwayo, malandza ya Xikwembu ma boheka ku tivisa ku avanyisa ka xona ehenhla ka vukhongeri bya mavunwa, ngopfu-ngopfu vafundhisi va Vujagana. Lava va ni nandzu wukulu ngopfu hi langutelo ra Xikwembu hikuva va tivula Vakriste. Va fanele ku paluxiwa leswaku lava lavaka ku tirhela Xikwembu va ntshunxiwa eka nkucetelo wa vona naswona va teka magoza lama faneleke ya ku pona. Hi laha Yesu a vuleke ha kona: “Ntiyiso wu ta mi ntshunxa.”—Yohane 8:32.
14. Xana i rungula rihi leri nga erivaleni leri faneleke ku twarisiwa malunghana ni vukhongeri bya mavunwa?
14 Xisweswo, Timbhoni ta Yehova ti fanele ti tivisa rungula leri ri huhuteriweke malunghana ni vukhongeri bya mavunwa: “N’wina vanhu va mina, humani mi n’wi siya, leswaku mi ta kala mi nga ngheni eswidyohweni swa yena, mi ta kala mi nga weriwi hi maxangu ya yena, hikuva swidyoho swa yena swi tlhandlekelene ku ya fika ehenhla tilweni, kutani Xikwembu xi tsundzukile ku homboloka ka yena. . . . Hikwalaho ka swona, mintungu hinkwayo yi ta n’wi wela henhla hi siku rin’we, a kuma mavabyi yo chavisa, ni mahlomulo, ni ku sika, kutani ú ta hisiwa hi ndzilo, hikuva Hosi Xikwembu, muavanyisi wa yena, xi ni matimba lamakulu.”—Nhlavutelo 18:4-8.
15. Lembe ra 1914 ri xi teke njhani xiphemu eka xiyimiso xa nkarhi wa Yehova, naswona ku humelele yini endzhaku ka Nyimpi yo Sungula ya Misava?
15 Vuprofeta bya Bibele byi komba leswaku ‘masiku ya makumu’ ya mafambiselo lawa ya swilo ya sungule hi lembe ra nkoka ra 1914. (2 Timotiya 3:1-5, 13; Matewu 24:3-13) Ku sukela hi lembe rero hi ve “nkarini wa makumu.” (Daniel 12:4) Kwalaho endzhaku ka Nyimpi yo Sungula ya Misava, hi ku twanana ni xiyimiso xa nkarhi wa Yehova, malandza ya yena ya hangalase xitiviso xa wona xa Mfumo wa Xikwembu hi matimba tanihi laha swi vhumbiweke ha kona eka Matewu 24:14. Nakambe ya sungule ku paluxa vukhongeri bya mavunwa hi matimba swinene, ngopfu-ngopfu ntlawa wa vafundhisi vo homboloka va Vujagana lebyi gwineheke.
16. Xana ku paluxa munhu wa ku homboloka ku tinyike matimba njhani eka malembe lama tlulaka 70?
16 Ku tlula malembe ya 70 sweswi, hi matimba lamakulu, malandza ya Xikwembu ya xalamukisele vanhu eka ntirho wa vukanganyisi wa munhu wa ku homboloka. A ko va ntsena magidi ma nga ri mangani ya Timbhoni leti a ti endla leswi endzhaku ka Nyimpi yo Sungula ya Misava. Kambe sweswi ti vile “tiko lera matimba” ra ku tlula timiliyoni tinharhu ni hafu ta vatirheli lava gingiritekaka lava hlengeletaneke eka mabandlha lama tlulaka 60 000 emisaveni hinkwayo. (Esaya 60:22) Exiphen’wini lexi ndlandlamukaka, malandza ya Xikwembu ya huwelela Mfumo wa Xikwembu hi ku gingiriteka tanihi wona ntsena ntshembo wa vanhu naswona, hi nkarhi lowu fanaka, ya paluxa leswi vafundhisi va nga swona—munhu wa ku homboloka wo kanganyisa.
Ha Yini Ya Ri Na Matimba?
17. Ha yini malandza ya Yehova ya paluxe munhu wa ku homboloka hi matimba swinene?
17 Ha yini malandza ya Yehova ya paluxe munhu wa ku homboloka hi matimba swinene hi malembe lawa hinkwawo? Hikuva timiliyoni ta ntshungu lowukulu wa tinyimpfu ta Yehova leti ana se ti nga le ndleleni ya ku ponisiwa ti fanele ti sirheletiwa eka misava ya Sathana ni vukhongeri bya yona bya mavunwa. (Yohane 10:16; Nhlavutelo 7:9-14) Ku tlula kwalaho, handle ka loko vafundhisi vo paluxiwa, vanhu va timbilu letinene lava va nga si vaka xiphemu xa ntlhambi wa Xikwembu a va nge yi tivi ndlela leyi va nga papalataka ndlela leyi hoxeke ha yona. Kutani va fanele ku tsundzuxiwa, tanihi laha Yesu a tsundzuxeke vanhu ha kona loko malunghana ni varhangeri va vukhongeri lava kanganyisaka va siku ra yena a te: “Hi lavo-fe-mahlo lava fambisaka lavo-fe-mahlo. Loko lowo-fe-mahlo a fambisa lowo-fe-mahlo, va ta wela ekheleni hi vumbirhi bya vona.”—Matewu 15:14; nakambe vona 2 Vakorinto 4:4; 11:13-15.
