Ku Tlhelela eNtshurini—Hi Ndlela Yihi?

“HIKUV̌A u nṭhuri, u ta tlhelela e nṭhurini.” Loko munhu wo sungula Adamu, a twe marito lawa, u swi tivile leswaku a a ta langutela yini. A a endliwe hi ntshuri wa misava kutani a a ta tlhelela kona entshurini. A a ta fa hikuva a nga n’wi yingisanga Muvumbi wa yena Yehovha Xikwembu.—Genesa 2:7, 15-17; 3:17-19.

Bibele yi kombisa leswaku vanhu va endliwe hi ntshuri. Yi tlhela yi ku: “Moya lo’wu dyohaka, hi wona lo’wu nga ta fa.” (Ezekiyele 18:4; Pisalema 103:14) Rifu ri tise nhlomulo eka timiliyoni ta vanhu naswona ri hambete ri tlakusa swivutiso mayelana ni ku lahliwa ka vafi.

Mikhuva Ya Khale Ni Ya Namuntlha

Xana vafi a va lahlisiwa ku yini hi vanhu va Xikwembu va minkarhi ya khale? Emasungulweni ya yona, Bibele yi vulavula hi tindlela to hambana-hambana mayelana ni vafi, ku katsa ni ku va celela emisaveni. (Genesa 35:8) Mupatriarka Abrahama ni nsati wakwe Sara swin’we ni n’wana wa vona Isaka na ntukulu wa vona Yakobo, va lahliwe ebakweni ra Makapela. (Genesa 23:2, 19; 25:9; 49:30, 31; 50:13) Vaavanyisi va le Israyele, Gidiyoni na Samsoni va lahliwe ‘emasirheni ya vatata wa vona.’ (Vaavanyisi 8:32; 16:31) Leswi swi vula leswaku vanhu va Xikwembu va khale a va tsakela ku va ni tindhawu ta masirha ya ndyangu. Loko Yesu Kreste a file eka lembe-xidzana ro sungula C.E., ntsumbu wa yena wu vekiwe esirheni lerintshwa, leri a ri kovotliwe eribyeni. (Matewu 27:57-60) Xisweswo, hi ntolovelo vafi a va lahliwa emisaveni kumbe emabakweni. Leswi swa ha endliwa etindhawini to tala emisaveni.

Hambiswiritano, eswiphen’wini swin’wana swa misava namuntlha, hikwalaho ka ku pfumaleka ni ku durha swinene ka ndhawu swi endla leswaku swi ya swi tika ku kuma tindhawu to lahlela eka tona. Hikokwalaho vanhu van’wana va anakanya hi tindlela tin’wana ta ku lahla vafi.

Ku haxa nkuma endzhaku ka ku hisiwa ka ntsumbu swi ya swi toloveleka. Le Nghilandi, sweswi kwalomu ka tiphesente ta 40 ta vafi va lahliwa hi ndlela leyi. Le Sweden, laha ku tlula tiphesente ta 80 ta vafi va le madorobeni va hisiwaka, swiphemu swo karhi swa nhova swi vekeriwe etlhelo leswaku ku ta haxeriwa nkuma eka swona. Kutani eShanghai ni le madorobeni man’wana ma nga ri mangani, lama akiweke eribuweni ra lwandle ma le China, tihulumendhe ta madoroba ti seketela ku haxiwa lokukulu elwandle minkarhi yo hlayanyana elembeni.

Xana nkuma wu nga haxiwa kwihi? A hi kun’wana ni kun’wana. Van’wana va nga ha chava leswaku ku haxiwa ka nkuma swi ni khombo eka mbango. Kambe, entiyisweni ntungu wihi ni wihi lowu nga va ka kona wu herisiwa hi ku hisiwa ka ntsumbu. Tindhawu tin’wana to lahla eka tona ta le Nghilandi ni mintanga ya masirha eUnited States, ti lunghiselele tindhawu leti nga byariwa byanyi kumbe mintanga ya swiluva leswaku ti va tindhawu to haxela eka tona. Kavula, Vakreste va khumbeka ngopfu-ngopfu hi vonelo ra Matsalwa mayelana ni ku hisiwa ka ntsumbu ni ku haxiwa ka nkuma.

Xana Vonelo Ra Matsalwa Hi Rihi?

Loko a tivisa ku avanyisiwa ka “hosi ya Babilona,” muprofeta Esaya u te: “Kambe wena a wu lahliwanga esirheni.” (Esaya 14:4, 19, BML) Xana ku haxiwa ka nkuma ku fanele ku ringanisiwa ni mhaka yoleyo ya ku tsongahatiwa? E-e, hikuva a ku na laha ku vulavuriwaka hi ku hisiwa ka ntsumbu ni ku hlayisiwa kumbe ku haxiwa ka nkuma lowu salaka.

