Xuma Xa Hina Lexi Nga Eswibyeni Swa Vumba

“Hi ni xuma lexi eswibyeni swa vumba, leswaku matimba lama tlulaka lama tolovelekeke ma va ya Xikwembu, ku nga vi ya hina.”—2 VAKORINTO 4:7.

1. Xana xikombiso xa Yesu xi fanele xi hi khutaza hi ndlela yihi?

LOKO a ha ololoxiwa hi Yehovha laha misaveni, Yesu u ku vone kahle ku tsana ka vanhu. Xikombiso xa yena xa ku hlayisa vutshembeki xi fanele xi hi khutaza swinene! Muapostola wa hi byela: “Entiyisweni, mi vitaneriwe endleleni leyi, hikuva hambi Kreste u xanisekele n’wina, a mi siyela ntila leswaku mi landzelerisisa mikondzo yakwe.” (1 Petro 2:21) Hi ku amukela ku ololoxiwa koloko, Yesu u yi hlurile misava. Nakambe u tiyise vaapostola va yena leswaku va va vahluri. (Mintirho 4:13, 31; 9:27, 28; 14:3; 19:8) Mawaku xikhutazo lexinene swonghasi lexi a xi nyikeleke loko a gimeta mbulavurisano wakwe wo hetelela na vona! U te: “Ndzi mi byele swilo leswi leswaku hikwalaho ka mina mi va ni ku rhula. Emisaveni mi ni nhlomulo, kambe tiyani timbilu! Misava ndzi yi hlurile.”—Yohane 16:33.

2. Ku hambana ni vubofu bya misava, hi kwihi ku voninga loku hi nga na kona?

² Hilaha ku fanaka, endzhaku ko pimanisa vubofu lebyi vangiweke hi “xikwembu xa mafambiselo lawa ya swilo” ni “ku voninga ka mahungu lamanene lama vangamaka,” muapostola Pawulo u vule leswi malunghana ni vutirheli bya hina bya risima: “Hi ni xuma lexi eswibyeni swa vumba, leswaku matimba lama tlulaka lama tolovelekeke ma va ya Xikwembu, ku nga vi ya hina. Hi kamanyetiwile hi tindlela hinkwato, kambe a hi manyiwanga lerova hi nga swi koti ni ku famba; hi pfilunganyekile, kambe a hi yi pfumali hi ku helela ndlela yo huma; ha xanisiwa, kambe a hi siyiwi eku kayakayeni, ha tlatlalatiwa ehansi, kambe a hi lovisiwi.” (2 Vakorinto 4:4, 7-9) Hambileswi hi nga ‘swibya swa vumba’ leswi fayekaka, Xikwembu xi hi ololoxe kahle hi moya wa xona wo kwetsima lerova hi nga swi kota ku hlula misava ya Sathana hi ku helela.—Varhoma 8:35-39; 1 Vakorinto 15:57.

Ku Ololoxa Israyele Wa Khale

3. Xana Esaya u ku hlamusela njhani ku ololoxiwa ka tiko ra Vayuda?

³ Yehovha a nga ololoxi munhu ha un’we ntsena, kambe u ololoxa ni matiko hinkwawo. Hi xikombiso, loko tiko ra khale ra Israyele ri amukele ku ololoxiwa hi Yehovha, swilo a swi ri fambela kahle. Kambe eku heteleleni ri sihalarile ri sungula ku endla swo homboloka. Hikwalaho ka sweswo, Muvumbi wa Israyele u ri tisele “khombo.” (Esaya 45:9) Eka lembe-xidzana ra vunhungu B.C.E., Esaya u vulavule na Yehovha hi vudyoho lebyikulu bya Israyele, a ku: “O Yehova, u tata wa hina; hina hi v̌umba, wena u loyi a hi v̌umbeke, hikweru hi ntiro wa mav̌oko ya wena. . . . Hikwaŝo leŝi ngi hi ŝi ṭakerile ŝi onhiwile.” (Esaya 64:8-11) Israyele a a vumbekele ku va xibya lexi faneriwaka hi ku lovisiwa.