18. Xana valavi va ntiyiso va fanele ku tiva yini?
18 Vafundhisi i xiphemu xa misava ya Sathana. (Yohane 8:44) Kambe i misava leyi ku nga ri khale Xikwembu xi nga ta yi lovisa. (2 Petro 3:11-13; 1 Yohane 2:15-17) Kutani Rito ra Xikwembu ra tsundzuxa ri ku: “Hikokwalaho, loyi a tinyiketaka eku rhandzeni ka swa misava, ú tiendla nala wa Xikwembu.” (Yakobo 4:4) Vafundhisi va honisa xitsundzuxo xexo ivi va hambeta va nghenelela etimhakeni ta politiki. Va byela valandzeri va vona leswaku misava leyo antswa yi ta ta hi ku tirhisa matshalatshala ya van’watipolitiki. Kambe wolowo i ntshembo wa mavunwa, tanihi leswi misava leyi nga ehansi ka Sathana yi nga le ndleleni ya yona yo herisiwa. Kutani vanhu lava va langutelaka ntshembo emisaveni leyi va kanganyisiwa. Va fanele ku byeriwa ntiyiso ehenhleni ka laha misava yi yaka kona ni leswi nga ta yi siva.—Swivuriso 14:12; 19:21; Matewu 6:9, 10; Nhlavutelo 21:4, 5.
19. Ku nghenelela etimhakeni ta misava ka vafundhisi van’wana ku paluxiwe njhani eminkarhini ya sweswinyana?
19 Ku nghenelela etimhakeni ta misava ka vafundhisi van’wana ku paluxiwe ngopfu eminkarhini ya sweswinyana, xikombiso xa mahanyelo layo biha ni ya manyunyu ya vafundhisi van’wana va TV. Mutsari un’wana wa risimu wa manguva lawa u qambe risimu leri nga ni xihloko lexi nge: “Xana Yesu A A Ta Yi Ambala [Wachi] Ya Rolex Ya [R28 000] eNkombisweni Wa Yena Eka Thelevhixini?” Risimu ri ya emahlweni ri ku: “Xana Yesu a a ta va n’watipolitiki loko A vuya emisaveni, a va ni kaya ra Yena ra vumbirhi eka Palm Springs [ya manyunyu] naswona a ringeta ku fihla rifuwo ra Yena?” Ku engetela kwalaho, vafundhisi vo tala va seketela kumbe ku endla vusodoma. Hambi ku ri sweswi Kereke ya Khatoliki eUnited States yi hakela timiliyoni ta tirhandi eka leswi onhiweke ku riha nandzu wa vaprista wa ku pfinya vana.—Varhoma 1:24-27; 1 Vakorinto 6:9, 10.
20. Ha yini malandza ya Xikwembu ya tshama ya ri karhi ya paluxa munhu wa ku homboloka?
20 Xidyoho xo tano xi nge honisiwi hi malandza ya Xikwembu kambe xi fanele xi paluxiwa leswaku ku pfuniwa van’wana. Ntshungu lowukulu wa tinyimpfu tin’wana wu fanele wu sirheleriwa eka lava nga ringetaka ku va endla leswaku va tshova milawu ya Xikwembu. Naswona lava “rilaka hikwalaho ka manyala hikwawo la’ma endliwaka” va fanele ku lavisisiwa kutani va hlengeletiwa eka ndzetelo lowu sirhelelaka wa Murisi Lonkulu, Yehova Xikwembu, ni “murisi lonene,” Kriste Yesu.—Ezekiel 9:4; Yohane 10:11; Swivuriso 18:10.
21. I yini leswi Timbhoni ta Yehova ti nga ta hambeta ti swi twarisa?
21 Hikwalaho ke, vanhu va Xikwembu a va nge kanakani ku twarisa ku tirihisela ka xona ehenhla ka misava hinkwayo ya Sathana, ku katsa ni munhu wa yona wa ku homboloka, vafundhisi va Vujagana. Va ta ri twarisa hi xivindzi rungula ra ntsumi leri nga eka Nhlavutelo 14:7 leri nge: “Chavani Xikwembu, mi xi dzunisa, hikuva nkarhi wa xona wa ku avanyisa wu fikile.” Naswona eka ku twarisa loku va ta katsa xitsundzuxo xa xihatla xa Nhlavutelo 18:4 malunghana ni vukhongeri bya mavunwa va ku: “N’wina vanhu va mina, humani mi n’wi siya, leswaku mi ta kala mi nga ngheni eswidyohweni swa yena, . . . mi nga weriwi hi maxangu ya yena.”
Swivutiso Swa Mpfuxeto:
◻ Xana makumu ya munhu wa ku homboloka ya ta va wahi, naswona ha yini?
◻ I vutihlamuleri byihi lebyi malandza ya Yehova ya nga na byona malunghana ni van’wana?
◻ Vanhu va Yehova va tshame njhani va nga ri na nandzu wa ngati ya vanhu hinkwavo?
◻ Xana hi fanele hi endla yini malunghana na Babilona Lonkulu?
◻ Ha yini hi ta hambetisa rungula ra hina ra matimba malunghana ni munhu wa ku homboloka?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]
Vaapostola va byele huvo leyikulu va ku: “Hi fanele ku yingisa Xikwembu ku tlula vanhu”
[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]
Vanhu lavanene va fanele ku tiva laha misava ni vukhongeri bya yona swi yaka kona