U Nga Tshineli Endhawini Leyi Nga Ni Khombo!

I NTIRHO wa vativi va vholkheno ku xiya ni ku kambisisa swikombiso ivi va lemukisa vanhu hi ta ku buluka ka vholkheno loku nga ta endleka. (Loko Ntshava ya Fugen se yi bulukile, maphorisa ma boheke ku sivela vanhu leswaku va nga tshineli endhawini leyi nga ni khombo.) Hilaha ku fanaka, swichudeni swa Bibele swi xiya xikombiso xa “makumu ya mafambiselo ya swilo” ivi swi lemukisa van’wana hi khombo leri tshineleke.—Matewu 24:3.

Eka ndzima ya Bibele leyi tsundzuxaka hi khombo ra misava hinkwayo leri tshineleke, hi nga hlaya nhlamuselo leyi ya swiendlakalo leswi nga ta humelela emahlweni ka rona: “Tiko ri ta pfukela tiko rin’wana ni mfumo wu ta pfukela mfumo wun’wana, kutani ku ta va ni ku kayivela ka swakudya ni ku tsekatseka ka misava ku suka endhawini yin’wana ku ya eka yin’wanyana. . . . Ku ta humelela vaprofeta vo tala va mavunwa va hambukisa vo tala; nakambe rirhandzu ra vo tala ri ta hola hikwalaho ka ku engeteleka ka ku kala nawu. . . . Naswona mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.”—Matewu 24:7-14.

A swi bohi leswaku hi va vakambisisi va mahungu leswaku hi ta twisisa ndlela leyi vuprofeta lebyi byi hetisekaka ha yona sweswi. Se hi ku vonile ku hetiseka ka byona ngopfu-ngopfu ku sukela hi 1914. Eka lembe-xidzana leri ku ve ni tinyimpi timbirhi ta misava, tinyimpi to tala ngopfu ta xin’wana-manana, tinyimpi ta tiko ni tinyimpi ta rixaka ni vukhongeri. Vanhu va kayivele swakudya hikwalaho ka tinyimpi toleto, ti engetela vusweti lebyi vangiwaka hi makhombo ya ntumbuluko. Vutomi byo tala byi herisiwe hi ku tsekatseka ka misava. Ku ve ni mimpambukwa leyi nga ni varhangeri lava nga tshembekiki ni valandzeri lava hisekelaka etlhelo. “Ku engeteleka ka ku kala nawu” ku endle leswaku vanhu va nga ha vi na rirhandzu, naswona ku va ni xinghana a ka ha ri nchumu lowu tolovelekeke.

Ntirho wo chumayela emisaveni hinkwayo, ku nga xivumbeko xin’wana xa xikombiso, wu karhi wa hetisisiwa hakunene. Languta xifunengeto xa magazini lowu, kutani u ta vona marito lama nge, “Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha” lama fambisanaka ni vito ra wona. Xihondzo xo Rindza, lexi humesiwaka hi tindzimi ta 132 naswona ku hangalasiwaka tikopi ta xona to tlula 22 wa timiliyoni, i xitirho lexikulu eka lava va twarisaka “mahungu lamanene lawa ya mfumo” emisaveni hinkwayo leyi akiweke. Mahungu wolawo lamanene ma katsa rungula ra leswaku Mutumbuluxi wa vuako, ku nga Yehovha Xikwembu, u simeke Mfumo wa le tilweni lowu nga ta herisa mafambiselo layo biha ya swilo ivi ma tisa paradeyisi emisaveni. Hakunene, xikombiso xa leswaku Xikwembu xi ta teka goza ku nga ri khale xa vonaka sweswi, leswi kombisaka leswaku vutomi bya vanhu va mafambiselo lawa ya swilo byi le khombyeni.—Ringanisa 2 Timotiya 3:1-5; 2 Petro 3:3, 4; Nhlavutelo 6:1-8.

Siku Leri Chavisaka Ra Yehovha

Xana ku ta humelela yini loko nkarhi wa leswaku Yehovha a tisa ku avanyisa ka yena wu fika? Yingisa nhlamuselo ya yena leyi twisisekaka ya leswi nga ta humelela: “Ndzi ta nyika swihlamariso ematilweni ni le misaveni, ngati ni ndzilo ni mapapa ya musi. Dyambu ri ta hundzuka ri va munyama, n’weti wu ta va ngati, ku nga si fika siku lerikulu ni leri chavisaka ra Yehovha.”—Yuwele 2:30, 31.