4. Hi xihi xifaniso lexi hetisisiweke hi Yeremiya?

⁴ Endzhaku ka lembe-xidzana, loko siku ra nkonaniso ri ri karhi ri tshinela, Yehovha u byele Yeremiya leswaku a teka mbita ya vumba kutani a fambisana ni vakulukumba van’wana va Yerusalema va ya eNkoveni wa Hinomu, a n’wi lerisa a ku: “U ta faya mbita e mahlweni ka v̌anhu lav̌a ngi v̌a yile na wena, kutani u v̌a byela, u ku: Ku v̌ula Yehova wa tinyimpi a ku: Nḍi ta fayisa ŝeŝo e tiko leri ni muti lowu, kukotisa loko ku fayiwa mbita ya muv̌umbi, le’yi nga tiki tlhela yi hlanganisiwa.”—Yeremiya 19:10, 11.

5. Xana ku avanyisiwa ka Israyele hi Yehovha a ku kule ku fikela kwihi?

⁵ Hi 607 B.C.E, Nebukadnetsara u onhe Yerusalema ni tempele ya yona kutani a teka Vayuda lava saleke a va yisa evuhlongeni le Babilona. Kambe endzhaku ko heta malembe ya 70 va ri evukhumbini, Vayuda lava hundzukeke va swi kotile ku tlhela va ya pfuxeta Yerusalema ni tempele ya wona. (Yeremiya 25:11) Hambiswiritano, hi lembe-xidzana ro sungula C.E., tiko leri nakambe ri siye Muvumbi Lonkulu, naswona ri hetelele ri ve ni nandzu wo dlaya N’wana wa Xikwembu. Hi 70 C.E., Xikwembu xi tirhise Mfumo wa Misava wa Rhoma wu va muhetisisi wa ku avanyisa ka xona, hi ku kukula mafambiselo ya swilo ya Xiyuda, wu onha Yerusalema ni tempele ya wona. Tiko ra Israyele a a ri nga ha ta tlhela ri kongomisiwa hi voko ra Yehovha tanihi nchumu lowu ‘kwetsimaka ni lowu sasekeke.’a

Ku Ololoxa Tiko Ra Moya

6, 7. (a) Xana Pawulo u ku hlamusela njhani ku ololoxiwa ka Israyele wa moya? (b) Hi yihi nhlayo leyi heleleke ya “swibya swa tintswalo,” naswona yi hlanganisiwe njhani?

⁶ Vayuda lava amukeleke Yesu va endliwe va va swirho swa xisekelo swa tiko lerintshwa, “Israyele wa Xikwembu” wa moya. (Vagalatiya 6:16) Xisweswo ma faneleka marito ya Pawulo lama nge: “Yini? Xana muvumbi a nga na wona matimba eka vumba, leswaku hi gavadi rin’we a endla xibya xin’wana leswaku xi tirhiseriwa leswi xiximekaka, xin’wana xi tirhiseriwa leswi nga xiximekiki? . . . Xikwembu, hambileswi xi rhandzaka ku kombisa vukarhi bya xona ni ku tivisa matimba ya xona, xi swi tiyiselele hi mbilu yo leha swinene swibya swa vukarhi leswi endliweke swi fanela ku lovisiwa, leswaku xi ta tivisa ku fuwa ka ku vangama ka xona ehenhla ka swibya swa tintswalo, leswi xi swi lunghiseleleke ka ha ri emahlweni leswaku swi va ni ku vangama.”—Varhoma 9:21-23.

⁷ Endzhakunyana, Yesu la pfuxiweke u boxe leswaku ‘swibya leswi swa tintswalo’ swi ta va nhlayo ya 144 000. (Nhlavutelo 7:4; 14:1) Tanihi leswi Israyele wa ntumbuluko a tsandzekeke ku nyikela nhlayo yoleyo leyi heleleke, Yehovha u yise tintswalo takwe eka vanhu va matiko. (Varhoma 11:25, 26) Vandlha leri lerintshwa ra Vukreste ri andze hi ku hatlisa. Ku nga si hela malembe ya 30, mahungu lamanene a ma ri karhi ma ‘chumayeriwa eka ntumbuluko hinkwawo lowu nga ehansi ka tilo.’ (Vakolosa 1:23) Leswi swi vule leswaku mavandlha yo hambana-hambana lama hangalakeke ya kwalaho ma kuma vulanguteri lebyinene.

