VANTSHWA VA VUTISA

Ndzi Nga Endla Yini Loko Vatswari Va Mina Va Dlaya Vukati?

Xiyimo xin’wana xo tika lexi vantshwa va nga langutanaka na xona, hiloko vatswari va vona va dlaya vukati. Xana va nga xi tiyisela njhani xiyimo xexo xo tika?

Eka nhlokomhaka leyi

Swilo swinharhu leswi u faneleke u swi papalata

1. Ku ti vona nandzu

“Mana wa mina u tshame a ndzi byela leswaku swiphiqo leswi yena na tatana a va ri na swona swi sungule loko ndzi tswariwa kutani a ndzi ti byela leswaku hi mina xivangelo lexi endleke va dlaya vukati.”—Diana.

Tsundzuka leswi: A hi wena u endleke leswaku vatswari va wena va dlaya vukati. Kambe i swiphiqo leswi nga exikarhi ka vona. A hi wena u vangeke swiphiqo swa vona naswona a wu nge swi koti ku swi lulamisa. I vutihlamuleri bya vona ku lulamisa swiphiqo swa vukati bya vona.

“Un’wana ni un’wana u ta rhwala ndzhwalo wakwe.”—Vagalatiya 6:5.

2. Ku tshama u hlundzukile

“Ndzi n’wi hlundzukele ngopfu tatana hileswi a nga tshembekangiki eka manana. Swi ta lava a tirha hi matimba leswaku ndzi tlhela ndzi n’wi tshemba.—Rianna.

Tsundzuka leswi: Swa twala leswi u hlundzukeke hikwalaho ka leswi endlekaka exikarhi ka vatswari va wena. Kambe ku tshama u hlundzukile swi nga khumba rihanyo ra wena. Swi nga ku vavisa emirini ni le mitlhavekweni. Hi yona mhaka ku vuriwa leswaku ku tshama u hlundzukile swi fana ni loko u dya chefu kutani u rindzela leswaku yi vabyisa munhu un’wana.a

“U nga hlundzuki, tshika vukarhi.”—Pisalema 37:8.

3. Ku kanakana leswaku u nga swi kota ku va ni vukati lebyi humelelaka

“Ndzi chava leswaku ndzi ta endla leswi tatana a swi endleke. Ndzi chava leswaku loko ndzo cata ndzi va ni vana, ndzi ta va eka xiyimo lexi endleke vatswari va mina va dlaya vukati.”—Jessica.

Tsundzuka leswi: Leswi vukati bya vatswari va wena byi heleke, a swi vuli swona leswaku swi ta va tano eka bya wena. Kahlekahle, u nga dyondza tidyondzo ta nkoka eka leswi endlekeleke vatswari va wena. Hi xikombiso, u ta tiva leswi u faneleke u swi languta eka munhu loyi u navelaka ku tekana na yena. Ku hela ka vukati bya vatswari va wena swi nga ku pfuna leswaku u lava ku va ni vumunhu lebyi nga ta ku endla u va nuna kumbe nsati wa kahle.

“Un’wana ni un’wana a a kambele swiendlo swakwe.”—Vagalatiya 6:4.

Swilo swinharhu leswi u nga swi endlaka

1. Vulavula. Vanhu lava nga vulavuliki hi ndlela leyi va titwaka hayona va hetelela va va swidakwa kumbe va tirhisa swidzidziharisi. Ku ri ni ku endla sweswo, ringeta leswi landzelaka:

Burisana ni vatswari va wena. Loko vatswari va wena va ringeta ku ku nghenisa etimhakeni ta vona, hi ku titsongahata kambe hi ndlela leyi kongomeke va hlamusele ndlela leyi sweswo swi ku khumbaka hayona. Loko swi ku tikela ku burisana na vona loko mi ri swin’we, u nga ha va tsalela papila.

Burisana ni munghana loyi u n’wi tshembaka. Ku va ni munhu loyi a nga ku yingiselaka, swi nga ku pfuna u kota ku tiphofula. Bibele yi vula leswaku “munghana wa ntiyiso u kombisa rirhandzu mikarhi hinkwayo, i makwenu wa ntiyiso loko u ri emaxangwini.”—Swivuriso 17:17.

