Swivutiso Swa Vahlayi

Yesu u khutazile a ku: “Tikarhateni hi matimba leswaku mi nghena hi nyangwa yo khuma, hikuva ndza mi byela, vo tala va ta lava ku nghena kambe a va nge swi koti.” (Luka 13:24) Xana a a vula yini, naswona swi tirha njhani namuntlha?

Hi nga yi twisisa kahle ndzimana leyi leyi tsakisaka hi ku xiya xiyimo xa kona. Tin’hweti ta kwalomu ka tsevu emahlweni ka rifu rakwe, Yesu a a ri eYerusalema hi nkarhi wa xinkhubyana xa lembe na lembe xa ku nyiketeriwa nakambe ka tempele. U vulavule hi ku va murisi wa tinyimpfu ta Xikwembu kambe a kombisa leswaku Vayuda hi ku angarhela a va nga ri exikarhi ka tinyimpfu to tano hikuva va ale ku yingisa. Loko a vule leswaku u “un’we” na Tata wa yena, Vayuda va rhwalele maribye leswaku va n’wi khandla. U balekele ePeriya entsungeni wa Yordani.—Yohane 10:1-40.

Kwalaho wanuna un’wana u vutisile a ku: “Hosi, xana i vatsongo lava ponisiwaka?” (Luka 13:23) Xivutiso xolexo a xi fanerile leswaku a xi vutisa, tanihi leswi Vayuda va nkarhi wolowo a va pfumela leswaku i nhlayo leyi pimiweke ntsena leyi nga ta fanelekela ku ponisiwa. Hikwalaho ka langutelo leri a va ri kombisa, swi le rivaleni leswaku vona a va anakanya leswaku i vamani lava nga ta va vanhu volavo lava nga riki vangani. Wa nga vona ndlela leyi a va hoxe ha yona, hilaha swiendlakalo swa le ndzhakunyana swi kombiseke hakona!

Kwalomu ka malembe mambirhi, Yesu a ri exikarhi ka vona, a dyondzisa, a endla masingita ni ku pfula ndlela ya leswaku va va vadyandzhaka va Mfumo wa le tilweni. Ku ve ni vuyelo byihi? Vona ni varhangeri va vona hilaha ku hlawulekeke, a va tikurisa hi ku va vatukulu va Abrahama na hi ku tamerisiwa Nawu wa Xikwembu. (Matewu 23:2; Yohane 8:31-44) Kambe a va nga xiximi ni ku angula kahle eka rito ra Murisi Lonene. A ku ri ni nyangwa lowu pfuriweke wo fanekisela emahlweni ka vona, laha hakelo-nkulu ya vona a yi ta va ya ku va swirho swa Mfumo loko va nghena ha wona, kambe va arile. I vanhu va nga ri vangani ntsena, lava ngopfu-ngopfu a va ri va xiyimo xa le hansi, lava tweke rungula ra ntiyiso ra Yesu, va ri amukela ivi va n’wi namarhela.—Luka 22:28-30; Yohane 7:47-49.

Hi siku ra Pentekosta ya 33 C.E., hi lava va le ndzhaku lava a va fanelekela ku totiwa hi moya. (Mintirho 2:1-38) A va nga ri exikarhi ka lava a va endla leswi nga lulamangiki lava boxiweke hi Yesu lava a va ta rila ni meno ya vona ma getsela hikwalaho ko tsandzeka ku amukela lunghelo leri va nyikiweke rona.—Luka 13:27, 28.

Xisweswo, hi lembe-xidzana ro sungula lavo “tala” a ku ri Vayuda hi ku angarhela, naswona ngopfu-ngopfu varhangeri va vukhongeri. Vona a va vula leswaku va lava ku amukeriwa hi Xikwembu—kambe hi ku ya hi mimpimanyeto ni tindlela ta vona ntsena, ku nga ri ta Xikwembu. Ku hambana ni sweswo, vanhu “vatsongo” lava anguleke kahle hikwalaho ka ku swi tsakela hi mbilu hinkwayo ku va xiphemu xa Mfumo va ve swirho leswi totiweke swa vandlha ra Vukreste.

Sweswi xiya ndlela leyi anameke leyi sweswo swi tirhaka ha yona esikwini ra hina. Vanhu va ntsandza-vahlayi lava yaka etikerekeni ta Vujagana va dyondzisiwe leswaku va ta ya etilweni. Hambiswiritano, ku navela loku a ku sekeriwanga etidyondzweni leti kongomeke ta Matsalwa. Ku fana ni Vayuda va khale, va lava ku amukeriwa hi Xikwembu hi ku ya hi ku rhandza ka vona ntsena.