8. I vamani lava a va ri swirho swa huvo yo sungula leyi fumaka, naswona xana huvo leyi yi antswisiwe njhani?

⁸ Yesu u lunghiselele vaapostola va 12 leswaku va vumba huvo leyi fumaka yo sungula, a letela vona ni van’wana leswaku va kota ku endla vutirheli lebyi. (Luka 8:1; 9:1, 2; 10:1, 2) Hi Pentekosta ya 33 C.E., vandlha ra Vukreste ri simekiwile, naswona hi ku famba ka nkarhi, huvo leyi fumaka ya rona yi ndlandlamuxiwile yi hlanganisa “vaapostola ni vakulukumba eYerusalema.” Ku ringana nkarhinyana wo leha, Yakobo, makwavo wa Yesu hi manana, hambileswi a a nga ri muapostola, u vonaka a tirhe tanihi mutshama-xitulu. (Mintirho 12:17; 15:2, 6, 13; 21:18) Hi ku ya hi n’wamatimu Eusebius, vaapostola va xanisiwile swinene naswona a va hangalakele eka tindhawu tin’wana. Swirho swa huvo leyi fumaka swi cinciwile hi ku ya hi swiyimo.

9. Hi yihi mhaka yo vava leyi Yesu a vuleke leswaku yi ta humelela?

⁹ Ku ya eku heleni ka lembe-xidzana ro sungula, ‘nala, Diyavulosi,’ u sungule ‘ku byala mfava’ eka vadya-ndzhaka va “mfumo wa matilo” lava fanaka ni koroni. Yesu u profetile leswaku mhaka leyi yo vava a yi ta tshikiwa yi va kona kukondza ku fika nkarhi wa ntshovelo, ku nga “makumu ya mafambiselo lawa ya swilo.” Kutani ‘lava va lulameke a va ta tlhela va voninga ngopfu kukota dyambu emfun’weni wa Tata wa vona.’ (Matewu 13:24, 25, 37-43) Xana sweswo swi ta endleka rini?

Ku Ololoxa Israyele Wa Xikwembu Namuntlha

10, 11. (a) Xana ku ololoxiwa ka Israyele wa Xikwembu wa manguva lawa ku sungurise ku yini? (b) Hi tihi tidyondzo leti hambanaka leti a ti ta kumeka eka Vujagana ni le xikarhi ka Swichudeni swa Bibele leswi gingiritekaka?

¹⁰ Hi 1870, Charles Taze Russell u vumbe ntlawa wo dyondza Bibele le Pittsburgh, ePennsylvania, U.S.A. Hi 1879 u sungule ku humesa magazini wa n’hweti na n’hweti lowu namuntlha wu tiviwaka tanihi Xihondzo xo Rindza. Swichudeni leswi swa Bibele, hilaha a swi vitaniwa hakona, hi ku hatlisa swi sungule ku vona leswaku Vujagana byi amukele tidyondzo ta vuhedeni leti nga humiki kona ematsalweni, to tanihi ku nga fi ka moya-xiviri, ndzilo wa tihele, pagatori, xikwembu xa Vunharhu-un’we ni ku khuvuriwa ka tincece.

¹¹ Kambe, xa nkoka swinene, varhandzi lava va ntiyiso wa Bibele va tlhele va vuyisa tidyondzo ta xisekelo ta Bibele, to tanihi ku kutsuriwa hi gandzelo ra nkutsulo ra Yesu ni ku pfuxiwa ka vafi, va hanya hi ku rhula hilaha ku nga heriki emisaveni ya paradeyisi, ehansi ka Mfumo wa Xikwembu. Ku tlula hinkwaswo, a ku kandziyisiwa swinene ku lweriwa ka Yehovha Xikwembu loku tshinelaka, tanihi Hosi Leyikulu ya vuako hinkwabyo. Swichudeni swa Bibele a swi pfumela leswaku Xikhongelo xa Hosi xi ta hlamuriwa ku nga ri khale, lexi nge: “Tata wa hina la nge matilweni, vito ra wena a ri kwetsimisiwe. Mfumo wa wena a wu te. Ku rhandza ka wena a ku endleke emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni.” (Matewu 6:9, 10) A va ri karhi va ololoxiwa hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu leswaku va va vandla ra misava hinkwayo, ra Vakreste lava rhandzaka ku rhula.

