Ku Nghenisa Vutivi Hi Xikwembu—Njhani?

Van’wana va nga ha kanakana leswaku Xikwembu xa swi tsakela hakunene ku va xi tihlamusela eka vanhu. Loko xi swi tsakela, xi swi endlisa ku yini sweswo?

JOHN CALVIN, la nga Muprotestente la lweleke leswaku ku va ni ku cinca ekerekeni hi lembe-xidzana ra vu-16, u gimete hileswaku vanhu a va nge swi koti ku tiva Xikwembu hi voxe handle ka loko xi tihlamusela eka vona. Hambiswiritano, van’wana va nga ha tivutisa loko Xikwembu xi swi tsakela hakunene ku tihlamusela eka vanhu. Loko xi swi tsakela, xi swi endlisa ku yini sweswo?

Yehovha ‘Mutumbuluxi Lonkulu’ u endla xilo xin’wana ni xin’wana hi xikongomelo. Nakambe leswi xi nga “Xikwembu xa Matimba Hinkwawo,” xi swi kota kahle ku hetisisa swikongomelo swa xona. (Eklesiasta 12:1; Eksoda 6:3) Hi nga tiyiseka leswaku wa swi lava ku hlavutela swikongomelo swa yena eka vanhu, hikuva muprofeta wa yena Amosi u huhuteriwe ku tsala a ku: “Yehovha, Hosi leyi Lawulaka a nge endli nchumu a nga si hlavutela mhaka ya yena leyi nga xihundla eka malandza ya yena ku nga vaprofeta.” Kambe xiya leswaku ku vuriwe leswaku Xikwembu xi hlavutele swikongomelo swa xona ntsena eka malandza ya xona, ku nga lava va xi rhandzaka hakunene. Xana sweswo a swi twisiseki? I vamani lava u va byelaka timhaka ta wena leti nga xihundla? Xana u byela munhu un’wana ni un’wana kumbe u byela vanghana va wena lavakulu?—Amosi 3:7; Esaya 40:13, 25, 26.

Vutlhari ni vutivi bya Xikwembu byi va hlamarisa ngopfu lava titsongahataka, naswona sweswo swi fanerile. Kambe loko ha un’we wa hina a ta vuyeriwa eka vutlhari ni vutivi lebyi Xikwembu xi hi hlavutelaka byona, a hi fanelanga hi hlamala swi helela kwalaho. Bibele yi kandziyisa leswaku loko hi ta kota ku dyondza hi miehleketo ya Xikwembu hi fanele hi va ni mbilu leyi titsongahataka, yi ri: ‘Teka swileriso swa mina swi ri swa ntikelo. Yingisa vutlhari hi ndleve ya wena. Voyamisela mbilu ya wena eku twisiseni. Vitana ku twisisa naswona u nyikela rito ra wena eku twisiseni. Hambeta u ku lava kukota silivhere.’—Swivuriso 2:1-4.

Munhu la titsongahataka la endlaka matshalatshala lawa, hakunene u ta swi kota ku tiva Xikwembu. Xiphemu xolexo xa buku ya Swivuriso xi ya emahlweni xi ku: “Yehovha u nyika vutlhari; enon’wini wakwe ku ni vutivi ni ku twisisa.” Ina, lava lavaka ntiyiso hi mbilu hinkwayo va nga “twisisa ku tshembeka, vuavanyisi ni vunene, ndlela hinkwayo ya leswinene.”—Swivuriso 2:6-9.

Ku Lavisisa Ntiyiso

The Encyclopedia of Religion yi ri: “Vutomi bya munhu byi tiviwa hi xilaveko xa ku hambanisa exikarhi ka xilo xa xiviri ni lexi nga riki xa xiviri, lexi nga ni matimba ni lexi nga riki na matimba, xa ntiyiso ni xa vukanganyisi, lexi tengeke ni lexi thyakisiweke, lexi twisisekaka ni lexi rharhanganeke naswona va fanele va kota ku hambanisa timhaka leti swi nga oloviki ku ti hambanisa.” Se ku hundze malembe yo tala vanhu va lavisisa ntiyiso leswaku va enerisa xilaveko lexi. Leswi va lavisiseke Yehovha loyi mupisalema a n’wi vitanaka “Xikwembu xa ntiyiso,” se va endle nhluvuko wa ku kuma ntiyiso.—Pisalema 31:5.