Burisana ni Muvumbi wa wena. Yehovha Xikwembu loyi a nga “Mutwi wa xikhongelo,” u tiyimisele ku ku yingisela mikarhi hinkwayo. (Pisalema 65:2) Bibele yi vula leswaku u nga “lahlela ku vilela ka [wena] hinkwako eka xona, hikuva xa khathala hi [wena].”—1 Petro 5:7.

I mani eka vatswari va wena loyi u nga vulavurisanaka na yena kahle?
I mani eka vanghana va wena (ntangha ya wena kumbe loyi a kuleke), loyi u nga n’wi tshembaka leswaku a ku seketela?
I yini leswi ku karhataka leswi u nga khongelaka ha swona?

2. Amukela ku cinca

Ku va vatswari va wena va dlaya vukati swi nga ha endla leswaku u cinca kaya, xikolo, vanghana kumbe muholo lowu a mi ti hanyisa ha wona. Sweswo swi nga ha ku pfilunganya ni ku ku karhata naswona u nga ha titwa onge swilo hinkwaswo evuton’wini bya wena swi cincile. I yini lexi nga ku pfunaka u amukela ku cinca koloko? Ringeta ku anakanyisisa hi ndlela leyi u nga swi amukelaka hayona swiyimo swa wena leswintshwa.

Hi kwihi ku cinca lokukulu loku u bohekeke ku ku endla hileswi vatswari va wena va dlayeke vukati?
I yini leswi u nga swi endlaka leswaku u tolovelana ni ku cinca koloko?

“Ndzi dyondze ku eneriseka eka xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi ndzi nga eka xona.”—Vafilipiya 4:11.

3. Xiya leswi u kotaka ku swi endla

Loko vatswari va wena va dlaya vukati swi nga ku vangela ntshikilelo kambe swi nga tlhela swi ku pfuna u tiva leswi u kotaka ku swi endla. Swi nga tlhela swi ku pfuna leswaku u va ni vumunhu byin’wana bya kahle. Jeremy loyi vatswari va yena va dlayeke vukati loko a ri ni malembe ya 13, u ri: “Loko vatswari va mina va dlaya vukati ndzi boheke ku va munhu loyi a nga ni vutihlamuleri. A ndzi ri mativula ekaya kutani a ndzi boheka ku pfuna manana hi swilo swo tala, ndzi tlhela ndzi seketela ndzisana ya mina.”

Hi byihi vumunhu lebyinene lebyi u veke na byona hikwalaho ka xiyimo xa vatswari va wena?
I vumunhu byihi lebyi u navelaka ku byi antswisa?

“Matsalwa hinkwawo ma huhuteriwe hi Xikwembu naswona ma pfuna . . . ku lulamisa swilo.”—2 Timotiya 3:16.

a Leswaku u dyondza leswi engetelekeke hlaya nhlokomhaka leyi nge, “Ndzi Nga Ku Lawula Njhani Ku Hlundzuka Ka Mina?”

Leswi tintangha ta wena ti swi vulaka

“Ndza ha ku amukela leswaku vatswari va mina va dlaye vukati. Eku sunguleni a ndzi nga swi twisisi leswaku ku endleka yini. Loko ndzi ya ndzi kula ndzi sungule ku hlundzuka. Leswi se ndzi nga ni malembe ya 18, ndzi dyondze ku amukela leswi nga endleka naswona ndzi ya emahlweni ni vutomi.”—Elena.

“Vatswari va mina va dlaye vukati ndzi ri ni malembe ya nkombo. Loko ndzi ri ni malembe ya 21, ndzi tshame ehansi na tatana ndzi n’wi byela leswaku ndzi lava ku burisana na yena hi swilo hinkwaswo leswi endlekeke. Ku ringana tiawara timbirhi, hi burisane hi leswi endleke va hetelela va dlaye vukati ni ndlela leyi swi ndzi khumbeke hayona. A swi ndzi tsakisanga leswi va dlayeke vukati kambe ndza n’wi rhandza tatana naswona ndzi n’wi twisisile. Ndzi swi amukerile leswi endlekeke naswona ndzi ve ni ku rhula ka miehleketo.”—Katelyn.