12. Swi tise ku yini leswaku Swichudeni swa Bibele swi kota ku vona lembe ra nkoka?

¹² Dyondzo leyi enteke ya Daniyele ndzima 4 ni vuprofeta byin’wana, swi khorwise Swichudeni swa Bibele leswaku vukona bya Yesu tanihi Hosi ya Vumesiya byi fanele byi ri ekusuhi. Swi kume leswaku 1914 a ri ta va lembe ra ku hela ka “nkarhi lowu vekiweke wa matiko.” (Luka 21:24; Ezekiyele 21:26, 27) Swichudeni swa Bibele hi ku hatlisa swi ndlandlamuxe ntirho wa swona, swi endla mintlawa ya Bibele (leyi hi ku famba ka nkarhi yi vitaniweke leswaku i mavandlha) eUnited States hinkwaro. Eku heleni ka lembe-xidzana rero, ntirho wa vona wa ku dyondzisa Bibele a wu fike eYuropa ni le Australasia. Leswi a swi lava nhleleko lowunene.

13. Hi wahi mavito ya le nawini lawa Swichudeni swa Bibele swi ma kumeke naswona hi wihi ntirho lowukulu lowu endliweke hi muungameri wo sungula wa Sosayiti?

¹³ Leswaku Swichudeni swa Bibele swi va enawini, ku tsarisiwe Zion’s Watch Tower Tract Society hi 1884 le United States, yindlu-nkulu ya kona yi ri le Pittsburgh, ePennsylvania. Vakongomisi va yona a va ri swirho swa Huvo leyi Fumaka, va langutela ku chumayeriwa ka Mfumo wa Xikwembu emisaveni hinkwayo. Muungameri wo sungula wa Sosayiti, Charles T. Russell, u tsale tivholumo ta tsevu leti nge Studies in the Scriptures naswona u tlhele a teka maendzo yo tala a famba a chumayela. U tlhele a nyikela eka ntirho wa Mfumo wa misava hinkwayo, hi rifuwo rakwe leri a ri hlengeleteke a nga si sungula ku dyondza Bibele. Hi 1916, loko Nyimpi Leyikulu ya ha ya emahlweni le Yuropa, Makwerhu Russell la karhaleke u fe a ri eriendzweni ro chumayela. U endle leswi nga ematimbeni yakwe ku ndlandlamuxa ntirho wo nyikela vumbhoni hi Mfumo wa Xikwembu.

14. Xana J. F. Rutherford ‘u lwe nyimpi leyinene’ hi ndlela yihi? (2 Timotiya 4:7)

¹⁴ Joseph F. Rutherford, loyi a tshameke a tirha swa xinkarhana tanihi muavanyisi, le Missouri, u ve muungameri la landzeleke. Hikwalaho ka ku lwela ka yena ntiyiso wa Bibele handle ko chava, vafundhisi va Vujagana va endle xikungu ni van’watipolitiki leswaku “va vanga hasahasa hi ku tirhisa nawu.” Hi June 21, 1918, Makwerhu Rutherford swin’we ni Swichudeni swa Bibele swin’wana leswi rhangelaka swa nkombo, va khotsiwile, va gweviwa minkarhi yo hlayanyana ya ku tshama ekhotsweni malembe ya 10 kumbe ya 20. Swichudeni swa Bibele a swi tshamanga hi mavoko. (Pisalema 94:20; Vafilipiya 1:7) Endzhaku ko endla xikombelo, va ntshunxiwile hi March 26, 1919, naswona endzhakunyana va tshikiwile hi ku helela malunghana ni vunwa lebyi a va hehliwe ha byona bya ku lwisana ni nawu.b Ntokoto lowu wu va pfune leswaku va vumbeka va va tiphuphu to tiya to lwela ntiyiso. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, va endle leswi nga ematimbeni ya vona, leswaku va hlula eka nyimpi leyi ya moya yo twarisa mahungu lamanene ku nga khathariseki nkaneto wa Babilona Lonkulu. Nyimpi leyi ya ha ya emahlweni ni le lembeni leri ra 1999.—Ringanisa Matewu, ndzima 23; Yohane 8:38-47.