Siku rolero, leri chavisaka swinene ni leri lovisaka ku tlula ku buluka kwihi na kwihi ka vholkheno kumbe ku tsekatseka ka misava, ri tshinele. Muprofeta Sofaniya u ri: “Siku lerikulu ra Yehovha ri le kusuhi. Ri le kusuhi, naswona ra hatlisa swinene. . . . Misava hinkwayo yi ta herisiwa hi ndzilo wa ku hiseka ka yena, hikuva u ta tisa ndzoviso, lowu nga ni khombo hakunene, eka vaaki hinkwavo va misava.” Hambileswi “silivhere ya vona kumbe nsuku wa vona [swi nga ta ka swi nga va kutsuli] esikwini ra ku hlundzuka ka Yehovha,” yi kona ndlela yo pona siku rolero leri chavisaka.—Sofaniya 1:14-18.

Loko a kombisa leswaku ri ta fikisa ku yini, Sofaniya u ri: “Ku hlundzuka lokukulu ka Yehovha ku nga si mi wela, siku ra ku hlundzuka ka Yehovha ri nga si mi fikela, lavani Yehovha, n’wina hinkwenu lavo rhula va misava . . . Lavani ku lulama, lavani ku rhula. Kumbexana mi nga tumbetiwa esikwini ra ku hlundzuka ka Yehovha.” (Sofaniya 2:2, 3) Hi nga kuma vutumbelo hi ku ‘lava Yehovha, hi lava ku lulama, ni ku lava ku rhula.’ I vamani lava namuntlha va lavaka Yehovha?

A swi kanakanisi leswaku loko u twa rito “Yehovha” u anakanya hi Timbhoni ta Yehovha hikwalaho ka ntirho wa tona wo chumayela. Swi nga ha endleka u kume magazini lowu eka un’wana wa tona. Ti tiviwa tanihi vaaki lava hanyaka vutomi byo lulama. Ti tikarhatela ku ambala “vumunhu lebyintshwa,” lebyi katsaka ku va ni ku rhula. (Vakolosa 3:8-10) Ta pfumela leswaku leswi swi vangiwa hi ku dyondzisiwa hi nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka, leyi emisaveni hinkwayo yi yimeriwaka hi mavandlha ya Timbhoni ta Yehovha. Ina, u nga kuma vutumbelo eka ‘nhlengeletano hinkwayo ya vamakwerhu’ exikarhi ka Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo.—1 Petro 5:9.

Tumbela Ka Ha Ri Ni Nkarhi

Leswaku hi ta kuma vutumbelo hi ku lava Yehovha, hi fanele hi va vanghana va yena. Xana leswi swi katsa yini? Bibele ya hlamula: “Xana a mi swi tivi leswaku ku va ni xinakulobye ni misava i vulala ni Xikwembu? Hikokwalaho, mani na mani la lavaka ku va nakulobye wa misava u tiendla nala wa Xikwembu.” (Yakobo 4:4) Leswaku hi va vanghana va Xikwembu, hi fanele hi tshika ku va ni vuxaka ni misava ya sweswi yo homboloka, leyi vonakaka hi langutelo ro xandzuka eka Xikwembu.

Bibele ya hi tsundzuxa: “Mi nga rhandzi misava kumbe swilo leswi nga emisaveni. Loko mani na mani a rhandza misava, rirhandzu ra Tatana a ri kona eka yena; hikuva hinkwaswo leswi nga emisaveni—ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo ni ku bombisa rifuwo ra munhu ra vutomi—a swi humi eka Tatana, kambe swi huma emisaveni. Ku tlula kwalaho, misava ya hundza ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu u tshama hi masiku.” (1 Yohane 2:15-17) Vanhu vo tala namuntlha va susumetiwa hi ku navela ka nyama—ku navela ka rimbewu loku nga lawulekiki, makwanga ya mali ni ku tirhisiwa ka matimba hi ndlela yo biha. Kambe leswaku munhu a va etlhelweni ra Yehovha, u fanele a hlula ku navela ko tano.—Vakolosa 3:5-8.

U nga ha va u nga sunguli ku hlaya magazini lowu, naswona u nga ha va u pfumelelana ni ndlela leyi wu byi hlamuselaka ha yona vuprofeta bya Bibele. Kambe, u nga ha kanakana ku teka goza ro tihlanganisa ni Timbhoni ta Yehovha. Hambiswiritano, loko hi langutane ni khombo, xana swi nga va swi enerile ku twa xitsundzuxo ntsena? Hilaha hi swi voneke hakona emhakeni ya ku buluka ka Ntshava ya Fugen, hi fanele hi teka goza endzhaku ko twa xitsundzuxo. Tsundzuka, vaviki va mahungu ni vateki va swifaniso va 15 lava a va te hi xikongomelo xo ya kumisisa rungula ro tala va file. Entiyisweni, muteki un’wana wa swifaniso u fe a ha veke rintiho ra yena ekhamereni. Mutivi wa tivholkheno—loyi a nga te, “Loko ndzi fa, ndzi lava ku dlawa hi vholkheno”—u fe hi ndlela leyi a a navela ku fa hi yona. Hinkwavo a va tinyiketele entirhweni wa vona. Kambe, va lahlekeriwe hi vutomi bya vona—vuyelo bya ku honisa xitsundzuxo.