Yesu Kreste u vulavule hi ku pfuxiwa ka vafi ka laha misaveni loku nga ta endleka hi nkarhi wa ku Fuma ka yena ka Gidi ra Malembe, loko a te: “Hinkwavo lava nge masirheni va ta twa rito ra [mina], kutani va ta huma.” (Yohane 5:28, 29) Hambiswiritano, leswaku a ku laveki sirha leri kongomeke leswaku ku ta pfuxiwa munhu, swi vonaka enhlamuselweni yin’wana ya vuprofeta ya ku pfuxiwa ka vafi. Nhlavutelo 20:13 yi ri: “Lwandle ri tlherisa lava feleke eka rona. Rifu ni Tihele swi tlherisa vafi lava a va ri ka swona.” Xisweswo, lexi nga xa nkoka a hi leswaku munhu u ‘tlhelela entshurini’ a ri kwihi kumbe hi ndlela yihi. Ku ri na sweswo, hileswaku wa tsundzukiwa hi Xikwembu naswona wa pfuxiwa eku feni. (Yobo 14:13-15; ringanisa Luka 23:42, 43.) Hakunene Yehovha a nga lavi masirha-bakwa yo durha leswaku ma n’wi pfuna ku tsundzuka vanhu. Ku hisiwa ka ntsumbu a ku siveli munhu leswaku a pfuxiwa eku feni. Naswona loko ku haxiwa ka nkuma ku endliwa hi nsusumeto lowunene naswona ku ri hava minkhuvo ya vukhongeri bya mavunwa, a ku nge lwisani ni Matsalwa.

Lava va endlaka xiboho xa ku haxa nkuma va fanela ku xiya nawu wa tiko. Nakambe swi ta va swinene loko vo anakanya hi mintlhaveko ya lava va feriweke ni van’wana. Malandza ya Yehovha ma fanele ma va ni vuxiyaxiya leswaku ku tirhisa ka wona ntshunxeko wa wona wa Matsalwa emhakeni leyi a ku tisi ndzhukano evitweni lerinene leri Vakreste va nga na rona. Leswi i swa nkoka ngopfu-ngopfu ematikweni laha ku hisiwa ka ntsumbu ni ku haxiwa ka nkuma swi nga enawini kambe swi nga siki amukeriwaka hilaha ku heleleke hi vanhu. Kavula, Mukreste u ta papalata mihivahivana kumbe mikhuva yihi ni yihi leyi yi titshegeke eku pfumeleni ka ku nga fi ka moya-xiviri wa munhu.

Ku Ntshunxeka Hilaha Ku Heleleke Eka Ku Lahla eSirheni!

Van’wana lava va yimelelaka ku haxiwa ka nkuma, va vula leswaku leswi swi vula ku ntshunxeka eka ku lahla emasirheni. Hambiswiritano, lexi xi nga ta tisa ntshunxeko lowukulu ku ta va ku ri ku hetiseka ka xitshembiso xa Bibele lexi nge: “Kutani nala lowo hetelela la nga ta herisiwa i rifu.”—1 Vakorinto 15:24-28.

Leswi swi vula leswaku masirha, masirha-bakwa hambi ku ri ku hisiwa ka mintsumbu ni ku haxiwa ka nkuma swi ta va swilo leswi hundzeke. Ina, rifu a ri nga ha vi kona. Loko a huhuteriwe hi Xikwembu, muapostola Yohane u tsarile: “Ndzi twa ni rito lerikulu leri humaka exiluvelweni ri ku: ‘Vonani, vuako bya Xikwembu byi le vanhwini. Xi ta aka na vona, kutani va ta va vanhu va xona; Xikwembu hi xoxe xi ta va na vona, xi va Xikwembu xa vona. Xi ta sula mihloti hinkwayo emahlweni ya vona, ni rifu a ri nga ha vi kona; hambi ya ri mahlomulo kumbe ku rila kumbe ku vaviseka a swi nga ha vi kona, hikuva leswo sungula swi hundzile.’”—Nhlavutelo 21:3, 4.

Leswi hinkwaswo swi ta endleka loko ku fa ka vanhu loku ku nga vuyelo bya xidyoho xa Adamu ku herisiwa hilaha ku heleleke ehansi ka Mfumo wa Xikwembu. Hi nkarhi wolowo vanhu lava yingisaka a va nge he tlheleli entshurini.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 29]

Tindlela leti tolovelekeke ta ku lahla vafi

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Ku haxiwa ka nkuma le Ribuweni ra Sagami, eJapani

[Xihlovo Xa Kona]

Courtesy of Koueisha, Tokyo