Kambe ku ve ni vanhu va nga ri vangani enkarhini wa hina lava hi ku titsongahata va anguleke kahle eka rungula ra Mfumo, va tinyiketela eka Yehovha, ivi va fanelekela ku amukeriwa hi yena. Leswi swi endle leswaku va va “vana va mfumo.” (Matewu 13:38) “Vana” volavo lava totiweke va sungule ku rhambiwa hi Pentekosta ya 33 C.E. I khale Timbhoni ta Yehovha ti pfumela leswaku vumbhoni bya ku tirhisana ka Xikwembu ni vanhu va xona byi kombisa leswaku kahle-kahle swirho swa ntlawa wa le tilweni swi vitaniwile. Hikwalaho, lava dyondzeke ntiyiso wa Bibele emalembeni ya sweswinyana va swi twisisile leswaku ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi sweswi wu ndlandlamuxiwile. Vanhu lava va tlula masalela lama hungutekaka ya Vakreste lava totiweke, lava nga ni ntshembo wa ku ya etilweni hi xiviri. Luka 13:24 a yi tirhi ngopfu eka lava nga langutelangiki ku ya etilweni, kambe entiyisweni yi va khomele xitsundzuxo xa vutlhari.

Loko a hi khutaza ku tikarhata hi matimba, Yesu a nga vuli leswaku yena kumbe Tata wa yena va veka swihinga endleleni leswaku swi hi sivela. Kambe hi ku ya hi Luka 13:24, ha swi twisisa leswaku swilaveko swa Xikwembu swi susa lava nga fanelekiki. “Tikarhateni hi matimba” swi vula ku endla matshalatshala, ku lwa hi matimba. Xisweswo hi nga ha tivutisa leswaku, ‘Xana ndza lwa hi matimba?’ Luka 13:24 yi nga ha vekiwa hi ndlela leyi, ‘Ndzi fanele ndzi tikarhata hi matimba leswaku ndzi nghena hi nyangwa yo khuma hikuva vo tala va ta lava ku nghena kambe a va nge swi koti. Kutani xana ndza tikarhata hi matimba hakunene? Xana ndzi fana ni xitsutsumi exitediyamu xa le minkarhini ya khale lexi endlaka hilaha xi nga kotaka hakona leswaku xi kuma hakelo? Ku hava xitsutsumi xo tano lexi a xi nga ta tinyiketela hi mbilu hinkwayo, xi nga tikarhati. Xana mina a ndzi tikarhati?’

Marito ya Yesu ma ringanyeta leswaku van’wana va nga ha swi lava ku ‘nghena hi nyangwa’ hi ku rhandza ka vona vini, hi rivilo ro olova leri va ri tsakelaka. Langutelo ro tano ri nga khumba Mbhoni yin’wana ni yin’wana. Van’wana va nga ha anakanya leswaku, ‘Ndzi tiva Vakreste lava tinyiketeleke lava tikarhateke malembe yo tala, va titsona swilo swo tala; kambe, loko va fa, makumu ya mafambiselo lawa yo biha a ma nga si fika. Kumbexana swa antswa ndzi tigedlha, ndzi hanya vutomi lebyi tolovelekeke swinene.’

Swa olova ku anakanya hi ndlela yoleyo, kambe xana i vutlhari hakunene? Hi xikombiso, xana vaapostola a va anakanya hi ndlela yoleyo? Nikatsongo. Va tinyiketele hilaha ku heleleke evugandzerini bya ntiyiso—ku fikela loko va fa. Hi xikombiso, Pawulo u te: “[Kreste] hi yena loyi hi n’wi twarisaka erivaleni . . . Hikwalaho ka leswi ndzi tirha hi matimba hakunene, ndzi tikarhata hi ku landza matirhelo ya yena naswona matirhelo lawa ma tirha eka mina hi matimba.” Endzhakunyana u tsarile a ku: “Hikwalaho hi tirha hi matimba naswona ha tikarhata, hikuva hi veke ntshembo wa hina eka Xikwembu lexi hanyaka, lexi nga Muponisi wa vanhu va mixaka hinkwayo, ngopfu-ngopfu wa lava tshembekaka.”—Vakolosa 1:28, 29; 1 Timotiya 4:10.

Ha swi tiva leswaku Pawulo u endle nchumu lowunene hilaha ku heleleke hi ku tikarhata. Un’wana ni un’wana wa hina a a eneriseka swonghasi loko a a kota ku vula hilaha Pawulo a vuleke hakona a ku: “Ndzi lwe nyimpi leyinene, ndzi tsutsume pfhumba ndzi kondza ndzi heta, ndzi hlayise ripfumelo.” (2 Timotiya 4:7) Hikwalaho, ku pfumelelana ni marito ya Yesu lama tsariweke eka Luka 13:24, un’wana ni un’wana wa hina a nga ha vutisa a ku, ‘Xana ndza chivirika ni ku gingiriteka? Ina, xana ndzi nyikela vumbhoni hi rixaladza, nkarhi na nkarhi leswaku ndzi yingisa xitsundzuxo xa Yesu lexi nge: “Tikarhateni hi matimba leswaku mi nghena hi nyangwa yo khuma”?’