Vanhu vo tala namuntlha va twa rungula ra xiboho xa Xikwembu xo herisa mafambiselo lawa yo biha ya swilo naswona va twisisa nkoka wa xitsundzuxo lexi, hi mpimo wo karhi. Va nga ha ku, ‘Rona ri nga hetelela ri fikile, kambe hayi namuntlha.’ Va tlherisela siku ra Yehovha endzhaku leswaku va nga tshiki ku endla leswi vonakaka swi ri swa nkoka swinene ematihlweni ya vona hi nkarhi wolowo.

Baruku a a ri na xiphiqo xolexo. Leswi a a ri matsalana wa Yeremiya muprofeta wa khale, hi xivindzi Baruku u tsundzuxe Vaisrayele malunghana ni ku avanyisiwa ka Yerusalema loku a ku tshinerile. Kambe, u tshame a phirhiwa hi ntirho wa yena. Yehovha u n’wi tshinyile hikwalaho ka sweswo a ku: “Loko ku ri wena, u tshamela ku lava swilo leswikulu. U nga tshameli ku swi lava.” Hambi i rifuwo, xikhundlha, kumbe nsirhelelo wa swilo leswi vonakaka, Baruku a a nga fanelanga a ‘tilavela swilo sweswo leswikulu.’ A a fanele a karhateka hi nchumu wun’we, ku endla ku rhandza ka Xikwembu leswaku a pfuna vanhu va va etlhelweni ra xona. Hikwalaho, a a ta kuma ‘moya-xiviri wa yena kukota leswi phangiweke.’ (Yeremiya 45:1-5) Hilaha ku fanaka, ematshan’weni yo ‘tilavela swilo leswikulu,’ hi fanele hi lava Yehovha, leswi nga ta endla leswaku hi ponisiwa.

ENtshaveni ya Fugen, maphorisa yo tlula 12 ni vatirhi vo tirhandzela vo timela ndzilo a va ri entirhweni loko ndzhope lowu hisaka swinene wa vholkheno wu va hlasela. A va ringeta ku pfuna ni ku sirhelela vanhu lava nga ekhombyeni. A va fana ni vavanuna ni vavasati lava nga ni xikongomelo lexinene lava tinyiketeleke ku antswisa misava leyi. Ku nga khathariseki xikongomelo xa vona lexinene, “leswi swi endliweke swi gombonyoka a swi nge ololoxiwi.” (Eklesiasta 1:15) Mafambiselo lama gombonyokeke ya swilo a ma nge ololoxeki. Xana swa twala ku va ni “xinakulobye ni misava” hi ku ringeta ku antswisa mafambiselo ya misava hinkwayo lawa Xikwembu xi tiyimiseleke ku ma herisa?

Loko U Kala U Baleka, U Nga Ha Tlheleli

Ku baleka emafambiselweni lama nga ekhombyeni i swinene, kambe leswi nga swa nkoka ngopfu i ku tshama ehansi ka nsirhelelo wa “nhlengeletano ya vamakwe[rhu] hinkwayo.” (1 Petro 2:17) Hi nga va rivali ni varimi lava va tlheleleke endzhaku va ya kamba masimu ya vona ekusuhi ni Ntshava ya Fugen. Kumbexana, a va karhatekela ku tlhela va hanya vutomi “lebyi tolovelekeke” lebyi a va byi hanya. Kambe wa swi xiya leswaku xiboho xa vona xo tlhelela endzhaku a xi ri xa vuphukuphuku. Kumbexana a va nga sunguli ku nghena endhawini leyi ya khombo. Va nga ha va va nghene endhawini leyi nga ni khombo swa xinkarhana ivi ku nga humeleli nchumu. Hi nkarhi lowu landzelaka, va nga ha va va tshame nkarhinyana wo leha, naswona ku nga humeleli nchumu. Kumbexana, va ye va tolovela ku tsemakanya va ya endhawini leyi nga ni khombo kutani va va ni xivindzi xo tirhendzelekela endhawini leyi nga ekhombyeni.