Vito leri nge Yehovha hi ku kongoma ri vula leswaku “U Endla Leswaku Swi Va Kona.” (Genesa 2:4, nhlamuselo ya le hansi ya NW) Xisweswo, nhlamuselo ya vito ra Xikwembu yi yisa nyingiso eka vuswikoti bya xona byo va Mutumbuluxi swin’we ni swikongomelo swa xona. Entiyisweni, ku tiva vito leri nge Yehovha ni ku ri tirhisa i mfungho lowu hlawulaka vukhongeri bya ntiyiso. Yesu u yi xiye kahle mhaka yoleyo. Loko a kombetela eka valandzeri vakwe, u byele Xikwembu loko a khongela a ku: “Ndzi va tivise vito ra wena naswona ndzi ta ri tivisa, leswaku rirhandzu leri u ndzi rhandzeke ha rona ri va eka vona kutani mina ndzi va ni vun’we na vona.”—Yohane 17:26.

Hi ku titshega hi vuxaka bya yena ni Xikwembu, Muheveru wa khale la vuriwaka Yosefa loko a langutane ni ntirho wa ku hlavutela nhlamuselo ya milorho, u vule leswi hi ku tiyiseka: “Xana tinhlamuselo a ti humi eka Xikwembu?”—Genesa 40:8; 41:15, 16.

Endzhaku ka malembe-xidzana yo tala, Hosi Nebukadnetsara wa le Babilona, u lorhe norho lowu vavanuna va yena vo tlhariha va tsandzekeke ku wu hlamusela. Muprofeta Daniyele u byele hosi a ku: “Xi kona Xikwembu ematilweni lexi xi nga Muhlavuteri wa swihundla, naswona xi tivise Hosi Nebukadnetsara leswi nga ta humelela exiphen’wini xo hetelela xa masiku.”—Daniyele 2:28.

Xikombiso xa Yosefa ni xa Daniyele xi kombisa leswaku vutlhari ni vutivi bya Xikwembu byi kumiwa ntsena hi lava tirhelaka Yehovha Xikwembu. Ina, leswaku hi kuma tintswalo ta Xikwembu hi fanele hi fularhela mavonelo lawa a hi ri na wona eku sunguleni. Vayuda va lembe-xidzana ro sungula lava veke Vakreste va boheke ku endla tano. Leswi a va dyondzisiwe ku xixima ni ku yingisa milawu leyi simekiweke ehansi ka fambiselo ra swilo ra Xiyuda ku sukela loko va ha ri vatsongo, a va fanele va nyikiwa nkarhi wa leswaku va amukela Yesu tanihi Mesiya. A a tele ku ta hetisisa Nawu wa Muxe lowu a wu tirha tanihi “ndzhuti wa swilo leswinene leswi nga ta ta.” (Vaheveru 10:1; Matewu 5:17; Luka 24:44, 45) Nawu wa Muxe wu siviwe hi “nawu wa Kreste,” lowu tlakukeke swinene ku wu tlula.—Vagalatiya 6:2; Varhoma 13:10; Yakobo 2:8.

Hinkwerhu hi velekiwe emisaveni leyi hambanisiweke ni Xikwembu. Hikwalaho ka xidyoho lexi hi xi kumeke eka mpatswa wo sungula wa vanhu, hi velekiwe hi ri valala va Xikwembu, hi kayivela vutivi lebyi kongomeke bya swikongomelo swa xona. Nakambe hi velekiwe hi ri ni mbilu leyi kanganyisaka. (Yeremiya 17:9; Vaefesa 2:12; 4:18; Vakolosa 1:21) Leswaku hi va ni xinakulobye ni Xikwembu, hi fanele hi dyondza ku tekelela ndlela ya Xikwembu ya ku ehleketa. Ku endla tano a hi matlangwana.