15. Hikwalaho ka yini lembe ra 1931 a ri ri ra nkoka hi tlhelo ra matimu?

¹⁵ Hi va-1920 na va-1930, Israyele wa Xikwembu la totiweke u ye emahlweni a ololoxiwa hi nkongomiso wa Muvumbi Lonkulu. Ku voninga ka vuprofeta lebyi humaka eMatsalweni ku ye emahlweni ku voninga, ku tisa ku dzuneka eka Yehovha naswona ku tlakusa Mfumo wa Yesu wa Vumesiya. Hi 1931, Swichudeni swa Bibele swi tsakele ku amukela vito lerintshwa leri nge Timbhoni ta Yehovha.—Esaya 43:10-12; Matewu 6:9, 10; 24:14.

16 katsa ni bokisi eka tluka 19. Xana nhlayo leyi heleleke ya lava 144 000 yi fikeleriwe rini naswona hi byihi vumbhoni lebyi nga kona malunghana ni leswi?

¹⁶ Hi va-1930, nhlayo ya “lava vitaniweke, lava hlawuriweke naswona va tshembekeke,” va 144-000 yi vonake se yi helerile. (Nhlavutelo 17:14; vona bokisi eka tluka 19.) A hi swi tivi leswaku i vangani va vatotiwa lava hlengeletiweke hi lembe-xidzana ro sungula ni lava humeke eka “mfava” wa malembe-xidzana ya munyama ya ku gwineha lokukulu ka Vujagana. Kambe hi 1935 a ku ri ni ntsengo wa misava hinkwayo wa vahuweleri va 52 465, eka nhlonhlorhi ya 56 153, lava kombiseke leswaku va ni ntshembo wa le tilweni hi ku dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo. Xana ntshembo wa vo tala lava a a va ha ta hlengeletiwa a wu ta va wihi?

“Waswivo, A Ku Ri Ni Ntshungu Lowukulu”

17. Hi wihi nchumu lowu tivekaka lowu humeleleke hi 1935?

¹⁷ Eka ntsombano lowu khomiweke ku sukela hi May 30 ku ya eka June 3, 1935, le Washington, D.C., U.S.A., Makwerhu Rutherford u nyikele nkulumo leyi nga rivalekiki leyi nga ni xihloko lexi nge “Vunyingi Lebyikulu.”c Ntlawa lowu, “lowu a ku nga ri na munhu la kotaka ku wu hlaya,” a wu ta humelela loko ku totiwa ka lava va 144 000, lava va nga Israyele wa moya, ku hela. Lava na vona a va ta kombisa ripfumelo eka matimba yo kutsula ya “ngati ya Xinyimpfana,” Yesu, ni ku endla ntirho wo kwetsima elunghiselelweni ro gandzela, etempeleni ya Yehovha. Tanihi ntlawa, va ta ‘huma enhlomulweni lowukulu’ va ri karhi va hanya, leswaku va dya ndzhaka ya misava leyi nga Paradeyisi, naswona eka yona “rifu a ri nge he vi kona.” Eka malembe yo hlayanyana ya le mahlweni ka ntsombano lowu, ntlawa lowu a wu vitaniwa Vayonadaba.—Nhlavutelo 7:9-17; 21:4; Yeremiya 35:10.

18. Xana lembe ra 1938 a a ri ri ra nkoka hi tindlela tihi?

¹⁸ Lembe ra 1938 hi rona ri xiyekaka swinene malunghana ni ku hambanisa mintlawa leyi mimbirhi. Nkandziyiso wa March 15 ni wa April 1, 1938, wa Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi), a yi ri ni dyondzo leyi aviweke kambirhi leyi nge “Ntlhambi Wakwe” naswona yi andlale xiyimo xa masalela lama totiweke swin’we ni xa vanghana va vona, ntshungu lowukulu. Kutani nkandziyiso wa June 1 ni wa June 15 a wu ri ni swihloko leswi dyondziwaka, leswi vulavulaka hi “Ku Hlela,” leswi sekeriweke eka Esaya 60:17. Mavandlha hinkwawo ma komberiwe ku kombela Huvo leyi Fumaka leswaku yi hlawula malandza ya kwalaho, hi ndlela yoleyo ku simekiwa lunghiselelo leri antswisiweke, leri nga enawini, leri vekiweke hi Xikwembu, ra le tilweni. Mavandlha ma endle tano.

19 katsa ni nhlamuselo ya le hansi. Hi yihi mintiyiso leyi kombisaka leswaku ku hlengeletiwa loku tolovelekeke ka “tinyimpfu tin’wana” a ku ri karhi ku endleka ku tlula malembe ya 60?