Yesu Kreste u vulavule hi xiyimo lexi fanaka lexi a xi ta humelela hi nkarhi wa “makumu ya mafambiselo ya swilo.” U te: “Kukota leswi a va ri xiswona emasikwini wolawo ya le mahlweni ka ndhambi, va dya, va nwa, vavanuna va teka ni vavasati va hlomisiwa, ku fikela siku leri Nowa a ngheneke ha rona engalaveni; nileswi va nga lemukangiki nchumu ku fikela loko ndhambi yi fika yi va kukula hinkwavo, swi ta va tano ni hi vukona bya N’wana wa munhu.”—Matewu 24:3, 38, 39.

Xiya leswaku Yesu u vulavule hi ku dya, ku nwa ni ku nghenela vukati. Swilo leswi hinkwaswo a swi hoxanga ematihlweni ya Yehovha. Kutani i yini lexi a xi hoxile? Vanhu va le nkarhini wa Nowa a va “lemukang[a] nchumu,” a va hanya vutomi lebyi tolovelekeke. Hi nkarhi wa khombo, munhu a nge hanyi vutomi “lebyi tolovelekeke.” Loko u kala u baleka, kumbe u tihambanisa ni misava ya sweswi leyi avanyisiweke, u fanele u lwisana ni ku navela kwihi na kwihi ko tlhelela endzhaku u ya kuma swo karhi leswi saleke eka yona. (1 Vakorinto 7:31) U nga ha swi kota ku rhendzeleka ehandle ka ndhawu leyi sirhelelekeke ya moya ivi u vuya u nga vavisekanga naswona ku nga ri na loyi a ku xiyaka. Hambiswiritano, sweswo swi nga ha ku nyika xivindzi ivi swi ku endla leswaku u tlhelela emisaveni, u ya rhendzeleka nkarhi wo lehanyana. Ku nga ri khale u nga ha va ni langutelo ra leswaku: “Makumu a ma nge fiki namuntlha.”

Nakambe, anakanya hi vachayeri vanharhu va mathekisi lava feke va ha rindze vaviki va mahungu ni vateki va swifaniso loko ndzhope wa vholkheno wu khulukela eriweni. Namuntlha van’wana va nga ha tolovelana ni vanhu lava kanyeke mbilu va tlhelela emisaveni. Ku nga khathariseki xivangelo xa kona, swi le rivaleni leswaku ku yengiwa leswaku u tlhelela endhawini leyi nga ni khombo a swi pfuni nchumu.

Vanhu hinkwavo lava dlayiweke hi ku buluka ka Ntshava ya Fugen va suke endhawini leyi sirhelelekeke va ya endhawini leyi nga ni khombo. Hambileswi a va swi languterile leswaku ntshava leyi yi ta buluka siku rin’wana, a nga kona loyi a a anakanya leswaku yi ta buluka hi siku rolero. Hi ku xiya xikombiso xa makumu ya mafambiselo ya swilo, vo tala va langutele leswaku siku ra Yehovha ri ta ta siku rin’wana kambe hayi hi ku hatlisa. Van’wana va anakanya ni leswaku siku ra kona a ri nge vi “namuntlha.” Langutelo ro tano ri ni khombo hakunene.

Muapostola Petro u tsundzuxile a ku: “Siku ra Yehovha ri ta ta ku fana ni khamba.” Hi fanele hi tshama hi xalamukile, “[hi] ri karhi [hi] rindzela ni ku hamba [hi] tsundzuka vukona bya siku ra Yehovha,” hi endla “hinkwaswo leswi [hi] nga swi kotaka leswaku emakumu a [hi] kuma [hi] ri lava pfumalaka xivati, lava nga solekiki ni lava nga ni ku rhula.” (2 Petro 3:10-14) Endzhaku ka ku lovisiwa ka mafambiselo lawa yo biha ya swilo, misava leyi nga paradeyisi leyi nga ta fumiwa hi Mfumo wa Xikwembu yi ta va se yi fikile. Hi nga tshuki hi ringiwa leswaku hi nghena endhawini leyi nga ni khombo ku nga khathariseki swivangelo leswi mianakanyo ya hina yi nga ta hi byela swona, tanihi leswi siku leri hi nga ta tsemakanya ha rona hi tlhelela emisaveni ri nga ha vaka siku ra Yehovha.

Nghena evutumbelweni swin’we ni vanhu va Yehovha ivi u tshama na vona.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Nghena evutumbelweni swin’we ni vanhu va Yehovha ivi u tshama na vona

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 4]

Iwasa/Sipa Press