Swi nga ha nonon’hwa ku cukumeta mianakanyo kumbe mikhuva ya vukhongeri bya mavunwa, ngopfu-ngopfu loko hi dyondzisiwe yona ku sukela evutsongwaneni. Kambe, xana i vutlhari ku hambeta hi famba endleleni leyi hoxeke? Nikatsongo! Hakunene i vutlhari ku va munhu a cinca ndlela yakwe yo ehleketa xisweswo a amukeriwa hi Xikwembu.

Ku Kuma Ntila Wa Vuleteri Lowu Xikwembu Xi Wu Tirhisaka

Xana hi nga wu kuma kwihi mpfuno wo twisisa Rito ra ntiyiso kutani hi hanya hi ku pfumelelana na wona? Le Israyele wa khale, Xikwembu xi veke vavanuna vo tshembeka eka swikhundlha swa vutihlamuleri leswaku va rhangela vanhu. Hilaha ku fanaka, Kreste, Nhloko ya vandlha ra Vukreste namuntlha u kongomisa lava lavisisaka ntiyiso hi mbilu ya vona hinkwayo. U va kongomisa hi ku tirhisa valandzeri va yena vo tshembeka, lava vumbaka ntila lowu kongomisaka ni ku sirhelela lava lavisisaka ntiyiso hi timbilu ta vona hinkwato. (Matewu 24:45-47; Vakolosa 1:18) Kambe munhu a nga wu vona njhani ntila wa vuleteri lowu Xikwembu xi wu tirhisaka?

Valandzeri va ntiyiso va Yesu Kreste va tikarhatela ku kombisa timfanelo leti fanaka ni leti Yesu a ti kombiseke loko a ha ri munhu wa nyama. Swa olova ku vona valandzeri volavo hileswi va kombisaka timfanelo to tano to hlawuleka ta moya, emisaveni leyi hambetaka yi homboloka. (Vona bokisi eka tluka 6.) Xana vukhongeri bya wena kumbe bya vaakelani va wena bya ti kombisa timfanelo leti? U ta vuyeriwa loko u kambisisa mhaka leyi hi ku pfuniwa hi Bibele.

Ha ku rhamba wena muhlayi wa tibuku ta hina leswaku u endla tano hi ku va ni dyondzo ya Bibele. Hi xiringaniso, n’wexemu vanhu kumbe mindyangu leyi tlulaka 6 000 000 ematikweni ya 235 yi vuyeriwile eka lunghiselelo leri ra ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha. Ku kuma vutlhari ni vutivi bya Xikwembu i xiendlo lexi yaka emahlweni, lexi enerisaka ni lexi vuyerisaka. Ha yini u nga ngheneli riendzo ro kuma vutlhari ni vutivi bya Xikwembu? I riendzo leri u nga ta ka u nga tisoli hileswi u ri ngheneleke. Ina, hi nga swi kota hakunene ku tiva Xikwembu!

[Bokisi leri nga eka tluka 6]

LAVA ENDLAKA KU RHANDZA KA XIKWEMBU . . .

a va hlanganyeli eka hasahasa ya swa tipolitiki.—Esaya 2:4.

va humesa mihandzu leyinene hi ku endla ku rhandza ka Xikwembu.—Matewu 7:13-23.

va kombisana rirhandzu ra xiviri.—Yohane 13:35; 1 Yohane 4:20.

kun’wana ni kun’wana va vulavula hi ku twanana.—Mikiya 2:12.

a va ma tekeleli mavonelo lama hoxeke ni mahanyelo ya vanhu lava hanyaka na vona.—Yohane 17:16.

va chumayela ntiyiso naswona va endla vadyondzisiwa.—Matewu 24:14; 28:19, 20.

va tsakela ku hlangana nkarhi na nkarhi leswaku va khutazana.—Vaheveru 10:25.

va dzunisa Xikwembu tanihi nhlengeletano ya misava hinkwayo.—Nhlavutelo 7:9, 10.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Vutivi bya Xikwembu byi kumiwa hi munhu ha un’we, hi ndyangu ni hi vandlha