¹⁹ Xiviko eka Yearbook of Jehovah’s Witnesses ya 1939 xi te: “Valandzeri va Kreste Yesu lava totiweke, a va ha talanga emisaveni, naswona nhlayo ya vona a yi nge he andzi. EMatsalweni lava va vitaniwa ‘masalela’ ya vana va Siyoni, nhlengeletano ya Xikwembu. (Nhlav. 12:17) Hosi yi karhi yi tihlengeletela ‘tinyimpfu tin’wana,’ leti nga ta vumba ‘vunyingi lebyikulu.’ (Yohane 10:16) Lava sweswi va nga karhi va hlengeletiwaka i vanghana va masalela, va tirhisana ni masalela. Ku sukela enkarhini lowu ku ya emahlweni, lava va nga va ‘tinyimpfu tin’wana’ va ta andza hi nhlayo ku kondza ‘vunyingi lebyikulu’ byi hlengeletiwa.” Masalela lama totiweke ma endliwe ma lulamela ku langutela ku hlengeletiwa ka ntshungu lowukulu. Ntshungu lowu na wona wu fanele wu ololoxiwa.d

20. Hi kwihi ku cinca ka maendlelo ya swilo loku veke kona ku sukela hi 1942?

²⁰ Hi January 1942, loko Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava ya ha tinyike matimba swinene, Joseph Rutherford a fa kutani a tlhandlamiwa hi Nathan Knorr tanihi muungameri. Muungameri loyi wa vunharhu wa Sosayiti u tiveka swinene hi ku simeka swikolo swa le tilweni emavandlheni ni Xikolo xa Gilead xo letela varhumiwa. Eka nhlangano wa lembe na lembe wa Sosayiti hi 1944, u tivise leswaku vumbiwa bya Sosayiti bya pfuxetiwa leswaku vuxirho byi sekeriwa eka vumoya bya munhu ku nga ri hi swilo leswi vonakaka leswi a swi nyikelaka. Eka malembe ya 30 lama landzeleke, nhlayo ya vanhu lava tirhaka ensin’wini yi andzile yi suka eka 156 299 yi ya eka 2 179 256 emisaveni hinkwayo. Hi 1971-75 a ku laveka leswaku ku endliwa mindzulamiso leyi engetelekeke eka mafambiselo ya swilo. A swi nga ha ta endleka leswaku munhu un’we la tirhaka tanihi muungameri, a langutela ntirho hinkwawo wa Mfumo emisaveni hinkwayo. Huvo leyi Fumaka leyi a yi cincana ku va mutshama-xitulu, yi andzisiwile yi va ni swirho swa 18 leswi totiweke, kwalomu ka hafu ya vona, sweswi se va ri hetile pfhumba ra vona ra laha misaveni.

21. I yini lexi endleke swirho swa ntlhambinyana swi fanelekela Mfumo?

²¹ Swirho leswi saleke swa ntlhambinyana swi ololoxiwile hi ku ringiwa eka malembe-xidzana yo tala lama hundzeke. Va tsaka, leswi handle ko kanakana va amukeleke ‘vumbhoni bya moya.’ Yesu u va byerile a ku: “Hi n’wina mi khomeleleke swin’we na mina emiringweni ya mina; kutani ndzi endla ntwanano swin’we na n’wina; hilaha Tata wa mina a endleke hakona ntwanano wa mfumo swin’we na mina, leswaku mi ta dya ni ku nwa etafuleni ra mina emfun’weni wa mina, kutani mi tshama eswiluvelweni leswaku mi avanyisa tinyimba ta khume-mbirhi ta Israyele.”—Varhoma 8:16, 17; Luka 12:32; 22:28-30.

22, 23. Xana ntlhambinyana ni tinyimpfu tin’wana va ololoxiwa hi ndlela yihi?

²² Leswi nhlayo ya masalela lama totiweke hi moya yi hungutekeke laha misaveni, vamakwerhu lava wupfeke va ntshungu lowukulu va nyikiwe vulanguteri bya moya eka mavandlha yo tala emisaveni hinkwayo. Naswona loko timbhoni leti dyuhaleke ta vatotiwa, to hetelela ti heta pfhumba ra tona ra laha misaveni, tihosana leti nga ti-sa·rimʹ, ta tinyimpfu tin’wana ti ta va ti leteriwe kahle leswaku ti tamela mintirho ya vulanguteri tanihi ntlawa wa tihosana emisaveni.—Ezekiyele 44:3; Esaya 32:1.

²³ Ntlhambinyana ni tinyimpfu tin’wana, va ya emahlweni va ololoxiwa va va swibya swa ntirho wo xiximeka. (Yohane 10:14-16) Ku nga khathariseki leswaku ntshembo wa hina i wa “matilo lamantshwa” kumbe i wa “misava leyintshwa,” onge hi nga amukela xirhambo xa Yehovha hi mbilu hinkwayo: “Khanani mi tsaka hi masiku hikwalaho ka leswi ndzi swi tumbuluxaka. Hikuva ndzi tumbuluxa Yerusalema [wa le tilweni] a va xivangelo xa ku tsakisisa ni vanhu va yena va va xivangelo xa ku khana.” (Esaya 65:17, 18, NW) Onge minkarhi hinkwayo hina vanhu lava tsaneke hi nga tirha hi ku titsongahata, hi ri karhi hi ololoxiwa hi “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke”—matimba ya Xikwembu ya moya lowo kwetsima!—2 Vakorinto 4:7; Yohane 16:13.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Wa Tsundzuka Xana?

◻ Xana Yesu a a ri Xikombiso xa hina hi ndlela yihi, emhakeni yo amukela ku ololoxa loku humaka eka Tata wakwe?

◻ Hi kwihi ku ololoxa loku veke kona eka Israyele wa khale?

◻ Xana “Israyele wa Xikwembu” a a ri karhi a ololoxiwa ku ta fikela sweswi hi ndlela yihi?

◻ “Tinyimpfu tin’wana” a a ti ri karhi ti ololoxiwa hi xikongomelo xihi?

[Bokisi leri nga eka tluka 18]

Ku Ololoxiwa Kun’wana Ka Vujagana

Associated Press ya le Athens, eGrikiya, ya ha ku vika leswi malunghana ni murhangeri la vekiweke wa Kereke ya Magriki ya Orthodox: “U fanele ku va mukondleteri wa ku rhula. Kambe murhangeri wa Kereke ya Magriki ya Orthodox u vulavula ku fana ni ndhuna ya mavuthu leyi tilunghiselelaka nyimpi.

“Loko swi laveka, hi tiyimiserile ku halata ngati hi endla magandzelo. Hina tanihi kereke hi khongelela ku rhula . . . Kambe ha ma katekisa matlhari yo kwetsima loko nkarhi wu lava sweswo,’ leswi swa ha ku vuriwa hi Christodoulos Bixopo Lonkulu, hi siku ro kwetsima ra ku Tlhandluka ka Wanhwana, leri nakambe ri tlangeriwaka tanihi siku ra mavuthu ya le Grikiya.”

[Bokisi leri nga eka tluka 19]

“A Ka Ha Ri Na Ku Engetela!”

Loko ku thwasisiwa swichudeni swa Gilead hi 1970, Frederick Franz, loyi hi nkarhi wolowo a a ri xandla xa muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower, u byele swichudeni leswaku swi nga ha endleka swona, swi khuvula munhu loyi a nga tivulaka leswaku i wa masalela lama totiweke, hambi leswi hinkwaswo a swi ri swa tinyimpfu tin’wana naswona swi ri ni ntshembo wa laha misaveni. Xana leswi swi nga endleka? U hlamusele leswaku Yohane Mukhuvuri a a ri wa tinyimpfu tin’wana kambe u khuvule Yesu ni vaapostola van’wana. Kutani a ya emahlweni a vutisa loko ka ha ri ni xirhambo xo hlengeleta masalela lama engetelekeke. U te: “E-e, a ka ha ri na ku engetela! Xirhambo xexo xi hele khale hi 1931-35! A ka ha ri na ku engetela. Kutani ke, vanhu va nga ri vangani lava va ha ku hlanganyelaka, lava dyaka swifanekiselo swa Xitsundzuxo, i vamani? Loko va ri va masalela, va siva van’wana! A vo engetela eka nhlayo ya lava totiweke, kambe va siva lava swi nga ha endlekaka va khunguvanyekile va wa.”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Mawaku ndlela leyi hi tlangelaka ntirho wa hina ha yona!

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]

Israyele wa khale u hundzuke xibya lexi faneriwaka hi ku lovisiwa ntsena